Bạo lực gia đình hiện đang là một vấn đề đáng báo động và cần được quan tâm rộng rãi của toàn xã hội. Nạn nhân của bạo lực phải chịu nhiều tổn thương, không chỉ về tinh thần mà còn về thể chất. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây!
Mục lục bài viết
1. Bạo lực gia đình là gì, thực trạng nhức nhối hiện nay?
Theo Luật phòng chống Bạo lực Gia đình năm 2007, bạo lực gia đình là hành vi gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với thành viên khác trong gia đình.
Theo báo cáo quốc gia về tình trạng bạo lực gia đình đối với phụ nữ của Việt Nam năm 2010, khảo sát trên 5000 phụ nữ đã lập gia đình cho thấy:
32% phụ nữ đã từng kết hôn gặp bạo lực thể xác.
54% phụ nữ đã từng kết hôn trải qua bạo lực tinh thần.
10% phụ nữ đã từng kết hôn bị bạo lực tình dục.
5% phụ nữ mang thai bị đánh đập, thủ phạm chính là người chồng.
Từ năm 2012 đến năm 2016, có hơn 127.000 vụ bạo lực gia đình được báo cáo trên toàn quốc, trong đó có 83.6% do nam giới gây ra.
2. Sự tổn thương tâm lý khi bị bạo lực gia đình như thế nào?
Có nhiều hậu quả khó lường có thể xảy ra do bạo lực gia đình, đặc biệt là đối với nạn nhân:
2.1. Đối với nạn nhân:
Những thiệt hại về thể chất và tinh thần là điều không thể tránh khỏi đối với những nạn nhân của bạo lực gia đình. Hành vi đánh đập, tra tấn, hành hạ, sử dụng bạo lực, cùng những lời mắng chửi, xúc phạm, phỉ báng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể của con người.
Những vết thương về thể xác có thể gây đau đớn ngay lúc xảy ra và cần thời gian để lành lại. Tuy nhiên, nỗi đau về tâm hồn có thể kéo dài suốt đời. Khá nhiều trường hợp, nạn nhân của bạo lực gia đình rơi vào trạng thái khủng hoảng tinh thần, trầm cảm, thậm chí có ý định tự tử.
2.2. Đối với người gây bạo lực gia đình:
Người gây bạo lực gia đình không chỉ gây hại cho nạn nhân mà còn phải đối mặt với những hậu quả đáng kể. Hành vi bạo lực có thể phá hủy các mối quan hệ gia đình, gây rạn nứt tình cảm vợ chồng, con cái và các thành viên khác trong gia đình.
Người gây bạo lực cũng phải đối mặt với sự cô đơn và sự lạnh lùng trong chính mái ấm của mình. Họ có thể bị trừng phạt theo luật pháp, từ việc bị phạt tiền đến việc phải chịu trách nhiệm hình sự đối với những hành vi nghiêm trọng.
Ngoài ra, hành vi bạo lực gia đình còn có thể gây khó khăn trong việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ xã hội. Họ có thể mất đi lòng tin và sự tôn trọng từ bạn bè, người thân và cộng đồng xung quanh, dẫn đến sự cô lập và khó khăn trong giao tiếp với người khác.
Hậu quả của bạo lực gia đình cũng có thể lan truyền sang thế hệ tiếp theo. Con cái có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi mô hình bạo lực mà cha mẹ đã truyền cho họ, gây ra chu kỳ bạo lực gia đình tái diễn trong tương lai và gây tổn thương cho cá nhân cũng như xã hội.
Do đó, chúng ta cần nhận thức rằng hành vi bạo lực gia đình không chỉ gây hại cho nạn nhân mà còn có tác động xấu đến người gây ra và xã hội xung quanh. Chỉ khi nhận thức được những hậu quả lớn mà hành vi này mang lại, chúng ta mới có thể cùng nhau làm việc để chấm dứt bạo lực gia đình và xây dựng một xã hội bình đẳng hơn.
2.3. Đối với trẻ em:
Trẻ em là nhóm người chịu thiệt thòi nhiều nhất khi phải đối mặt với hành vi bạo lực gia đình. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang trong giai đoạn phát triển nhận thức, thể chất và trí tuệ. Hành động bạo lực sẽ khiến cho nhiều đứa trẻ liên tục trải qua tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, sợ hãi và bị ảnh hưởng tâm lý một cách nghiêm trọng.
Ngoài ra, việc sống trong một gia đình bạo lực cũng ảnh hưởng đến sự tập trung học tập của trẻ, làm giảm khả năng vui chơi và có xu hướng tránh xa xã hội cũng như các mối quan hệ xung quanh. Nhiều trẻ có thói quen sống tách biệt, tự tạo ra vỏ bọc để tránh xa mọi người xung quanh. Hơn nữa, trẻ em bị bạo lực gia đình có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tương lai của họ.
Tuy nhiên, cũng có trẻ em phản đối hành vi bạo lực và có những hành vi bất thường, phản kháng mạnh mẽ. Thực tế đã có nhiều trường hợp trẻ em bỏ học, sử dụng chất gây nghiện như thuốc lá, rượu bia và thực hiện hành vi bạo lực với người khác do ảnh hưởng từ gia đình bạo lực. Khi trưởng thành, trẻ có thể mất niềm tin vào người khác, sợ hôn nhân, muốn rời bỏ người thân trong gia đình hoặc thậm chí trở thành người gây bạo lực gia đình.
2.4. Đối với gia đình:
Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tan vỡ của các mối quan hệ gia đình, như cuộc hôn nhân đổ vợ, ly hôn, hay ly thân trong nhiều cặp vợ chồng. Hành vi bạo hành trong gia đình không chỉ gây tổn thương về mặt tinh thần mà còn có những hậu quả tiêu cực đối với sức khỏe và tài chính của gia đình.
Những người bị bạo hành thường phải chịu đựng những vết thương và bệnh tật nghiêm trọng, đòi hỏi thời gian và tiền bạc để chữa trị. Điều này ảnh hưởng đến năng suất làm việc và thu nhập của họ, làm gia đình rơi vào tình trạng khó khăn về mặt kinh tế và không thể đáp ứng đầy đủ trách nhiệm của mình trong gia đình.
2.5. Đối với xã hội:
Bạo lực gia đình không chỉ ảnh hưởng đến nạn nhân và gia đình của họ, mà còn gây tác động tiêu cực lớn đến xã hội. Sự tồn tại của bạo lực gia đình dẫn đến sự suy giảm về sự đóng góp cho xã hội.
Một trong những tác động nghiêm trọng nhất của bạo lực gia đình đến xã hội là mất mát nguồn lao động có sức khỏe và sự ổn định. Những người bị bạo hành thường phải đối mặt với những vấn đề về sức khỏe và tâm lý, ảnh hưởng đến khả năng làm việc và đóng góp cho sự phát triển kinh tế của xã hội. Điều này có thể làm giảm sự cạnh tranh và phát triển của quốc gia, khi nguồn lực lao động không đạt chuẩn và không thể khai thác hết tiềm năng của mình.
Hơn nữa, bạo lực gia đình làm mất đi sự chủ động và sáng tạo của các thành viên trong gia đình, gây ảnh hưởng đến sự phát triển và cạnh tranh của xã hội. Nếu không có biện pháp khắc phục và ngăn chặn hiện tượng này, xã hội có thể mất đi những cơ hội tiềm năng và gặp nhiều nguy cơ dung túng và chấp nhận bạo lực gia đình.
Vì vậy, để xây dựng một xã hội bình đẳng, phát triển và tiến bộ, cần thiết phải đẩy mạnh công tác khắc phục và phòng chống bạo lực gia đình. Các cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và mỗi cá nhân trong xã hội đều cần hợp tác và tham gia vào việc giải quyết vấn đề này, từ việc nâng cao nhận thức, xây dựng môi trường an toàn cho gia đình đến việc đề ra các chính sách, luật pháp hỗ trợ và bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình.
3. Các hành vi bạo lực gia đình thường gặp:
Bạo lực gia đình có nhiều hình thức khác nhau, không chỉ đơn thuần là đánh đập và làm tổn thương về mặt thể xác, mà còn gây đau đớn tinh thần. Các hình thức bạo lực gia đình thông thường bao gồm:
1. Bạo lực về thể xác
Đây là hình thức bạo lực gia đình phổ biến nhất, dễ nhận biết. Bao gồm hành vi ngược đãi, hành hạ, đánh đập, tra tấn cơ thể. Người bạo lực cố ý gây tổn thương sức khỏe và thậm chí tính mạng của nạn nhân. Bạo lực về thể xác là thực trạng bạo lực gia đình phổ biến nhất.
Ngoài việc đấm đá, tát, cào, xô đẩy, bạo lực về thể xác còn có thể là tra tấn dữ dội. Người bạo lực có thể buộc người bị bạo lực ăn mặc rách rưới, nhịn đói, khiến họ bị bệnh tật mà không được chăm sóc, chữa trị.
2. Bạo lực tinh thần
Bạo lực tinh thần là hành vi nhục mạ, hạ thấp, xúc phạm, tổn hại danh dự và nhân phẩm của người khác. Nó gây tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của người bị bạo lực, bao gồm xua đuổi, cô lập và áp lực tâm lý.
Các hành vi bạo lực tinh thần trong gia đình bao gồm:
La mắng, quát tháo, sỉ nhục, lăng mạ, đe dọa.
Kiểm soát tất cả mọi việc trong gia đình.
Cấm đoán, ngăn cản quan hệ gia đình, bạn bè, xã hội.
Theo dõi, xâm phạm, lục soát người khác hoặc cho người khác theo dõi, giám sát vợ, chồng, con cái.
Kéo người khác về phe mình để chống đối đối tượng bị bạo lực.
Thường xuyên đe dọa sẽ bỏ nhà đi.
3. Bạo lực tình dục
Bạo lực tình dục trong gia đình gây tổn thương nghiêm trọng nhất cho người bị bạo lực. Có nhiều trường hợp trẻ em bị cha mẹ lạm dụng tình dục, vi phạm đạo đức và chuẩn mực xã hội.
Các hành vi cưỡng ép tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, gây cản trở hôn nhân cũng được coi là bạo lực tình dục. Những hành vi này không chỉ gây tổn thương về thể chất mà còn để lại vết thương tâm lý nặng nề, có thể kéo dài cả đời.
Các hành vi có thể gặp như:
Chê bai, lời nói cười nhạo, miệt thị về khả năng tình dục của bạn đời.
Cưỡng bức, bắt ép giao hợp khi vợ hoặc chồng không đồng ý.
Hành hạ hoặc sử dụng phương thức quan hệ tình dục không lành mạnh.
Bắt ép kết hợp với người mà không có tình cảm.
4. Bạo lực tài chính
Là hành vi hủy hoại, chiếm đoạt hoặc làm hư hỏng tài sản của thành viên gia đình hoặc tài sản chung. Đôi khi còn ép buộc thành viên gia đình làm việc quá sức và đóng góp tài chính vượt quá khả năng của họ.
Cũng kiểm soát thu nhập và chi tiêu cá nhân của thành viên để người khác phụ thuộc tài chính vào mình. Ngoài ra, còn có những hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia đình phải rời khỏi chỗ ở.