Tranh chấp diện tích đất lấn sử dụng lâu dài. Giải quyết tranh chấp đất đai, thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
Tóm tắt câu hỏi:
Thửa đất nhà em rộng 350m2 định cư từ năm 1998 nhưng được cấp sổ đỏ năm 2003. Cạnh thửa đất nhà em rộng 100m2 thuộc thửa đất lô đất Hg do chính quyền địa phương quản lý. Trong thời gian sử dụng, gia đình em có lấn lô đất Hg rộng 2m (30m2) và từ năm 2007 nhà em sử dụng lô đất Hg tròng hoa màu. Năm 2011 do nhà bên cạnh lô đất Hg làm nhà và có tranh chấp về đất đai. Chính quyền cấp xã giải quyết ra thông báo với nội dung: Các bên công nhận diện tích 100m2 của lô đất Hg là do UBND xã quản lý; trước UBND xã kết luận mắt tạm thời giao cho gia đình tôi sử dụng sản xuất hoa màu, không được xây dựng công trình kiên cố và trồng cây lâu năm; khi UBND xã cần phải thu hoạch hoa màu và trả lại đất co chính quyền địa phương. Năm 2015, UBND xã có thông báo thu hồi lại diện tích đất trên do gia đình đối diện khiếu nại để mở đường dân sinh và làm hệ thống thoát nước thải. Gia đình tôi không chấp thuận và sinh ra tranh chấp. Vậy tôi xin hỏi với trường hợp nhà tôi lấn chiếm 30m2 đất của lô đất Hg trên (do UBND xã quản lý) có vi phạm Luật đất đai 2014 không. Hiện nay gia đình tôi có được phép xin cấp quyền sử dụng lô đất Hg này không. Xin Luận sư tư vấn giúp tôi theo đúng quy định của pháp luật.?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Nội dung tư vấn:
Theo Điều 4, Luật Đất đai 2013 quy định về quyền sở hữu đất đai: “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của Luật này”. Vì vậy đối với mảnh đất có diện tích 100m2 (Trong đó có 30m2 gia đình bạn đang sử dụng để trồng hoa màu) không thuộc quyền sở hữu của gia đình nào và các gia đình công nhận lô đất đó thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân xã. Do vậy Ủy ban nhân dân xã là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý mảnh đất đó.
Theo Khoản 2, Điều 247 Luật Dân sự 2005 quy định người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn mười năm đối với động sản, ba mươi năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, Tuy nhiên vì mảnh đất đó thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân xã nên dù cho gia đình bạn sử dụng mảnh đất đó trong bao lâu đi nữa thì cũng không trở thành chủ sở hữu của lô đất đó được (Theo Khoản 2, điều 247, Luật dân sự 2005).
Đồng thời theo ĐIều 256, Luật dân sự 2005: “Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật đối với tài sản thuộc quyền sở hữu hoặc quyền chiếm hữu hợp pháp của mình phải trả lại tài sản đó”. Vì vậy khi Ủy ban nhân dân xã có yêu cầu thu hồi đối với mảnh đất đó thì gia đình bạn phải có trách nhiệm trả lại mảnh đất cho ủy ban nhân dân xã.
Ngoài ra, bạn cần lưu ý theo quy định tại Điều 98 Luật đất đại 2013
“…..
5. Trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này hoặc Giấy chứng nhận đã cấp mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp với những người sử dụng đất liền kề thì khi cấp hoặc cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế. Người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích chênh lệch nhiều hơn nếu có.
Trường hợp đo đạc lại mà ranh giới thửa đất có thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất và diện tích đất đo đạc thực tế nhiều hơn diện tích ghi trên giấy tờ về quyền sử dụng đất thì phần diện tích chênh lệch nhiều hơn (nếu có) được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại Điều 99 của Luật này.”
Nếu trường hợp gia đình bạn sử dụng phần diện tích đất thực tế chênh lệch mà có căn cứ sử dụng ổn định lâu dài thì có thể được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
>>>
Tuy nhiên, nếu gia đình bạn lấn chiếm 30m2 đất của Ủy ban nhân dân xã sẽ vi phạm vào Khoản 1 và Khoản 10, Điều 12, Luật Đất Đai 2013 về tội lấn chiếm và cản trở gây khó khăn đối với việc thực hiện quyền của chủ sở hữu đất:
“1. Lấn, chiếm, hủy hoại đất đai.
…
10. Cản trở, gây khó khăn đối với việc thực hiện quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật.”
Đối với trường hợp Ủy ban nhân dân xã thu hồi đất để mở đường dân sinh và làm hệ thống cấp thoát nước theo quy định về thu hồi đất thì gia đình bạn không được xin cấp quyền sử dụng lô đất này.
