Sinh hoạt chi bộ là gì? Các hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng?

1. Chi bộ là gì?

Chi bộ hay Chi bộ Đảng là là một trong những nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở. Khi nói về cơ cấu của Đảng Cộng sản Việt Nam, ta không thể không nói tới chi bộ Đảng. Chi bộ cơ sở cùng với Đảng bộ cơ sở là những tổ chức cơ sở của Đảng.

Căn cứ theo khoản 2 Điều 24 Điều lệ Đảng, chi bộ có nhiệm vụ như sau:

– “Chi bộ lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị;

– Giáo dục, quản lý và phân công công tác cho Đảng viên;

– Làm công tác vận động quần chúng và công tác phát triển Đảng viên;

– Kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật Đảng viên;

– Thu, nộp Đảng phí.”

Bên cạnh đó, Điều 1 Quy định 98-QĐ/TW quy định về chức năng của chi bộ cơ sở như sau:

– “Là hạt nhân chính trị, lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

– Tham gia lãnh đạo xây dựng và thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nhiệm vụ công tác của cơ quan.

– Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, công chức và người lao động.

– Xây dựng Đảng bộ, chi bộ và cơ quan vững mạnh.”

Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 36 Điều lệ Đảng thì chi bộ còn có thẩm quyền quyết định khiển trách, cảnh cáo Đảng viên vi phạm phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, sinh hoạt Đảng, thực hiện nhiệm vụ Đảng viên (trừ nhiệm vụ do cấp trên giao).

Để thành lập được một chi bộ Đảng, cần đáp ứng các điều kiện được nêu trong khoản 2 Điều 21 Điều lệ Đảng:

– “Ở xã, phường, thị trấn: Có từ 03 Đảng viên chính thức trở lên, lập tổ chức cơ sở Đảng trực thuộc cấp ủy cấp huyện.

– Ở cơ quan, doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp, đơn vị quân đội, công an và các đơn vị khác: Có từ 03 Đảng viên chính thức trở lên, lập tổ chức Đảng (tổ chức cơ sở Đảng hoặc chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở).”

Đặc biệt cần chú ý: Chi bộ, chi ủy họp thường lệ mỗi tháng một lần.

2. Sinh hoạt chi bộ là gì? 

2.1. Khái niệm:

Hiện nay, việc thực hiện hoạt động của chi bộ không còn xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, hiện chưa có một quy định cụ thể trong pháp luật của nước ta về khái niệm “sinh hoạt chi bộ”. Tuy nhiên, dựa trên hoạt động thực tế của các chi bộ Đảng và các khái niệm đã được sử dụng trước đó, ta có thể hiểu và định nghĩa “sinh hoạt chi bộ” như sau: Đó là một hình thức hoạt động của Đảng, mà bao gồm toàn bộ các đảng viên trong chi bộ, phản ánh cách thức hoạt động và lãnh đạo cơ bản, chủ yếu và nổi bật của chi bộ, tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Đảng, nhằm đáp ứng chức năng và nhiệm vụ của chi bộ trong việc hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của mình trong từng giai đoạn cụ thể.

Thời gian tổ chức sinh hoạt chi bộ như đã đề cập ở trên, chi bộ cơ sở tổ chức cuộc họp thường xuyên mỗi tháng. Do đó, việc tổ chức sinh hoạt chi bộ cần được thực hiện đều đặn hàng tháng, bên cạnh các buổi sinh hoạt chuyên đề. Một buổi sinh hoạt chi bộ phải kéo dài ít nhất 90 phút. Nếu kết hợp buổi sinh hoạt chuyên đề với buổi sinh hoạt chi bộ thường kỳ trong cùng một buổi, thì thời gian tối thiểu cần đảm bảo là 120 phút. Trường hợp chi bộ có số lượng đảng viên quá ít, thì cấp ủy có quyền quy định thời gian cụ thể cho sinh hoạt.

2.2. Kịch bản tổ chức sinh hoạt chi bộ hàng tháng:

Công tác chuẩn bị

• Bí thư hoặc phó bí thư chi bộ chuẩn bị nội dung sinh hoạt và lập dự thảo nghị quyết (nếu có), hoặc dự kiến nội dung kết luận của buổi sinh hoạt.

• Họp chi ủy (bí thư, phó bí thư ở những nơi không có chi ủy) để thống nhất nội dung sinh hoạt, đánh giá kết quả công tác lãnh đạo của chi bộ trong tháng, dự kiến nhiệm vụ của tháng tiếp theo; xác định những nội dung trọng tâm cần trao đổi, thảo luận, biểu quyết tại chi bộ; cho ý kiến về dự thảo nghị quyết (nếu có).

• Thông báo thời gian, địa điểm, và nội dung sinh hoạt chi bộ cho đảng viên và cấp ủy viên cấp trên được phân công theo dõi chi bộ. Chi bộ có thể gửi tài liệu sinh hoạt cho đảng viên trước để nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến.

Kịch bản tổ chức sinh hoạt chi bộ hàng tháng Mở đầu:

• Tuyên bố lý do và giới thiệu các đại biểu (nếu có).
• Chọn thư ký để ghi biên bản sinh hoạt chi bộ.
• Thông báo tình hình đảng viên: Số lượng đảng viên có mặt, vắng mặt (có lý do, không có lý do).
• Thông qua nội dung và chương trình sinh hoạt chi bộ.

Tiến hành sinh hoạt:

• Bí thư chi bộ báo cáo nội dung sinh hoạt đã được chuẩn bị bởi chi ủy và gợi ý cho cuộc trao đổi.
• Đảng viên phát biểu ý kiến, tập trung vào thảo luận nội dung trọng tâm liên quan trực tiếp đến hoạt động của chi bộ; tự phê bình kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao; đóng góp ý kiến, phê bình đối với các đảng viên trong chi bộ.
• Bí thư chi bộ cung cấp thông tin và định hướng để làm rõ những vấn đề mà đảng viên quan tâm, tạo một bầu không khí dân chủ, cởi mở, khuyến khích đảng viên tham gia đóng góp ý kiến để buổi sinh hoạt.

3. Các hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng:

Hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng có thể thay đổi tùy theo điều kiện cụ thể và tình hình của mỗi tổ chức Đảng. Dưới đây là một số hình thức sinh hoạt phổ biến trong các chi bộ Đảng:

– Họp chi bộ: Đây là hình thức sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của chi bộ Đảng. Họp chi bộ thường diễn ra định kỳ để các đồng chí trong chi bộ bàn bạc, thông qua các quyết định và chỉ đạo về công tác Đảng và công tác cơ quan, đơn vị mình đảm nhiệm.

– Tổ chức học tập: Chi bộ Đảng tổ chức các buổi học tập, bàn luận về các vấn đề lý luận, chính trị, quản lý, kinh tế… nhằm nâng cao kiến thức và ý thức cán bộ Đảng, tăng cường năng lực lãnh đạo và quản lý.

– Thực hiện công tác tuyên truyền: Chi bộ Đảng thực hiện công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, và phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, nhằm nâng cao nhận thức chính trị và ý thức cộng đồng của các đồng chí.

– Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao: Để tạo sự gắn kết và tăng cường tinh thần đoàn kết trong chi bộ, các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao thường được tổ chức. Đây là dịp để các đồng chí thể hiện sự sáng tạo, rèn luyện sức khỏe và tạo sự gần gũi, hòa đồng giữa các thành viên.

– Tham gia các hoạt động xã hội: Chi bộ Đảng thường khuyến khích các đồng chí tham gia các hoạt động xã hội như tình nguyện, từ thiện, bảo vệ môi trường… nhằm thể hiện vai trò của Đảng trong xã hội và góp phần tích cực vào phát triển cộng đồng.

Các hình thức sinh hoạt chi bộ Đảng có thể linh hoạt và đa dạng hơn tùy theo hoàn cảnh và nhu cầu cụ thể. Quan trọng là việc thực hiện các hình thức này nhằm tăng cường sự đoàn kết.

4. Ý nghĩa của sinh hoạt chi bộ:

Với vai trò lãnh đạo toàn diện, tổ chức đảng luôn thể hiện khả năng định hướng, dẫn dắt và quyết định các hoạt động của cơ quan, đơn vị và các đoàn thể trong cơ quan, đơn vị cùng các hoạt động của đảng viên trong việc thực hiện chức trách và nhiệm vụ của mình. Vai trò này có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu và nhiệm vụ chính trị, cũng như tham gia tích cực vào công tác xây dựng tổ chức đảng trong sạch và vững mạnh.

Vì ý nghĩa này, trong một cuộc sinh hoạt chi bộ chất lượng, các vấn đề, đặc biệt là các khiếm khuyết và hạn chế của chi bộ, cơ quan, đơn vị, các đoàn thể và từng đảng viên, sẽ được phân tích và làm rõ nhằm khẳng định cái đúng, phê bình và đấu tranh với cái sai. Qua đó, tổ chức và đảng viên sẽ được đánh giá tích cực, động viên và tiếp tục phát huy; các tổ chức và cá nhân có sai sót và hạn chế sẽ được góp ý và rút kinh nghiệm để sửa chữa và hoàn thiện hơn. Nếu một tổ chức đảng thực sự trong sạch và vững mạnh, sẽ không có hoặc rất ít đảng viên suy thoái và biến chất; ngược lại, nếu tất cả hoặc phần lớn đảng viên đều là gương mẫu, vững vàng, có năng lực và phẩm chất tốt, sẽ góp phần quyết định vào việc xây dựng tổ chức đảng trong sạch và vững mạnh. Các chi bộ trong tất cả các loại hình tổ chức đều phải thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt định kỳ theo quy định của Điều lệ Đảng và hoạt động của các tổ chức đảng cũng phải tuân thủ theo các quy định của Đảng.