Thành ngữ, ca dao, tục ngữ nói về vai trò của giống cây trồng lớp 7. Đây là một đất nước với nền nông nghiệp phát triển lâu đời, ông cha ta đã đúc kết ra rất nhiều kinh nghiệm về chăn nuôi trồng trọt để răn dạy các thế hệ sau. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo bài viết Thành ngữ, ca dao, tục ngữ về vai trò của giống cây trồng dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Thành ngữ, ca dao, tục ngữ về vai trò của giống cây trồng:
Câu 1:
Lúa chiêm lấp ló đầu bờ
Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên
Phân tích câu ca dao trên như sau:
Ý nói vụ lúa chiêm là vụ lúa trong mùa hè thường khô hạn thiếu nước nên cây lúa chỉ cao tầm ngang bờ ruộng mà thôi. Nếu như có tiếng sấm nghĩa là có mưa thì vụ lúa sẽ trổ bông, mùa màng bội thu hơn.
Câu 2:
Khoai ruộng lạ, mạ ruộng quen.
Trồng tre đất sỏi, trồng tỏi đất bồi.
Một hòn đất nỏ bằng một giỏ phân.
Đất thiếu trồng dừa,đất thừa trồng cau.
Phân tích câu ca dao trên như sau:
“Khoai ruộng lạ, mạ ruộng quen”: Khoai ruộng lạ tức là không nên khoai nhiều vụ trên một diện tích đất, việc thay đổi giống cây trồng giúp đất trở nên tơi xốp hơn. Còn đối với cây lúa thì đặc tính trồng là nhiều nước cho nên việc canh tác nên thực hiện ở những vùng đất chuyên canh tác lúa vì lúa ở đây có độ mềm của bùn.
“Trồng tre đất sỏi, trồng tỏi đất bồi”: Mô tả sự tương ứng giữa loại cây và loại đất. Tre thích đất sỏi, tỏi thích đất bồi, điều này làm nổi bật sự quan trọng của việc chọn lựa giống cây phù hợp với đặc tính của đất.
“Một hòn đất nhỏ bằng một giỏ phân”: Cho thấy sự quan trọng của việc sử dụng phân bón hiệu quả, thậm chí đối với một diện tích nhỏ cũng cần được chăm sóc cẩn thận để có hiệu suất tốt.
“Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau”: Mô tả sự linh hoạt và khả năng thích ứng với điều kiện của người nông dân. Khi đất nghèo nàn, trồng cây dừa có thể là giải pháp, trong khi đất dư thừa có thể được tận dụng bằng cách trồng cây cau.
Câu 3:
Tháng Chạp là tháng trồng khoai
Tháng Giêng trồng đậu tháng hai trồng cà
Tháng Ba cày vỡ ruộng ra
Tháng Tư làm mạ, mưa sa đầy đồng.
Phân tích nội dung câu ca dao:
Câu ca dao này thường được sử dụng để hướng dẫn lịch trình làm ruộng, trồng trọt theo mùa vụ trong nông nghiệp. Dưới đây là giải thích về ý nghĩa của mỗi câu:
“Tháng Chạp là tháng trồng khoai”: Chạp là một tháng trong lịch Âm lịch, tương đương với tháng 12 dương lịch, thường là thời kỳ mà nông dân bắt đầu chuẩn bị và trồng khoai.
“Tháng Giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà”: Mô tả công việc trồng đậu và cà vào những tháng đầu năm, tức là tháng Giêng và tháng Hai, để tận dụng thời gian và điều kiện thích hợp cho sự phát triển của các loại cây này.
“Tháng Ba cày vỡ ruộng ra”: Nói về việc cày đất để chuẩn bị cho việc trồng cây, thường là vào tháng Ba khi mùa xuân bắt đầu và đất đã ấm lên.
“Tháng Tư làm mạ, mưa sa đầy đồng”: Trong tháng Tư, nông dân thường bắt đầu công việc làm mạ (gieo hạt giống) và mong đợi mưa để giúp mạ nảy mầm và phát triển đồng đều.
Những câu này phản ánh sự linh hoạt và tư duy chiến lược của nông dân trong việc quản lý mùa vụ và tận dụng điều kiện thời tiết để có một vụ mùa nông sản thịnh vượng. Câu ca dao tục ngữ này chia sẻ về kinh nghiệm và thời gian trồng hòa màu trong năm phù hợp với từng giống cây để có một mùa màng bội thu hơn. Cụ thể tháng 12 sẽ trồng khoai, tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà, tháng ba thì cày ruộng không trồng trọt, tháng tư làm mạ để trồng lúa.
2. Thành ngữ, ca dao, tục ngữ về trồng trọt:
Câu 1: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”
Giải thích nội dung câu tục ngữ sau:
Câu tục ngữ “Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống” thường được sử dụng trong nông nghiệp để nhấn mạnh sự quan trọng của các yếu tố cơ bản và quyết định thành công của việc trồng trọt. Dưới đây là giải thích chi tiết về ý nghĩa của mỗi phần:
“Nhất nước” (Đứng đầu là nước): Nước được xem là yếu tố quan trọng nhất trong canh tác vì nó là nguồn cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho cây trồng. Nước là yếu tố không thể thiếu để duy trì sự sống và phát triển của cây. Trong ngữ cảnh này, “nhất nước” thể hiện sự ưu tiên hàng đầu cần được đặt vào việc quản lý và sử dụng nguồn nước hiệu quả.
“Nhì phân” (Tiếp theo là phân): Ngoài nước, cây cần chất dinh dưỡng để phát triển. Phân bón đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các khoáng chất và dưỡng chất cho cây trồng. Tuy nhiên, cây chỉ có thể hấp thụ được chất dinh dưỡng một cách hiệu quả khi phân bón được sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và đúng thời kỳ.
“Tam cần” (Tam cần là cần cù, cần mẫn, chuyên cần): Nhấn mạnh sự quan trọng của lao động, chăm sóc và sự tận tâm trong quá trình canh tác. Sự nỗ lực và tận tâm của người nông dân đối với công việc canh tác có ảnh hưởng lớn đến thành công của mùa vụ.
“Tứ giống” (Cuối cùng là hạt giống): Chất lượng hạt giống ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và năng suất của cây trồng. Việc chọn lựa hạt giống phù hợp với điều kiện địa phương và mục tiêu canh tác là quan trọng để đảm bảo cây trồng phát triển mạnh mẽ và cho ra sản phẩm chất lượng.
Câu tục ngữ này nhấn mạnh sự tương tác phức tạp giữa nước, phân bón, lao động và hạt giống trong quá trình canh tác, và đề xuất rằng sự cân nhắc kỹ lưỡng và sự chăm sóc đều cần thiết để đạt được kết quả tốt nhất.
Câu 2: “ Tốt giống, tốt má, tốt mạ, tốt lúa.”
Giải thích ý nghĩa câu này như sau:
Tốt giống: Chọn lựa giống cây trồng là bước quan trọng để đảm bảo rằng cây trồng sẽ có phẩm chất, năng suất và khả năng chống chịu bệnh tốt. Giống cây tốt đồng nghĩa với việc đầu tư vào một nền tảng mạnh mẽ để bắt đầu quá trình canh tác.
Tốt má (máy móc, dụng cụ): Đảm bảo sự hiện đại hóa trong nông nghiệp, sử dụng máy móc và dụng cụ nông nghiệp hiệu quả có thể giúp tăng cường năng suất và giảm sức lao động. Điều này bao gồm cả việc bảo dưỡng và sử dụng các thiết bị một cách chính xác.
Tốt mạ (phân bón): Phân bón đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng. Sự lựa chọn và sử dụng phân bón đúng cách có thể giúp cây phát triển khỏe mạnh, đồng đều, và tăng khả năng chống chịu với môi trường.
Tốt lúa: Kết quả cuối cùng của quá trình canh tác là chất lượng của sản phẩm cuối cùng, trong trường hợp này là lúa. “Tốt lúa” thường ám chỉ năng suất cao, hạt lúa đều đặn, và chất lượng tốt.
Câu tục ngữ này nhấn mạnh sự quan trọng của việc có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ đầu đến cuối quá trình canh tác, từ việc chọn lựa giống, sử dụng máy móc đến quản lý phân bón và cuối cùng là chất lượng của sản phẩm nông nghiệp.
3. Thành ngữ, ca dao, tục ngữ về kỹ thuật canh tác:
Câu 1: Cấy thưa thừa thóc, cấy dày cóc ăn
“Cấy thưa thừa thóc, cấy dày cóc ăn” là một câu tục ngữ có nguồn gốc từ truyền thống nông nghiệp. Câu này mang theo một ý nghĩa sâu sắc về cách tiếp cận canh tác và sự quản lý đất đai. Dưới đây là giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ này:
“Cấy thưa thừa thóc”: Cấy thưa thừa nghĩa là không gieo hạt giống quá nhiều, giữ một khoảng trống giữa các hàng cây. Việc này giúp cây có đủ không gian và nguồn dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ hơn.
“Cấy dày cóc ăn”: Ngược lại, cấy dày cóc là việc gieo hạt giống một cách đầy đủ và chật chội. Trong trường hợp này, các cây sẽ cạnh tranh với nhau về nguồn dinh dưỡng và không gian, có thể dẫn đến tình trạng suy giảm sức khỏe và năng suất.
Ý nghĩa chung của câu tục ngữ này là sự cân nhắc và sáng tạo trong cách tiếp cận trồng trọt. Nó nhấn mạnh sự quan trọng của việc tối ưu hóa sử dụng đất đai và nguồn tài nguyên, cũng như việc điều chỉnh mật độ cây trồng để đảm bảo chúng có đủ nguồn cung và không bị cạnh tranh quá mức. Điều này thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về cách quản lý ruộng đất để đạt được năng suất và chất lượng cao.
Câu 2: Ăn kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa
“Cày sâu tốt lúa, ăn kỹ no lâu” là một câu tục ngữ thường được sử dụng trong nông nghiệp để thể hiện mối quan hệ giữa việc chăm sóc đất đai và chất lượng của sản phẩm nông nghiệp. Dưới đây là giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ này:
“Cày sâu tốt lúa”: Việc cày sâu đất là một phương pháp canh tác để chuẩn bị đất đai trước khi trồng cây. Cày sâu giúp đảm bảo đất được làm lỏng, cung cấp nhiều không gian cho rễ cây phát triển và tăng cường khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Điều này góp phần quan trọng vào việc đạt được năng suất và chất lượng cao khi trồng lúa.
“Ăn kỹ no lâu”: Ý nghĩa của phần này là nếu bạn chăm sóc và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây cối một cách cẩn thận, cây sẽ phát triển khỏe mạnh và mang lại sản phẩm có chất lượng cao. “Ăn kỹ” ở đây thường ám chỉ việc cung cấp đủ nước, phân bón, và chăm sóc tỉ mỉ.
Theo đó thì câu tục ngữ này khuyến khích sự chăm sóc đầy đủ và kỹ lưỡng đối với ruộng đất và cây trồng để đạt được hiệu suất và chất lượng tốt. Nó là một lời nhắc nhở về sự quan trọng của việc hiểu rõ và áp dụng kỹ thuật canh tác hiệu quả.
THAM KHẢO THÊM:
