Tổ chức tín dụng phi ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo đúng những quy định của Luật các tổ chức tín dụng. Tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm có các công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác. Vậy tại sao công ty tài chính được cho vay với lãi suất cao?
Mục lục bài viết
Ẩn1. Tại sao công ty tài chính được cho vay với lãi suất cao?
1.1. Quy định về công ty tài chính:
Khoản 4 Điều 4 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2017 hợp nhất Luật Các tổ chức tín dụng có giải thích rằng tổ chức tín dụng phi ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo đúng những quy định của Luật các tổ chức tín dụng, trừ các hoạt động nhận tiền gửi của cá nhân và cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản của những khách hàng. Tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm có các công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác. Theo đó, công ty tài chính là một loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo đúng những quy định của Luật Các tổ chức tín dụng. Thêm nữa, tại khoản 12, 13 Điều 4 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 (được áp dụng từ ngày 01/07/2024) quy định:
– Công ty tài chính chuyên ngành là loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng có hoạt động chính thuộc một trong những lĩnh vực bao thanh toán, tín dụng tiêu dùng, cho thuê tài chính theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng.
– Công ty tài chính tổng hợp là loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng thực hiện những hoạt động theo quy định tại Mục 3 Chương V của Luật các tổ chức tín dụng.
Mặc dù Luật Các tổ chức tín dụng 2010 và Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có sự giải thích khác nhau về công ty tài chính, nhưng cả hai Luật này đều có quy định chung đó là công ty tài chính là loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng và không chỉ chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự mà còn phải chịu sự điều chỉnh của Luật Các tổ chức tín dụng.
1.2. Tại sao công ty tài chính được cho vay với lãi suất cao?
Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về lãi suất trong dân sự như sau:
– Lãi suất vay do các bên thỏa thuận với nhau.
– Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận sẽ không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay.
– Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định thì mức lãi suất vượt quá sẽ không có hiệu lực.
Nhưng như đã nói ở trên, công ty tài chính là loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng và không chỉ chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự mà sẽ còn chịu sự điều chỉnh của Luật Các tổ chức tín dụng. Thêm nữa, Điều 9 Thông tư 43/2016/TT-NHNN về cho vay tiêu dùng của công ty tài chính được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư số 18/2019/TT-NHNN quy định về Lãi suất cho vay tiêu dùng của công ty tài chính như sau:
– Lãi suất cho vay tiêu dùng của công ty tài chính thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về những hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng.
– Công ty tài chính ban hành quy định về khung lãi suất cho vay tiêu dùng áp dụng thống nhất ở trong toàn hệ thống trong mỗi thời kỳ, trong đó bao gồm có mức lãi suất cho vay cao nhất, mức lãi suất cho vay thấp nhất đối với mỗi một sản phẩm cho vay tiêu dùng.
– Trong thời hạn 10 (mười) ngày làm việc kể từ ngày ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung về khung lãi suất cho vay tiêu dùng, công ty tài chính sẽ phải gửi trực tiếp hoặc là qua dịch vụ bưu chính đến cho Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố nơi công ty tài chính có đặt trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện, điểm giới thiệu dịch vụ báo cáo về khung lãi suất cho vay tiêu dùng.
Ngoài ra, tại khoản 1, 2 Điều 13 Thông tư 39/2016/TT-NHNN về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng quy định như sau:
– Tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận về lãi suất cho vay theo cung cầu vốn thị trường, nhu cầu vay vốn và cả mức độ tín nhiệm của khách hàng, trừ trường hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có các quy định về lãi suất cho vay tối đa
– Trường hợp mà khách hàng được tổ chức tín dụng đánh giá là có tình hình tài chính minh bạch, lành mạnh, tổ chức tín dụng và chính khách hàng thỏa thuận về lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam nhưng sẽ không vượt quá mức lãi suất cho vay tối đa do chính Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quyết định trong từng thời kỳ nhằm đáp ứng một số nhu cầu vốn:
+ Phục vụ lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn theo quy định của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ cho phát triển nông nghiệp, nông thôn;
+ Thực hiện phương án kinh doanh hàng xuất khẩu theo quy định của Luật Thương mại và những văn bản hướng dẫn Luật Thương mại;
+ Phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và những quy định của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa;
+ Phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ theo các quy định của Chính phủ về phát triển công nghiệp hỗ trợ;
+ Phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao thuộc Danh mục công nghệ cao ưu tiên đầu tư phát triển mà đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, doanh nghiệp công nghệ cao theo đúng quy định của Luật Công nghệ cao và các văn bản hướng dẫn Luật Công nghệ cao.
Theo đó, qua các quy định trên có thể thấy rằng mức lãi suất cho vay sẽ do các bên thỏa thuận và chính công ty tài chính sẽ được tự ấn định mức lãi suất cho vay riêng. Hơn hết, khi tự ấn định về mức lãi suất còn phải được sự chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước.
Như vậy, có thể khẳng định được rằng công ty tài chính được cho vay với lãi suất cao hơn 20% theo quy định của Bộ luật Dân sự là do công ty tài chính là loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng, chịu sự điều chỉnh của Luật Các tổ chức tín dụng và được sự chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước về việc ấn định mức lãi suất cho vay.
2. Các lý do lãi suất vay tại các công ty tài chính cao hơn ngân hàng:
– Lãi suất vay các công ty tài chính thường sẽ cao hơn so với lãi suất của ngân hàng. Dù cùng là những tổ chức tài chính nhưng những công ty tài chính và ngân hàng hoạt động và vận hành khác nhau hoàn toàn. Cho vay tiêu dùng tín chấp luôn chứa đựng các rủi ro cao, nên phần rủi ro sẽ phù vào yếu tố cấu thành lãi suất. Từ đó lãi suất sẽ phải cao hơn so với các khoản vay thế chấp do các ngân hàng đang áp dụng.
– Về điều kiện tiêu chuẩn vay; công ty tài chính chỉ yêu cầu người có thu nhập dưới 3.000.000 đồng và không cần tài sản thế chấp. Còn phía ngân hàng sẽ yêu cầu người có thu nhập thường niên từ khá trở lên, có điểm tín dụng cao và có lịch sử tín dụng tốt và phải có tài sản đảm bảo.
– Thủ tục vay công ty tài chính nhanh chóng, đơn giản chỉ cần chứng minh nhân dân/căn cước công dân và sổ hộ khẩu là sẽ có thể giải ngân trong thời gian ngắn. thủ tục vay của Ngân hàng thì phức tạp, đòi hỏi nhiều các giấy tờ khác nhau và phải chứng minh được khả năng trả nợ, thời gian giải ngân thì lâu hơn so với công ty tài chính.
– Ngân hàng cho vay hạn mức tối thiểu từ 10 triệu đồng đến 500 triệu đồng, còn đối với công ty tài chính thì đáp ứng được các khoản vay đa dạng từ nhỏ đến 70 triệu đồng.
– Về mục đích vay: công ty tài chính phục vụ cho các nhu cầu tiêu dùng cá nhân và gia đình. Còn ở phía ngân hàng chỉ đáp ứng các khoản vay lớn như vay để kinh doanh, mua nhà hay đầu tư,…
– Một nguyên nhân lớn tác động đến lãi suất của các công ty tài chính đó chính là công ty tài chính không được phép huy động vốn từ những cá nhân là khách hàng nên nguồn vốn cho vay của công ty tài chính thường sẽ có chi phí huy động cao hơn so với ngân hàng. Với lợi thế về thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh chóng, điều kiện để vay lại dễ dàng hơn so với ngân hàng nên những khoản vay của công ty tài chính dễ tiếp cận được đa số được những người dân có nhu cầu vay nhanh và tránh được về tình trạng bị lợi dụng bởi các tín dụng đen, tránh vay nặng lãi.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2017 hợp nhất Luật Các tổ chức tín dụng.
THAM KHẢO THÊM:
