Một số quy định về đấu thầu? Quy trình các bước tổ chức đấu thầu? Tóm tắt quy trình đấu thầu?
Ngày nay, hoạt động đấu thầu là một phần quan trọng trong các dự án của doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước. Tham gia đấu thầu sẽ tạo ra cạnh tranh lành mạnh theo năng lực, cho nên việc cạnh tranh trong thị trường này là hết sức khốc liệt. Tuy nhiên, tất cả các doanh nghiệp chuyên nghiệp dù là ở Việt Nam hay nước ngoài, trong bất cứ lĩnh vực hay quy mô nào, nếu các doanh nghiệp có đủ năng lực thì đều không thể bỏ qua đấu thầu bởi vì đây là phương thức kinh doanh chủ đạo của các doanh nghiệp và tạo ra cho doanh nghiệp nguồn lợi nhuận lớn. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu về quy trình các bước tổ chức đấu thầu và tóm tắt quy trình đấu thầu theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Dịch vụ Luật sư
1. Một số quy định về đấu thầu:
1.1. Tổng quan về đấu thầu:
Đấu thầu được quy định là một quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế,
Hiểu một cách đơn giản, đấu thầu được hiểu là quá trình bên mời thầu lựa chọn nhà thầu hay nhà đầu tư để đáp ứng các yêu cầu của mình.
Trong đó, bên mua sẽ tổ chức đấu thầu để bên bán (là các nhà thầu) cạnh tranh nhau và trên cơ sở đó tìm ra được nhà thầu phù hợp nhất.
– Mục tiêu của bên mua là có được những hàng hóa và dịch vụ thỏa mãn các yêu cầu của mình về kĩ thuật, chất lượng, cũng như chi phí thấp nhất.
– Mục đích của nhà thầu là giành được quyền cung cấp mua hàng hóa và dịch vụ đó với giá đủ bù đắp những chi phí đầu vào, cũng như đảm bảo mức lợi nhuận cao nhất có thể.
Như vậy, quá đó bản chất của đấu thầu đã được xã hội thừa nhận như một sự cạnh tranh lành mạnh để được thực hiện một việc nào đó và một yêu cầu nào đó.
Tham gia đấu thầu sẽ gồm có các đối tượng sau đây:
– Bên mời thầu (bên gọi thầu) là chủ dự án, chủ đầu tư hoặc pháp nhân đại diện hợp pháp của chủ dự án, chủ đầu tự được giao trách nhiệm thực hiện công việc đấu thầu.
– Nhà thầu là tổ chức kinh tế có đủ tư cách pháp nhân tham gia đấu thầu.
– Riêng đối với đấu thầu tuyển chọn tư vấn, nhà thầu có thể là cá nhân.
Đối với các cuộc đấu thầu chỉ có các nhà thầu trong nước tham dự gọi là đấu thầu trong nước. Đối với các cuộc đấu thầu có các nhà thầu trong nước và nước ngoài tham dự gọi là đấu thầu quốc tế. Đấu thầu quốc tế được hiểu là hình thức tương đối phổ biến được thực hiện ở các nước đang phát triển, do thiếu khả năng, kĩ thuật để tự đảm nhận xây dựng các công trình cơ bản lớn. Cuộc đấu thầu chỉ được thực hiện khi có đủ các điều kiện mà pháp luật các quốc gia quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật của đất nước mình.
Cách thức đấu thầu sẽ được áp dụng tùy thuộc vào đối tượng đấu thầu. Quy trình cơ bản của việc tiến hành đấu thầu bao gồm các nội dung sau đây:
– Bên mời thầu sẽ ra thông báo mời thầu.
– Căn cứ vào thông báo mời thầu, các nhà thầu thực hiện sơ bộ đánh giá nội dung mời thầu và lập hồ sơ tham gia đấu thầu.
– Bên mời thầu sẽ lựa chọn nhà thầu có khả năng đáp ứng yêu cầu của mình một cách có lợi nhất.
– Khi chọn được nhà thầu, bên mời thầu tiến hành thủ tục phê duyệt và công bố kết quả đấu thầu.
1.2. Đặc điểm của đấu thầu:
Đấu thầu có những đặc điểm cơ bản như sau:
Thứ nhất: Đấu thầu là một hoạt động thương mại.
Khi tham gia đấu thầu, bên dự thầu là những thương nhân đã có đủ điều kiện và đáp ứng mục tiêu mà bên dự thầu hướng tới đó là lợi nhuận, còn bên mời thầu tham gia đấu thầu là để xác lập được
Thứ hai: Đấu thầu là một giai đoạn tiền hợp đồng.
Ngày nay, trong nền kinh tế, đấu thầu không diễn ra như một hoạt động độc lập, riêng lẻ mà nó chỉ xuất hiện khi con người có nhu cầu mua sắm hàng hóa, sử dụng dịch vụ.
Mục đích cuối cùng của hoạt động đấu thầu là nhằm giúp bên mời thầu tìm kiếm được một chủ thể có khả năng cung cấp hàng hóa và dịch vụ và đáp ứng được chất lượng và giá cả tốt nhất.
Sau khi quá trình đấu thầu hoàn thành, người trúng thầu sẽ cùng với người tổ chức đấu thầu đàm phán, đồng thời để kí hợp đồng mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ hay xây lắp công trình.
Thứ ba: Chủ thể tham gia quan hệ đấu thầu:
– Các chủ thể chính tham gia vào đấu thầu:
Hình thức lựa chọn nhà thầu được dựa trên số lượng nhà thầu tham gia đấu thầu để phân chia.
Theo quy định của Luật Đấu thầu 2013, các chủ thể tham gia đấu thầu gồm có bên mời thầu và bên dự thầu. Trong đó:
Bên mời thầu là cơ quan, tổ chức có chuyên môn và năng lực để thực hiện các hoạt động đấu thầu, bao gồm chủ đầu tư hoặc tổ chức do chủ đầu tư quyết định thành lập hoặc lựa chọn; đơn vị dự toán trực tiếp sử dụng nguồn vốn mua sắm thường xuyên; đơn vị mua sắm tập trung; cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức trực thuộc do cơ quan nhà nước có thẩm quyền lựa chọn. Đây là các bên có nhu cầu mua sắm hàng hóa, sử dụng dịch vụ.
Bên dự thầu là các thương nhân có năng lực cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho gói thầu.
– Bên thứ ba:
Trong hoạt động đấu thầu có thể có sự xuất hiện bên thứ ba, ví dụ như những công ty tư vấn giúp lập hồ sơ mời thầu, chuyên gia giúp đỡ và đánh giá hồ sơ dự thầu.
Luật đấu thầu 2013 còn có quy định thêm về tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp gồm có đại lí đấu thầu, đơn vị sự nghiệp được thành lập, chức năng thực hiện đấu thầu chuyên nghiệp.
Việc thành lập, hoạt động của đại lí đấu thầu thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về doanh nghiệp. Quan hệ đấu thầu luôn được xác lập giữa một bên mời thầu với nhiều bên dự thầu. Trong thực tế, vẫn có các trường hợp ngoại lệ như trong trường hợp chỉ định đầu tư.
Thứ tư: Hình thức pháp lí:
Hình thức pháp lí của quan hệ đấu thầu hàng hóa và dịch vụ là hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu. Hồ sơ mời thầu là một văn bản pháp lí do bên mời thầu lập, trong đó có đầy đủ các yêu cầu về kĩ thuật, tài chính, thương mại của hàng hóa cần mua sắm, cũng như dịch vụ cần sử dụng. Còn hồ sơ dự thầu thể hiện năng lực và mức độ đáp ứng của bên dự thầu trước các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu.
1.3. Hình thức và phương thức đấu thầu:
Về hình thức đấu thầu:
Theo quy định của pháp luật, có các hình thức đấu thầu sau đây:
– Thứ nhất: Đấu thầu rộng rãi: Đây là một hình thức đấu thầu không hạn chế về số lượng nhà thầu tham gia.
– Thứ hai: Đấu thầu hạn chế : Bên mời thầu mời một số nhà thầu có đủ năng lực để tham dự đấu thầu. Tùy theo quy định tại mỗi nước mà số nhà thầu tối thiểu được mời là bao nhiêu. Theo quy chế Đấu thầu của Việt nam thì số nhà thầu tối thiểu là 5 nhà thầu.
– Thứ ba: Chỉ định thầu: Đây là một hình thức chọn trực tiếp nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói thầu để thương thảo hợp đồng.
– Thứ tư: Chào hàng cạnh tranh.
– Thứ năm: Mua sắm trực tiếp.
– Thứ sáu: Tự thực hiện : Hình thức này áp dụng đối với những gói thầu mà chủ đầu tư có đủ năng lực thực hiện.
– Thứ bảy: Mua sắm đặc biệt.
Về phương thức đấu thầu:
Việc phân chia phương thức đấu thầu được dựa vào hình thức nộp hồ sơ để phân chia, bao gồm ba phương thức sau:
– Thứ nhất: Phương thức hai túi hồ sơ.
– Thứ hai: Phương thức hai giai đoạn.
– Thứ ba: Phương thức một túi hồ sơ.
Loại hình đấu thầu:
Đấu thầu có bốn loại hình phụ thuộc vào các đặc điểm của đối tượng mua bán để phân chia, cụ thể như sau:
– Thứ nhất: Đấu thầu tuyển chọn tư vấn.
– Thứ hai: Đấu thầu xây lắp.
– Thứ ba: Đấu thầu mua sắm hàng hóa, các dịch vụ khác.
– Thứ tư: Đấu thầu lựa chọn đối tác để thực hiện dự án.
2. Quy trình các bước tổ chức đấu thầu? Tóm tắt quy trình đấu thầu?
Đơn vị bạn đã kí kết xong hợp đồng đấu thầu với nhà thầu. Muốn ký tiếp hợp đồng để thực hiện một gói thầu khác, bạn buộc phải thực hiện các bước theo trình tự đấu thầu thầu thông thường. Vì bạn không nêu rõ bạn muốn ký hợp đồng loại nào với bên nhà thầu nên bạn có thể tham khảo các bước như sau:
Thứ nhất, điều kiện bắt buộc là công ty mà đơn vị bạn đã ký kết tiếp tục mời thầu và tổ chức thực hiện một cuộc đấu mới bằng việc: sơ tuyển nhà thầu; phát hành hồ sơ mời thầu và thông báo mời thầu theo quy định tại Điều 7, 8 Luật đấu thầu 2013.
Thứ hai, dự thầu, sau khi có thông báo mời thầu, những nhà thầu quan tâm tới gói thầu hoặc đã ở trong danh sách sơ tuyển sẽ làm thủ tục dự thầu, đơn vị bạn phải chuẩn bị hồ sơ dự thầu và nộp hồ sơ dự thầu trước thời điểm đóng thầu. Khi dự thầu, bên bạn có thể phải nộp một khoản tiền đảm bảo dự thầu (thể hiện dưới hình thức đặt cọc, ký quỹ, hoặc bảo lãnh dự thầu) theo yêu cầu của bên mời thầu để đảm bảo hiệu lực của hồ sơ dự thầu tại Điều 11 Luật đấu thầu 2013
Thứ ba, mở thầu – là việc tổ chức mở hồ sơ dự thầu tại thời điểm đã được ấn định hoặc trong trường hợp không có thời điểm được ấn định trước thì thời điểm mở thầu là ngay sau khi đóng thầu. Sau khi mở thầu thì chủ dự án sẽ tiến hành chấm thầu Theo Điều 18
Thứ tư, thông báo kết quả thầu và ký kết hợp đồng: Ngay sau khi có kết quả đấu thầu, bên mời thầu có trách nhiệm thông báo kết quả đấu thầu cho bên dự thầu.
Bên mời thầu tiến hành hoàn thiện và ký kết hợp đồng đối với các bên trúng thầu trên cơ sơ sau đây: kết quả đấu thầu; các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu; nội dung nêu trong hồ sơ dự thầu.
Sau khi có thông báo trúng thầu, đơn vị bạn có thể tiến hành các bước thương thảo hợp đồng quy định tại Điều 19 Nghị định 63/2014/NĐ-CP với chủ dự án, khi cả hai đã thỏa thuận xong thì có thể ký kết hợp đồng.
