Trình bày ý kiến và quan điểm của mình về một vấn đề xã hội một cách tỉ mỉ và chi tiết hơn bằng cách sử dụng các lập luận hợp lý và bằng chứng tin cậy. Ngoài ra, cần đưa ra các ví dụ cụ thể để minh họa cho quan điểm của mình và thuyết phục người nghe về sự quan trọng của vấn đề xã hội đó.
Mục lục bài viết
1. Định hướng trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội:
Để trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội, bạn cần sắp xếp các nội dung cần thiết như sau:
Nêu rõ vấn đề xã hội đang diễn ra và nguyên nhân gây ra vấn đề đó.
Cung cấp các thông tin thống kê và dữ liệu để minh chứng cho quan điểm của mình.
Đưa ra các lập luận hợp lý và bằng chứng tin cậy để thuyết phục người nghe về quan điểm của mình.
Sử dụng các ví dụ cụ thể để minh họa cho quan điểm của mình.
Kết thúc bài phát biểu bằng cách tóm tắt lại quan điểm của mình và nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề xã hội đó.
2. Thực hành trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội:
Bài tập: Chọn một trong hai đề bài sau:
(1) Trình bày suy nghĩ của em về hiện tượng: “Hay đổ lỗi cho người khác”.
(2) Suy nghĩ của em về lòng nhân ái trong cuộc sống sau khi học truyện “Gió lạnh đầu mùa” (Thạch Lam).
2.1. Chuẩn bị:
Để chuẩn bị tốt cho buổi giảng, bạn cần lưu ý các bước sau:
Đầu tiên, hãy đọc kỹ nội dung đọc hiểu văn bản Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam để hiểu rõ bài học.
Tiếp theo, hãy xác định đối tượng người nghe và bối cảnh trình bày để chuẩn bị nội dung phù hợp nhất với khán giả.
Ngoài ra, hãy chuẩn bị thêm các phương tiện trình chiếu như tranh, ảnh, video,… để giúp học sinh hình dung rõ hơn về nội dung bài học. Nếu có thể, bạn cũng nên sử dụng máy chiếu và màn hình để trình chiếu các hình ảnh, video một cách trực quan và sinh động hơn.
2.2. Tìm và lập dàn ý:
Tìm ý cho bài trình bày về một vấn đề xã hội bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi:
Văn bản Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam kể về chuyện gì?
→ Văn bản Gió lạnh đầu mùa kể về hai chị em Sơn và Lan, sinh ra trong một gia đình khá giả, thân thiết với trẻ em trong phố huyện. Trong một ngày trời chuyển lạnh, họ gặp Hiên, hàng xóm của mình, đang co ro bên cột quán với chiếc áo mong manh, rách tả tơi. Sơn và Lan cho Hiên chiếc áo bông cũ của mình và đòi lại khi đến nhà Hiên nhưng không thấy ai. Sau đó, mẹ của Hiên đem áo đến trả và được mẹ của Sơn cho vay tiền để may áo mới cho Hiên.
Truyện tập trung vào lòng nhân ái qua hình ảnh hai chị em tặng chiếc áo bông cũ để giúp đỡ nhau qua mùa đông giá rét. Cảnh này thể hiện tình yêu thương, sự che chở và giúp đỡ giữa con người. Trong khi đó, truyện cũng gợi lên nhiều cảm xúc cảm động cho độc giả, từ nỗi khổ đau và bất hạnh của người nghèo khổ. Nhờ đó, truyện vẫn giữ được ý chính, đó là tình yêu thương sâu sắc, nồng ấm và thiêng liêng giúp con người trân trọng cuộc sống hơn.
Em hiểu như thế nào là lòng nhân ái? Trong tâm hồn con người, lòng nhân ái là sự yêu thương và tình cảm chân thành giữa con người với con người. Nó là phẩm chất cao quý và mang lại nhiều giá trị đích thực cho cuộc sống. Lòng nhân ái còn giúp con người kết nối với nhau, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp và hạnh phúc.
Tại sao trong cuộc sống cần có lòng nhân ái? Lòng nhân ái là chìa khóa để con người gắn kết bản thân với xã hội. Nó giúp con người có thể sống hòa thuận và đoàn kết, vì một mục đích chung và một tương lai tốt đẹp hơn. Cuộc sống trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn khi ta sống vì người khác, chia sẻ, cảm thông và giúp đỡ những người xung quanh.
Em sẽ làm gì để thể hiện lòng nhân ái? Em sẽ luôn lắng nghe và đồng cảm với những khó khăn của người khác, chia sẻ và giúp đỡ họ trong mọi hoàn cảnh. Em sẽ yêu thương mọi người, không đòi hỏi bất cứ điều gì đổi lại và sẵn sàng cho đi vì tình yêu thương và sự tôn trọng. Em sẽ sống chan hoà với mọi người xung quanh, mang lại những điều tích cực và lan tỏa những thông điệp tốt đẹp ra xã hội. Bằng những hành động đó, em hy vọng mình có thể lan tỏa được lòng nhân ái đến mọi người và góp phần xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
Ngoài ra, để thể hiện lòng nhân ái, em cũng có thể chủ động tìm hiểu về những vấn đề xã hội, giúp đỡ những người gặp khó khăn, cùng nhau tạo ra những hoạt động ý nghĩa và mang lại giá trị cho cộng đồng. Em cũng có thể trang bị cho mình những kỹ năng giao tiếp, thấu hiểu và đồng cảm để có thể đối diện với mọi người một cách tốt nhất.
Cuối cùng, em cũng có thể truyền cảm hứng cho những người xung quanh bằng cách chia sẻ những câu chuyện ý nghĩa, những kinh nghiệm tiêu biểu và những hành động đẹp để lan tỏa những giá trị tích cực trong xã hội. Với những hành động đó, em hy vọng mình có thể góp phần xây dựng một môi trường sống tốt đẹp hơn, nơi mà lòng nhân ái được trân trọng và lan tỏa trong mỗi con người.
Để hiểu rõ hơn về lòng nhân ái, em có thể đọc thêm các tác phẩm văn học, sách chuyên khảo hoặc tham gia các hoạt động xã hội để tìm hiểu và trải nghiệm. Các bài học từ những người có tấm lòng nhân ái sẽ giúp em trưởng thành và phát triển bản thân một cách toàn diện. Nếu em muốn, em cũng có thể tham gia các nhóm hoạt động xã hội, các tổ chức từ thiện hoặc các hoạt động tình nguyện để cùng nhau xây dựng một cộng đồng đầy tình thương và hạnh phúc.
Với lòng nhân ái, em sẽ trở nên đáng yêu và tốt bụng hơn. Những hành động nhỏ nhặt hàng ngày của em sẽ giúp cho cuộc sống tốt đẹp hơn, và những người xung quanh sẽ cảm thấy được giá trị của sự hiện diện của em. Hãy để tình yêu thương và lòng nhân ái lan toả trong mỗi hành động của em, và em sẽ thấy rằng cuộc sống sẽ trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn.
Ngoài những câu hỏi đã được nêu trên, để viết một bài văn thật sự đầy đủ và chất lượng, các em có thể đặt ra thêm những câu hỏi khác để bổ sung cho bài viết của mình. Để bài viết trở nên rõ ràng và dễ hiểu hơn, các em nên lập dàn ý và tổ chức các ý theo ba phần như sau:
Mở đầu: Trong phần này, các em cần nêu rõ vấn đề cần trình bày để người đọc hiểu được mục đích và ý nghĩa của bài viết. Ngoài ra, các em cũng có thể sử dụng những câu nói hay, câu danh ngôn hoặc câu trích dẫn để thu hút sự chú ý của độc giả.
Nội dung chính: Đây là phần quan trọng và chi tiết nhất của bài viết. Trong phần này, các em nên liệt kê và trình bày các nội dung chính đã được chuẩn bị trước đó. Để bài viết trở nên sinh động và hấp dẫn hơn, các em có thể sử dụng các ví dụ minh họa, hình ảnh hoặc thông tin tham khảo. Ngoài ra, các em cũng có thể đưa ra các ý kiến, quan điểm hoặc nhận định của mình để làm cho bài viết trở nên độc đáo và cá nhân hơn.
Kết thúc: Trong phần này, các em cần khái quát lại các nội dung chính đã trình bày ở phần trước và làm rõ tầm quan trọng của lòng nhân ái trong cuộc sống. Các em có thể đề cập đến những lợi ích cụ thể của lòng nhân ái và mời gọi độc giả cùng chung tay xây dựng một xã hội đầy tình thương và sự chia sẻ. Ngoài ra, các em cũng có thể sử dụng các câu kết hay hoặc cảm nhận cá nhân để tôn vinh bài viết của mình.
2.3. Nói và nghe:
Hoạt động nói và nghe cần đảm bảo được các yêu cầu sau:
Người nói | Người nghe |
Nội dung trình bày rõ ràng, cụ thể với ý kiến phong phú và trọng tâm. Bài trình bày có cấu trúc rõ ràng và sử dụng công cụ hỗ trợ thích hợp. Phong thái tự tin và tôn trọng người nghe, nói trôi chảy và mạch lạc, giải đáp thắc mắc thỏa đáng và đảm bảo thời gian trình bày.
| Để lắng nghe và hiểu rõ các thông tin chính của bài trình bày, bạn cần tập trung hoàn toàn và ghi chép lại những điểm quan trọng nhất. Nếu bạn không chú ý đủ, có thể bỏ lỡ những thông tin quan trọng và gây khó khăn trong việc hiểu và xử lý thông tin sau này. Khi lắng nghe, bạn cũng cần thể hiện thái độ chú ý và tôn trọng người nói bằng cách sử dụng các yếu tố cử chỉ, nét mặt và ánh mắt. Các biểu hiện này sẽ giúp người nói cảm thấy tự tin và sẵn sàng chia sẻ thông tin hơn. Nếu bạn vẫn còn những điểm chưa hiểu hoặc cần giải đáp, đừng ngại hỏi lại. Hỏi lại sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn và tránh hiểu lầm. Bạn cũng có thể chia sẻ quan điểm cá nhân của mình về nội dung bài trình bày để thêm phần thú vị và đa chiều cho cuộc trao đổi. Với việc lắng nghe và hỏi lại thông tin, bạn sẽ dễ dàng nắm bắt được ý đồ và quan điểm của người nói. Điều này cũng giúp bạn có thể tương tác và đưa ra những câu hỏi, đề xuất hay ý kiến khác để làm phong phú thêm cuộc trao đổi. |
2.4. Kiểm tra và chỉnh sửa:
Người nói | Người nghe |
Nghe nhận xét của giáo viên, bạn bè về bài trình bày. Rút kinh nghiệm về việc chọn chủ đề, chuẩn bị, nội dung, cách thức và thái độ trình bày. Tự đánh giá bài trình bày của mình: Em cảm thấy hài lòng với những điểm nào trong bài trình bày của mình (nội dung, hình thức, thái độ)? Em muốn thay đổi điều gì trong bài trình bày đó?
| Kiểm tra việc nghe và ghi chép các nội dung thông tin, bao gồm những điều đã được chính xác hay chưa, và những gì đã được thu hoạch từ nội dung đó. Phát biểu nhận xét của bạn về nội dung và hình thức của bài trình bày. Hãy liệt kê những điểm mạnh và điểm yếu của bài trình bày và cố gắng đưa ra những lời khuyên để cải thiện. Đánh giá bài trình bày của bạn bằng cách đặt các câu hỏi như: Bạn thấy bài trình bày của bạn có thuyết phục không? Nếu có, tại sao? Nếu không, bạn nghĩ có những điểm nào cần được cải thiện? Sau khi nghe bài trình bày của bạn, điều gì làm cho bạn ấn tượng nhất? Bạn rút ra được những gì từ bài trình bày đó? Hãy cố gắng đưa ra những ý kiến, suy nghĩ, và suy đoán của bạn để thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về nội dung và chủ đề được trình bày.
|
3. Bài mẫu tham khảo trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội:
Trong chương trình này chúng ta học truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của nhà văn Thạch Lam. Truyện viết về trẻ em và giúp người đọc hiểu phong cách nghệ thuật của tác giả. Thạch Lam khắc họa hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa rất tinh tế. Sau một đêm mưa rào, trời bắt đầu nổi gió bấc và cái lạnh ập đến. Mọi người trong nhà đã thức dậy và mặc áo rét. Bầu trời trắng đục, cây lan trong chậu rung động vì rét. Chỉ vài chi tiết nhưng người đọc đã thấy được sự chuyển biến về thời tiết, thiên nhiên.
Truyện tiếp tục diễn ra với sự đồng cảm sâu sắc của độc giả. Mẹ Sơn bảo chị gái của Sơn vào phòng lấy chiếc áo bông xanh cũ nhưng còn nguyên vẹn của Duyên – đứa em gái đã qua đời khi mới lên 4 tuổi. Người vú già xem xét chiếc áo và khi nghe mẹ nhắc đến em gái đã mất, Sơn cảm thấy nhớ và thương em quá. Mẹ cậu cũng không giấu được nước mắt. Chiếc áo bông là kỉ vật đáng giá để gợi nhớ về người em gái đã mất và tình cảm gia đình sâu sắc hiện ra rõ nét.
Cuộc sống đầy đủ và sung túc của gia đình Sơn thật là một niềm vinh dự. Nhưng trong khi đó, những đứa trẻ trong khu trọ lại đang phải đối mặt với những khó khăn và bất hạnh. Cúc, Xuân, Tí và Túc – những đứa trẻ nghèo khổ phải mặc những bộ quần áo rách nát và sờn vá, đôi môi “tím lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”. Khi gió lạnh thổi đến, chúng lại “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Tuy nhiên, mặc dù trong hoàn cảnh khó khăn, những đứa trẻ này vẫn giữ vững tinh thần lạc quan và đáng yêu. Họ chơi đùa với nhau, trò chuyện và cùng nhau vượt qua khó khăn. Khi nhìn thấy Sơn và Lan trong những bộ quần áo ấm áp, chúng cảm thấy xuýt xoa và ngưỡng mộ. Sơn và Lan tỏ ra thân thiết với những đứa trẻ này, không khinh khỉnh như với các em họ của Sơn, tạo nên một tình cảm đoàn kết và tình bạn đẹp.
Câu chuyện trở nên thú vị hơn khi Lan phát hiện Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, chỉ mặc một chiếc áo “rách tả tơi” và hở lưng, hở tay trong gió lạnh. Cả hai chị em đều cảm thấy thương tiếc cho cô bé và nhớ đến mẹ Hiên, người rất nghèo. Sơn nảy ra ý định đưa chiếc áo bông cũ của em Duyên để Hiên có thể giữ ấm. Sơn nói với chị gái của mình và nhận được sự đồng tình của chị. Lan đã chạy về nhà lấy áo còn Sơn thì chờ đợi với trái tim ấm áp. Những hành động như thế này cho thấy tình cảm đoàn kết và lòng nhân ái trong cộng đồng.
Kết thúc câu chuyện đem lại cho người đọc nhiều ấn tượng. Hai chị em Sơn lo lắng khi người vú già biết mẹ đã biết chuyện hai chị em lén mang áo cho Hiên. Sơn cảm thấy lo lắng, sợ hãi và đến nhà Hiên để đòi lại chiếc áo. Tuy nhiên, đó là một phản ứng bình thường của một đứa trẻ khi mắc lỗi và bị phát hiện. Khi trở về nhà, chị em Sơn ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đang ở nhà mình để trả lại chiếc áo bông. Dù sống khó khăn, bà Hiên vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn cũng rất nhân hậu khi cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho con. Sau khi mẹ con Hiên về, mẹ Sơn không tức giận mà còn ôm hai con lại gần và âu yếm. Câu chuyện này cho chúng ta thấy tình cảm đoàn kết và lòng nhân ái của những người sống trong hoàn cảnh khó khăn và khổ cực.
Tình bạn, sự đoàn kết và lòng nhân ái luôn là những giá trị vô giá của con người. Câu chuyện về Sơn, Lan, Hiên và những đứa trẻ nghèo khổ này đã thể hiện được điều đó. Nó cho thấy rằng, bất kể hoàn cảnh đến đâu, tình thân, tình bạn và lòng nhân ái luôn là những thứ mà chúng ta có thể chia sẻ với nhau để giúp đỡ và hỗ trợ những người xung quanh. Chúng ta có thể cùng nhau vượt qua mọi khó khăn và tạo nên một cộng đồng đoàn kết, không phân biệt giai cấp hay tình trạng kinh tế. Bởi vì, chỉ có tình cảm và lòng nhân ái mới là thứ giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.