Quyền hạn, nhiệm vụ của cảnh sát giao thông trong hoạt động tuần tra, kiểm soát? Quy trình dừng xe của cảnh sát giao thông khi xử lý vi phạm? Các trường hợp cảnh sát giao thông được dừng xe người đi đường? Cảnh sát giao thông mặc thường phục có được dừng xe xử phạt không?
Để đảm bảo an toàn giao thông đường bộ, người tham gia giao thông cần nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật về giao thông. Khi phát hiện có hành vi sai phạm, cảnh sát giao thông có quyền yêu cầu người và phương tiện đang tham gia giao thông dừng xe để kiểm tra hành chính và xử lý vi phạm. Vai trò của cảnh sát giao thông là rất quan trọng để đảm bảo quá trình tham gia giao thông của công dân đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, không phải trong bất cứ trường hợp nào, cảnh sát giao thông cũng có quyền dừng phương tiện của người dân. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu quy định về việc cảnh sát giao thông mặc thường phục có được bắt xe hay không?
Luật sư
1. Quyền hạn, nhiệm vụ của cảnh sát giao thông trong hoạt động tuần tra, kiểm soát:
Cảnh sát giao thông trong quá trình tuần tra, kiểm soát có các quyền hạn và nhiệm vụ được quy định cụ thể như sau:
– Thứ nhất, cảnh sát giao thông được quyền dừng các phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, các Thông tư và quy định khác của pháp luật có liên quan. Cảnh sát giao thông kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ, giấy tờ của người điều khiển phương tiện giao thông, giấy tờ của phương tiện giao thông và giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện giao thông đang kiểm soát theo quy định của pháp luật; kiểm soát việc thực hiện các quy định về hoạt động vận tải đường bộ theo quy định của pháp luật.
– Thứ hai, cảnh sát giao thông được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm về giao thông đường bộ, trật tự xã hội và các hành vi vi phạm khác theo quy định của pháp luật nước ta.
– Thứ ba, cảnh sát giao thông được yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ giải quyết tai nạn, ùn tắc, cản trở giao thông hoặc trường hợp khác gây mất trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Trong trường hợp cấp bách để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội hoặc để ngăn chặn hậu quả thiệt hại cho xã hội đang xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra, Cảnh sát giao thông đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được huy động phương tiện giao thông, phương tiện thông tin liên lạc, phương tiện khác của cơ quan, tổ chức, cá nhân và người đang điều khiển, sử dụng phương tiện đó. Việc huy động được thực hiện dưới hình thức yêu cầu trực tiếp hoặc bằng văn bản.
– Thứ tư, cảnh sát giao thông sẽ được cơ quan trang bị, lắp đặt, sử dụng phương tiện giao thông, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, vũ khí, công cụ hỗ trợ theo quy định của pháp luật và của Bộ Công an.
– Thứ năm, cảnh sát giao thông được tạm thời đình chỉ đi lại ở một số đoạn đường đi nhất định, phân lại luồng, phân lại tuyến và nơi tạm dừng, đỗ phương tiện giao thông khi có tình huống ách tắc giao thông, tai nạn giao thông hoặc khi có yêu cầu cần thiết khác về bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
– Thứ sáu, cảnh sát giao thông thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ cụ thể khác của lực lượng Công an nhân dân theo quy định của pháp luật Việt Nam.
2. Quy trình dừng xe của cảnh sát giao thông khi xử lý vi phạm:
Khi cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được dừng phương tiện giao thông trong các trường hợp cụ thể và thực hiện thông qua tín hiệu dừng phương tiện bao gồm:
– Cảnh sát giao thông dừng phương tiện giao thông thông qua tín hiệu bằng tay, gậy chỉ huy giao thông.
– Cảnh sát giao thông dừng phương tiện giao thông thông qua tín hiệu như còi, loa pin cầm tay, loa điện gắn trên phương tiện tuần tra.
– Cảnh sát giao thông dừng phương tiện giao thông thông qua tín hiệu như đèn tín hiệu, biển báo hiệu, Barie hoặc rào chắn.
Quy trình khi dừng xe tại một điểm trên đường cảnh sát giao thông thực hiện như sau:
– Ngoài khu vực nội thành, nội thị thì việc dừng phương tiện giao thông được quy định bao gồm các bước sau đây:
Bước 1: Cảnh sát giao thông đứng nghiêm, hướng về phía phương tiện giao thông cần kiểm soát, thổi 01 hồi còi dài, mạnh, dứt khoát. Đồng thời, tay phải cầm gậy chỉ huy giao thông đưa lên theo phương thẳng đứng.
– Trong khu vực nội thành, nội thị thì việc dừng phương tiện giao thông được quy định bao gồm các bước sau đây:
Bước 1: Cảnh sát giao thông đứng nghiêm hướng về phía phương tiện cần kiểm soát, tay phải cầm gậy chỉ huy giao thông đưa lên và chỉ vào phương tiện cần kiểm soát, thổi 01 hồi còi dài, dứt khoát.
Bước 2: Khi người điều khiển phương tiện nhận được tín hiệu và giảm tốc độ, dùng gậy chỉ huy giao thông kết hợp âm hiệu còi hướng dẫn cho phương tiện cần kiểm soát đỗ vào vị trí thích hợp.
Quy định về việc chào hỏi của cảnh sát giao thông:
Cảnh sát giao thông khi mặc trang phục phải chào bằng động tác hoặc kết hợp chào bằng lời khi gặp để giải quyết công việc với nhân dân, với người nước ngoài.
Khi làm việc và quan hệ công tác với cán bộ và nhân dân, tùy từng trường hợp cụ thể để gọi bằng “đồng chí” và xưng “tôi” hoặc tùy theo lứa tuổi để xưng hô cho phù hợp với phong tục.
Càn lưu ý rằng khi tiếp xúc với người vi phạm cảnh sát giao thông phải giữ đúng tư thế, lễ tiết, tác phong; có thái độ ứng xử đúng mực; không có lời nói, hành vi xúc phạm, phân biệt đối xử với người vi phạm.
Kiểm tra giấy tờ và
Khi đã dừng phương tiện thì cảnh sát giao thông phải thực hiện kiểm soát, nếu phát hiện vi phạm phải xử lý theo đúng quy phạm pháp luật. Do đó, cảnh sát giao thông phát hiện hành vi vi phạm giao thông thì được dừng xe và thực hiện việc kiểm soát giấy tờ.
Cảnh sát giao thông thực hiện việc kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện bao gồm:
+ Giấy phép lái xe; Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện cơ giới đường bộ; Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới và giấy tờ khác có liên quan đến người, phương tiện, hoạt động vận tải.
+ Khi kiểm soát phải đối chiếu giữa các giấy tờ với nhau, giữa giấy tờ có liên quan với thực tế người, phương tiện, hàng hóa vận chuyển trên phương tiện.
3. Các trường hợp cảnh sát giao thông được dừng xe người đi đường:
Cảnh sát giao thông khi thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch chỉ được yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe trong bốn trường hợp cụ thể sau đây:
– Trường hợp thứ nhất: Cảnh sát giao thông yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe khi trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi thu được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
– Trường hợp thứ hai: Cảnh sát giao thông yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe khi thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông đường bộ, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
– Trường hợp thứ ba: Cảnh sát giao thông yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe có văn bản đề nghị của các chủ thể sau: Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; cơ quan liên quan về dừng phương tiện giao thông để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện dừng để kiểm soát, xử lý, lực lượng tham gia phối hợp.
– Trường hợp thứ tư: Cảnh sát giao thông yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố cáo của tổ chức, cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.
Cần lưu ý rằng, cảnh sát giao thông khi tuần tra kiểm soát cơ động chỉ được dừng phương tiện để kiểm soát, xử lý vi phạm nếu: Phát hiện vi phạm an toàn giao thông; phối hợp phòng chống tội phạm; tin báo, tố giác về hành vi phạm pháp; phát hiện phương tiện dừng, đỗ không đúng quy định trên đường cao tốc.
4. Cảnh sát giao thông mặc thường phục có được dừng xe xử phạt không?
Theo Điều 11 Thông tư 65/2020/TT-BCA của Bộ Công an quy định khi cảnh sát giao thông tiến hành kiểm soát thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, tổ tuần tra, kiểm soát được bố trí một bộ phận Cảnh sát giao thông mặc thường phục để vận hành, sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, giám sát trật tự, an toàn giao thông, phát hiện các hành vi vi phạm.
Khi phát hiện vi phạm, cảnh sát giao thông mặc thường phục phải thông báo ngay cho bộ phận tuần tra, kiểm soát công khai để tiến hành kiểm soát, xử lý theo quy định của pháp luật.
Như vậy, theo quy định của pháp luật thì cảnh sát giao thông mặc thường phục không được quyền dừng xe xử phạt mà cảnh sát giao thông chỉ thực hiện giám sát tình hình giao thông qua các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ và báo ngay cho bộ phận tuần tra mặc cảnh phục nếu phát hiện vi phạm.
Ngoài ra, theo điểm a khoản 1 Điều 11 Thông tư 65/2020/TT-BCA của Bộ công an cũng đã nêu rõ:
” Cảnh sát giao thông khi tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm sử dụng trang phục Cảnh sát, đeo số hiệu Công an nhân dân theo quy định của Bộ Công an. Khi kiểm soát vào buổi tối, ban đêm hoặc ban ngày trong điều kiện thời tiết sương mù, thời tiết xấu làm hạn chế tầm nhìn phải mặc áo phản quang.”
Như vậy, ta nhận thây, cảnh sát giao thông bắt buộc phải sử dụng trang phục Cảnh sát khi tuần tra, kiểm sát và xử lý vi phạm giao thông. Bởi vậy, khi yêu cầu người điều khiển phương tiện dừng xe để xử phạt, cảnh sát giao thông phải mặc cảnh phục.
