Khám nghiệm hiện trường là gì? Khám nghiệm hiện trường có vai trò như thế nào đối với công tác điều tra tội phạm?
Hiện trường là nơi xuất hiện và tồn tại của vật chứng, dấu vết phản ánh tổng thể về vụ việc. Vì vậy, hiện trường có ý nghĩa quan trọng trong việc thu thập các thông tin, tài liệu chứng cứ phục vụ cho việc điều tra, làm rõ vụ việc. Hiệu quả của hoạt động điều tra bị chi phối ở mức độ đáng kể bởi kết quả khám nghiệm hiện trường, thậm chí trong nhiều trường hợp nó mang tính chất quyết định đối với hiệu quả của hoạt động điều tra. Thông qua hiện trường, cơ quan có thể nhận định, đánh giá tính chất của hoạt động của thủ phạm, công cụ, phương tiện mà thủ phạm sử dụng khi phạm tội, thời gian trên hiện trường của thủ phạm, mối quan hệ giữa thủ phạm và hiện trường cũng như nhiều thông tin cần thiết khác. Do vậy, hiện trường là nguồn quan trọng và nhiều khi là duy nhất để phát hiện, thu lượm dấu vết, các tài liệu và chứng cứ, nó là điểm xuất phát quan trọng cho các hoạt động điều tra, truy xét tiếp theo và công việc khám phá vụ án. Thủ phạm nào cũng sẽ tạo ra dấu vết, nhưng muốn phát hiện được dấu vết do thủ phạm để lại ở hiện trường, không bỏ sót dấu vết, vật chứng thì cần phải căn cứ vào thực tại khách quan để có nhận định chính xác về diễn biến của vụ án và quá trình hành động của thủ phạm ở hiện trường.
Dấu vết, chứng cứ, tài liệu thu thập tại hiên trường thông qua công tác khám nghiệm hiện trường có vai trò quan trọng trong việc nhận định các vấn đề chính của vụ án như: quá trình diễn biến của vụ việc, nội dung, tích chất của nó, biết được khoảng thời gian xảy ra sự việc, loại công cụ, phương tiện nào đã được sử dụng, số lượng người tham gia, tính chuyên nghiệp của thủ phạm, đặc điểm nổi bât của chúng. Những nhận định đó giúp cho lực lượng điều tra phán đoán đúng sự việc xảy ra, từ đó đưa ra phương án điều tra tiếp theo một cách đúng đắn, không bỏ lọt tội phạm, bắt sai người vô tội.
Khám nghiệm hiện trường là một công đoạn quan trọng trong giai đoạn điều tra, được bắt đầu ngay sau khi có vụ việc xảy ra, có vai trò trong việc truy nguyên thủ phạm thông qua những gì thu thập được tại hiện trường. Nhiều vụ án hung thủ tìm mọi cách thủ tiêu chứng cứ, lẩn trốn, không chịu khai báo, gây khó khăn cho công tác điều tra, một số đối tượng lại thoái thác, đùn đẩy trách nhiệm cho nhau.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Kết quả khám nghiệm hiện trường đống vai trò quan trọng trong việc quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự, cần căn cứ vào những cơ sở khác nhau để đưa ra quyết định khởi tố hay không khởi tố nhưng trong các căn cứ đó lại không quan tâm đến kết quả của khám nghiệm hiện trường trong khi vụ án đó cần thiết phải tiến hành khám nghiệm hiện trường thì mức độ chính xác của quyết định sẽ không cao, không mang tính khoa học và khách quan, thể hiện sự nhìn nhận, đánh giá chưa tổng quát. Bởi vì, có rất nhiều các tình tiết, dấu vết của vụ án chúng ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường mà phải nhờ đến khoa học kỹ thuât hiện đại mới có thể phát hiên được. kết quả của khám nghiệm hiện trường chính là kết quả mang tính chính xác cao của ứng dụng khoa học kỹ thuật vào kiểm tra những dấu vết, vật chứng để lại trên hiện trường, qua đó, có thể giúp nhận định có hay không dấu hiệu tội phạm và là một cơ sở không thể thiếu để cơ quan điều tra xem xét quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can.
