Tác phẩm chiến thắng Mtao Mxây giúp bạn đọc cảm nhận được vẻ đẹp và sức mạnh của người anh hùng Đăm Săn - một người có lòng tôn kính tổ tiên, giàu lòng nhân ái và có trái tim nhân hậu, yêu thương con người. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Tóm tắt diễn biến trận đánh giữa Đăm Săn và Mtao Mxây hay nhất:
Đăm Săn đến nhà Mtao Mxây và nói rằng: Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta. Cách gọi của Đăm Săn cũng rất lạ: Riêng (nguyên văn: Bằng – để chỉ về người bạn kết nghĩa), cách xưng hô này mang ý nghĩa giễu cợt. Chúng ta đã từng là bạn kết nghĩa, vậy tại sao lại thách đấu nhau?
Đăm Săn Xưng hô Điêng với Mtao Mxây đến sáu lần như vậy. Mtao Mxây cũng đã xưng hô Điêng với Đăm Săn đến 4. Cuộc thách đấu của hai tù trưởng trong mối quan hệ tương quan là trái ngược nhau.
Đăm Săn trong tư thế chủ động, mang tinh thần thượng võ của người tù trưởng hùng mạnh.
Còn Mtao Mxây đã vung khiên múa hai lần. Mtao Mxây rung khiên múa. Chiếc khiên của hắn kêu lạch xạch như một quả khô. Sự so sánh rất gần gũi nhưng lại rất chính xác.
Quả mướp khô vừa nhẹ nên tiếng kêu khiên lạch không còn chắc chắn, cứng cỏi trước người tù trưởng có oai danh lừng lẫy. Điều buồn cười là điệu múa khiên đã được Mtao Mxây học qua nhiều thế hệ. Có cậu, ta học cậu, có bác ta học bác, có Thần Rồng ta học Thần Rồng.
Bây giờ đến lượt Đăm Săn vung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt một ngọn đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Sức mạnh của Đăm Săn được tiếp khi Đăm Săm đớp được miếng trầu của Hơ Nhị. Ngọn lửa của tình yêu và ý chí khát vọng làm Đăm Săn trở nên oai phong trong một không gian hùng tráng. Âm vang của hiên Đồng, âm vang của Khiên Kênh hào cùng hình ảnh tự nhiên gió, bão, cây cối, núi non và các đồi tranh khiến Đăm có tầm vóc của một anh hùng.
Hình ảnh ông trời là sức mạnh hỗ trợ khiến Đăm Săn đánh bại kẻ thù của mình bằng bí quyết, “Vậy thì cháu lấy một cái chày mòn ném vào vành tai hắn là được”. Đến lúc này, Mtao Mxây đã phải chịu thỏa hiệp. Hành động cuối cùng của Đăm Săn diễn ra nhanh chóng. Đây là cách kết thúc của một tù trưởng mạnh mẽ. Nói rồi Đăm Săn đâm phập một cái, cắt đầu Mtao Mxây đêm bêu ngoài đường.
Tóm lại, diễn biến của hiệp đấu xảy ra liên tiếp, căng thẳng và kịch tính. Mtao Mxây tỏ ra bất tài, nhưng Đăm Săn lại là một tù trưởng có năng lực. Kết quả là Đăm Săn đã dành chiến thắng.
2. Tóm tắt diễn biến trận đánh giữa Đăm Săn và Mtao Mxây sâu sắc nhất:
Đăm Săn khiêu chiến. Mtao Mxây ban đầu ngạo nghễ, sau đó lại tỏ ra hèn nhát, sợ bị Đăm Săn đâm khi đang đi xuống. Đăm Săn khẳng định không bao giờ làm việc xấu xa đó. Mtao Mxây mới dám đi xuống.
– Hiệp đấu thứ nhất:
Hai bên lần lượt múa khiên.
Mtao Mxây múa trước: tỏ ra yếu ớt và kém cỏi.
Đăm Săn múa khiên: tỏ ra mạnh mẽ, tài giỏi hơn, vẫn giữ thái độ bình tĩnh. thản nhiên.
Kết quả hiệp đấu: Mtao Mxây chạy khắp nơi để tránh đường khiên Đăm Săn múa. Chàng đâm trúng Mtao Mxây nhưng không thủng.
– Hiệp đấu thứ hai:
Được trời mách bảo, Đăm Săn ném cái chày mòn chúng tai Mtao Mxây.
Đăm Săn múa khiên: sức mạnh như gió bão. Cây giáo đâm liên tiếp Mtao Mxây nhưng không thủng.
Kết quả: Mtao Mxây van nài Đăm Săn để được sống. Đăm Săn không tha thứ cho những tội ác hắn đã gây ra, đã cắt đầu hắn đem bêu ngoài đường. Dân làng Mtao Mxây nhất loạt theo Đăm Săn về ngôi làng mới.
3. Tóm tắt diễn biến trận đánh giữa Đăm Săn và Mtao Mxây đặc sắc nhất:
Trong khi Đăm Săn cùng nô lệ lên rẫy, Mtao Mxây đã đến nhà chàng và bắt hầu Hơ Nhị về làm vợ. Đăm Săn đến nhà Mtao Mxây để đòi lại vợ của mình. Chàng thách hắn đọ dao nhưng hắn từ chối với vẻ sợ hãi và hèn nhát. Chàng dọa sẽ đốt nhà hắn thì hắn mới chịu xuống. Mtao Mxây cầm một cái khiên tròn như đầu cú, gương hắn óng ánh như một cái cầu vồng, trông hắn thật dữ tợn.
Đăm Săn đứng yên xem Mtao Mxây múa. Hắn rung cái khiên lên thì khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô. Đến lượt Đăm Săn múa, một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía Đông, vun vút qua phía Tây. Còn Mtao Mxây bước cao bước thấp chạy hết bãi Tây sang bãi Đông. Hắn vung dao chém Đăm Săn nhưng chỉ trúng cái chão cột trâu. Hắn bỏ Hơ Nhị quăng cho hắn miếng trầu nhưng Đăm Săn đón được. Chàng nhai trầu và sức lực của chàng tăng lên gấp bội. Đăm Săn lại múa. Chàng múa trên cao gió như bão, múa dưới thấp cây cối chết rụi, 3 lần quả núi rạn nứt, 3 lần đồi tranh bật rễ tung bay.
Chàng đâm Mtao Mxây trúng nhưng không thủng được áo giáp của hắn. Chàng được ông Trời chỉ cho cách thắng Mtao Mxây. Đăm Săn lấy một cái chày mòn ném trúng vành tai của kẻ địch. Mtao Mxây lăn đùng ra đất. Đăm Săn cắt đầu của hắn đem bêu ra ngoài đường. Chàng kêu gọi tôi tớ của Mtao Mxây theo mình trở về. Đoàn người đông như bầy cà tong, mang theo rất nhiều của cải về như vò vẽ đi chuyên hoa. Đăm Săn trở về trong chiến thắng tưng bừng. Tiệc mừng của Đăm Săn kéo dài suốt trận mùa khô và danh tiếng của chàng đến cả thần linh.
4. Dàn ý phân tích diễn biến trận đánh giữa Đăm Săn và Mtao Mxây:
4.1. Mở bài:
– Khái quát về sử thi Đăm Săn và đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”. “Sử thi Đăm Săn” là sử thi nổi tiếng của người Êđê khắc họa về cuộc đời và sự nghiệp của người tù trưởng Đăm Săn. Giữa tác phẩm có một đoạn trích tên là “Chiến thắng Mtao Mxây” kể về việc Đăm Săn đánh bại Mtao Mxây để cứu vợ.
– Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”: Đoạn trích này kể về việc Đăm Săn đã lật đổ tù trưởng Mtao Mxây, cứu được vợ và mang vinh quang về cho dân . Đồng thời, đoạn trích này thể hiện nhiều nét đặc sắc về nghệ thuật của thể loại sử thi anh hùng.
4.2. Thân bài:
Cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây
a. Nguyên nhân của cuộc chiến
Đăm Săn khiêu chiến với Mtao Mxây vì Mtao Mxây đã cướp vợ của Đăm Săn. Điều này chứng tỏ Đăm Săn trọng danh dự cá nhân, cộng đồng; gắn bó với hạnh phúc gia đình, bộ tộc.
b. Cuộc chiến giữa hai tù trưởng
* Thái độ của Đăm Săn và Mtao Mxây trước khi bắt đầu trận chiến:
– Đăm Săn là người khiêu chiến: “Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”, “ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi bổ đôi”, “lấy cầu thang … ta chẻ ra kéo lửa”, “ta hun cái nhà ngươi”.
→ Thông minh, tự tin, đường hoàng, bản lĩnh và có khí phách.
– Mtao Mxây: “tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta”, “ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi tắm”.
→ Dữ tợn nhưng sợ sệt, hèn nhát, do dự trước kẻ thù.
* Cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây:
– Hiệp đấu thứ nhất:
Mtao Mxây: Múa khiên như trò chơi, khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô, chạy bước cao bước thấp, chạy hết từ bãi tây sang bãi đông, tự xem mình là tướng quen đánh trăm trận, quen xéo nát đất đai thiên hạ → Mtao Mxây kém cỏi nhưng huênh hoang, khoác lác.
Đăm Săn: Thách Mtao Mxây múa khiên trước, lúc Mtao Mxây múa khiên Đăm Săn không hề nhúc nhích. Lúc Đăm Săn múa “Một lần xốc tới, chàng vượt qua đồi tranh. Một lần xốc tới, chàng vượt qua đồi lồ ô. Chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía Tây. → Bình thản, thản nhiên, tài năng và bản lĩnh.
– Hiệp đấu thứ hai: Đăm Săn đớp được miếng trầu mà Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn, sức chàng như tăng lên gấp bội, múa khiên càng mạnh, càng nhanh, càng đẹp, “chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lóc..” Đăm Săn đuổi theo Mtao Mxây, đâm trúng nhưng không thủng đầu. Miếng trầu là phần thưởng cho Đăm Săn, là sức mạnh của cả cộng đồng, là tấm lòng thủy chung của vợ → Đăm Săn là người có sức mạnh phi thường và tài năng.
– Hiệp đấu thứ ba: Nhờ Trời mách, Đăm Săn đuổi theo và đánh thắng Mtao Mxây. Ông Trời là hình ảnh tượng trưng cho công lý, sức mạnh trí tuệ của Đấng Tối Cao, sự thiên vị rõ ràng đối với Đăm Săn và là lời khẳng định chính nghĩa thuộc về chàng. Đồng thời, chí tiết ông Trời còn thể hiện mối quan hệ gần gũi, gắn bó mật thiết giữa con người với thần linh.
→ Với lối mô tả song hành, ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, bút pháp phóng đại, … đã giúp chúng ta thấy Đăm Săn hơn hẳn Mtao Mxây cả về tài năng, sức lực, phong độ, phẩm chất. Sự chiến thắng của Đăm Săn làm nổi bật hình ảnh, tầm vóc của người anh hùng sử thi Đăm Săn.
Nghệ thuật thể hiện
– Ngôn ngữ của người kể biến hóa, linh hoạt, hướng tới nhiều đối tượng; ngôn ngữ đối thoại được khai thác ở nhiều góc độ. Ngôn ngữ sang trọng, kết hợp ngôn ngữ kể, tả của người dẫn chuyện, ngôn ngữ đối thoại của nhân vật, ngôn ngữ giàu âm thanh và hình ảnh.
– Nghệ thuật kể xen lẫn tả.
– Các biện pháp nghệ thuật: So sánh, cường điệu, phóng đại, đối lâp, …
4.3. Kết bài:
Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích:
– Đoạn trích đã thể hiện những đặc trưng cơ bản của thể loại sử thi: ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu.
– Vẻ đẹp và sức mạnh của người anh hùng Đăm Săn.