Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn?
Trên thực tế, trong quá trình mua bán hàng hóa giữa bên mua và bên bán thì có trường hợp bên mua và bên bán thoả thuận giữa hai bên về việc mua hay bán một tài sản nào đó vào một thời điểm định trước trong tương lai mà không phải mua bán ngay, lúc này bên mua và bên bán sẽ ký kết hợp đồng được gọi là hợp đồng kỳ hạn. Theo quy định thì đối với loại hợp đồng kỳ hạn này, ngày ký kết và ngày giao hàng là hoàn toàn tách biệt nhau. Bên mua và bên bán trong hợp đồng kỳ hạn đều có những quyền và nghĩa vụ nhất định đối với nhau để thực hiện hợp đồng theo đúng quy định pháp luật về thực hiện hợp đồng. Vậy quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn được pháp luật các văn bản liên quan quy định như thế nào? Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu các vấn đề liên quan để giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
1. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn
Hợp đồng kỳ hạn (Forward contract) Hợp đồng kỳ hạn là thỏa thuận về việc mua bán hàng hóa tương lai được ký kết tại và giao dịch hàng hóa, theo đó bèn bản cam kết gia và bên mua cam kết nhận hàng hóa tại một thời điểm trong tương lai theo kỳ han và cá nhân và các hợp đồng. Có thể nhận diện hợp đồng kỳ hạn gia một số đặc điểm. Thứ nhất, đối trọng của hợp đồng là hàng hóa mà sở giao dịch được phép giao dịch.
Các sở giao dịch khác nhau đề lựa chọn một số mặt hàng đưa vào kinh doanh thường là 2, 3 hoặc 4 mặt hàng phổ biến là ngũ cốc cà phê các loại nặng năm khác), được quy định và trong giấy phép thành lập và điều lệ hoạt động của sắt. Về lí thuyết, không có sự hạn chế về loại hàng hoi được giao dịch môn thị trường hàng trong giải cao. Tuy nhiên, thực tiễn giao dịch hàng hóa tương lai trên thế giới cho thấy những hàng hoá có lượng giao dịch nhiều, có sự biến động lớn về giá cả là những hàng hoá phát sinh nhu cầu mua bán hàng hóa tương lai của người mua và người bán. Nhiều sở giao dịch hàng hóa trên thế giới lựa chọn đối tượng mua bán là hàng hoá nông sản hoặc một số hàng hoá khác được coi là thế mạnh trên thị trường quốc tế như len, vàng (Sở giao dịch kỳ hạn Sydney), kim loại màu (Sở giao dịch Luân Đôn – London Metal Exchange) Các chuyên gia nước ngoài cho rằng, nếu Việt Nam thành lập sở giao dịch hàng hoá thì có thể lựa chọn một số hàng nông sản như gạo, cà phê, cao su, hạt tiêu… để đưa vào giao dịch trên thị trường.
Thứ hai, thời điểm giao hàng và giá cả: Thời điểm giao hàng trong hợp đồng kỳ hạn là một thời điểm trong tương lai (thể hiện tính chất giao sau) còn giá cả được thỏa thuận tại thời điểm ký kết hợp đồng với mức giá có dự tính đến sự biến động tại thời điểm giao hàng (giá giao sau, giá kỳ hạn). Giá kỳ hạn được tính dựa trên mức gia giao ngay và một số thông số khác phòng đoán về mức tăng giảm của giá cả hàng hóa này tính cho đến thời điểm hàng thực sự được giao, nhận. Hợp đồng kỳ hạn hình thành khi bên bán kỳ vọng giá sản phẩm sẽ giảm trong tương lai và bên mua kỳ vọng giá sẽ tăng trong tương lai. Nếu giá hàng hóa tại thời điểm xác định thấp hơn giá đặt trước tại thời điểm mua và bán theo hợp đồng kỳ hạn đã kế, bên bán hàng hóa được coi là thu được lợi nhuận. Còn nếu vào thời điểm trong tương lai, giá thị trường cao hơn giá đã đặt tại thời điểm mua và bán theo hợp đồng. bên bán hàng hóa được coi là mất lợi nhuận. Cùng thời điểm ký kết, mức giá mua hàng các kỳ hạn khác nhau (2 tháng, 3 tháng, 5 tháng … ) sẽ khác nhau. Ví dụ: Giá cà phê Robusta tại Sở giao dịch Tokyo (TGE) ngày 2/3/2007 (giá đóng cửa) kỳ hạn tháng 5/2007 là 17610 Yên/10kg, kỳ hạn tháng 72007 là 17850 Yên/100kg, kỳ hạn tháng 9/2007 là 18250 Yên/100kg.
Thứ ba, về phương thức giao kết hợp đồng có kỳ hạn như sau: Có đặc điểm chung của
Thứ tư, nội dung hợp đồng kỳ hạn theo quy định chủ yếu thoả thuận về giá cả và thời gian giao nhận (kỳ hạn). Những điều khoản khác đã được tiêu chuẩn hot theo tiêu chuẩn của sở giao dịch như tiêu chuẩn về số lượng, phẩm cấp chất lượng hàng, chủng loại mặt hàng, điều kiện vận chuyển và giao nhận hàng …
– Về chất lượng hàng hoá, hàng hoá giao dịch tại sở phải đáp ứng tiêu chuẩn quy định của sở. Người mua, người bán đặt lệnh mua lệnh bán trên cơ sở các loại hàng hoá đã được tiêu chuẩn hoá đó. Các tên hàng cà phê Arabica, cà phê Robusta, cao su RSS 1. RSS 3, TSR 20 đã mặc định các điều kiện về tiêu chuẩn chất lượng. – Về điều khoản giá, phụ thuộc vào giá của từng kỳ hạn tại mỗi phiên giao dịch – Ngày giao hàng: Trong hợp đồng không thoả thuận ngày giao hàng cụ thể mà thỏa thuận theo “Kỳ hạn” 1 tuần, 1 tháng. 3 tháng. Ví dụ, vào ngày 2/3/2007. Sở giao dịch hàng hóa Tokyo đã niêm yết giá bán cà phê Robusta theo các kỳ hạn giao hàng vào các tháng 3/07, 5/07, 7/07, 9007, 11/07, 108… Việc giao hàng kỳ hạn của những tháng này sẽ được thực hiện vào một hay một số ngày xác định do sở giao dịch hàng hoá công bố trong quy tắc hoạt động của sở.
Thứ năm, phương thức thực hiện hợp đồng kỳ hạn có nhiều khác biệt so với thực hiện hợp đồng mua bán hàng hoá thông thường. Luật pháp Việt Nam và các nước đều cho phép thực hiện hợp đồng kỳ hạn bằng giao nhận hàng hóa (tại trung tâm giao nhận hàng hoá của sở giao dịch) hoặc thanh toán bù trừ qua phòng thanh toán của sở Việc thanh toán bù trừ được thực hiện theo cách thức: Bên có nghĩa vụ phải giao hàng hoặc phải nhận hàng sẽ thanh toán cho nhau phần chính lệch giữa giá thỏa thuận theo hợp đồng kỳ hạn và giá thị trường tại thời điểm phải thực hiện nghĩa vụ giao, nhận hàng hoá. Điều kiện để thanh toán bù trừ (không phải giao, nhận hàng hóa trên thực tế) là các bên có thỏa thuận điều đó trong hợp đồng hoặc khi bên mua giữ quyền chọn mua khiến bên bán có nghĩa vụ buộc giao hàng hoặc bên bán giữ quyền chọn bán khiến bên mua buộc phải nhận hàng và nếu không thực tế giao, nhận hàng hoá thì có thể lựa chọn giải pháp thanh toán bù trừ
Thứ sáu, về địa điểm và thời điểm thực hiện hợp đồng kỳ hạn được quy định chi tiết trong hợp đồng và các bên phải đảm bảo các quyền và nghĩa vụ sau: Việc giao, nhận hàng hóa theo hợp đồng kỳ hạn được thực hiện tại địa điểm thống nhất là trung tâm giao nhận hàng hoá của sở giao dịch vào một số ngày xác định trong tháng do sở giao dịch công bố. Điều này lý giải vì sao hợp đồng kỳ hạn chỉ có thoả thuận về kỳ hạn mà không có thoả thuận về thời điểm (ngày) giao nhận hàng cụ thể.
Trong pháp luật Việt Nam,
Như vậy, có thể thấy, hợp đồng có kỳ hạn có những đặc điểm nhất định và bên mua cũng như bên bán phải đáp ứng các quyền và nghĩa vụ đối với đối phương về các nội dung được quy định trong hợp đồng kỳ hạn, như đáp ứng đúng thời điểm giao hàng và giá cả, phương thức giao kết hợp đồng, chất lượng hàng hoá, hàng hoá giao dịch tại sở phải đáp ứng tiêu chuẩn quy định của sở, phải đáp ứng các điều kiện về thanh toán như phải giao hàng hoặc phải nhận hàng sẽ thanh toán cho nhau phần chính lệch giữa giá thỏa thuận theo hợp đồng kỳ hạn và giá thị trường tại thời điểm phải thực hiện nghĩa vụ giao, nhận hàng hoá, thực hiện đúng về về địa điểm và thời điểm thực hiện hợp đồng kỳ hạn.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về các nội dung liên quan đến hợp đồng kỳ hạn, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quá trình thực hiện hợp đồng cũng như các quy định liên quan đến nội dung hợp đồng có kỳ hạn này.
