Đối với các trường đại học, học viện đào tạo khối kinh tế thì hai ngành kế toán và kiểm toán thường đi cùng với nhau, do đó rất nhiều người còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm kế toán và kiểm toán. Dưới đây là bài viết với chủ đề so sánh, phân biệt giữa hai ngành kiểm toán và kế toán.
Mục lục bài viết
1. Kiểm toán là gì?
Kiểm toán là một hoạt động chuyên môn, có mục đích kiểm tra và đánh giá tính chính xác, đầy đủ và minh bạch của các thông tin tài chính của một tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân. Hoạt động này được thực hiện bởi các chuyên gia kiểm toán có trình độ chuyên môn cao, có kiến thức về pháp luật, kế toán, tài chính và đã được cấp phép hoạt động theo quy định của luật pháp Việt Nam.
Kiểm toán có vai trò quan trọng trong việc tạo nên sự tin cậy của các bên liên quan về tình hình tài chính của tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân, giúp cải thiện hiệu quả hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân bằng cách đưa ra các ý kiến, khuyến nghị và tư vấn về các vấn đề kế toán, tài chính và kiểm soát nội bộ.
Kiểm toán được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, nhưng có thể chia thành ba loại chính là: kiểm toán nội bộ, kiểm toán bên ngoài và kiểm toán nhà nước. Mỗi loại kiểm toán có mục tiêu, phạm vi và phương pháp khác nhau.
Kiểm toán nội bộ là quá trình kiểm tra và đánh giá hệ thống kế toán nội bộ, hệ thống kiểm soát nội bộ và hiệu quả hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân. Hoạt động kiểm toán này được thực hiện bởi các chuyên gia kiểm toán trong nội bộ tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân và báo cáo kết quả cho các cấp quản lý.
Kiểm toán bên ngoài là quá trình xác minh và xác thực tính hợp lệ của các thông tin tài chính của tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân. Kiểm toán bên ngoài được thực hiện bởi các công ty kiểm toán độc lập và báo cáo kết quả cho các bên liên quan, như cổ đông, ngân hàng, nhà đầu tư, cơ quan thuế…
Kiểm toán nhà nước là quá trình kiểm tra và đánh giá tính hợp pháp, hợp lý và hiệu quả của việc sử dụng nguồn lực công của các tổ chức thuộc phạm vi quản lý của nhà nước, được thực hiện bởi Kiểm toán Nhà nước Việt Nam và báo cáo kết quả cho Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền khác.
2. Kế toán là gì?
Kế toán là một ngành nghề liên quan đến việc ghi chép, thu thập, phân tích và cung cấp các thông tin tài chính của một tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân. Kế toán có vai trò quan trọng trong việc quản lý kinh tế, đảm bảo tính minh bạch và chính xác của các hoạt động kinh doanh, tài chính và thuế, bên cạnh đó còn giúp nhà quản lý đưa ra các quyết định chiến lược dựa trên các số liệu và báo cáo kế toán.
Theo Luật Kế toán Việt Nam, kế toán là “việc thu thập, xử lý và cung cấp các thông tin phản ánh tình hình hoạt động tài chính của các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ kế toán”. Đối tượng của kế toán là “các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ kế toán theo quy định của pháp luật”. Nhiệm vụ của kế toán là “thực hiện các công việc kế toán theo quy định của pháp luật và các quy chuẩn kế toán”. Và vai trò của kế toán là “cung cấp các thông tin phản ánh tình hình hoạt động tài chính của các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ kế toán cho các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và các bên liên quan”.
3. Sự giống nhau và khác nhau giữa ngành kiểm toán và kế toán:
| Kiểm toán | Kế toán | |
| Giống nhau | Đều thuộc lĩnh vực kế toán tài chính và làm việc trên cơ sở dữ liệu và báo cáo tài chính của doanh nghiệp | |
| Khái niệm | Kiểm toán là quá trình kiểm tra tính trung thực và hợp lý của các thông tin kế toán, báo cáo tài chính và hệ thống kiểm soát nội bộ của một tổ chức hay doanh nghiệp. | Kế toán là quá trình thu thập, xử lý và cung cấp thông tin về các giao dịch tài chính, tài sản và hoạt động kinh doanh của một tổ chức hay doanh nghiệp. |
| Mục đích | Xác nhận rằng thông tin tài chính được kế toán cung cấp là đáng tin cậy và tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn kế toán. | Cung cấp thông tin tài chính cho các bên liên quan, như ban lãnh đạo, cổ đông, nhà đầu tư, ngân hàng, cơ quan thuế, vv. |
| Nhân viên | – Người kiểm toán phải tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán được công nhận (GAAS) hoặc các hệ thống kiểm toán khác tuỳ theo quốc gia và ngành nghề. – Kiểm toán viên phụ trách kiểm tra các tài liệu như hóa đơn chứng từ, sổ kế toán, báo cáo… đảm bảo những dữ liệu này tuân thủ đúng pháp luật và phản ánh đúng tình hình tài chính, doanh thu – lợi nhuận của doanh nghiệp. – Là một chủ thể độc lập, chỉ làm việc trong thời gian nhất định do được thuê và tiền lương từ công việc kiểm tra, kiểm toán đó. – Là những người có trình độ chuyên môn về kiểm toán, thường làm việc cho các công ty kiểm toán độc lập hoặc làm dịch vụ kiểm toán cho nhiều khách hàng. | – Người kế toán phải tuân thủ các nguyên tắc kế toán được công nhận (GAAP) hoặc các hệ thống kế toán khác tuỳ theo quốc gia và ngành nghề. – Kế toán viên phụ trách lập sổ sách, hóa đơn chứng từ, báo cáo tài chính và lưu trữ các tài liệu quan trọng của công ty, làm việc và chịu trách nhiệm với người quản lý, lương nhận được do các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tổ chức đó. – Là những người có trình độ chuyên môn về kế toán, có thể làm việc cho doanh nghiệp hoặc làm dịch vụ kế toán cho nhiều khách hàng. |
4. Tương lai nghề nghiệp của ngành kiểm toán:
Tương lai nghề nghiệp của ngành kiểm toán là một chủ đề được nhiều sinh viên quan tâm. Kiểm toán là một ngành có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và chính xác của các báo cáo tài chính, giúp các nhà đầu tư, cơ quan quản lý và công chúng có thể tin tưởng vào hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Ngành kiểm toán cũng đòi hỏi các kiến thức chuyên môn cao, kỹ năng phân tích, giao tiếp và làm việc nhóm tốt. Những người làm việc trong ngành kiểm toán có thể làm việc tại các công ty kiểm toán, các cơ quan tài chính, ngân hàng, bảo hiểm hoặc các doanh nghiệp khác.
Tương lai nghề nghiệp của ngành kiểm toán được dự báo sẽ có nhiều cơ hội phát triển trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp và biến động. Các yêu cầu về chuẩn mực kế toán và kiểm toán cũng ngày càng cao hơn, đòi hỏi các kiểm toán viên phải không ngừng cập nhật kiến thức và kỹ năng mới. Ngoài ra, ngành kiểm toán cũng phải đối mặt với những thách thức do sự phát triển của công nghệ thông tin, như big data, trí tuệ nhân tạo, blockchain, v.v. Các kiểm toán viên phải biết cách ứng dụng các công cụ công nghệ mới vào công việc của mình, đồng thời phải có khả năng đánh giá rủi ro và bảo mật thông tin.
Để có thể theo đuổi và thành công trong ngành kiểm toán, các sinh viên cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt học vấn, chứng chỉ và kinh nghiệm. Các sinh viên nên chọn các chương trình đào tạo uy tín và phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp của mình. Các chứng chỉ quốc tế về kế toán và kiểm toán, như CPA, ACCA, CFA, CIA, v.v. cũng là những lợi thế cạnh tranh cho các ứng viên khi xin việc. Ngoài ra, cũng nên tích lũy kinh nghiệm thực tế bằng cách tham gia các chương trình thực tập, tình nguyện hoặc làm việc bán thời gian tại các công ty kiểm toán hoặc các tổ chức liên quan.
5. Tương lai nghề nghiệp của ngành kế toán:
Ngành kế toán là một ngành có vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính, kiểm toán, báo cáo và định giá doanh nghiệp. Ngành kế toán cũng là một ngành có nhu cầu nhân lực cao và ổn định, không bị ảnh hưởng nhiều bởi sự thay đổi của công nghệ hay thị trường. Tương lai nghề nghiệp của kế toán vẫn rất sáng sủa và hấp dẫn, với nhiều cơ hội phát triển và thăng tiến.
Một số công việc tiêu biểu của ngành này bao gồm: kế toán viên, kiểm toán viên, kế toán trưởng, chuyên viên tài chính, chuyên viên thuế, chuyên viên định giá, chuyên viên tư vấn… Mỗi công việc đều có những yêu cầu, trách nhiệm và thu nhập khác nhau, nhưng đều đòi hỏi người làm phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề, tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp cao.
Để có được một tương lai nghề nghiệp tốt trong ngành kế toán, người học cần phải chọn một trường đại học uy tín, có chương trình đào tạo chất lượng và cập nhật với thực tế. Ngoài ra, cũng cần phải tích cực rèn luyện các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình… và nắm bắt các xu hướng mới của ngành như kế toán số hóa, kế toán xanh, kế toán quốc tế… Cuối cùng, người học cũng nên có một kế hoạch phát triển bản thân rõ ràng, xác định mục tiêu nghề nghiệp và hướng đi phù hợp với sở thích và khả năng của mình.
THAM KHẢO THÊM:
