Vì sao nhiều người trẻ tuổi bị đột quỵ, đột quỵ bị trẻ hoá?

1. Đột quỵ ở người trẻ là gì?

Đột quỵ ở người trẻ đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng. Không những ảnh hưởng đến người cao tuổi mà còn đe dọa sức khỏe của các bạn trẻ. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trường hợp đột quỵ ở người trẻ, trong đó xuất huyết não và tắc nghẽn mạch máu não là hai nguyên nhân quan trọng.

Ví dụ: Một số trường hợp người trẻ có thể bị đột quỵ do tình trạng sức khỏe không ổn định như tăng huyết áp, đái tháo đường, hoặc mỡ máu cao. Ngoài ra, cảnh lối sống không lành mạnh như thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhanh, hút thuốc lá, uống rượu cũng là những yếu tố tăng nguy cơ đột quỵ.

Ngoài ra, căng thẳng tinh thần và lối sống không có đủ thời gian cho việc nghỉ ngơi cũng có thể góp phần đến nguy cơ đột quỵ ở người trẻ.

Ví dụ: Người trẻ thường phải đối mặt với áp lực công việc và học tập cao, đôi khi quên đi sự quan trọng của việc giữ gìn sức khỏe.

Điều quan trọng là cả người trẻ và người lớn tuổi đều cần nắm vững các biểu hiện cảnh báo của đột quỵ như chói mắt, mất cân đối, khó nói chuyện hay tê bì ở một phần cơ thể. Khi có dấu hiệu này, cần đến ngay bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời.

2. Vì sao nhiều người trẻ tuổi bị đột quỵ, đột quỵ bị trẻ hoá?

2.1. Rối loạn chuyển hóa mỡ máu:

Rối loạn chuyển hóa mỡ máu là một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến trong xã hội ngày nay, đặc biệt ở giới trẻ. Những thói quen ăn uống không khoa học, thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, đều góp phần làm tăng nguy cơ mắc phải rối loạn chuyển hóa mỡ máu.

Một số ví dụ cụ thể có thể là việc ăn quá nhiều thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, thức ăn có hàm lượng cholesterol cao mà người trẻ thường ưa thích. Những thực phẩm này không chỉ gây tăng mỡ máu mà còn là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến các vấn đề về tim mạch và hệ tuần hoàn.

Hơn nữa, tỷ lệ Apolipoprotein B và Apoprotein A-I (ApoB/ApoA-I) cũng đóng vai trò quan trọng trong tình trạng chuyển hóa mỡ máu. Sự mất cân đối giữa các chỉ số này có thể dẫn đến sự tắc nghẽn mạch máu và đột quỵ nhồi máu não.

Để ngăn ngừa và kiểm soát rối loạn chuyển hóa mỡ máu, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đi kèm với việc vận động thường xuyên là rất quan trọng. Cần tránh tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa và cholesterol, thay vào đó, tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất xơ và chất dinh dưỡng.

2.2. Béo phì, lười vận động:

Béo phì và lối sống thiếu vận động đang góp phần đáng kể vào sự gia tăng nguy cơ đột quỵ ở nhóm người trẻ. Việc ngồi máy tính trong thời gian dài, ít tập thể dục, và lười vận động không chỉ gây tăng cân mà còn tăng cường mức độ mỡ trong cơ thể.

Chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) là một trong những thước đo quan trọng để đánh giá tình trạng cơ thể. Khi chỉ số BMI vượt quá 30, người đó được coi là bị béo phì. Chỉ số vòng eo cũng là một thông số quan trọng, vì nó liên quan mật thiết đến sự tích tụ mỡ quanh vùng bụng. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng những người có chỉ số BMI cao và vòng eo lớn hơn 80cm sẽ có nguy cơ đột quỵ cao hơn rất nhiều so với người có cơ thể bình thường.

2.3. Tăng huyết áp:

Tăng huyết áp là một vấn đề sức khỏe ngày nay mà không chỉ ảnh hưởng đến người trưởng thành mà còn ngày càng phổ biến ở nhóm người trẻ. Nguyên nhân chính của vấn đề này thường liên quan đến thói quen ăn uống không lành mạnh.

Việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là những loại có hàm lượng muối cao, đóng góp rất lớn vào việc gia tăng huyết áp. Muối natri có thể gây sự co bóp mạch máu, làm tăng áp lực lên thành mạch và động mạch. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể dẫn đến tăng huyết áp.

2.4. Đái tháo đường:

Đái tháo đường đang trở thành một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến trong xã hội ngày nay, đặc biệt ở giới trẻ. Thói quen tiêu thụ quá nhiều thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường, như kẹo, bánh ngọt, trà sữa, đang là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Khi cơ thể tiếp nhận quá nhiều đường, đặc biệt từ các loại thực phẩm nhanh chóng tiêu thụ, đường huyết sẽ tăng một cách đột ngột. Đái tháo đường (tiểu đường) xảy ra khi cơ thể không thể tiếp tục duy trì mức đường huyết trong giới hạn bình thường. Điều này gây tổn thương đến nội mạc mạch máu, làm cho các phân tử mỡ có thể dễ dàng chui qua lớp nội mạc và hình thành mảng xơ vững, gây hẹp lòng mạch.

Ví dụ cụ thể có thể là một người trẻ thường xuyên tiêu thụ các loại đồ ngọt như kẹo, bánh, và thậm chí thêm đường vào trà sữa của mình. Những thói quen này, nếu duy trì trong thời gian dài, có thể dẫn đến tình trạng đái tháo đường.

2.5. Sử dụng chất kích thích:

Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến đột quỵ ở người trẻ tuổi là sử dụng các chất kích thích, đặc biệt là uống rượu bia và các loại thức uống có cồn. Đây là một vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt trong tình hình ngày nay khi môi trường xã hội thường có nhiều cơ hội tham gia vào các hoạt động xã giao và tiệc tùng.

Việc uống rượu bia và các loại đồ uống có cồn không chỉ gây ảnh hưởng lớn đến hệ tim mạch mà còn gây nguy cơ cao về sự chảy máu não, điều này có thể dẫn đến đột quỵ. Cồn có thể làm tăng áp lực huyết khối và làm giảm khả năng huy động máu, điều này tạo điều kiện lý tưởng cho sự hình thành cục máu hoặc tắc nghẽn mạch máu não.

2.6. Thuốc tránh thai:

Việc sử dụng thuốc tránh thai có thể là một phương pháp an toàn để ngăn ngừa thai đối với chị em phụ nữ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng ở liều lượng cao hoặc không theo chỉ định của bác sĩ có thể mang lại các tác dụng phụ không mong muốn. Đặc biệt, các loại thuốc tránh thai chứa estrogen, nếu dùng không đúng cách, có thể gây tăng huyết áp và tăng khả năng đông máu, từ đó tăng nguy cơ gây ra đột quỵ do thiếu máu cục bộ.

Ngoài ra, quan hệ tình dục không an toàn và việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá mức thường xuyên cũng là nguyên nhân đáng lo ngại. Khi sử dụng quá liều lượng hoặc không đúng cách, các thành phần trong thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm tăng nguy cơ đột quỵ.

2.7. Bệnh lý dị dạng mạch máu não:

Dị dạng mạch máu não là một trong những nguyên nhân dẫn đến đột quỵ ở người trẻ tuổi, đặc biệt là trong trường hợp có một sự phát triển không đúng qui trình của mạch máu não. Điều này có thể dẫn đến những biến đổi cấu trúc của mạch máu, tạo điều kiện cho sự hình thành các túi phình hoặc làm hẹp mạch máu, gây ra tình trạng đột quỵ xuất huyết hoặc nhồi máu não.

2.8. Hút thuốc lá thường xuyên:

Việc hút thuốc lá thường xuyên không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể mà còn là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nguy cơ đột quỵ ở người trẻ. Trong thuốc lá, chúng ta có thể tìm thấy hơn 7000 chất độc hại, trong đó có nhiều hợp chất gây hại như nicotine, carbon monoxide, tar và nhiều hợp chất khác.

Những chất độc hại này khi hút vào phổi sẽ được hấp thụ vào máu và lan toả đến khắp cơ thể, gây tổn hại đáng kể cho các tế bào và mô trong cơ thể. Đặc biệt, chúng có khả năng tác động lớn đến hệ tim mạch và gây tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu não.

3. Dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ:

Các dấu hiệu tai biến ở người trẻ có thể bao gồm nhiều biểu hiện khác nhau, và đây là một số điều cần lưu ý:

– Méo miệng, lệch miệng, thay đổi giọng nói, nói ngọng hoặc dính chữ, khó nói. Đây là những biểu hiện rõ ràng về sự ảnh hưởng của tai biến lên hệ thống cơ vận mạch và dây thần kinh. Ví dụ, một người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc nói chính xác hoặc không thể phát âm các âm thanh đúng cách.

– Đau hoặc nhức đầu dữ dội. Một số người trẻ bị tai biến có thể trải qua đau đầu mạnh mẽ và cơn đau này có thể không giảm đi sau khi dùng thuốc giảm đau.

– Bị yếu liệt một bên mặt, khuôn mặt mất cân đối giữa hai bên. Đây là một dấu hiệu rõ ràng về sự tác động của tai biến lên hệ thống thần kinh và cơ vận mạch. Một bên khuôn mặt có thể trở nên yếu liệt hoặc méo mó khi người bệnh cười.

– Khó cử động tay chân, yếu liệt một bên cơ thể. Tai biến có thể làm suy yếu một bên cơ thể, làm mất đi khả năng đi lại hoặc thực hiện các hoạt động thông thường.

– Mất thị lực, mờ mắt, hoa mắt, nhìn không rõ. Tai biến có thể làm ảnh hưởng đến hệ thống thị giác, gây ra các vấn đề như mờ mắt, thị lực suy giảm hoặc hiện tượng hoa mắt.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng khoảng 12% bệnh nhân có “đột quỵ cảnh báo” (TIA) có thể trước đó đã có các biểu hiện tương tự, tuy nhiên, chúng thường kết thúc nhanh và nhiều người không nhận ra đó là dấu hiệu cảnh báo của tai biến

4. Đột quỵ ở người trẻ bao gồm những loại nào?

Có 3 dạng đột quỵ ở người trẻ, bao gồm:

– Đột quỵ do xuất huyết não: Dạng đột quỵ này chiếm khoảng 15% các trường hợp đột quỵ ở người trẻ. Đột quỵ do xuất huyết não xảy ra khi thành động mạch não bị vỡ, khiến máu chảy ra bên ngoài và gây tổn thương não bộ.

– Đột quỵ do thiếu máu não cục bộ: Dạng đột quỵ này chiếm khoảng 85% các trường hợp đột quỵ ở người trẻ. Đột quỵ do thiếu máu não cục bộ xảy ra khi cục máu đông hoặc mảng bám chặn dòng máu đến não.

– Đột quỵ do thiếu máu não thoáng qua (TIA): TIA là tình trạng tạm thời thiếu máu não, gây ra các triệu chứng tương tự như đột quỵ nhưng chỉ kéo dài trong vài phút hoặc vài giờ. TIA là dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ, cần được cấp cứu kịp thời.

5. Biến chứng đột quỵ ở người trẻ:

Có thật sự đáng lo ngại khi nói về biến chứng và di chứng của đột quỵ ở người trẻ. Đây là một số tình huống có thể xảy ra:

– Co cứng chi, liệt tay, chân hoặc nửa người: Đây là một biến chứng nghiêm trọng, khiến bệnh nhân mất khả năng đi lại hoặc vận động bình thường.

– Rối loạn ngôn ngữ vĩnh viễn: Đột quỵ có thể gây ra những tác động nghiêm trọng lên khả năng nói chuyện của bệnh nhân.

– Khó nuốt và vấn đề liên quan đến tiêu hóa: Đây là một vấn đề thường gặp, khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong việc ăn uống và nuốt thức ăn.

– Phù não và ảnh hưởng đến dòng chảy của oxy và máu lên não: Đây là tình trạng rất nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của hệ thống thần kinh.

– Các vấn đề về hô hấp và nhiễm trùng đường tiết niệu: Tai biến có thể gây ra các vấn đề về hô hấp và tiết niệu, tăng nguy cơ nhiễm trùng.

– Động kinh, co giật: Đây là một biến chứng tiềm ẩn của đột quỵ, khiến bệnh nhân trải qua các cơn động kinh đáng lo ngại.

– Huyết khối tĩnh mạch sâu: Tai biến có thể tăng nguy cơ hình thành huyết khối, một tình trạng nguy hiểm.

– Vấn đề tâm lý và tinh thần: Đột quỵ có thể gây ra các vấn đề về tâm lý, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của bệnh nhân.

Cần lưu ý rằng, nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời, những biến chứng này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong.