Khái quát về các nguyên tắc phát triển nhà ở tái định cư? Quy định về quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư?
Nhà ở tái định cư không còn là tên gọi xa lạ đối với người dân hiện nay. Do nhu cầu phát triển hạ tầng, nhiều quy hoạch của nhà nước về sử dụng đất được đặt ra, việc thu hồi đất, nhà ở của các hộ gia đình, cá nhân là không thể tránh khỏi. Khi nhà nước thực hiện thu hồi đất, nhà ở của hộ gia đình, cá nhân, nếu hộ gia đình, cá nhân có đủ điều kiện để cấp nhà tái định cư thì sẽ được cấp nhà tái định cư. Nhà tái định cư cần được quản lý về chất lượng theo quy định của pháp luật về quản lý chất lượng nhà ở. Vậy quy định về quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư được pháp luật quy định như thế nào? Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu những quy định liên quan để giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Luật sư tư vấn luật miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568
Cơ sở pháp lý:
– Luật nhà ở 2014;
– Nghị định 99/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Nhà ở.
1. Khái quát về các nguyên tắc phát triển nhà ở tái định cư?
Nhà ở tái định cư được hiểu là nhà ở được xây sẵn bố trí cho cá nhân, hộ gia đình thuộc diện được tái định cư khi Nhà nước giải tỏa, thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai cũng như Luật nhà ở.
Việc phát triển nhà ở để phục vụ tái định cư phải đáp ứng các nguyên tắc cơ bản theo quy định tại Điều 35 Luật nhà ở năm 2014. Cụ thể các nguyên tắc này như sau:
– Thứ nhất, theo quy định của Luật nhà ở thì trường hợp thu hồi đất và giải tỏa nhà ở để xây dựng công trình khác tại khu vực nội đô thuộc đô thị loại đặc biệt, tại đô thị loại 1 và loại 2 được quy định cụ thể như sau: Đối với các loại nhà ở do bị thu hồi đất và giải tỏa nhà ở thì Nhà nước chuẩn bị quỹ nhà ở thông qua việc sử dụng nhà ở thương mại hoặc nhà ở xã hội được xây dựng theo dự án để bố trí tái định cư trước khi thu hồi đất và giải tỏa nhà ở, trừ trường hợp Hộ gia đình, cá nhân được thanh toán tiền để tự lựa chọn việc mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại trên địa bàn làm nhà ở tái định cư hoặc được Nhà nước giao đất ở để tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch được phê duyệt.
– Thứ hai, đối với các trường hợp thu hồi đất và giải tỏa nhà ở để xây dựng công trình khác tại khu vực không thuộc quy định vừa nêu trên mà có nhà ở thương mại hoặc nhà ở xã hội được xây dựng theo dự án thì Nhà nước sử dụng nhà ở thương mại hoặc nhà ở xã hội được xây dựng theo dự án này để bố trí tái định cư.
Trong trường hợp nếu không có nhà ở thương mại, nhà ở xã hội thì Nhà nước thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở để phục vụ tái định cư trước khi thu hồi đất và giải tỏa nhà ở như đã nêu trên thì trừ trường hợp Hộ gia đình, cá nhân được thanh toán tiền để các cá nhân, hộ gia đình này có thể tự lựa chọn việc mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại trên địa bàn làm nhà ở tái định cư hoặc được Nhà nước giao đất ở để tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch được phê duyệt.
Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở bằng vốn ngân sách nhà nước, công trái quốc gia, trái phiếu, vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước trên diện tích đất được xác định để xây dựng nhà ở phục vụ tái định cư theo quy hoạch được phê duyệt để cho thuê, cho thuê mua, bán cho người được tái định cư. Hình thức này thì Hộ gia đình, cá nhân sẽ được mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại từ nhà ở thương mại có vốn đầu tư từ nhà nước.
– Thứ ba, trong trường hợp thu hồi đất và giải tỏa nhà ở để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại mà người có nhà ở bị giải tỏa có nhu cầu tái định cư tại chỗ thì chủ đầu tư dự án phải ưu tiên bố trí nhà ở thương mại ngay trong dự án đó để phục vụ tái định cư khi những người bị thu hồi đất này đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
– Thứ tư, trường hợp thu hồi đất và giải tỏa nhà ở của các cá nhân, hội gia đình để thực hiện dự án hạ tầng khu công nghiệp mà người có nhà ở bị giải tỏa có nhu cầu tái định cư thì chủ đầu tư dự án phải xây dựng nhà ở để bố trí tái định cư trong cùng khu vực được quy hoạch xây dựng nhà ở cho người lao động làm việc trong khu công nghiệp hoặc bố trí nhà ở tại nơi khác cho người được tái định cư khi những người bị thu hồi đất này đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
– Thứ năm, trường hợp phải đầu tư xây dựng nhà ở để phục vụ tái định cư thì phải thực hiện theo dự án; đối với khu vực nông thôn thì dự án đầu tư xây dựng nhà ở để phục vụ tái định cư phải bao gồm cả việc bố trí quỹ đất để phục vụ sản xuất cho người thuộc diện được tái định cư. Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở để phục vụ tái định cư là các tổ chức sau: Ban quản lý dự án chuyên ngành thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Tổ chức phát triển quỹ đất cấp tỉnh và doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.
Nhà ở để phục vụ tái định cư phải có đầy đủ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết xây dựng, hồ sơ thiết kế được phê duyệt và tuân thủ các tiêu chuẩn sau:
+ Nhà ở tái định cư phải phù hợp với nhu cầu về nhà ở của các đối tượng khác nhau và điều kiện kinh tế – xã hội của đất nước, của từng địa phương, từng vùng, miền trong từng thời kỳ nhằm đáp ứng điều kiện về nhà ở cho các hộ gia đình, cá nhân được cấp nhà tái định cư.
+ Nhà ở tái định cư phải phù hợp với Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và có trong chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương trong từng giai đoạn. Điều này nhằm đồng bộ hóa và phù hợp với lộ trình phát triển nhà ở của nhà nước.
+ Nhà ở tái định cư phải phù hợp với quy định của pháp luật về nhà ở; tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng xây dựng; thực hiện đúng các yêu cầu về phòng, chống cháy, nổ; bảo đảm kiến trúc, cảnh quan, vệ sinh, môi trường, an toàn trong quá trình xây dựng và có khả năng ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu; sử dụng tiết kiệm năng lượng, tài nguyên đất đai. Điều này nhằm mục đích đảm bảo chất lượng nhà ở cho các hộ gia đình, cá nhân được cấp nhà tái định cư cũng như đảm bảo các điều kiện kiên cố cho một ngôi nhà, đủ điều kiện để phòng tránh thiên tai và các biến đổi khí hậu.
+ Đối với khu vực đô thị thì việc phát triển nhà ở phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng và chủ yếu được thực hiện theo dự án. Đối với khu vực nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo thì việc phát triển nhà ở phải phù hợp với quy hoạch điểm dân cư nông thôn, chương trình xây dựng nông thôn mới, phong tục, tập quán của từng dân tộc, điều kiện tự nhiên của từng vùng, miền. Điều này nhằm mục đích phù hợp với các lộ trình phát triển, phù hợp với đời sống văn hóa xã hội của hộ gia đình, cá nhân được cấp nhà tái định cư.
2. Quy định về quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư?
Quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư được quy định tại Điều 40 Luật nhà ở 2014 như sau:
– Nhà ở và công trình xây dựng trong dự án để phục vụ tái định cư chỉ được nghiệm thu nếu đáp ứng yêu cầu về thiết kế, tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn nhà ở tái định cư.
Thiết kế của nhà ở tái định cư được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, Chủ đầu tư dự án không được thay đổi thiết kế diện tích nhà ở và công trình phụ trợ (nếu có) để phục vụ tái định cư sau khi cơ quan có thẩm quyền đã phê duyệt phương án bố trí tái định cư. Trường hợp Chủ đầu tư dự án thay đổi thiết kế công trình sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
– Việc bố trí nhà ở cho người được tái định cư chỉ được thực hiện sau khi nhà ở đã được nghiệm thu theo quy định của pháp luật về xây dựng. Điều này nhằm đảm bảo các công trình đã được nghiệm thu về chất lượng, đảm bảo an toàn cho người được tái định cư.
– Các tổ chức, cá nhân sau đây chịu trách nhiệm về chất lượng của nhà ở để phục vụ tái định cư:
+ Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở để phục vụ tái định cư;
+ Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại, nhà ở xã hội được dùng để bố trí tái định cư.
Các chủ đầu tư dự án là bên tiến hành xây dựng hoàn toàn công trình, giám sát công trình, vì thế các chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm đối với chất lượng của nhà ở tái định cư trước pháp luật, trường hợp nếu có rủi ro về chất lượng nhà ở thì chủ đầu tư sẽ phải chịu đền bù.
– Cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra công tác quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư trên địa bàn.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về quản lý chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư, trách nhiệm về chất lượng nhà ở để phục vụ tái định cư cũng như các nội dung liên quan khác.