Đông Nam Á bao gồm 2 bộ phận là Đông Nam Á lục địa (bán đảo Trung - Ấn) và Đông Nam Á hải đảo (hàng vạn các đảo/ quần đảo trên Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương). Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời các bạn tham khảo bài viết Đông Nam Á là cầu nối giữa hai đại dương nào?
Mục lục bài viết
1. Đông Nam Á là cầu nối giữa hai đại dương nào?
A. Đại Tây Dương với Thái Bình Dương.
B. Bắc Băng Dương với Ấn Độ Dương.
C. Thái Bình Dương với Bắc Băng Dương.
D. Thái Bình Dương với Ấn Độ Dương.
Đáp án: Chọn D
Giải thích: Đông Nam Á là cầu nối giữa hai đại dương là: Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương
2. Vị trí địa lý và tác động của vị trí địa lý đến khu vực Đông Nam Á:
* Vị trí địa lí của khu vực Đông Nam Á:
– Đông Nam Á: bao gồm 2 bộ phận: Đông Nam Á lục địa (bán đảo Trung – Ấn) và Đông Nam Á hải đảo (hàng vạn các đảo/ quần đảo trên Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương).
– Nằm ở phía Đông Nam của châu Á.
– Án ngữ ở vị trí ngã tư đường giao thông quốc tế: là cầu nối giữa 2 đại dương (Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương) và 2 lục địa (lục địa Á – Âu và lục địa Ô-xtrây-li-a).
* Tác động của vị trí địa lí tới sự phát triển của các vương quốc ở Đông Nam Á:
– Thứ nhất, tác động đến sự phát triển của lịch sử:
+ Địa hình Đông Nam Á bị chia cắt mạnh bởi núi đồi, cao nguyên, biển cả…
=> hạn chế khả năng tập hợp dân cư, hạn chế sự phát triển của kinh tế – xã hội. Do đó, các quốc gia thống nhất ở Đông Nam Á ra đời tương đối muộn so với các nơi khác và xu hướng cát cứ địa phương thường trỗi dậy khi chính quyền trung ương suy yếu.
+ Đông Nam Á có vị trí địa – chính trị quan trọng
=> các nước Đông Nam Á sớm bị các cường quốc bên ngoài nhòm ngó, đe dọa xâm lược; hiện nay, khu vực Đông Nam Á vẫn là khu vực cạnh tranh ảnh hưởng của nhiều cường quốc trên thế giới.
– Thứ hai, tác động đến sự phát triển của kinh tế:
+ Hầu hết các nước Đông Nam Á đều giáp biển, nên từ rất sớm, ở các nước Đông Nam Á, nghề buôn bán trên biển đã ra đời.
+ Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan trọng, án ngữ trên nhiều tuyến đường giao thương quốc tế quan trọng => tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình giao lưu kinh tế với quốc tế.
– Thứ ba, tác động đến sự phát triển của văn hóa: Đông Nam Á nằm ở ngã tư đường giao thông quốc tế, nên quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa ở Đông Nam Á diễn ra từ rất sớm và liên tục qua nhiều thế kỉ, góp phần làm phong phú văn hóa truyền thống Đông Nam Á. Ví dụ:
+ Tiếp xúc, giao lưu với văn hóa Ấn Độ từ những thế kỉ tiếp giáp Công nguyên trở đi.
+ Tiếp xúc, giao lưu với văn hóa Trung Quốc từ những thế kỉ tiếp giáp Công nguyên (ảnh hưởng sâu đậm và tiêu biểu nhất là Việt Nam)
+ Tiếp xúc, giao lưu với Đạo Hồi và văn hóa Hồi giáo từ thế kỉ XI thông qua các thương nhân Arập và thương nhân Ấn Độ.
+ Tiếp xúc, giao lưu với văn hóa phương Tây từ thế kỉ XVI trở đi – gắn với việc mở rộng buôn bán Tây – Đông; sự truyền đạo của giáo sĩ phương Tây; sự xâm lược và đô hộ của thực dân phương Tây.
3. Bài tập vận dụng có đáp án:
Câu 1: Các nước đứng hàng đầu về xuất khẩu lúa gạo trong khu vực Đông Nam Á là?
A. Lào, In-đô-nê-xi-a.
B. Thái Lan, Việt Nam.
C. Phi-lip-pin, In-đô-nê-xi-a.
D. Thái Lan, Ma-lai-xi-a.
Đáp án:
Các nước đứng hàng đầu về xuất khẩu lúa gạo trong khu vực Đông Nam Á là Thái Lan, Việt Nam.
Đáp án cần chọn là: B
Câu 2: Mục đích chủ yếu của việc trồng cây công nghiệp ở các nước Đông Nam Á là?
A. Làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.
B. Khai thác thế mạnh về đất đai.
C. Thay thế cây lương thực.
D. Xuất khẩu thu ngoại tệ.
Đáp án:
Mục đích chủ yếu của việc trồng cây công nghiệp ở các nước Đông Nam Á là xuất khẩu thu ngoại tệ.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 3: Ngành kinh tế truyền thống, đang được chú trọng phát triển ở hầu hết các nước Đông Nam Á là?
A. Chăn nuôi bò.
B. Đánh bắt và nuôi trồng thủy, hải sản.
C. Khai thác và chế biến lâm sản.
D.Nuôi cừu để lấy lông.
Đáp án:
Ngành kinh tế truyền thống, đang được chú trọng phát triển ở hầu hết các nước Đông Nam Á là đánh bắt và nuôi trồng thủy, hải sản.
Đáp án cần chọn là: B
Câu 4: Ý nào sau đây không đúng với ngành dịch vụ ở Đông Nam Á?
A. Cơ sở hạ tầng hoàn thiện và hiện đại.
B. Thông tin liên lạc được cải thiện và nâng cấp.
C. Hệ thống giao thông được mở rộng và hiện đại.
D. Hệ thống ngân hàng, tín dụng phát triển và được hiện đại hóa.
Đáp án:
Đặc điểm ngành dịch vụ Đông Nam Á:
– Cơ sở hạ tầng của Đông Nam Á đang từng bước được hiện đại hóa -> nhận xét: cơ sở hạ tầng hoàn thiện và hiện đại là không chính xác.
=> Nhận xét A không đúng
– Giao thông vận tải được mở rộng và tăng thêm.
– Thông tin liên lạc cải thiện và nâng cấp.
– Hệ thống ngân hàng và tín dụng được phát triển và hiện đại.
=> Nhận xét B, C, D đúng.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 5: Công nghiệp ở các nước Đông Nam Á không phát triển theo hướng nào sau đây?
A. Liên doanh, liên kết với nước ngoài.
B. Hiện đại hóa trang thiết bị và công nghệ.
C. Chú trọng sản xuất các mặt hàng xuất khẩu.
D. Đầu tư phát triển các ngành công nghệ cao.
Đáp án:
Công nghiệp Đông Nam Á phát triển theo hướng:
– Tăng cường liên doanh, liên kết với nước ngoài.
– Hiện đại hóa thiết bị, chuyển giao công nghệ và đào tạo kĩ thuật cho người lao động,
– Sản xuất các mặt hàng xuất khẩu.
=> Nhận xét A, B, C đúng.
– Tập trung phát triển các ngành truyền thống và hiện đại nhằm tạo nhiều nguồn hàng xuất khẩu.
+ Sản xuất và lắp ráp ô tô, thiết bị điện tử
+ Khai thác khoáng sản: dầu khí, than, …
+ Dệt may, da giày, chế biến thực phẩm, …
=> Đầu tư phát triển các mặt hàng công nghệ cao không phải là hướng phát triển công nghiệp của các nước Đông Nam Á.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 6: Đặc điểm nào sau đây không đúng với ngành chăn nuôi, đánh bắt và nuôi trồng thủy sản ở Đông Nam Á?
A. Chăn nuôi đã trở thành ngành chính.
B. Số lượng gia súc khá lớn.
C. Là khu vực nuôi nhiều trâu bò, lợn, gia cầm
D. Đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản là ngành kinh tế truyền thống và đang phát triển.
Đáp án:
Các đặc điểm của ngành chăn nuôi và đánh bắt nuôi trồng thủy sản ở Đông Nam Á:
– Chăn nuôi tuy có số lượng nhiều nhưng chưa thành ngành chính => nhận xét A không đúng
– Số lượng gia súc khá lớn; trong khu vực trâu bò, lợn, gia cầm được nuôi nhiều => nhận xét B, C đúng
– Ngành nuôi trồng đánh bắt thủy hải sản là ngành truyền thống và đang phát triển => nhận xét D đúng.
=> Đặc điểm “chăn nuôi đã trở thành ngành chính” là không đúng với ngành chăn nuôi Đông Nam Á.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 7: Cơ cấu kinh tế ở các nước Đông Nam Á đang có sự thay đổi theo xu hướng?
A. Tăng tỉ trọng khu vực nông – lâm – ngư nghiệp, giảm tỉ trọng khu vực công nghiệp và dịch vụ.
B. Tăng tỉ trọng khu vực công nghiệp, giảm tỉ trọng khu vực nông – lâm – ngư nghiệp và dịch vụ.
C. Giảm tỉ trọng khu vực nông – lâm – ngư nghiệp, tăng tỉ trọng khu vực công nghiệp và dịch vụ.
D. Giảm tỉ trọng khu vực nông – lâm – ngư nghiệp và công nghiệp, giảm tỉ trọng khu vực dịch vụ.
Đáp án:
Cơ cấu kinh tế ở các nước Đông Nam Á đang có sự thay đổi theo xu hướng giảm tỉ trọng khu vực nông – lâm – ngư nghiệp, tăng tỉ trọng khu vực công nghiệp và dịch vụ.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 8: Một trong những hướng phát triển công nghiệp của các nước Đông Nam Á hiện nay là?
A. Chú trọng phát triển sản xuất các mặt hàng phục vụ nhu cầu trong nước.
B. Tăng cường liên doanh, liên kết với nước ngoài.
C. Phát triển các ngành công nghiệp đòi hỏi nguồn vốn lớn, công nghệ hiện đại.
D. Ưu tiên phát triển các ngành truyền thống.
Đáp án:
Công nghiệp các nước Đông Nam Á phát triển theo hướng tăng cường liên doanh, liên kết với nước ngoài, hiện đại hóa thiết bị, chuyển giao công nghệ
Đáp án cần chọn là: B
Câu 9: Nền nông nghiệp Đông Nam Á là nền nông nghiệp?
A. Nhiệt đới.
B. Cận nhiệt.
C. Ôn đới.
D. Hàn đới.
Đáp án:
Nền nông nghiệp Đông Nam Á là nền nông nghiệp nhiệt đới.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 10: Cây trồng truyền thống và quan trọng ở các nước Đông Nam Á là?
A. Lúa mì.
B. Lúa nước.
C. Cà phê.
D. Cao su.
Đáp án:
Cây trồng truyền thống và quan trọng ở các nước Đông Nam Á là lúa nước.
Đáp án cần chọn là: B
Câu 11: Cà phê, cao su, hồ tiêu được trồng nhiều nhất ở Đông Nam Á do?
A. Có khí hậu nóng ẩm, đất badan màu mỡ.
B. Truyền thống trồng cây công nghiệp từ lâu đời.
C. Thị trường tiêu thụ sản phẩm luôn ổn định.
D. Quỹ đất dành cho phát triển các cây công nghiệp này lớn.
Đáp án:
Đông Nam Á nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa nên gần như quanh năm nhận được lượng nhiệt lớn, độ ẩm cao, lượng mưa lớn; đất badan màu mỡ (hình thành do sự nguội đi của các dòng macma phun trào bởi hoạt động núi lửa).
=> Khí hậu nóng ẩm và đất badan thích hợp cho sự phát triển của các loài cây công nghiệp nhiệt đới như cà phên, cao su, hồ tiêu.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 12: Điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của ngành đánh bắt thủy sản ở các nước Đông Nam Á là?
A. Có hệ thống sông ngòi, kênh rạch nhiều.
B. Có thị trường tiêu thụ rộng lớn.
C. Các nước Đông Nam Á đều giáp biển (trừ Lào), vùng biển rộng, có nhiều ngư trường.
D. Phương tiện đánh bắt ngày càng được đầu tư hiện đại.
Đáp án:
Đông Nam Á tiếp giáp hai đại dương lớn là Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương với vùng biển rộng, ấm, nguồn thủy hải sản phong phú, tập trung nhiều ngư trường lớn. Các nước Đông Nam Á đều giáp biển (trừ Lào) -> đây là điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của ngành đánh bắt thủy sản ở các nước Đông Nam Á.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 13: Quốc gia nào sau đây có ngành dịch vụ hàng hải phát triển nhất khu vực Đông Nam Á?
A. Ma-lay-si-a.
B. Thái Lan.
C. Việt Nam.
D. Xin-ga-po.
Đáp án:
Xin-ga-po có nhiểu điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển vận tải biển:
– Đây là một quốc đảo ở khu vực Đông Nam Á, xung quanh được bao bọc bởi biển và đại dương, là điều kiện quan trọng cho phát triển giao thông vận tải biển.
– Vị trí địa lí thuận lợi, nằm ở gần đường xích đạo có khí hậu ổn định, không chịu ảnh hưởng của thiên tai bất thường (giông bão) -> thuận lợi cho bến cảng hoạt động thông suốt quanh năm.
– Sự hạn chế về tài nguyên thiên nhiên cũng là động lực lớn thúc đẩy Xin-ga-po phát triển ngành dịch vụ hàng hải. Phần lớn các mặt hàng thực phẩm, nhiên liệu, vật liệu xây dựng…đều được vận chuyển thông qua cảng biển.
– Chính sách phát triển của Nhà nước đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển mạnh mẽ của dich vụ vận tải biển ở Xin-ga-po: nhà nước tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng hiện đại, nâng cấp mở rộng cảng biển, áp dụng công nghệ tự động hóa vào quá trình vận chuyển -> nâng cao năng lực bốc dỡ hàng hóa.
=> Nhờ vậy, cảng Xin-ga-po đã phát triển trở thành cảng biển lớn thứ 2 thế giới (sau cảng Rốt-tec-đam – Hà Lan) và là cảng trung chuyển số 1 trên thế giới.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 14: Diện tích trồng lúa nước ở các nước Đông Nam Á có xu hướng giảm chủ yếu là do?
A. Sản xuất lúa gạo đã đáp ứng được nhu cầu của người dân.
B. Năng suất tăng lên nhanh chóng.
C. Chuyển đổi mục đích sử dụng đất và cơ cấu cây trồng.
D. Nhu cầu sử dụng lúa gạo giảm.
Đáp án:
Hiện nay các nước đang phát triển ở Đông Nam Á đang có sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng giảm tỉ trọng ngành nông – lâm – ngư nghiệp, tăng tỉ trọng công nghiệp và xây dựng. Do đó nhiều diện tích đất nông nghiệp được chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất phi nông nghiệp (xây dựng nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp, mở rộng đô thị…).
– Mặt khác, trong ngành nông nghiệp nói riêng, cơ cấu cây trồng cũng có sự thay đổi theo hướng giảm tỉ trọng cây lương thực, tăng tỉ trọng cây công nghiệp nhằm mang lại nhiều sản phẩm đáp ứng nhu cầu xuất khẩu thu ngoại tệ và cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.
=> Như vậy, diện tích trồng lúa nước ở các nước Đông Nam Á có xu hướng giảm chủ yếu là do chuyển đổi mục đích sử dụng đất và cơ cấu cây trồng.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 15: Nguyên nhân quan trọng nhất khiến chăn nuôi chưa trở thành ngành chính trong sản xuất nông nghiệp ở các nước Đông Nam Á là?
A. Công nghiệp chế biến thực phẩm chưa phát triển.
B. Những hạn chế về thị trường tiêu thụ sản phẩm.
C. Thiếu vốn, cơ sở thức ăn chưa đảm bảo.
D. Nhiều thiên tai, dịch bệnh.
Đáp án:
– Ở các nước Đông Nam Á, ngành chăn nuôi còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên: cơ sở thức ăn chủ yếu từ phụ phẩm ngành trồng trọt và các đồng cỏ tự nhiên -> không đảm bảo nguồn thức ăn ổn định cho chăn nuôi.
– Đồng thời, vốn đầu tư thấp nên cơ sở vật chất cho chăn nuôi (dịch vụ thú y, con giống, cơ sở chuồng trại, phương pháp chăn nuôi) chưa được đầu tư hiện đại, hình thức chăn nuôi chủ yếu là chăn thả, chuồng trại hoặc nửa chuồng trại -> mang lại năng suất, chất lượng thấp.
=> Do vậy, chăn nuôi chưa trở thành ngành chính trong sản xuất nông nghiệp ở các nước Đông Nam Á.
Đáp án cần chọn là: C
THAM KHẢO THÊM:
