Sau cách mạng tháng Tám năm 1945, quân Trung Hoa Dân quốc vào nước ta nhằm giải giáp quân đội phát xít Nhật theo quyết định của Hội nghị Potxdam (17/7 – 2/8/1945) nhưng về thực chất quân Trung Hoa Dân quốc vào nước ta nhằm lật đổ chính quyền cách mạng vừa mới thành lập còn non trẻ của ta.
Mục lục bài viết
- 1 1. Ý nghĩa lịch sử cuộc Tổng khởi nghĩa cách mạng tháng tám:
- 2 2. Quân Trung Hoa Dân quốc vào nước ta:
- 3 3. Việt Nam xây dựng chính quyền cách mạng, giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính:
- 4 4. Đấu tranh chống ngoại xâm và nội phản bảo vệ chính quyền cách mạng sau cách mạng tháng tám thành công:
1. Ý nghĩa lịch sử cuộc Tổng khởi nghĩa cách mạng tháng tám:
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết quả đấu tranh lâu dài của nhân dân Việt Nam chống đế quốc thực dân, phát huy cao nhất truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc đã được hình thành qua hàng ngàn năm lịch sử. Cách mạng Tháng Tám 1945 thành công do sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt khôn khéo của Đảng Cộng sản Việt Nam, là sự vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin trong điều kiện lịch sử cụ thể của nước ta một cách đúng đắn, độc lập, tự chủ và sáng tạo, có phương pháp và chiến lược, chiến thuật cách mạng thích hợp, linh hoạt. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 dẫn tới việc khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có ý nghĩa to lớn đối với dân tộc ta và quốc tế sâu sắc, Cách mạng Tháng Tám là một trong những trang sử vẻ vang nhất, rực rỡ nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
2. Quân Trung Hoa Dân quốc vào nước ta:
2.1. Quân Trung Hoa Dân quốc tiến vào nước ta nhằm mục đích gì?
– Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, Trung Hoa Dân quốc lấy danh nghĩa là giải giáp quân Nhật, mang 20 vạn quân vào nước ta.
– Đồng thời, chúng mang theo bọn phản động Việt Nam Quốc Dân đảng và Việt Nam Cách Mạng đảng tìm mọi cách chống phá chính quyền cách mạng Đảng ta.
– Ngoài ra, quân Trung Hoa Dân quốc còn tung ra thị trường các loại tiền đã mất giá trong khi ngân sách nước ta đang trống rỗng, làm cho nền tài chính nước ta càng thêm rối loạn.
Như vậy, qua các hành động này có thể thấy mục đích thực chất mà quân Trung Hoa Dân quốc vào nước ta hòng âm mưu chính là nhằm lật đổ chính quyền cách mạng.
2.2. Tình hình Việt Nam từ sau khi cách mạng tháng tám thành công cho đến trước ngày 19/12/1945.
a. Những thuận lợi cơ bản
– Nhân dân ta đã giành được chính quyền, nên đồng lòng sẽ quyết tâm bảo vệ đất nước.
– Cách mạng có Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu nên nhân dân rất tin tưởng.
– Hệ thống xã hội chủ nghĩa trên thế giới đang hình thành, một trong những ý nghĩa cách mạng tháng 8 mang lại cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới là khích lệ, cổ vũ phong trào đó, nó là nguồn cổ vũ to lớn cho cách mạng nước ta.
– Sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là thuận lợi cơ bản nhất.
b. Khó khăn:
– Sự bao vây của các thế lực quân đội nước ngoài:
+ Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc, gần 20 vạn quân Trung Hoa Dân quốc lấy danh nghĩa là giải giáp quân Nhật nhưng âm mưu chính là lật đổ chính quyền cách mạng. Mang theo bọn phản động Việt Nam Quốc Dân đảng và Việt Nam Cách Mạng đảng tìm mọi cách chống phá chính quyền cách mạng.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam, quân Anh với danh nghĩa là giải giáp quân Nhật, nhưng âm mưu lại là giúp đỡ Pháp quay trở lại xâm lược, tạo điều kiện cho quân Pháp quay lại xâm lược miền Nam.
+ Ngoài ra, trên cả nước ta có 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp. Một bộ phận quân Nhật đã có tình gây ra nhiều tội ác cho nhân dân ta.
– Các thế lực thù địch trong nước thì luôn tìm mọi cách để chống phá chính quyền cách mạng.
– Nền kinh tế nông nghiệp nước ta vốn lạc hậu, lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề; hậu quả của nạn đói cuối năm 1944 – đầu năm 1945 chưa được khắc phục. Tiếp đến là nạn lũ lụt lớn, làm vỡ đê ở chín tỉnh Bắc Bộ, rồi hạn hán kéo dài, khiến cho nửa tổng số ruộng đất không canh tác được.
– Ngân sách Nhà nước trống rỗng. Chính quyền cách mạng chưa quản lý được Ngân hàng Đông Dương. Trong lúc đó, quân Trung Hoa Dân quốc lại tung ra thị trường các loại tiền Trung Quốc đã mất giá, làm cho nền tài chính nước ta thêm rối loạn. Các cơ sở công nghiệp của ta chưa kịp phục hồi sản xuất. Hàng hóa khan hiếm, giá cả tăng vọt, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.
– Tàn dư văn hóa lạc hậu của chế độ thực dân, phong kiến để lại hết sức nạng nề, hơn 90% dân số không biết chữ.
– Trong khi đó, chính quyền cách mạng vừa mới thành lập, chưa được củng cố, lực lượng vũ trang còn non yếu, chưa có kinh nghiệm quản lý Nhà nước.
3. Việt Nam xây dựng chính quyền cách mạng, giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính:
3.1. Xây dựng chính quyền cách mạng:
– Ngày 06/01/1946, cả nước tiến hành Tổng tuyển cử bầu Quốc hội, 333 đại biểu trúng cử vào Quốc hội đầu tiên của nước ta.
– Quốc hội họp phiên đầu tiên vào tháng 03 năm 1946, thông qua danh sách Chính phủ Liên hiệp kháng chiến do Hồ Chí Minh đứng đầu. Sau đó, Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sau cách mạng tháng tám thành công được thông qua vào tháng 11 năm 1946.
– Ở các địa phương thuộc Bắc Bộ và Trung Bộ tiến hành bầu cử Hội đồng Nhân dân các cấp. Như vậy, bộ máy trung ương và địa phương đã được hoàn tất.
– Quân đội Quốc gia Việt Nam ra đời vào tháng 05 năm 1946. Lực lượng dân quân tự vệ được củng cố và phát triển.
Sau đó, chúng ta còn 3 nhiệm vụ chính cần phải giải quyết đó là nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính. Để trả lời cho câu hỏi nhiệm vụ nào là quan trọng nhất sau cách mạng tháng tám năm 1945 ta cùng xem xét từng nhiệm vụ….
3.2. Giải quyết nạn đói:
– Biện pháp trước mắt: Quyên góp, điều hòa thóc gạo, nghiêm trị những kẻ đầu cơ. Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi nhân dân cả nước “Nhường cơm sẻ áo”.
– Biện pháp lâu dài: kêu gọi “Tăng gia sản xuất”, “Tấc đất tấc vàng”, giảm tô 25%, giảm thuế đất 20%, tạm cấp ruộng đất bỏ hoang cho nông dân thiếu ruộng.
– Kết quả của những biện pháp trên là nạn đói đã bị đẩy lùi một bước.
3.3. Giải quyết nạn dốt:
– Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh lập Nha Bình dân học vụ vào tháng 9 năm 1945, kêu gọi nhân dân cả nước tham gia phong trào xóa nạn mù chữ.
– Trường học các cấp từ phổ thông đến đại học sớm được khai giảng, nội dung và phương pháp giáo dục bước đầu được đổi mới theo tinh thần dân tộc dân chủ.
– Kết quả, sau khi cách mạng tháng tám thành công, đến cuối năm 1946, cả nước có 76 nghìn lớp học, xóa mù chữ cho 2,5 triệu dân.
3.4. Giải quyết khó khăn về tài chính:
– Biện pháp trước mắt: kêu gọi tinh thần tự nguyện đóng góp của nhân dân xây dựng “Quỹ độc lập”, “Tuần lễ vàng”. Kết quả, nhân dân đã tự nguyện đóng góp được 370 kg vàng và 20 triệu đồng vào “Quỹ độc lập”, 40 triệu đồng vào Quỹ “Đảm phụ quốc phòng”;
– Biện pháp lâu dài: ra sắc lệnh phát hành tiền Việt Nam. Tháng 01 năm 1946, đồng tiền Việt Nam được lưu hành.
4. Đấu tranh chống ngoại xâm và nội phản bảo vệ chính quyền cách mạng sau cách mạng tháng tám thành công:
– Kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược ở Nam Bộ:
+ Đêm 22 rạng sáng 23 tháng 09 năm 1945, Pháp đánh úp trụ sở Ủy ban Nhân dân Nam Bộ, mở đầu cuộc xâm lược Việt Nam lần thứ hai.
+ Quân dân Sài Gòn – Chợ Lớn và Nam Bộ nhất tề nổi dậy chống Pháp, đốt cháy tàu Pháp, đánh kho tàng, phá nguồn tiếp tế, dựng chướng ngại vật.
+ Những đoàn quân “Nam tiến” vào Nam chiến đấu, nhân dân quyên góp ủng hộ đồng bào Nam Bộ kháng chiến.
– Đấu tranh với quân Trung Hoa dân quốc và bọn phản động cách mạng ở miền Bắc:
+ Trước hoàn cảnh phải đối phó với thực dân Pháp trở lại xâm lược ở miền Nam và sự uy hiếp của quân Trung Hoa Dân quốc ở miền Bắc sau ngày cách mạng tháng tám thành công, Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trương hòa hoãn với quân Trung Hoa Dân quốc để tránh cùng một lúc phải đối phó với nhiều kẻ thù mạnh.
+ Cụ thể, chúng ta nhân nhượng một số chính sách về kinh tế, chính trị của quân Trung Hoa Dân quốc: tiêu tiền “Quan kim”, “Quốc tệ”, cung cấp một phần lương thực cho chúng, nhường cho các Đảng Việt Quốc, Việt Cách 70 ghế trong Quốc hội không qua bầu cử và một số ghế trong Chính phủ; tuyên bố tự giải tán Đảng nhưng thực chất là đưa Đảng vào hoạt động bí mật. Đồng thời chúng ta cũng kiên quyết vạch trần âm mưu và những hành động chia rẽ, phá hoại của bọn phản động tay sai, trừng trị chúng theo pháp luật.
+ Ý nghĩa: đã hạn chế đến mức thấp nhất các hoạt động chống phá của quân Trung Hoa Dân quốc và tay sai, làm thất bại âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng sau cách mạng tháng tám thành công của chúng.
– Hòa hoãn với Pháp nhằm đẩy quân Trung Hoa Dân quốc ra khỏi nước ta:
+ Hoàn cảnh: Ngày 28 tháng 02 năm 1946, thực dân Pháp kí với Chính phủ Trung Hoa Dân quốc Hiệp ước Hoa – Pháp. Theo Hiệp ước này, thực dân Pháp được đưa quân ra miền Bắc thay quân Trung Hoa Dân quốc làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật.
+ Hiệp ước Hoa – Pháp đặt nhân dân ta trước hai con đường phải lựa chọn: hoặc cầm súng chiến đấu không cho chúng đổ bộ lên miền Bắc, hoặc hòa hoãn, nhân nhượng Pháp để tránh đối phó cùng lúc với nhiều kẻ thù.
+ Trên cơ sở phân tích tình hình thực tiễn, Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp, do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì, đã chọn giải pháp “hòa để tiến”.
Chiều 6/3 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kí với G-Xanh-tơ-ni, đại diện Chính phủ Pháp, bản Hiệp định sơ bộ, gồm 3 nội dung chính:
– Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là một quốc gia tự do, nằm trong khối Liên hiệp Pháp, có chính phủ riêng, nghị viện riêng.
– Đồng ý để cho 15000 quân Pháp được ra miền Bắc làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật và rút dần trong thời hạn 5 năm.
– Hai bên ngừng mọi cuộc xung đột ở miền Nam và đi đến cuộc đàm phán chính thức.
Sau khi kí Hiệp định Sơ bộ, ta và Pháp tiếp tục đàm phán ở Hội nghị Phông-ten-nơ-blo, nhưng thất bại vì phía Pháp không có thiện chí. Trước nguy cơ cuộc chiến tranh Việt – Pháp đang đến gần sẽ bất lợi cho ta, ngày 14 tháng 09 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh kí với Chính phủ Pháp bản Tạm ước nhằm có thêm thời gian hòa bình để chuẩn bị lực lượng.
Nhìn chung, với tình hình khó khăn của đất nước ta sau ngày cách mạng tháng tám thành công sách lược “hòa để tiến” sẽ giúp chúng ta tránh được cuộc chiến đấu với nhiều kẻ thù cùng một lúc, đẩy được quân Trung Hoa Dân quốc về nước. Pháp phải thừa nhận Việt Nam là một quốc gia tự do. Điều quan trọng nhất là ta có thêm thời gian để chuẩn bị lực lượng, chiến đấu với những kẻ thù phía sau, khi Đảng phát động Kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp.
