Hiện nay, sự phát triển của hàng hóa và nền kinh tế thị trường đang phát triển thì khi mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ sẽ có các phương thức giao dịch phù hợp. Một trong các phương thức giao dịch phổ biến hiên nay đó chính là Trung gian thương mại và để hiểu thêm về Trung gian thương mại là gì? Các hình thức trung gian thương mại?
Mục lục bài viết
1. Quy định về Trung gian thương mại:
1.1. Trung gian thương mại là gì?
Căn cứ tại khoản 11 điều 3 Luật Thương mại 2019 quy định:
Các hoạt động trung gian thương mại là hoạt động của thương nhân để thực hiện các giao dịch thương mại cho một hoặc một số thương nhân được xác định, bao gồm hoạt động đại diện cho thương nhân, môi giới thương mại, ủy thác mua bán hàng hóa và đại lý thương mại.
1.2. Đại diện cho thương nhân:
– Đại diện cho thương nhân là việc một thương nhân nhận ủy nhiệm (gọi là bên đại diện) của thương nhân khác (gọi là bên giao đại diện) để thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa, theo sự chỉ dẫn của thương nhân đó và được hưởng thù lao về việc đại diện cho thương nhân.
– Trong trường hợp thương nhân cử người của mình để làm đại diện cho mình thì áp dụng quy định của
1.3. Hợp đồng và phạm vi đại diện cho thương nhân:
– Hợp đồng đại diện cho thương nhân phải được lập thành văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương dựa trên quy định của pháp luật hiện hành.
– Phạm vi đại diện: Các bên có thể thỏa thuận về việc bên đại diện được thực hiện một phần hoặc toàn bộ hoạt động thương mại thuộc phạm vi hoạt động của bên giao đại diện cho thương nhân
1.4. Thời hạn đại diện cho thương nhân:
Căn cứ tại Điều 144 Luật Thương mại 2019 Thời hạn đại diện cho thương nhân quy định:
1. Thời hạn đại diện do các bên thỏa thuận.
2. Trường hợp không có thỏa thuận, thời hạn đại diện chấm dứt khi bên giao đại diện thông báo cho bên đại diện về việc chấm dứt hợp đồng đại diện hoặc bên đại diện thông báo cho bên giao đại diện về việc chấm dứt hợp đồng.
3. Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, nếu bên giao đại diện đơn phương thông báo chấm dứt hợp đồng đại diện theo quy định tại khoản 2 Điều này thì bên đại diện có quyền yêu cầu bên giao đại diện trả một khoản thù lao do việc bên giao đại diện giao kết các hợp đồng với khách hàng mà bên đại diện đã giao dịch và những khoản thù lao khác mà đáng lẽ mình được hưởng.
4. Trường hợp thời hạn đại diện chấm dứt theo quy định tại khoản 2 Điều này theo yêu cầu của bên đại diện thì bên đại diện bị mất quyền hưởng thù lao đối với các giao dịch mà đáng lẽ mình được hưởng nếu các bên không có thỏa thuận khác.
Như vậy, Thời hạn đại diện cho thương nhân được pháp luật quy định ghi nhận tại luật Thương mại 2019 quy định như trên thì, Theo đó có thể hiểu là Thời hạn đại diện do các bên thỏa thuận với nhau, và trong các trường hợp không có thỏa thuận, Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, Trường hợp thời hạn đại diện chấm dứt theo quy định và các trường hợp đó sẽ được xử lý theo các quy định khác nhau và có các thủ tục và trình tự giai quyết theo pháp luật quy định.
2. Quyền và Nghĩa vụ của bên đại diện:
Căn cứ tại Điều 145 Luật Thương Mại 2019 thì Nghĩa vụ của bên đại diện được quy định như sau:
– Bên đại diện có các nghĩa vụ sau đây:
+ Thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa và vì lợi ích của bên giao đại diện;
+ Thông báo cho bên giao đại diện về cơ hội và kết quả thực hiện các hoạt động thương mại đã được ủy quyền;
+ Tuân thủ chỉ dẫn của bên giao đại diện nếu chỉ dẫn đó không vi phạm quy định của pháp luật;
+ Không được thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa của mình hoặc của người thứ ba trong phạm vi đại diện;
+ Không được tiết lộ hoặc cung cấp cho người khác các bí mật liên quan đến hoạt động thương mại của bên giao đại diện trong thời gian làm đại diện và trong thời hạn hai năm, kể từ khi chấm dứt hợp đồng đại diện;
+ Bảo quản tài sản, tài liệu được giao để thực hiện hoạt động đại diện.
+ Quyền hưởng thù lao đại diện:
+ Bên đại diện được hưởng thù lao đối với hợp đồng được giao kết trong phạm vi đại diện. Quyền được hưởng thù lao phát sinh từ thời điểm do các bên thỏa thuận trong hợp đồng đại diện.
+ Trường hợp không có thỏa thuận, mức thù lao cho bên đại diện được xác định theo quy định tại Điều 86 của Luật này.
Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, bên đại diện có quyền cầm giữ tài sản, tài liệu được giao để bảo đảm việc thanh toán các khoản thù lao và chi phí đã đến hạn.
1.6. Nghĩa vụ của bên giao đại diện:
– Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, bên giao đại diện có các nghĩa vụ sau đây:
+ Thông báo ngay cho bên đại diện về việc giao kết hợp đồng mà bên đại diện đã giao dịch, việc thực hiện hợp đồng mà bên đại diện đã giao kết, việc chấp nhận hay không chấp nhận các hoạt động ngoài phạm vi đại diện mà bên đại diện thực hiện;
+ Cung cấp tài sản, tài liệu, thông tin cần thiết để bên đại diện thực hiện hoạt động đại diện;
+ Trả thù lao và các chi phí hợp lý khác cho bên đại diện;
+ Thông báo kịp thời cho bên đại diện về khả năng không giao kết được, không thực hiện được hợp đồng trong phạm vi đại diện.
Như vậy, ngoài các quyền của bên giao đại diện phải có các nghĩa vụ để đảm bảo việc thực hiện cac nghĩa vụ của mình với bên đại diện như Trả thù lao và các chi phí hợp lý khác cho bên đại diện, Thông báo ngay cho bên đại diện về việc giao kết hợp đồng mà bên đại diện đã giao dịch, việc thực hiện hợp đồng mà bên đại diện đã giao kết, việc chấp nhận hay không chấp nhận các hoạt động ngoài phạm vi đại diện mà bên đại diện thực hiện… và một số các quy định khác nêu như trên.
1.7. Việc Thanh toán chi phí phát sinh:
Trừ trường hợp có thỏa thuận khác thì bên đại diện có quyền yêu cầu được thanh toán các khoản chi phí phát sinh hợp lý để thực hiện hoạt động đại diện thương mại
Trên thực tế thì trong qua trình đạu diện sẽ có các khoản chi phí phát sinh khác nhau thì bên đại diện có quyền yêu cầu được thanh toán các khoản đó và bên giao đại diện phải thực hiện các nghĩa vụ thanh toán của mình.
3. Các hình thức trung gian thương mại:
Bên cạnh việc giao dịch trực tiếp với khách hàng, doanh nghiệp cũng quan tâm các hình thức trung gian thương mại để tiết kiệm thời gian, chi phí và tăng cường sự hiện diện của doanh nghiệp trên thị trường. Các hình thức trung gian thương mại bao gồm:
3.1. Đại diện cho thương nhân:
Đại diện cho thương nhân là việc một thương nhân nhận uỷ nhiệm (gọi là bên đại diện) của thương nhân khác (gọi là bên giao đại diện) để thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa, theo sự chỉ dẫn của thương nhân đó và được hưởng thù lao về việc đại diện.
Hợp đồng đại diện cho thương nhân phải được lập thành văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.
3.2. Môi giới thương mại:
Môi giới thương mại là hoạt động thương mại mà theo đó một thương nhân làm trung gian (gọi là bên môi giới) cho các bên mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ (gọi là bên được môi giới) trong việc đàm phán và giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ và được hưởng thù lao theo
3.3. Ủy thác mua bán hàng hóa:
Uỷ thác mua bán hàng hoá là hoạt động thương mại và theo đó bên nhận uỷ thác thực hiện việc mua bán hàng hoá với danh nghĩa của mình theo những điều kiện đã thoả thuận với bên uỷ thác và được nhận thù lao uỷ thác theo quy định
Các bên trong ủy thác thực hiện trong phạm vi ủy thác, tôn trọng các quyền và nghĩa vụ của nhau.
3.4. Đại lý thương mại:
Đại lý thương mại là hoạt động thương mại mà theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thoả thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao theo quy định
Hợp đồng đại lý thương mại bắt buộc phải lập thành văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị tương đương.
3. Vai trò của hoạt động trung gian thương mại trong xu thế toàn cầu hoá thương mại:
Như chúng ta đã biết thi Việc sử dụng các dịch vụ trung gian thương mại có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh doanh của thương nhân cũng như nền kinh tế quốc dân, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hoá và bởi những tác dụng như sau:
– Về hoạt động trung gian thương mại mang lại hiệu quả lớn cho các thương nhân trong quá trình tổ chức mạng lưới phân phối và cách tiêu thụ hàng hoá và dịch vụ ở trong nước cũng như ở ngoài nước.
– Về các hoạt động trung gian thương mại góp phần thúc đẩy sản xuất, và lưu thông hàng hoá và từ đó thúc đẩy kinh tế phát triển tiên tiến hơn
Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết:
