Bài Hành động nói là một trong những bài học mà các em học sinh phải học trong chương trình ngữ văn lớp 8. Để chuẩn bị tốt bài học này cũng như có thể nắm chắc kiến thức sau khi học, mời các bạn tham khảo bài viết về Soạn bài Hành động nói ngắn gọn nhất (Ngữ văn lớp 8) dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Soạn bài Hành động nói ngắn gọn nhất (Ngữ văn lớp 8):
* Hành động nói là gì?
– Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích cướp lấy công lao về mình. Câu nói thể hiện rõ nhất mục đích ấy là câu: Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hày trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
– Lí Thông đã đạt được mục đích nói của mình, vì sau khi nghe Lí Thông nói, Thạch Sanh đã vội vàng từ giã mẹ con hắn để ra đi.
– Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng lời nói.
– Việc làm của Lí Thông có thể coi là một hành động, vì nó là một việc làm có mục đích.
* Một số kiểu hành động nói thường gặp
Câu 1: Lời nói của Lí thông gồm có bốn câu: Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hày trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
– Câu “Con trăn ấy … đã lâu” nhằm mục đích thông báo.
– Câu “Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết” nhằm mục đích đe dọa.
– Câu “Thôi … trốn ngay đi” nhằm mục đích khuyên.
– Câu “Có … lo liệu” nhằm mục đích hứa hẹn.
Câu 2:
– Hành động hỏi và mục đích để hỏi: “Vậy … ở đâu?“
– Hành động trình bày và mục đích thông báo “Con sẽ … Đoài“.
– Hành động hỏi và mục đích là van xin “U nhất định … u? U không … u?“.
– Hành động bộc lộ cảm xúc và mục đích là để than “Khốn nạn … này! Trời ơi … !“.
Câu 3: Qua phân tích hai đoạn trích ở mục I và II, có những kiểu hành động nói: hỏi, trình bày, hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc, cầu khiến, đe dọa, …
* Luyện tập
Câu 1:
– Mục đích chính của hành động nói của Trần Quốc Tuấn là:
+ Khích lệ lòng yêu nước của các tướng sĩ.
+ Động viên tướng sĩ tích cực học tập Binh thư yếu lược do ông soạn thảo.
– VD: “Ta thường tới bữa quên ăn, … máu quân thù“. Đây là kiểu câu trần thuật, hành động nói là trình bày.
Câu 2:
a.
– Hành động hỏi và mục đích thăm hỏi: “Bác trai … chứ?“
– Hành động trình bày và mục đích thông báo: “Cảm ơn … như thường … Nhưng … lắm“.
– Hành động điều khiển và mục đích cầu khiến: “Này … trốn“.
– Hành động trình bày và mục đích nêu ý kiến thuyết phục: “Chứ cứ nằm … khổ. Người ốm … hoàn hồn“.
– Hành động trình bày và mục đích tỏ sự đồng ý “Vàng … cụ“.
– Hành động trình bày và mục đích giải thích “Nhưng để … đã. Nhịn … còn gì“.
– Hành động điều khiển và mục đích khuyên, giục: “Thế thì … đấy“.
b.
– Hành động trình bày: Đây là ý Trời … việc lớn.
– Hành động hứa hẹn và mục đích thề nguyền: Chúng tôi nguyện …Tổ quốc!
c.
– Hành động báo tin và mục đích tìm sự cảm thông giải tỏa day dứt “Cậu Vàng … ạ! “Bán rồi! … bắt xong!“.
– Hành động hỏi và mục đích muốn xác nhận một sự thật “Cụ bán rồi“.
– Hành động hỏi và mục đích tỏ ra ngạc nhiên “Thế … à?“.
– Hành động bộc lộ cảm xúc và mục đích giãi bày sự day dứt, dày vò “Khốn nạn … ơi!“.
– Hành động kể và mục đích giải tỏa sự dằn vặt, đau đớn vì lừa một con chó.
Câu 3:
– Anh phải hứa với em …: hành động điều khiển.
– Anh hứa đi: hành động điều khiển.
– Anh xin hứa: hành động hứa.
2. Soạn bài Hành động nói ngắn ấn tượng nhất (Ngữ văn lớp 8):
HÀNH ĐỘNG NÓI LÀ GÌ?
Trả lời câu 1 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích cướp lấy công lao về mình. Câu nói thể hiện rõ nhất mục đích ấy là câu: Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hày trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Trả lời câu 2 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Lí Thông đã đạt được mục đích nói của mình, vì sau khi nghe Lí Thông nói, Thạch Sanh đã vội vàng từ giã mẹ con hắn để ra đi.
Trả lời câu 3 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng lời nói.
Trả lời câu 4 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Việc làm của Lí Thông có thể coi là một hành động, vì nó là một việc làm có mục đích.
MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP
Trả lời câu 1 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
– Câu “Con trăn ấy … đã lâu” nhằm mục đích thông báo.
– Câu “Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết” nhằm mục đích đe dọa.
– Câu “Thôi … trốn ngay đi” nhằm mục đích khuyên.
– Câu “Có … lo liệu” nhằm mục đích hứa hẹn.
Trả lời câu 2 (trang 63, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Hành động hỏi và mục đích để hỏi: “Vậy … ở đâu?”
– Hành động trình bày và mục đích thông báo “Con sẽ … Đoài”.
– Hành động hỏi và mục đích là van xin “U nhất định … u? U không … u?”.
– Hành động bộc lộ cảm xúc và mục đích là để than “Khốn nạn … này! Trời ơi … !”.
Trả lời câu 3 (trang 63, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Qua phân tích hai đoạn trích ở mục I và II, có những kiểu hành động nói : hỏi, trình bày, hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc, cầu khiến, đe dọa…
3. Soạn bài Hành động nói ngắn hay nhất (Ngữ văn lớp 8):
* Hành động nói là gì?
1. – Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích để dọa Thạch Sanh để chàng trốn đi vì ngỡ mình đã giết chết con trăn vua nuôi, e tính mạng sẽ gặp nguy.
– Câu “Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.” thể hiện rõ nhất mục đích ấy.
2. – Lí Thông đạt được mục đích.
– Chi tiết Thạch Sanh tin và vội vã từ giã mẹ con Lí Thông thể hiện rõ điều đó.
3. – Lí Thông đạt được mục đích của mình bằng phương tiện lời nói.
4. – Việc làm của Lí Thông là một hành động.
– Vì đó là việc làm đã thực hiện được mục đích của Lí Thông là đuổi Thạch Sanh đi.
* Một số kiểu hành động nói thường gặp
1. Mục đích trong các lời nói của Lí Thông
– Câu “Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu” nhằm mục đích thông báo.
– Câu “Thôi bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi” nhằm mục đích cầu khiến.
– Câu “Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu” nhằm mục đích hứa hẹn.
2. Các hành động nói và mục đích
– “Vậy con ăn ở đâu”
→ hành động hỏi, mục đích hỏi.
– “Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài”
→ hành động trình bày, mục đích thông báo.
– “U nhất định bán con đấy ư? U không cho con ở nhà nữa ư?” → Hành động hỏi, mục đích van xin.
– “Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi!”
→ Hành động bộc lộ cảm xúc, mục đích kêu than.
3. Các kiểu hành động nói mà em biết
– Hành động hỏi, hứa hẹn, trình bày, bộc lộ cảm xúc, …
* Luyện tập
Câu 1 (trang 63 sgk Văn 8 Tập 2): Trần Quốc Tuấn viết “Hịch tướng sĩ” nhằm mục đích: khích lệ lòng yêu nước của các tướng sĩ, động viên họ học theo cuốn Binh thư yếu lược.
– Câu trong bài hịch : Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù.
→ Mục đích của hành động nói: bày tỏ nỗi lòng của mình trước cảnh nước mất nhà tan.
– Vai trò của câu ấy với mục đích chung: tác động trực tiếp đến tình cảm, suy nghĩ của tướng sĩ. Họ nhận thức được và noi gương chủ tướng căm thù giặc, quyết tâm đánh giặc cứu nước.
Câu 2 (trang 63 sgk Văn 8 Tập 2): Các hành động nói và mục đích của các hành động nói:
a) Đoạn trích “Tắt đèn”
– Bác trai đã khá hơn rồi chứ
→ Hành động hỏi
– Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.
→ Hành động trình bày
– Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn.
→ Hành động điều khiển
– Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ.
→ Hành động nêu ý kiến đồng ý
– Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy!
→ Hành động điều khiển.
b) Đoạn trích “Sự tích Hồ Gươm”
– Đây là trởi có ý phó thác cho minh công làm việc lớn.
→ Hành động trình bày
– Chúng tôi nguyện… báo đền Tổ quốc!
→ Hành động hứa hẹn.
c) Đoạn trích “Lão Hạc”
– Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ.
→ Hành động trình bày.
– Cụ bán rồi?
→ Hành động hỏi.
– Bán rồi! Họ vừa bắt xong.
→ Hành động trình bày.
– Thế nó cho băt à?
→ Hành động hỏi.
– Khốn nạn… Ông giáo ơi!.. Nó có biết gì đâu!
→ Hành động trình bày xen bộc lộ cảm xúc.
Câu 3 (trang 65 sgk Văn 8 Tập 2): Kiểu hành động nói
– Anh phải hứa với em
→ hành động điều khiển
– Anh hứa đi
→ Hành động điều khiển.
– Anh xin hứa
→ Hành động hứa.
THAM KHẢO THÊM:
