Trong nền kinh tế hiện nay, hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã là các khu vực có vai trò quan trọng trong việc giải quyết việc làm, đảm bảo đời sống cho đông đảo người lao động. Vậy trong quá trình hoạt động, cơ cấu tổ chức hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã được quy định như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã:
Pháp luật hiện nay đã có quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức của hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã. Căn cứ theo quy định tại Điều 29 của Luật hợp tác xã năm 2023 có quy định về cơ cấu tổ chức. Theo đó, cơ cấu tổ chức của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ bao gồm đại hội đồng thành viên, hội đồng quản trị, giám đốc hoặc tổng giám đốc, ban kiểm soát hoặc các kiểm soát viên.
Như vậy có thể nói, cơ cấu tổ chức của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ lần lượt bao gồm các đơn vị sau:
– Đại hội thành viên;
– Hội đồng quản trị;
– Giám đốc hoặc tổng giám đốc;
– Ban kiểm soát hoặc các kiểm soát viên.
Ngoài ra còn có thể nói, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của pháp luật có 100 hợp tác xã thành viên trở lên sẽ có thể tổ chức đại hội đại biểu thành viên trên thực tế.
Sơ đồ cơ cấu tổ chức:
Nhìn chung, mô hình và sơ đồ cơ cấu tổ chức của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ bao gồm các đơn vị cụ thể như sau:
Thứ nhất, đại hội thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Theo quy định của pháp luật thì có thể nói, đại hội thành viên được xem là cơ quan có quyền quyết định cao nhất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Đại hội thành viên sẽ bao gồm đại hội thành viên thường niên và đại hội thành viên bất thường. Về vấn đề tổ chức của đại hội thành viên, đại hội thành viên có thể được tổ chức dưới hình thức toàn thể hoặc đại biểu. Cụ thể, đại hội thành viên thường niên sẽ phải được họp trong khoảng thời gian 03 tháng được tính kể từ ngày kết thúc năm tài chính do hội đồng quản trị triệu tập. Quyền hạn và nhiệm vụ của đại hội thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ được thực hiện theo quy định tại Điều 32 của Luật hợp tác xã năm 2023 và theo điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Thứ hai, hội đồng quản trị hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Theo quy định của pháp luật hiện nay thì có thể nói, hội đồng quản trị hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được xem là cơ quan quản lý hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã do hội nghị thành lập hoặc do các đại hội thành viên bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm theo hình thức bỏ phiếu kín. Hội đồng quản trị sẽ bao gồm chủ tịch, thành viên của hội đồng quản trị, số lượng thành viên của hội đồng quản trị sẽ do điều lệ quy định tuy nhiên phải đáp ứng số lượng tối thiểu đó là 03 người và số lượng tối đa là 15 người. Nhiệm kỳ của hội đồng quản trị cũng cần phải được tuân thủ theo quy định của pháp luật, theo quy định của luật hợp tác xã hiện nay thì nhiệm kỳ của hội đồng quản trị sẽ do điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã quy định cụ thể, tuy nhiên tối thiểu sẽ là 02 năm và tối đa sẽ là 05 năm. Đồng thời, hội đồng quản trị hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã cần phải họp định kỳ, phù hợp với điều lệ của hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã, tuy nhiên ít nhất cần phải tổ chức cuộc họp 03 tháng một lần do Chủ tịch hội đồng quản trị hoặc thành viên của hội đồng quản trị được chủ tịch hội đồng quản trị ủy quyền hợp pháp triệu tập trên thực tế. Quyền hạn và nhiệm vụ của hội đồng quản trị hiện nay đang được thực hiện theo quy định tại Điều 36 của Luật hợp tác xã năm 2023 và điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Thứ ba, chủ tịch hội đồng quản trị. Chủ tịch hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật hiện nay được xem là người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Chủ tịch hội đồng quản trị có quyền hạn và nhiệm vụ lập chương trình, lập kế hoạch hoạt động của hội đồng quản trị và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong hội đồng quản trị đó. Chủ tịch hội đồng quản trị cần phải chịu trách nhiệm chữa đại hội đồng thành viên và hội đồng quản trị về nhiệm vụ mà chủ tịch đã giao cho từng thành viên nhất định. Có thẩm quyền ký kết các văn bản của hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật và theo điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Chủ tịch hội đồng quản trị sẽ thực hiện nhiệm vụ và trách nhiệm khác theo Luật hợp tác xã năm 2023 và theo điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Thứ tư, giám đốc/tổng giám đốc hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Giám đốc hoặc tổng giám đốc được xem là người điều hành hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Giám đốc hoặc tổng giám đốc sẽ có nhiệm vụ và quyền hạn như sau: Tổ chức thực hiện các phương án sản xuất kinh doanh của hợp tác xã, thực hiện các nghị quyết của đại hội đồng thành viên hoặc quyết định của hội đồng quản trị, ký kết các hợp đồng nhân danh hợp tác xã theo ủy quyền của chủ tịch hội đồng quản trị, trình hội đồng quản trị báo cáo tài chính hằng năm được lập theo quy định của pháp luật, xây dựng các phương án tổ chức để giúp đỡ cho các đơn vị trực thuộc hợp tác xã, tuyển dụng lao động theo điều lệ của hợp tác xã, thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ khác theo quy định của điều lệ hợp tác xã/liên hiệp hợp tác xã.
Thứ năm, ban kiểm soát. Theo quy định của pháp luật hiện nay, hợp tác xã có từ 30 thành viên trở lên cần phải tiến hành hoạt động bầu ban kiểm soát. Đối với những hợp tác xã có dưới 30 thành viên thì việc thành lập ban kiểm soát đều do điều lệ của hợp tác xã quy định. Ban kiểm soát được hoạt động độc lập, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và giám sát quá trình hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sao cho phù hợp với quy định của pháp luật. Nhiệm kỳ của ban kiểm soát sẽ được thực hiện theo nhiệm kỳ của hội đồng quản trị. Nhiệm vụ và quyền hạn của ban kiểm soát phải được thực hiện theo quy định tại Điều 39 của Luật hợp tác xã năm 2023.
2. Chủ tịch hội đồng quản trị của hợp tác xã có là người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 37 của Luật hợp tác xã năm 2023 có quy định về trách nhiệm và quyền hạn của chủ tịch hội đồng quản trị. Cụ thể như sau:
– Là người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
– Lập chương trình, kế hoạch hoạt động cho hội đồng quản trị, phân công nhiệm vụ và quyền hạn cho từng thành viên trong hội đồng quản trị;
– Chuẩn bị nội dung một cách đầy đủ và chặt chẽ, xây dựng chương trình, triệu tập, chủ trì cuộc họp của hội đồng quản trị, đại hội thành viên, trừ trường hợp luật hợp tác xã hoặc điều lệ của hợp tác xã có quy định khác;
– Chịu trách nhiệm trước đại hội thành viên, chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị về các nhiệm vụ mà mình được giao;
– Ký kết các văn bản của hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật, phù hợp với điều lệ của hợp tác xã;
– Thực hiện các chức năng và nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật về hợp tác xã và điều lệ của hợp tác xã.
Theo điều luật phân tích nêu trên thì có thể nói, chủ tịch hội đồng quản trị của hợp tác xã được xác định là người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã đó.
3. Nội dung của liên hiệp hợp tác xã được thông qua khi có bao nhiêu tổng số đại biểu biểu quyết tán thành?
Căn cứ theo quy định tại Điều 34 của Luật hợp tác xã năm 2023 có quy định về vấn đề biểu quyết trong hội đồng thành viên. Theo đó, các nội dung sau đây sẽ được đại hội đồng thành viên thông qua khi có ít nhất 75% tổng số đại biểu có mặt, dự họp biểu quyết tán thành. Bao gồm:
– Sửa đổi và bổ sung điều lệ;
– Chia tách, hợp nhất, giải thể, sáp nhập, phá sản hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã;
– Tiến hành hoạt động đầu tư/hoặc bán tài sản có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi nhận trong báo cáo tài chính năm gần nhất của hợp tác xã hoặc liên hiệp hợp tác xã đó.
Ngoài ra, đối với các nội dung không thuộc các trường hợp nêu trên thì sẽ được thông qua khi có trên 50% tổng số đại biểu tham dự cuộc họp biểu quyết tán thành. Đồng thời, mỗi thành viên, hợp tác xã thành viên hoặc đại biểu thành viên trong quá trình dự họp đại hội thành viên sẽ có 01 phiếu biểu quyết tương đương nhau. Mỗi phiếu biểu quyết sẽ có giá trị tương đương, không phụ thuộc vào số vốn góp hay chức vụ của các thành viên trong hợp tác xã, hợp tác xã thành viên trong liên hiệp hợp tác xã hoặc đại biểu thành viên.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Hợp tác xã năm 2023.
