Tự ý thay đổi số khung số máy xe bị xử phạt như thế nào?

1. Tự ý thay đổi số khung, số máy xe bị xử phạt như thế nào?

1.1. Tìm hiểu chung về số khung và số máy xe máy: 

Số khung và số máy xe (trong tiếng Anh được viết là: Vehicle Identification Number) là một khái niệm để chỉ chuỗi 17 ký tự, bao gồm cả chữ và số, được nhà sản xuất các dòng xe máy khắc trên khung xe trước khi đến tay khách hàng. Nhìn chung thì số khung số máy đóng vai trò quan trọng trong quá trình quản lí của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, số khung số máy có tác dụng để phân biệt và nhận diện xe tương tự như các loại tem mác gắn trên sản phẩm thông thường. 

Như vậy thì về bản chất, số không và số máy dùng để phân biệt giữa xe của chủ sở hữu này với xe của chủ sở hữu khác. Các chủ sở hữu hợp pháp phương tiện có thể dễ dàng nắm bắt được nguồn gốc của các loại xe thông qua số khung và số máy. Đặc biệt là đối với những người mua xe, thì số không và số máy sẽ giúp cho họ an tâm hơn trong quá trình lựa chọn, đồng thời giúp cho họ xác định được dễ dàng hơn năm sản xuất cũng như đôi lắp ráp thông qua phương thức dò số khung và số máy. Nhìn chung thì có thể đọc số khung và số máy thông qua cách sau đây:

– Ký tự đầu tiên có ý nghĩa trong việc xác định châu lục;

– Ký tự 1 đến 2 có ý nghĩa trong việc xác định quốc gia sản xuất, ví dụ như: chữ J tượng trưng cho Nhật Bản; S – Anh; W – Đức; K – Hàn Quốc; VN – Việt Nam …;

– Ký tự 2 đến 3 có ý nghĩa trong việc xác định hãng sản xuất;

– Ký tự 4 đến 8 có ý nghĩa trong việc phân loại xe. Trong đó, bao gồm những thông tin như loại thân, kiểu dáng, đời hoặc động cơ xe;

– Ký tự 9 có ý nghĩa trong việc check digit, hay còn được sử dụng để kiểm tra tính chính xác của những ký tự trước đó;

– Ký tự 10 có ý nghĩa trong việc xác định năm sản xuất. Đối với những dòng xe được sản xuất trước năm 2000, nhà máy sẽ đánh dấu bằng ký tự thay vì sử dụng chữ số. Cụ thể như 1995 (kí hiệu là S), 1996 (kí hiệu là T), 1997 (kí hiệu là V), 1998 (kí hiệu là W), 1999 (kí hiệu là X) …;

– Ký tự 11 có ý nghĩa trong việc xác định nhà máy lắp ráp;

– Ký tự 12 đến 17 có ý nghĩa trong việc xác định chuỗi seri dây chuyền hoặc giai đoạn sản xuất xe. 

1.2. Quy định về xử phạt khi tự ý thay đổi số khung, số máy xe: 

Hành vi tự ý thay đổi số khung số máy xe được coi là hành vi vi phạm quy định của pháp luật về an toàn giao thông đường bộ. Các chủ thể vi phạm quy định này sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình tùy theo mức độ và hậu quả vi phạm khác nhau. Căn cứ theo quy định tại Luật Giao thông đường bộ năm 2019 hiện hành, cụ thể là khoản 2 Điều 55, có quy định về việc bảo đảm chất lượng an toàn kĩ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới khi tham gia giao thông đường bộ, theo đó pháp luật đã ghi nhận nghĩa vụ cụ thể của chủ phương tiện như sau: chủ phương tiện sẽ phải có nghĩa vụ tuân thủ đúng quy định của pháp luật về kết cấu và an toàn chất lượng kĩ thuật của xe, không được tự ý thay đổi kết cấu và tổng thành của xe, không được tự ý thay đổi hệ thống của xe không đúng với thiết kế của các nhà chế tạo hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành xem xét và phê duyệt. Vì thế căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 30 của Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng),, đối với những chủ thể có hành vi tự ý thay đổi số khung số máy xe sẽ bị xử phạt với mức như sau:

Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2 triệu đồng (áp dụng đối với cá nhân), từ 1.600.000 đồng đến 4 triệu đồng (áp dụng đối với tổ chức) là chủ xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô khi thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

– Tự ý cắt, hàn, đục lại số khung, số máy trái với quy định pháp luật; đưa phương tiện đã bị cắt, hàn, đục lại số khung, số máy trái quy định tham gia giao thông;

– Tẩy xóa, sửa chữa hồ sơ xe máy trái với quy định pháp luật, hoặc giả mạo hồ sơ đăng ký xe;

– Tự ý thay đổi số khung, tự ý thay đổi số máy, tự ý thay đổi hình dáng, kích thước, đặc tính của xe;

– Khai báo không đúng sự thật với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả để được cấp lại biển số, giấy đăng ký xe;

– Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định tại Luật Giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông tiềm ẩn những rủi ro và nguy hiểm;

– Không chấp hành việc thu hồi Giấy đăng ký xe, biển số xe theo quy định;

– Đưa phương tiện không có Giấy đăng ký xe được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền vào tham gia giao thông, hoặc có Giấy đăng ký xe nhưng nay đã hết hạn sử dụng; đưa phương tiện có Giấy chứng nhận đăng ký xe tạm thời tham gia giao thông quá thời hạn, tuyến đường, phạm vi cho phép;

– Đưa phương tiện có Giấy đăng ký xe nhưng cấp sai thẩm quyền, cấp sai thủ tục luật định, hoặc không do cơ quan có thẩm quyền cấp, hoặc Giấy đăng ký xe bị tẩy xóa tham gia giao thông; đưa phương tiện có Giấy đăng ký xe nhưng không đúng với số khung, số máy của xe (đã qua chỉnh sửa) tham gia giao thông;

– Lắp đặt, sử dụng thiết bị thay đổi biển số trên xe trái quy định của pháp luật;

– Đưa phương tiện không gắn biển số tham gia giao thông; đưa phương tiện gắn biển số không đúng với Giấy đăng ký xe hoặc gắn biển số không do cơ quan có thẩm quyền cấp tham gia giao thông.

2. Giao dịch xe bị thay đổi số khung, số máy có phải chịu trách nhiệm dân sự hoặc hình sự không? 

Thứ nhất, nếu như người mua hoàn toàn không biết hoặc không thể biết về việc chiếc xe đó đã bị thay đổi số khung và số máy trước khi tiến hành các giao dịch mua bán, thì họ sẽ được xác định là người ngày tình vì thế cho nên, trong trường hợp thực hiện những giao dịch như vậy thì trách nhiệm sẽ thuộc về chủ cũ của chiếc xe. Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì các chủ mới có thể sử dụng những quy định của pháp luật cụ thể là Điều 127 Bộ luật Dân sự năm 2015 về giao dịch dân sự vô hiệu do yếu tố bị lừa dối, cụ thể như sau: Khi một bên tham gia giao dịch dân sự mà bị lừa dối trái với ý thức của mình thì có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu. Nhìn chung thì hành vi lừa dối trong một giao dịch dân sự được xác định là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba với mục đích làm cho bên kia hiểu sai lệch về các nội dung trong giao dịch đó ví dụ như về chủ thể, về đối tượng hoặc tính chất của đối tượng, hiểu sai về nội dung cơ bản của giao dịch dân sự nên họ đã tiến hành xác lập giao dịch đó, còn nếu Như trong trường hợp không bị lừa dối thì họ sẽ không xác lập những giao dịch như vậy.

Thứ hai, nếu trong trường hợp người mua chiếc xe đã bị sửa số khung và số máy, chiếc xe đó được xác định là hành vi phạm pháp mà có thì người mua có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chứa chấp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo quy định tại điều 323 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), theo đó thì người nào không hứa hẹn trước mà biết rõ đó là hành vi vi phạm pháp luật do có sự thay đổi về số khung số máy không khớp với giấy tờ đăng ký xe do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo trình tự và thủ tục luật định, tuy nhiên họ vẫn chứa chấp và tiêu thụ tài sản đó thì sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

3. Một số rủi ro về số khung, số máy khi mua xe máy cũ:

Theo như phân tích ở trên thì số khung và số máy của xe đóng vai trò vô cùng quan trọng để phân biệt xe của chủ sở hữu này với xe của chủ sở hữu khác. Thông qua số không và số máy người ta có thể kiểm tra được những thông tin cơ bản của chiếc xe đó. Vì vậy khi tiến hành mua xe máy cũ, cần phải lưu ý một số điểm sau đây để tránh những rủi ro về số khung và số máy:

Thứ nhất, cần kiểm tra số khung và số máy của xe máy cũ trước khi tiến hành mua xe và hoàn tất các giao dịch dân sự về mua bán. Bởi kiểm tra số máy là một công đoạn vô cùng quan trọng, tuy nhiên, nhiều người vẫn coi nhẹ công đoạn này, và đa số các chủ thể khi mua bán thường ngại kiểm tra số máy bởi vì những hàng số này rất dài và nằm ở những khu vực rất khó nhìn, vì thế cho nên chỉ cần sai sót 1kg tự hoặc một con số cũng đủ đem đến những rủi ro trong quá trình mua bán và sang tên cho người sử dụng mới. Vì thế cần phải xác định số máy một cách rõ ràng để tránh tình trạng gặp phải những loại xe không rõ nguồn gốc như xe trộm cắp, xe phạm pháp, xe đã cầm cố quá hạn, xe không giấy tờ … mà mục đích chính của các chủ thể khi thay đổi số máy trong trường hợp này là nhầm qua mặt các cơ quan chức năng.

Thứ hai, sau khi đã hoàn tất thủ tục kiểm tra số máy thì cần phải tiến hành hoạt động cà số khung và số máy, sau đó đính chính vào tờ khai đăng ký xe khi làm thủ tục giấy tờ hợp pháp. Một chiếc xe được coi là hợp pháp khi số khung và số máy của nó trùng khớp với các loại giấy tờ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp. Nếu cơ quan chức năng phát hiện xe đó mang số khung và số máy giả thì ngay lập tức sẽ bị tịch thu để tiến hành điều tra. Như vậy quyền lợi của chủ mới sẽ bị ảnh hưởng. Nếu chủ mới không chứng minh được nguồn gốc của chiếc xe có dấu hiệu phạm tội thì sẽ bị xử lý theo thủ tục tố tụng hình sự.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Bộ luật Dân sự năm 2015;

– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017);

– Luật Giao thông đường bộ năm 2019;

– Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.