Hiện nay, tình trạng sử dụng ma túy đá ngày càng gia tăng, dẫn đến nhiều vụ việc người sử dụng ma túy đá ("ngáo đá") phạm tội gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vậy cần xử lý người phạm tội ngáo đá như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Ngáo đá là gì?
Hiện nay, chưa có văn bản pháp luật nào chính thức định nghĩa “ngáo đá”. Tuy nhiên, ta có thể hiểu đơn giản đây là trạng thái mất kiểm soát hành vi, nhận thức do sử dụng ma túy đá.
1.1. Ma túy đá là gì?
Ma túy đá, hay còn gọi là Methamphetamine, là một loại ma túy tổng hợp được phát hiện vào năm 1983 bởi nhà khoa học Nagai Nagayoshi tại Nhật Bản. Chất gây nghiện này tác động lên hệ thần kinh trung ương, kích thích giải phóng dopamine ồ ạt, dẫn đến những biến đổi nguy hiểm cho người sử dụng.
1.2. Tác hại của ma túy đá:
Kích thích hệ thần kinh trung ương: Khi sử dụng ma túy đá, người dùng sẽ cảm thấy hưng phấn, sung mãn, nhưng đồng thời cũng mất kiểm soát hành vi.
Gây ảo giác và hoang tưởng: Người “ngáo đá” thường có những ảo giác, hoang tưởng kỳ quặc, dẫn đến những hành động nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh.
Gây tổn hại sức khỏe: Ma túy đá ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh, tim mạch, tiêu hóa, hô hấp, miễn dịch, v.v., dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Gây nghiện: Ma túy đá có tính gây nghiện cao, khiến người sử dụng phụ thuộc vào chất ma túy và khó cai nghiện.
Theo như quy định của pháp luật hiện hành thì trong trường hợp phạm tội do sử dụng ma túy đá dẫn đến bị mất khả năng kiểm soát thì vẫn phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó nếu có hành vi giết người khi ngáo đá thì vẫn bị đi tù theo quy định của pháp luật.
2. Xử lý người phạm tội trong lúc ngáo đá như thế nào?
Việc xử lý người phạm tội trong lúc ngáo đá cần tuân theo các quy định của pháp luật Việt Nam, cụ thể như sau:
a) Xác định hành vi phạm tội
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người phạm tội trong lúc ngáo đá vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, tùy vào mức độ ảnh hưởng của chất gây ảo giác đến hành vi phạm tội, họ có thể được hưởng các tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng.
Việc xem xét mức độ ảnh hưởng của chất gây ảo giác cần được thực hiện bởi cơ quan điều tra và xét xử dựa trên các yếu tố như: loại chất gây ảo giác sử dụng, liều lượng sử dụng, thời điểm sử dụng, tình trạng tâm lý của người sử dụng,…
Cần xác định rõ ràng hành vi mà người “ngáo đá” thực hiện có cấu thành tội phạm hay không, dựa trên các yếu tố như: tính chất, mức độ nguy hiểm, hậu quả gây ra,…
Nếu hành vi không cấu thành tội phạm, người “ngáo đá” có thể bị xử phạt hành chính hoặc áp dụng biện pháp giáo dục, rèn luyện.
b) Xử lý người phạm tội trong lúc ngáo đá là một vấn đề phức tạp, cần được xem xét một cách toàn diện và nhân văn.
Xử lý hình sự:
Áp dụng các biện pháp trừng phạt theo quy định của pháp luật: Mức độ trừng phạt sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, đồng thời có thể xem xét các tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng hình phạt theo quy định.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng:
– Người phạm tội trong lúc ngáo đá thường không hoàn toàn tỉnh táo và có thể không nhận thức được đầy đủ hậu quả hành vi của mình.
– Do đó, cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng trong việc áp dụng các biện pháp trừng phạt để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả.
Biện pháp Cai nghiện ma túy:
– Bắt buộc cai nghiện tại cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc tự nguyện cai nghiện tại cộng đồng: Việc cai nghiện ma túy là cần thiết để giúp người phạm tội thoát khỏi sự phụ thuộc vào chất ma túy và tái hòa nhập cộng đồng.
– Hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng: Sau cai nghiện, cần có sự hỗ trợ về mặt tinh thần, vật chất và xã hội để giúp người cai nghiện hòa nhập lại với cộng đồng và tránh tái nghiện.
Giải pháp phòng ngừa tình trạng “ngáo đá” hiện nay:
– Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tác hại của ma túy đá: Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của ma túy đá và cách phòng chống ma túy.
– Hỗ trợ gia đình có người nghiện ma túy đá: Về mặt tinh thần và vật chất. Giúp đỡ gia đình trong việc quản lý, giáo dục người nghiện.
– Tăng cường công tác quản lý địa bàn: Phát hiện sớm các trường hợp sử dụng ma túy đá. Có biện pháp ngăn chặn kịp thời các hành vi phạm tội do ngáo đá.
Dưới đây là một số trường hợp xử lý người phạm tội trong lúc ngáo đá:
– Năm 2023, một người đàn ông ở TP.HCM đã bị tuyên án 12 năm tù vì tội giết người trong lúc ngáo đá.
– Năm 2022, một người phụ nữ ở Hà Nội đã bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc vì có hành vi gây rối trật tự công cộng trong lúc ngáo đá.
Tóm lại, việc xử lý người phạm tội trong lúc ngáo đá là một vấn đề phức tạp, cần được xem xét một cách cẩn trọng, đảm bảo tính hợp lý và hiệu quả.
3. Người phạm tội giết người trong trạng thái ngáo đá được giảm mức hình phạt khi nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 63 Bộ luật Hình sự 2015 thì người bị kết án cải tạo không giam giữ, phạt tù có thời hạn hoặc phạt tù chung thân, nếu đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định, có nhiều tiến bộ và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự, thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Tòa án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt.
Do đó, người phạm tội giết người khi ngáo đá được giảm mức hình phạt khi:
– Đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định,
– Có nhiều tiến bộ và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự.
Khi này thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Tòa án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt.
4. Các tác hại khi sử dụng ma túy đá:
4.1. Ảnh hưởng đến sức khỏe:
+ Hệ thần kinh: Gây ảo giác, hoang tưởng, rối loạn tâm thần, mất trí nhớ, sa sút trí tuệ.
+ Hệ tim mạch: Tăng nhịp tim, huyết áp, nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
+ Hệ hô hấp: Gây viêm phổi, ho, khó thở, suy hô hấp.
+ Hệ tiêu hóa: Gây buồn nôn, nôn mửa, chán ăn, sụt cân.
+ Hệ miễn dịch: Suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.
+ Gây ung thư: Một số chất kích thích như thuốc lá, rượu bia có thể gây ung thư phổi, gan, v.v.
4.2. Ảnh hưởng đến tâm lý:
+ Gây nghiện, mất kiểm soát hành vi, dẫn đến các hành vi nguy hiểm cho bản thân và người khác.
+ Gây lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ.
+ Gây ảo giác, hoang tưởng, dẫn đến các hành vi bạo lực.
4.3. Ảnh hưởng đến gia đình và xã hội:
+ Gây mâu thuẫn, bất hòa trong gia đình.
+ Gây gánh nặng kinh tế cho gia đình.
+ Gây mất an ninh trật tự xã hội.
+ Gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
4.4. Một số tác hại khác:
+ Gây tai nạn giao thông.
+ Gây mất việc làm.
+ Gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của bản thân và gia đình.
Tóm lại, sử dụng ma túy đá có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tâm lý, gia đình và xã hội. Mỗi người cần nâng cao ý thức về tác hại của ma túy đá để tránh xa và phòng chống ma túy. Vì thế,
+ Nếu bạn hoặc người thân đang sử dụng ma túy đá, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc các cơ sở cai nghiện.
+ Nên tham gia các hoạt động thể dục thể thao, giải trí lành mạnh để tránh xa chất kích thích.
+ Nên trang bị cho bản thân kiến thức về tác hại của chất kích thích để có thể phòng chống hiệu quả.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
