Một số quy định về người lao động chưa thành niên? Độ tuổi được ký hợp đồng lao động?
Ngày nay, với sự phát triển của các doanh nghiệp, việc sử dụng lao động đang là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp và người sử dụng lao động. Việc tìm kiếm những đối tượng lao động phù hợp góp phần giúp doanh nghiệp hoạt động tốt hơn và tạo ra nguồn lợi nhuận lớn hơn. Pháp luật Việt Nam đã đưa ra những quy định cụ thể về người lao động trong các văn bản pháp luật liên quan. Một đối tượng cũng rất được Nhà nước quan tâm đó là người lao động chưa thành niên. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu về người chưa thành niên có được ký hợp đồng lao động hay không và độ tuổi được đi làm của người lao động.
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài trực tuyến 24/7: 1900.6568
1. Một số quy định về người lao động chưa thành niên:
Theo quy định của pháp luật lao động, ta nhận thấy: Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.
1.1. Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên:
Việc sử dụng người lao động chưa thành niên phải đảm bảo các nguyên tắc sau đây:
– Theo quy định của pháp luật, người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người lao động chưa thành niên vào những công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách và có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt lao động, tiền lương, sức khỏe học tập trong quá trình lao động.
– Khi người sử dụng lao động sử dụng người lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
– Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên phải có trách nhiệm quan tâm và chăm sóc tới người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động. Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
– Người sử dụng lao động phải ra tạo cơ hội để người lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
– Không được sử dụng lao động chưa thành niên làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc chỗ làm việc, công việc ảnh hưởng xấu tới nhân cách của họ theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành.
– Người sử dụng lao động không được sử dụng người chưa thành niên sản xuất và kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác.
– Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để người lao động chưa thành niên và người dưới 15 tuổi tham gia lao động được học văn hóa..
1.2. Thời giờ làm việc của người chưa thành niên:
Thời giờ làm việc của người chưa thành niên được quy định cụ thể như sau:
– Đối với người chưa đủ 15 tuổi: Thời giờ làm việc không được quá bốn giờ đồng hồ trong vòng một ngày và 20 giờ trong 01 tuần; người lao động chưa thành niên không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.
– Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi: Thời giờ làm việc không được quá tám giờ trong vòng một ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
1.3. Công việc và nơi làm việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi:
Nhà nước nghiêm cấm người sử dụng lao động sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm các công việc sau đây, cụ thể là:
Đó là những công việc không phù hợp với độ tuổi của người lao động như là mang, vác, nâng các vật nặng vượt quá thể trạng của người chưa thành niên; sản xuất, kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần hoặc chất gây nghiện khác; sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển hóa chất, khí gas, chất nổ; bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, máy móc; phá dỡ các công trình xây dựng; nấu, thổi, đúc, cán, dập, hàn kim loại; lặn biển, đánh bắt thủy, hải sản xa bờ; công việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
Những nơi làm việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi, bao gồm các địa điểm sau đây:
Đó là những địa điểm như ở dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm; công trường xây dựng; cơ sở giết mổ gia súc; sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở tắm hơi, cơ sở xoa bóp; điểm kinh doanh xổ số, dịch vụ trò chơi điện tử; nơi làm việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
1.4. Quy định về đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động chưa thành niên:
Trước khi làm việc để được đóng bảo hiểm xã hội thì người lao động và người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động, việc giao kết này đối với người chưa đủ 18 tuổi thì còn cần phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của người lao động (cha, mẹ).
Ngoài ra, theo điểm a, b Khoản 1 Điều 2
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;”
Như vậy, khi các doanh nghiệp và người sử dụng lao động ký hợp đồng lao động với người chưa thành niên thì cũng phải đóng bảo hiểm xã hội cho họ. Do đó, người chưa đủ 18 tuổi khi làm việc được đóng bảo hiểm xã hội.
1.5. Xử phạt vi phạm quy định về lao động chưa thành niên:
Theo Điều 28 Nghị định 28/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng có nội dung như sau:
– Áp dụng hình phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không lập sổ theo dõi riêng hoặc có lập sổ theo dõi riêng nhưng không ghi đầy đủ nội dung theo quy định hoặc không xuất trình sổ theo dõi khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
– Áp dụng hình phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây, cụ thể là:
+ Người sử dụng lao động sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi mà không ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật của người đó hoặc không được sự đồng ý của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi.
+ Người sử dụng lao động sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời giờ làm việc theo quy định.
+ Người sử dụng lao động sử dụng người dưới 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.
+ Người sử dụng lao động sử dụng người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi làm thêm giờ hoặc làm việc vào ban đêm, trừ một số nghề, công việc được pháp luật cho phép.
– Áp dụng hình phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây, cụ thể là:
+ Người sử dụng lao động sử dụng lao động chưa thành niên làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc chỗ làm việc, công việc, ảnh hưởng xấu đến nhân cách của họ theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành hoặc sử dụng lao động là người chưa thành niên làm công việc, nơi làm việc bị cấm sử dụng theo quy định tại Điều 165 Bộ luật Lao động 2019 mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
+ Người sử dụng lao động sử dụng người từ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép.
+ Người sử dụng lao động sử dụng người dưới 13 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép.
2. Độ tuổi được ký hợp đồng lao động:
Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Hợp đồng lao động phải được ký kết trên nguyên tắc sau đây:
– Tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung thực.
– Tự do giao kết hợp đồng lao động nhưng không được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội.
Trước khi nhận người lao động vào làm việc, người sử dụng lao động và người lao động phải trực tiếp giao kết hợp đồng lao động.
Trong trường hợp người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì việc giao kết hợp đồng lao động phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của người lao động.
Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì nhóm người lao động có thể ủy quyền cho một người lao động trong nhóm để giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản; trường hợp này hợp đồng lao động có hiệu lực như giao kết với từng người.
Hợp đồng lao động do người được ủy quyền giao kết phải kèm theo danh sách ghi rõ họ tên, tuổi, giới tính, địa chỉ thường trú, nghề nghiệp và chữ ký của từng người lao động.
Như vậy, trong trường hợp các cá nhân dưới 18 tuổi thì việc giao kết hợp đồng của bạn phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của bạn ( bố mẹ của các đối tượng đó sẽ là người đại diện theo pháp luật của người lao động chưa thành niên).
Theo quy định của pháp luật, các doanh nghiệp và chủ sở hữu lao động sẽ được sử dụng người lao động dưới 18 tuổi để làm việc. Người chưa đủ 18 tuổi là lao động chưa thành niên. Tuy nhiên, chỉ được sử dụng lao động dưới 18 tuổi làm những công việc nhẹ, áp lực nhẹ phù hợp lứa tuổi của họ.
