Quy định về thời hạn yêu cầu bảo hiểm, yêu cầu trả tiền bảo hiểm, bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm? Thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường kể từ ngày xảy ra sự kiện bảo hiểm?
Thời điểm hiện nay, khi chất lượng cuộc sống của con người càng được cải thiện và nâng cao thì nhu cầu sử dụng dịch vụ bảo hiểm của người dân cũng ngày một tăng lên. Khi tham gia vào một gói bảo hiểm, dù là bảo hiểm xã hội hay bảo hiểm nhân thọ, thì chắc chắn điều mà chúng ta quan tâm chính là quyền lợi được hưởng từ gói bảo hiểm đó. Tuy nhiên, sử dụng các gói bảo hiểm không đồng nghĩa với việc ai cũng biết được rõ quy trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm thế nào để được giải quyết nhanh nhất và đúng theo quy định của pháp luật.
1. Cơ sở pháp lí
–
– Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi, bổ sung
2. Khái niệm của hợp đồng bảo hiểm
Hợp đồng bảo hiểm là sự thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, theo đó bên mua bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra rủi ro thuộc phạm vi bảo hiểm.
– Bên mua bảo hiểm là tổ chức, cá nhân giao kết hợp đồng với doanh nghiệp bảo hiểm và đóng phí bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm có thể liên quan đến 3 nhóm đối tượng:
+ Người tham gia bảo hiểm là tổ chức, cá nhân tham gia giao kết hợp đồng bảo hiểm. Người tham gia bảo hiểm phải có đầy đủ năng lực hành vi pháp lí, cũng đồng thời họ là người được bảo hiểm hoặc người thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm.
+ Người được bảo hiểm Người được bảo hiểm là tổ chức, cá nhân có tài sản, trách nhiệm dân sự, tính mạng được bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm. Người được bảo hiểm có thể đồng thời là người thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm.
+ Người thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm là tổ chức, cá nhân được người tham gia bảo hiểm chỉ định để nhận tiền bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm. Người thụ hưởng có thể là một hoặc nhiều người, họ là những người do người tham gia chỉ định cụ thể nhằm tránh những hiện tượng tranh chấp không cần thiết.
– Bên thứ hai của hợp đồng bảo hiểm là doanh nghiệp bảo hiểm. Doanh nghiệp bảo hiểm cam kết trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi có các sự kiện bảo hiểm xảy ra. Đổi ngược lại thì doanh nghiệp bảo hiểm sẽ nhận được phí bảo hiểm từ người mua bảo hiểm. Sự kiện bảo hiểm là những sự kiện khách quan do các bên thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm hoặc theo những quy định của pháp luật.
– Hợp đồng bảo hiểm được thiết lập dựa trên sự chấp thuận của cả đôi bên trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, tự do giao kết trong khuôn khổ pháp luật và đạo đức xã hội. Các bên ký kết đều có quyền và nghĩa vụ, quyền của bên này là nghĩa vụ của bên kia và ngược lại. Người bảo hiểm phải đảm bảo cho các rủi ro còn người được bảo hiểm phải trả phí bảo hiểm.Nếu không tồn tại rủi ro gọi là sự kiện bảo hiểm thì không có việc giao kết cũng như tồn tại hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm.
– Hợp đồng bảo hiểm phải được thành lập bằng văn bản. Đối tượng trong hợp đồng bảo hiểm bao gồm con người, tài sản, trách nhiệm dân sự và các đối tượng khác liên quan theo quy định của pháp luật. Do vậy phụ thuộc vào đối tượng thì hợp đồng bảo hiểm cũng bao gồm hợp đồng bảo hiểm con người, hợp đồng bảo hiểm tài sản và hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
3. Thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường
Căn cứ Điều 28 Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi, bổ sung có quy định như sau:
“1. Thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm là một năm, kể từ ngày xảy ra sự kiện bảo hiểm. Thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác không tính vào thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường.
2. Trong trường hợp bên mua bảo hiểm chứng minh được rằng bên mua bảo hiểm không biết thời điểm xảy ra sự kiện bảo hiểm thì thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này được tính từ ngày bên mua bảo hiểm biết việc xảy ra sự kiện bảo hiểm đó.
3. Trong trường hợp người thứ ba yêu cầu bên mua bảo hiểm bồi thường về những thiệt hại thuộc trách nhiệm bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm thì thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này được tính từ ngày người thứ ba yêu cầu.”
Thông thường, Khi kí hợp đồng bảo hiểm thì hai bên bên bán và bên mua bảo hiểm thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm sẽ ghi rõ thời gian trả tiền bảo hiểm khi có yêu cầu. Tùy vào mỗi gói bảo hiểm khác nhau thì thời hạn trả tiền bảo hiểm cũng sẽ là khác nhau. Nhưng thông thường, theo luật kinh doanh bảo hiểm thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm sẽ được chia theo các hạng mục như sau:
– Trước hết, thời hạn yêu cầu trả tiền hoặc bồi thường tiền bảo hiểm theo quy định là một năm kể từ thời điểm xảy ra sự kiện bảo hiểm. Thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng hay các trở ngại khách quan khác không được tính vào thời hạn này.
– Thứ hai, trong trường hợp bên mua bảo hiểm không xác định được thời điểm xảy ra sự kiện bảo hiểm và bên bảo hiểm chứng minh được điều này thì thời hạn quy định trên sẽ được tính từ khi bên mua bảo hiểm biết được sự kiện đó xảy ra.
– Trong trường hợp có người thứ ba yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường về những thiệt hại được quy định trong hợp đồng thuộc trách nhiệm bảo hiểm chi trả thì thời hạn này được tính kể từ ngày người thứ ba yêu cầu.
4. Thời hạn trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường
Doanh nghiệp bảo hiểm phải có nghĩa vụ trả tiền hoặc bồi thường kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ của người được bảo hiểm yêu cầu bồi thường. Theo quy định tại Điều 29 Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi, bổ sung có nêu thời hạn trả tiền bảo hiểm như sau:
“ Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm; trong trường hợp không có thỏa thuận về thời hạn thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ về yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường.”
Theo quy định trên thì trong trường hợp không có thỏa thuận về thời hạn thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ về yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường. Nếu quá thời hạn quy định trên doanh nghiệp bảo hiểm không giải quyết sẽ phải chịu trách nhiệm với pháp luật và với người mua bảo hiểm.
Thời hạn tối đa 15 ngày nói trên là quy định cho tất cả các hợp đồng bảo hiểm. Vì vậy khi soạn thảo hợp đồng bảo hiểm các doanh nghiệp bảo hiểm chỉ có quyền đề ra thời hạn ngắn hơn 15 ngày hoặc bằng.Còn trong trường hợp mà hợp đồng đã có thỏa thuận thì sẽ tuân theo thời hạn đã thỏa thuận nhưng thời hạn này không nên quá dài vì sẽ ảnh hưởng tới quyền lợi của bên mua bảo hiểm.
TƯ VẤN MỘT TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:
Tóm tắt câu hỏi:
Chào luật sư! Tôi có một vấn đề muốn hỏi luật sư như sau: Mấy ngày nay tôi đang có dự định chuẩn bị ký hợp đồng bảo hiểm về con người. Công ty đó có giao cho tôi một bản hợp đồng mà công ty đã soạn sẵn từ phía họ. Công ty cho tôi phép tôi nếu muốn sửa đổi một số điều khoản, sẽ tiến hành bàn bạc lại với phía công ty trong thời hạn 1 ngày để tôi tìm hiểu kỹ các điều khoản trong hợp đồng. Vấn đề tôi thắc mắc là thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường của bên mua bảo hiểm theo quy định pháp luật là bao lâu? Và thời hạn trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường từ phía công ty trong trường hợp hợp đồng không có thỏa thuận?
Luật sư tư vấn:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới bộ phận
Thứ nhất, về thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm của bên mua bảo hiểm.
Theo quy định tại Điều 28 Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi, bổ sung có nêu thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm của bên mua bảo hiểm như sau:
– Thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm là một năm, kể từ ngày xảy ra sự kiện bảo hiểm. Thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác không tính vào thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường.
– Trong trường hợp bên mua bảo hiểm chứng minh được rằng bên mua bảo hiểm không biết thời điểm xảy ra sự kiện bảo hiểm thì thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này được tính từ ngày bên mua bảo hiểm biết việc xảy ra sự kiện bảo hiểm đó.
– Trong trường hợp người thứ ba yêu cầu bên mua bảo hiểm bồi thường về những thiệt hại thuộc trách nhiệm bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm thì thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này được tính từ ngày người thứ ba yêu cầu.
Như vậy, để xác định được thời hạn yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm thì còn phụ thuộc vào các trường hợp cụ thể khác nhau. Nếu trong hợp đồng của bạn có quy định về thời hạn ngắn hơn thời hạn theo các trường hợp nêu trên thì bạn hoàn toàn có quyền thỏa thuận lại điều khoản này để đảm bảo lợi ích cho chính bạn.
Thứ hai, về thời hạn trả tiền bảo hiểm từ phía bên bán bảo hiểm.
Theo quy định tại Điều 29 Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi, bổ sung có nêu thời hạn trả tiền bảo hiểm như sau:
“ Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm; trong trường hợp không có thỏa thuận về thời hạn thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ về yêu cầu trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường.”
