Rừng nhiệt đới trải từ vùng Xích đạo đến hết vành đai nhiệt đới ở cả bán cầu Bắc và bán cầu Nam, với đặc trưng khí hậu: nhiệt độ trung bình năm trên 21 °c, lượng mưa trung bình năm trên 1 700 mm cùng với những đặc điểm tự nhiên triêng biệt khác. Cùng bài viết này tìm hiểu nhé!
Mục lục bài viết
1. Đặc điểm của rừng nhiệt đới:
– Sự phân bố rừng nhiệt đới: Rừng nhiệt đới trải từ vùng Xích đạo đến hết vành đai nhiệt đới ở cả bán cầu Bắc và bán cầu Nam. Rừng nhiệt đới có ở Nam Mĩ, ven biển Công-gô, In-đô-nê-xi-a,…
– Đặc điểm khí hậu: nhiệt độ trung bình năm trên 21 °c, lượng mưa trung bình năm trên 1 700 mm.
– Rừng nhiệt đới: Rừng gồm nhiều tầng thường có 3-5 tầng; trong rừng có nhiều loài cây thân gỗ, dây leo chằng chịt; phong lan, tầm gửi, địa y bám trên thân cây. Động vật rất phong phú, nhiều loài sống trên cây, leo trèo giỏi như khỉ, vượn,… nhiều loài chim ăn quả có màu sắc sặc sỡ,…Tuỳ theo sự phân bố lượng mưa trong năm, rừng nhiệt đới được chia thành hai kiểu chính là rừng mưa nhiệt đới và rừng mưa nhiệt đới gió mùa.
| Đặc điểm | Rừng mưa nhiệt đới | Rừng nhiệt đới gió mùa |
| Sinh thái | – Khí hậu: Hình thành ở nơi mưa nhiều quanh năm. – Rừng rậm rạp, có 4-5 tầng. | – Khí hậu: Có ở nơi có một mùa mưa và một mùa khô rõ rệt. – Cây trong rừng rụng lá vào mùa khô. Rừng thấp và ít tầng hơn ở rừng mưa nhiệt đới. |
| Phân bố | Lưu vực sông A-ma-dôn (Nam Mỹ), lưu vực sông Công-gô (châu Phi) và một phần Đông Nam Á. | Đông Nam Á, Đông Ấn Độ,… |
– Rừng A-ma-dôn là rừng mưa nhiệt đới tạo ra khoảng 20% lượng oxy của Trái Đất và được coi là lá phổi của hành tinh. Các vụ cháy rừng xảy ra ở A-ma-dôn năm 2019 gần đây đã gây ra những tổn thất quy mô toàn cầu, tác động rất lớn đến biến đổi khí hậu, kéo theo những thảm hoạ môi trường nghiêm trọng.
– Rừng nhiệt đới có vai trò hết sức quan trọng đối với việc ổn định khí hậu Trái Đất, đồng thời là nơi bảo tồn đa dạng sinh học, nguồn dược liệu, thực phẩm và gỗ,… Tuy nhiên, tình hình diện tích rừng nhiệt đới hiện nay đang giảm ở mức báo động, mỗi năm trên thế giới mất đi 130 nghìn km do cháy rừng và các hoạt động của con người. Vì vậy, mỗi chúng ta cần có hành động cụ thể như sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ rừng một cách tiết kiệm và hợp lí, đồng thời bảo vệ và phát triển rừng.
2. Rừng nhiệt đới được hiểu như thế nào?
Rừng nhiệt đới, biểu tượng của đa dạng sinh học và là một trong những hệ sinh thái quan trọng nhất trên hành tinh, được tìm thấy ở những khu vực nằm ở vĩ độ khoảng 28 độ Bắc hoặc Nam. Đường xích đạo. Đây là môi trường thiên nhiên tươi đẹp, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sống phong phú của hàng nghìn loài thực vật, động vật, từ những loài thực vật hiện đại như cây cao đến côn trùng, động vật đa dạng. hoang dã huyền ảo.
Điều đặc biệt của rừng nhiệt đới là cấu trúc phức tạp, với tán cây rậm rạp mọc chồng lên nhau tạo thành mật độ thật sự khép kín. Mật độ này không chỉ ngăn chặn sự xâm nhập của ánh sáng mặt trời xuống mặt đất mà còn làm chậm sự phát triển của thảm thực vật che phủ mặt đất, tạo ra môi trường đặc biệt ẩm ướt và râm mát. Nhờ đó, rừng nhiệt đới rất giàu tài nguyên quý giá và cung cấp nhiều dịch vụ sinh thái quan trọng cho hành tinh, bao gồm cung cấp oxy cho khí quyển và lưu trữ carbon. quan trọng trong việc kiểm soát biến đổi khí hậu toàn cầu.
Mặc dù vẻ đẹp của rừng nhiệt đới thường được nhìn thấy ở bề ngoài nhưng sâu bên trong nó lại chứa đựng những câu chuyện đáng kinh ngạc về quá trình tiến hóa và sự tương tác phức tạp giữa các loài. Đây là một thế giới sống đầy những điều kỳ diệu và khám phá, việc bảo vệ và duy trì các khu rừng nhiệt đới trở thành nhiệm vụ tất yếu để bảo vệ đa dạng sinh học và khả năng chống chọi của hành tinh trước những thách thức. môi trường hiện tại. Những khu rừng nhiệt đới, vùng đất bí ẩn và đa dạng sinh học ở những khu vực gần vĩ độ 28 độ Bắc hoặc Nam tính từ xích đạo, đưa chúng ta vào một thế giới tự nhiên đầy kỳ thú. Điều đặc biệt ở môi trường này là cấu trúc phức tạp, với những tán cây mọc lên quyến rũ, tạo nên một tầng rừng gần như khép kín, cản ánh sáng mặt trời và ngăn cản sự phát triển của thực vật, động vật. thực vật ở lớp dưới.
Lớp cây này không chỉ là môi trường sống của hàng trăm loài cây mà còn là nơi ở và nguồn thức ăn của nhiều loại động vật quý hiếm. Đây là nơi sự sống phát triển và sự tương tác giữa các sinh vật tạo nên câu chuyện kỳ diệu về sự sống và quá trình tiến hóa. Rừng nhiệt đới không chỉ là khu vực quan trọng có đa dạng sinh học phong phú mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của hệ sinh thái toàn cầu. Nó đảm bảo carbon, tạo ra oxy và cung cấp các dịch vụ sinh thái không thể thiếu cho hành tinh của chúng ta. Vì vậy, bảo vệ và duy trì rừng nhiệt đới không chỉ là nghĩa vụ của chúng ta mà còn là trách nhiệm thiêng liêng để bảo vệ ký ức đa dạng của trái đất và tương lai của nhân loại.
3. Vai trò của rừng nhiệt đới:
Rừng nhiệt đới đóng vai trò quan trọng và đa dạng trong hệ sinh thái toàn cầu và ảnh hưởng đến sự sống trên hành tinh chúng ta theo nhiều cách. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của rừng nhiệt đới:
– Bảo vệ và duy trì đa dạng sinh học: Rừng nhiệt đới không chỉ là kho tàng động thực vật phong phú mà còn là thế giới sống phong phú. Tại đây, chúng ta có cơ hội khám phá và bảo vệ hàng ngàn loài thực vật, động vật độc đáo và thậm chí cả vi khuẩn. Bảo vệ đa dạng sinh học của rừng nhiệt đới đảm bảo sự tồn tại của nhiều hệ sinh thái và loài động vật quý hiếm trên hành tinh.
– Quản lý khí hậu và giảm thiểu biến đổi khí hậu: Rừng nhiệt đới đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát khí hậu toàn cầu. Chúng hoạt động như một bộ lọc tự nhiên, hấp thụ lượng lớn CO2 từ không khí và giảm thiểu tác động của hiệu ứng nhà kính. Khả năng này giúp kiểm soát biến đổi khí hậu toàn cầu và giảm nguy cơ nhiệt độ toàn cầu ngày càng tăng.
– Sản xuất oxy và duy trì sự sống: Rừng nhiệt đới không chỉ là nơi chúng ta thấy được sự đa dạng sinh học mà còn là nguồn cung cấp oxy quan trọng cho sự sống trên hành tinh. Quá trình quang hợp của cây trong rừng tạo ra lượng lớn oxy, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống của con người và các loài sinh vật khác.
– Bảo vệ đất và nước: Rừng nhiệt đới đóng vai trò thần kỳ trong việc bảo vệ đất và nước. Chúng hấp thụ nước mưa và giữ nó trong đất, chống xói mòn đất và duy trì chất lượng nước. Điều này tác động tích cực đến nguồn nước cho người dân và hệ sinh thái trong khu vực.
– Là nơi thúc đẩy nghiên cứu, du lịch: Rừng nhiệt đới không chỉ là môi trường độc đáo mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho khám phá và nghiên cứu khoa học. Đây là nơi các nhà khoa học có cơ hội tìm hiểu về quá trình tiến hóa, sinh thái và sự đa dạng của đời sống tự nhiên. Ngoài ra, du lịch rừng nhiệt đới còn mang lại nguồn thu nhập cho cộng đồng địa phương và giúp tạo ra những trải nghiệm quý giá cho du khách, đồng thời hỗ trợ bảo tồn môi trường tự nhiên.
