Ai có thể là người đại diện theo pháp luật của công ty?

1. Ai có thể là người đại diện theo pháp luật của công ty?

Theo quy định của pháp luật hiện nay, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được xác định là các cá nhân đại diện cho doanh nghiệp, công ty thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ các giao dịch dân sự của công ty đó, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp còn đại diện cho doanh nghiệp với tư cách là người yêu cầu giải quyết việc dân sự, với tư cách là nguyên đơn hoặc bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài hoặc trước Tòa án, thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

Tùy theo từng loại hình doanh nghiệp khác nhau, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể đảm nhiệm nhiều chức danh khác nhau. Tuy nhiên đều phải đáp ứng những điều kiện nhất định. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cần phải đáp ứng được các điều kiện sau:

– Là người từ đủ 18 tuổi trở lên, cá nhân có đầy đủ năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

– Không thuộc đối tượng bị cấm quản lý và thành lập doanh nghiệp căn cứ theo quy định tại Điều 17 của Văn bản hợp nhất Luật doanh nghiệp năm 2022;

– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp không nhất thiết phải là người góp vốn trong doanh nghiệp đó.

Số lượng và chức danh, quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ được quy định cụ thể trong điều lệ của từng loại hình doanh nghiệp khác nhau. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là các chủ thể sau đây:

– Người đại diện theo pháp luật của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Trong trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là chủ tịch công ty, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Trong trường hợp công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do các tổ chức làm chủ sở hữu, thì người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là chủ tịch hội đồng thành viên, chủ tịch công ty, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên;

– Người đại diện theo pháp luật của công ty trách nhiệm hữu hạn 02 thành viên trở lên. Đối với loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn 02 thành viên trở lên, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là chủ tịch hội đồng thành viên, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên;

– Người đại diện theo pháp luật của loại hình công ty cổ phần. Đối với trường hợp mô hình công ty cổ phần, người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần có thể là chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty cổ phần, hoặc các chức danh khác được quy định cụ thể trong điều lệ của công ty cổ phần;

– Người đại diện theo pháp luật của loại hình công ty hợp danh. Người đại diện theo pháp luật của công ty hợp danh sẽ được xác định là các thành viên hợp danh, giữ chức vụ hoặc đồng thời giữ chức vụ là chủ tịch hội đồng thành viên trong công ty hợp danh, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty hợp danh;

– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân. Khác với các loại hình doanh nghiệp nêu trên, người đại diện theo pháp luật của loại hình doanh nghiệp tư nhân được xác định là chủ doanh nghiệp tư nhân đó.

Theo đó thì có thể nói, tùy vào từng loại hình doanh nghiệp khác nhau, người giữ chức vụ đại diện theo pháp luật của các doanh nghiệp đó cũng sẽ khác nhau.

2. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của công ty?

Căn cứ theo quy định tại Điều 13 của Văn bản hợp nhất luật doanh nghiệp năm 2022 có quy định cụ thể về trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp. Theo đó, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ có một số trách nhiệm và nghĩa vụ cơ bản sau đây:

– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn thận, khách quan vô tư, minh bạch, đảm bảo quyền lợi tốt nhất của doanh nghiệp, đảm bảo lợi ích hợp pháp của công ty;

– Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp, không được phép lạm dụng địa vị, lạm dụng chức vụ hoặc sử dụng các thông tin, sử dụng bí quyết kinh doanh, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để nhằm mục đích tư lợi cá nhân, trục lợi dưới bất kỳ hình thức nào, hoặc phục vụ cho lợi ích của các tổ chức và cá nhân khác trong xã hội;

– Thông báo kịp thời, thông báo đầy đủ, thông báo chính xác cho doanh nghiệp và doanh nghiệp mà mình hoặc những người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, có phần vốn góp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp. Đồng thời, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cũng cần phải chịu trách nhiệm cá nhân đối với những thiệt hại cho doanh nghiệp do hành vi vi phạm trách nhiệm của mình.

3. Một công ty có bao nhiêu người đại diện theo pháp luật?

Căn cứ theo quy định tại Điều 12 của Văn bản hợp nhất Luật doanh nghiệp năm 2022 có quy định về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp. Cụ thể như sau:

– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được xác định là các cá nhân đại diện cho doanh nghiệp, đại diện cho công ty thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ các giao dịch dân sự của doanh nghiệp đó, đại diện cho các doanh nghiệp với tư cách là người yêu cầu giải quyết việc dân sự tại cơ quan có thẩm quyền, đại diện với tư cách là nguyên đơn hoặc bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trước cơ quan có thẩm quyền là trọng tài hoặc tòa án, thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp;

– Công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần có thể có một người đại diện theo pháp luật hoặc có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật. Điều lệ công ty quy định cụ thể về số lượng người đại diện, chức danh quản lý của người đại diện, quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp. Nếu công ty có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật thì điều lệ của công ty cần phải quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của từng người đại diện theo pháp luật;

– Doanh nghiệp cần phải đảm bảo luôn có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú trên lãnh thổ của Việt Nam. Khi chỉ còn lại một người đại diện theo pháp luật cư trú trên lãnh thổ của Việt Nam thì người đại diện này khi xuất cảnh khỏi Việt Nam cần phải thực hiện thủ tục ủy quyền bằng văn bản cho các cá nhân khác cư trú trên lãnh thổ của Việt Nam để các cá nhân đó thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật. Trong trường hợp này, người đại diện theo pháp luật vẫn sẽ phải chịu trách nhiệm về quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đã ủy quyền.

Mặt khác, căn cứ theo quy định tại Điều 24 của Văn bản hợp nhất Luật doanh nghiệp năm 2022 có quy định về điều lệ của công ty. Theo đó, điều lệ của công ty sẽ bao gồm một số nội dung cơ bản, trong đó có nội dung: Số lượng của người đại diện, chức danh quản lý của người đại diện, quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, phân chia quyền lợi và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật trong trường hợp danh nghiệp có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật.

Theo đó thì có thể nói, pháp luật hiện nay không quy định số lượng cụ thể người đại diện theo pháp luật trong một doanh nghiệp, số lượng người đại diện theo pháp luật trong doanh nghiệp sẽ được quy định trong điều lệ của doanh nghiệp đó. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần phải luôn luôn đảm bảo có ít nhất 01 người đại diện theo pháp luật cư trú trên lãnh thổ của Việt Nam.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2022 Luật Doanh nghiệp.

THAM KHẢO THÊM:

• Quy định về người đại diện theo pháp luật theo BLDS 2015
• Quy định về người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần
• Sự tham gia của người đại diện theo pháp luật của pháp nhân