Để tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, người lao động cần phải trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về pháp luật, trong đó có hoạt động khiếu nại. Dưới đây là quy định của pháp luật về trình tự và thời hạn khiếu nại trong lĩnh vực lao động.
Mục lục bài viết
1. Trình tự khiếu nại trong lĩnh vực lao động:
Pháp luật hiện nay đã quy định cụ thể về trình tự và thủ tục khiếu nại trong lĩnh vực lao động. Nhìn chung, nhiều người sử dụng lao động đã lợi dụng điểm yếu của người lao động như nhu cầu làm việc, thiếu hiểu biết về pháp luật Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lao động, giáo dục nghề nghiệp, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, việc làm, an toàn, vệ sinh lao động, để từ đó đưa ra những quyết định xâm hại trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của người lao động. Để tự bảo vệ bản thân mình thì người lao động cần phải nắm rõ các quy định của pháp luật về lao động. Căn cứ theo quy định tại Điều 5 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, có quy định cụ thể về trình tự và thủ tục khiếu nại trong lĩnh vực lao động. Theo đó, hoạt động khiếu nại trong lĩnh vực lao động sẽ trải qua các giai đoạn cụ thể như sau:
Bước 1: Khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính của người sử dụng lao động, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp, các doanh nghiệp hoặc các tổ chức sự nghiệp đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, các tổ chức dịch vụ việc làm, các tổ chức có liên quan đến hoạt động tạo việc làm cho người lao động, các tổ chức đánh giá và cung cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia … là trái quy định của pháp luật, có khả năng xâm hại trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của người lao động, người bị xâm hại trong trường hợp này sẽ thực hiện hoạt động khiếu nại đến người giải quyết khiếu nại lần đầu căn cứ theo quy định tại Điều 17, Điều 18 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, hoặc có thể thực hiện thủ tục khởi kiện tại tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền căn cứ theo quy định tại Điều 10 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Bước 2: Trong trường hợp người khiếu nại không đồng tình với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu căn cứ theo quy định tại Điều 23 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, hoặc vượt quá thời hạn giải quyết khiếu nại căn cứ theo quy định tại Điều 20 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, mà khiếu nại vẫn không được giải quyết trên thực tế, thì người khiếu nại hoàn toàn có quyền khởi kiện tại tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền căn cứ theo quy định tại Điều 10 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, hoặc người khiếu nại có thể thực hiện hoạt động khiếu nại lần hai theo quy định như sau:
– Đối với khiếu nại trong lĩnh vực an toàn vệ sinh lao động, khiếu nại trong lĩnh vực lao động, thì người khiếu nại có thể thực hiện hoạt động khiếu nại đến người giải quyết khiếu nại căn cứ theo quy định tại Điều 15 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ;
– Đối với hoạt động khiếu nại liên quan đến vấn đề giáo dục nghề nghiệp, người khiếu nại có thể thực hiện hoạt động khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại căn cứ theo quy định tại Điều 16 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ;
– Đối với hoạt động khiếu nại trong hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, rồi chốc lại có thể thực hiện hoạt động khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết căn cứ theo quy định tại Điều 17 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ;
– Đối với khiếu nại liên quan đến vấn đề việc làm, người khiếu nại có thể thực hiện thủ tục khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết căn cứ theo quy định tại Điều 18 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Bước 3: Trong trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần thứ hai căn cứ theo quy định tại Điều 31 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, hoặc vượt quá thời hạn được quy định cụ thể tại Điều 28 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, mà người có thẩm quyền giải quyết vẫn không giải quyết trên thực tế, thì người khiếu nại có quyền khởi kiện vụ án tại tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền căn cứ theo quy định tại Điều 10 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
2. Thời hạn khiếu nại trong lĩnh vực lao động:
Căn cứ theo quy định tại Điều 7 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lao động, giáo dục nghề nghiệp, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, việc làm, an toàn, vệ sinh lao động, có quy định cụ thể về thời hiệu và thời hạn giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực lao động. Cụ thể như sau:
– Thời hiệu giải quyết khiếu nại lần đầu theo quy định của pháp luật hiện nay được xác định là 100 tám mươi ngày được tính kể từ ngày người khiếu nại nhận được quyết định hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính của người sử dụng lao động, của các tổ chức hoặc cá nhân tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp, của các doanh nghiệp và các tổ chức sự nghiệp kinh doanh dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, của các tổ chức dịch vụ việc làm hoặc các tổ chức có liên quan đến hoạt động đào tạo việc làm cho người lao động, các tổ chức đánh giá và cung cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia bị khiếu nại;
– Trong trường hợp người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu như phân tích nêu trên xuất phát từ các sự kiện bất khả kháng như ốm đau, thiên tai, hỏa hoạn, đi công tác xa, học tập xa … hoặc vì những trở ngại khách quan khác thì thời gian trở ngại đó sẽ không được tính vào thời gian khiếu nại.
3. Các trường hợp rút khiếu nại trong lĩnh vực lao động:
Căn cứ theo quy định tại Điều 8 của Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ, có quy định cụ thể về các trường hợp rút khiếu nại trong lĩnh vực lao động. Cụ thể như sau:
– Người khiếu nại hoàn toàn có quyền rút khiếu nại ở bất cứ thời điểm nào trong quá trình giải quyết khiếu nại;
– Việc rút khiếu nại cần phải được thực hiện bằng đơn, trong đơn đó cần phải có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại, đơn xin rút khiếu nại cần phải được gửi tới cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại;
– Trong khoảng thời gian 03 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận đơn xin rút khiếu nại của người khiếu nại, cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại cần phải ra quyết định về việc đình chỉ hoạt động giải quyết khiếu nại, sau đó gửi quyết định đó cho người rút khiếu nại và các cá nhân, tổ chức khác có liên quan.
Đồng thời, khiếu nại sẽ không được thụ lý giải quyết khi thuộc một trong những trường hợp sau đây:
– Quyết định bị khiếu nại, hành vi bị khiếu nại không liên quan đến quyền lợi trực tiếp, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại;
– Người khiếu nại không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, đồng thời cũng không có người đại diện hợp pháp;
– Người đại diện không hợp pháp thực hiện hoạt động khiếu nại tại cơ quan có thẩm quyền;
– Đơn khiếu nại không được lập đúng quy định của pháp luật, không có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại;
– Thời hiệu khiếu nại theo quy định của pháp luật đã hết, tuy nhiên không có lý do chính đáng;
– Đã có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thông báo về việc đình chỉ hoạt động giải quyết khiếu nại, tuy nhiên sau khoảng thời gian 30 ngày được tính kể từ ngày có thông báo đình chỉ đó, người khiếu nại không tiếp tục thực hiện hoạt động khiếu nại;
– Khiếu nại đã có quyết định giải quyết của cơ quan có thẩm quyền, quyết định đó đã có hiệu lực pháp luật;
– Khiếu nại đã được cơ quan có thẩm quyền là đồ án thụ lý giải quyết, đã được giải quyết bằng một bản án hoặc quyết định của tòa án có hiệu lực, ngoại trừ quyết định đình chỉ giải quyết vụ án của tòa án.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Bộ luật lao động năm 2019;
– Nghị định 24/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lao động, giáo dục nghề nghiệp, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, việc làm, an toàn, vệ sinh lao động.