Dạy học có thật sự đạt hiệu quả cao hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có Thiết bị dạy học, bởi vậy hôm nay chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GV THPT Module 20
Mục lục bài viết
1. Nêu chức năng cơ bản của hệ thống TBDH:
Các chức năng cơ bản của hệ thống TBDH bao gồm:
- Hệ thống thiết bị dạy học là công cụ đặc thù của người lao động sư phạm.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải cung cấp thông tin đầy đủ, trí tuệ về các hiện tượng, đối tượng của quá trình nghiên cứu.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải nâng cao hiệu quả dạy học, tăng tốc độ trình bày văn bản và truyền đạt thông tin.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải thoả mãn nhu cầu và lòng say mê học tập của học sinh.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải giảm cường độ lao động sư phạm của người dạy và người học.
2. Nêu các yêu cầu của TBDH:
- Hệ thống thiết bị dạy học phải có tính hệ thống.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải khoa học, hiệu quả.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải đảm bảo tính sư phạm.
- Hệ thống TBDH phải đảm bảo an toàn.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải đảm bảo tính thẩm mỹ.
- Hệ thống thiết bị dạy học phải đảm bảo tính tổng hợp tối ưu cho một môn học, cho nhiều môn học, cho nhiều hoạt động.
3. Làm rõ công tác quản lý điều hành về công tác TBDH của Bộ giáo dục và Đào tạo; các cơ sở giáo dục và đào tạo:
- Thiết bị dạy học là hệ thống các công việc và quá trình thực hiện các nhiệm vụ trong lĩnh vực thiết bị dạy học.
- Thiết bị dạy học là hoạt động thường xuyên của ngành Giáo dục. Công việc này bao gồm:
3.1. Quản lý, điều hành vĩ mô của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với công tác dạy và học.
Xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển thiết bị dạy học và ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác thiết bị dạy học.
Ban hành quy định kỹ thuật phòng học bộ môn, phòng thực hành và quy định kỹ thuật đối với từng bộ thiết bị dạy học.
Ban hành quyết định danh mục thiết bị dạy học tối thiểu áp dụng cho ngành học, bậc học và cấp học.
Ban hành quy định về công tác thiết bị giáo dục phổ thông, trong đó thống nhất quá trình thực hiện, bao gồm:
- Xây dựng, thẩm định và ban hành danh mục thiết bị dạy học tối thiểu.
- Thiết kế, thẩm định và ban hành mẫu TBDH.
- Sản xuất và chuyển giao các mẫu thiết bị dạy học tối thiểu.
- Thẩm định đơn giá tối thiểu các mẫu TBDH.
- Hướng dẫn các địa phương mua sắm thiết bị dạy học.
3.2. Sự quản lý, điều hành của tỉnh, thành phố về công tác dạy và học:
- Xây dựng kế hoạch phát triển thiết bị dạy học và ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác thiết bị dạy học ở các địa phương.
- Xây dựng kế hoạch, chuẩn bị kinh phí đầu tư xây dựng phòng dạy học, phòng thực hành và mua sắm trang thiết bị dạy học hàng năm.
- Hướng dẫn các cơ sở giáo dục mua sắm thiết bị dạy học hàng năm.
- Tổ chức tập huấn cho giảng viên, cán bộ làm thiết bị dạy học về công tác quản lý, sử dụng, bảo quản, bảo dưỡng thiết bị dạy học phục vụ hoạt động dạy học.
- Tổ chức và kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ dạy và học của cơ sở giáo dục.
- Tổ chức và phát động phong trào tự làm thiết bị dạy học.
3.3 Công tác thiết bị dạy học trong cơ sở giáo dục:
Công tác thiết bị dạy học trong nhà trường là một hệ thống các công việc và quá trình thực hiện các nhiệm vụ thuộc phạm vi của lĩnh vực thiết bị dạy học nhằm thực hiện có hiệu quả các hoạt động giảng dạy trong môi trường học đường. Nhiệm vụ đối với một người giáo viên trường học bao gồm:
- Lên phương án và lập kế hoạch và tổ chức các hoạt động của trường.
- Mua sắm, bổ sung, sửa chữa thiết bị dạy học của nhà trường nhằm sử dụng một cách có hiệu quả trong chương trình giảng dạy
- Tổ chức khai thác, sử dụng thiết bị dạy học phục vụ dạy học và các hoạt động giáo dục khác.
- Sắp xếp, giữ gìn, bảo quản, bảo dưỡng hệ thống thiết bị dạy học hiện có của nhà trường.
- Tổ chức và kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy và học trên lớp và ngoài trời.
- Tổ chức nghiên cứu, thiết kế, tự làm thiết bị dạy học.
4. Vai trò của TBDH trong đổi mới phương pháp học tập:
Đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng, quyết định chất lượng giáo dục của mỗi quốc gia trong xu thế phát triển của thế giới hiện nay. Hiện nay, các nước trên thế giới đang nỗ lực đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục và đào tạo bằng nhiều mô hình, biện pháp khác nhau nhằm mở rộng quy mô, kịp thời nâng cao tính chủ động trong dạy và học, giúp người học hướng tới học tập tích cực, chống lại thói quen học tập thụ động. Muốn vậy, cần hoàn thiện và tăng cường đồng bộ các yếu tố liên quan, trong đó phương tiện dạy và học là một yếu tố quan trọng. Bản chất của phương tiện dạy học biểu thị nội dung thông tin học tập, hình thức thông tin, phương thức thông tin chứa đựng trong phương tiện đó và phải dưới sự tác động của giáo viên hoặc học sinh thì mới bộc lộ bản chất. Như vậy, giữa tính chất và chức năng của đồ dùng dạy học có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Nhìn chung, trong quá trình dạy học, PPDH làm giảm bớt công việc của giáo viên, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách thuận lợi. Với phương tiện phù hợp, giáo viên sẽ phát huy được tính sáng tạo trong dạy học, làm cho hoạt động nhận thức của học sinh nhẹ nhàng, hấp dẫn, tạo được tình cảm cho học sinh. đẹp với chủ đề. Do đặc điểm của quá trình nhận thức, mức độ lĩnh hội kiến thức mới của học sinh tăng dần theo các cấp độ nhận thức: nghe – nhìn – làm (trăm nghe không bằng một thấy), nên khi sử dụng phương tiện trong quá trình dạy học, giáo viên có điều kiện nâng cao tính tích cực, độc lập của học sinh và từ đó nâng cao hiệu quả của quá trình tiếp thu, lĩnh hội tri thức và hình thành kĩ năng, kĩ xảo cho trẻ.
Nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống là nặng về truyền đạt một chiều (thầy đọc, trò chép), cách dạy này tiếp nhận kiến thức một cách thụ động, sử dụng nhiều trí nhớ, thực hành thể hiện sự độc lập về tư tưởng. Để đổi mới phương pháp dạy học cần vận dụng nhiều yếu tố, trong đó yếu tố rất quan trọng là ứng dụng thiết bị dạy học kỹ thuật hiện đại vào giảng dạy nên hiệu quả luôn được các cấp ghi nhận. Vì vậy, trong quá trình dạy học vai trò, chức năng của đồ dùng dạy học thể hiện sự tác động nhằm đạt được mục đích dạy và học.
Phương tiện dạy học bao gồm các chức năng sau:
- Truyền đạt kiến thức
- Kỹ năng hình thành
- Phát triển hứng thú học tập
- Tổ chức, điều khiển quá trình dạy học.
Vì vậy, khi giảng dạy các bộ môn, nhất là khi tôi trực tiếp giảng dạy môn Toán Tin là môn tự nhiên, tôi luôn quan tâm đến hai vấn đề chính sau:
+ Học sinh tri giác (quan sát, sử dụng) trực tiếp đối tượng. Con đường nhận thức này được thể hiện dưới hình thức sinh viên quan sát đối tượng nghiên cứu trong giờ học hoặc khi đi tham quan thực tế.
+ Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh tri giác không phải bản thân đối tượng nghiên cứu mà là những hình ảnh, biểu tượng, sơ đồ phản ánh một bộ phận nào đó của đối tượng.
Trên cơ sở phân tích ở trên, ta thấy phương tiện dạy học có ý nghĩa to lớn đối với quá trình dạy học:
- Giúp học sinh hiểu bài, hiểu bài sâu hơn và nhớ bài lâu hơn.
+ Phương tiện dạy học tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc nghiên cứu hình thái bên ngoài của đối tượng và tính chất tri giác trực tiếp của chúng.
+ Phương tiện dạy học giúp cụ thể hoá những cái quá trừu tượng, đơn giản hoá những máy móc, thiết bị quá phức tạp.
+ Phương tiện dạy học giúp làm sinh động nội dung học tập, tăng hứng thú học tập bộ môn, nâng cao lòng tin của học sinh vào khoa học.
+ Đồ dùng dạy học còn giúp học sinh phát triển năng lực nhận thức, đặc biệt là năng lực quan sát, tư duy (phân tích, tổng hợp hiện tượng, rút ra kết luận tin cậy,…), giúp học sinh hình thành năng lực cảm thụ thẩm mỹ, bị hấp dẫn bởi cái đẹp, sự đơn giản, chính xác thông tin có trong phương tiện truyền thông.
- Giúp giáo viên tiết kiệm thời gian trên lớp trong mỗi tiết học. Giúp giáo viên điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh, kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh thuận lợi, đạt hiệu quả cao.
Đồ dùng dạy học có nhiều loại với hình thức và chức năng khác nhau, bao gồm: đồ dùng trực quan (bảng đen, bảng trắng, tranh ảnh, bảng biểu,…), tăng âm, máy ảnh (máy chiếu), bộ thu/khuếch đại âm thanh (máy quay video, máy ghi âm, v.v.)
Vì vậy, giáo viên khi sử dụng phương tiện dạy học phải đảm bảo các nguyên tắc sử dụng phương tiện dạy học. Phương tiện dạy học có tác dụng làm tăng hiệu quả quá trình nhận thức của học sinh, giúp học sinh lĩnh hội tri thức về sự vật thực tiễn khách quan.
Do đó, đồ dùng dạy học không phải ở đâu cũng có tác dụng tích cực đối với hoạt động nhận thức của học sinh. Nhiều khi, nếu sử dụng không đúng yêu cầu sư phạm cụ thể, đồ dùng dạy học lại có tác dụng ngược, làm cho học sinh lúng túng, hiệu quả tiếp thu kém… Để phát huy hiệu quả, nâng cao vai trò của người thầy. Khi sử dụng phương tiện dạy học, giáo viên phải nắm vững ưu, nhược điểm và khả năng, yêu cầu của phương tiện đó để việc sử dụng phương tiện dạy học phải đạt được mục đích đề ra, mục đích dạy học và phải góp phần nâng cao hiệu quả của quá trình dạy học.
THAM KHẢO THÊM:
