Quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của công ty chứng khoán

Trong nền kinh tế phát triển thì công ty chứng khoán là loại hình doanh nghiệp hoạt động đang được rất nhiều sự quan tâm, công ty chứng khoán là Doanh nghiệp được ủy ban chứng khoán nhà nước cấp phép hoạt động. Vậy để hiểu thêm về công ty chứng khoán và các quy định của pháp luật về Quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của công ty chứng khoán được quy định như thế nào? Mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.

Cơ sở pháp lý :

– Luật chứng khoán 2019

– Thông tư Số: 121/2020/TT-BTC quy định về hoạt động của công ty chứng khoán

Luật sư tư vấn luật miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568

1. Quy định về công ty chứng khoán

1.1. Đăng ký doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh

– Công ty chứng khoán là doanh nghiệp được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép thực hiện một, một số nghiệp vụ theo quy định tại Khoản 1 Điều 72, các Khoản 1, 2, 3, 4, 5 Điều 86 Luật Chứng khoán 2019

– Tại Điều 71. Đăng ký doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh Luật chứng khoán 2019 quy định:

1. Sau khi được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động kinh doanh chứng khoán, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán phải đăng ký doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam phải đăng ký kinh doanh tại Cơ quan đăng ký kinh doanh.

2. Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán được tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp.

3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Như vậy, Đăng ký doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh công ty chứng khoán cần có Giấy phép thành lập và hoạt động kinh doanh chứng khoán theo quy định, Công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán được tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và thực hiện các thủ tục kèm theo dựa trên quy định của pháp luật hiện hành.

1.2. Nghiệp vụ kinh doanh của công ty chứng khoán

– Công ty chứng khoán được cấp phép thực hiện một, một số hoặc toàn bộ nghiệp vụ kinh doanh sau đây:

+ Môi giới chứng khoán;

+ Tự doanh chứng khoán;

+ Bảo lãnh phát hành chứng khoán;

+ Tư vấn đầu tư chứng khoán.

– Công ty chứng khoán chỉ được cấp phép thực hiện nghiệp vụ tự doanh chứng khoán khi được cấp phép thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán.

– Công ty chứng khoán chỉ được cấp phép thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh phát hành chứng khoán khi được cấp phép thực hiện nghiệp vụ tự doanh chứng khoán.

1.3. Nguyên tắc hoạt động quản trị, điều hành công ty chứng khoán

– Công ty chứng khoán phải tuân thủ các quy định của Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Điều lệ công ty và các quy định khác của pháp luật có liên quan về quản trị công ty.

– Công ty chứng khoán phải phân định rõ trách nhiệm giữa Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng thành viên, Chủ sở hữu, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Ban Giám đốc phù hợp với Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

– Công ty chứng khoán phải thiết lập hệ thống thông tin liên lạc với các cổ đông, thành viên để đảm bảo cung cấp thông tin đầy đủ và đối xử công bằng giữa các cổ đông, giữa các thành viên, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của cổ đông, của thành viên.

– Công ty chứng khoán phải thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro và giám sát, ngăn ngừa những xung đột lợi ích trong nội bộ công ty và trong giao dịch với người có liên quan.

– Công ty chứng khoán phải bảo đảm nhân viên làm việc tại bộ phận nghiệp vụ phải có chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp với nghiệp vụ thực hiện theo quy định của pháp luật chứng khoán và thị trường chứng khoán.

2. Quyền lợi của công ty chứng khoán

Công ty chứng khoán có quyền Mở tài khoản lưu ký cho khách hàng tại công ty chứng khoán và thực hiện quản lý tài khoản lưu ký chứng khoán của khách hàng theo đúng quy định của pháp luật. đối với Tài khoản lưu ký chứng khoán của khách hàng phải tách biệt với tài khoản lưu ký chứng khoán của chính công ty theo quy định:

– Ghi chép chính xác và  đầy đủ và cập nhật thông tin về khách hàng mở tài khoản lưu ký và chứng khoán sở hữu của khách hàng đã lưu ký tại công ty chứng khoán

– Bảo quản và lưu trữ, thu thập và xử lý số liệu liên quan đến hoạt động lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán của khách hàng tham gia

– Xây dựng các quy trình đăng ký và lưu ký, thanh toán bù trừ, quản lý sổ cổ đông và các đại lý chuyển nhượng và quy trình kiểm soát nội bộ nhằm quản lý và bảo vệ quyền lợi của khách hàng hoặc người sở hữu chứng khoán theo quy định

– Thu phí hoạt động đăng ký và lưu ký chứng khoán và các loại phí khác theo quy định của pháp luật hiện hành.

3. Nghĩa vụ của công ty chứng khoán

Nghĩa vụ của công ty chứng khoán được quy định tại Luật Chứng khoán 2019 như sau:

– Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro và giám sát, ngăn ngừa những xung đột lợi ích trong nội bộ công ty và trong giao dịch với người có liên quan.

– Quản lý tách biệt chứng khoán của từng nhà đầu tư, tách biệt tiền và chứng khoán của nhà đầu tư với tiền và chứng khoán của công ty chứng khoán.

– Ký hợp đồng bằng văn bản với khách hàng khi cung cấp dịch vụ cho khách hàng; cung cấp đầy đủ, trung thực thông tin cho khách hàng.

– Ưu tiên thực hiện lệnh của khách hàng trước lệnh của công ty.

– Thu thập, tìm hiểu thông tin về tình hình tài chính, mục tiêu đầu tư, khả năng chấp nhận rủi ro của khách hàng; bảo đảm các khuyến nghị, tư vấn đầu tư của công ty cho khách hàng phải phù hợp với khách hàng đó.

– Tuân thủ các quy định bảo đảm vốn khả dụng theo quy định của Bộ Tài chính.

– Mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán tại công ty hoặc trích lập quỹ bảo vệ nhà đầu tư để bồi thường thiệt hại cho nhà đầu tư do sự cố kỹ thuật và sơ suất của nhân viên trong công ty.

– Lưu giữ đầy đủ các chứng từ và tài khoản phản ánh chi tiết, chính xác các giao dịch của khách hàng và của công ty.

– Thực hiện việc bán hoặc cho khách hàng bán chứng khoán khi không sở hữu chứng khoán và cho khách hàng vay chứng khoán để bán theo quy định của Bộ Tài chính.

– Tuân thủ các quy định của Bộ Tài chính về nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán.

– Thực hiện chế độ kế toán, kiểm toán, thống kê, nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

– Thực hiện công bố thong tin và chế độ báo cáo theo quy định của Bộ Tài chính. 

4. Trách nhiệm của công ty chứng khoán

Căn cứ Thông tư Số: 121/2020/TT-BTC quy định về hoạt động của công ty chứng khoán, quy định trách nhiệm của công ty chứng khoán như sau:

4.1. Trách nhiệm của công ty chứng khoán khi thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán

– Công ty chứng khoán phải bố trí người hành nghề chứng khoán làm việc tại các vị trí sau:

+ Tư vấn, giải thích hợp đồng và thực hiện các thủ tục mở tài khoản giao dịch chứng khoán cho khách hàng;

+ Tư vấn giao dịch chứng khoán cho khách hàng;

+ Nhận lệnh, kiểm soát lệnh giao dịch chứng khoán của khách hàng;

+ Trưởng các bộ phận liên quan đến nghiệp vụ môi giới chứng khoán.

+ Công ty chứng khoán phải tuân thủ các quy định về phòng, chống rửa tiền theo các quy định pháp luật hiện hành.

–  Dữ liệu về tài khoản môi giới của khách hàng mở tài khoản tại công ty chứng khoán phải được quản lý tập trung và phải lưu giữ dự phòng tại địa điểm khác.

– Công ty chứng khoán thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán không được:

+ Đưa ra ý kiến về việc tăng hay giảm giá chứng khoán mà không có căn cứ để lôi kéo khách hàng tham gia giao dịch;

+ Thỏa thuận hoặc đưa ra lãi suất cụ thể hoặc chia sẻ lợi nhuận hoặc thua lỗ với khách hàng để lôi kéo khách hàng tham gia giao dịch;

+ Trực tiếp hoặc gián tiếp thiết lập các địa điểm cố định bên ngoài các địa điểm giao dịch đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận để ký hợp đồng mở tài khoản giao dịch với khách hàng, nhận lệnh, thực hiện lệnh giao dịch chứng khoán hoặc thanh toán giao dịch chứng khoán với khách hàng, trừ trường hợp thực hiện giao dịch chứng khoán trực tuyến;

+ Nhận lệnh, thanh toán giao dịch với người không phải là người đứng tên tài khoản giao dịch mà không có ủy quyền của người đứng tên tài khoản bằng văn bản;

+ Tiết lộ các nội dung đặt lệnh giao dịch của khách hàng hoặc thông tin bí mật khác có được khi thực hiện giao dịch cho khách hàng mà không phải để công bố thông tin hoặc theo yêu cầu thanh tra, kiểm tra theo quy định của pháp luật;

+ Sử dụng tên hoặc tài khoản của khách hàng để đăng ký, giao dịch chứng khoán;

+ Xâm phạm tài sản, quyền và lợi ích khác của khách hàng.

4.2. Trách nhiệm của công ty chứng khoán đối với khách hàng khi thực hiện nghiệp vụ môi giới

– Công ty chứng khoán khi thực hiện nghiệp vụ môi giới phải tuân thủ quy định pháp luật tại Khoản 1, 2, 3 Điều 91 Luật Chứng khoán.

– Công ty chứng khoán có nghĩa vụ cập nhật các thông tin thay đổi của khách hàng khi khách hàng có yêu cầu.

– Công ty chứng khoán phải ký hợp đồng mở tài khoản giao dịch với khách hàng, trực tiếp thực hiện giao dịch chứng khoán cho khách hàng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hoạt động này.

– Công ty chứng khoán phải theo dõi chi tiết tiền và chứng khoán của từng khách hàng, cung cấp thông tin về số dư, số phát sinh tiền và chứng khoán cho khách hàng khi khách hàng yêu cầu.

– Công ty chứng khoán phải công bố về mức phí giao dịch chứng khoán trước khi khách hàng thực hiện giao dịch, phải công bố về mức phí giao dịch chứng khoán trên trang thông tin điện tử của công ty.

– Công ty chứng khoán phải thiết lập một bộ phận chuyên trách chịu trách nhiệm thông tin liên lạc với khách hàng và giải quyết các thắc mắc, khiếu nại của khách hàng.

Trên đây là thông tin chúng tôi cung cấp để tư vấn về nội dung Quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của công ty chứng khoán dựa trên quy định của pháp luật hiện hành.