Phòng thí nghiệm đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình nghiên cứu, phục vụ nhu cầu phát triển của đất nước. Dưới đây là bài phân tích về phòng thí nghiệm hợp chuẩn và việc quản lý phòng thí nghiệm.
Mục lục bài viết
1. Khái niệm phòng thí nghiệm hợp chuẩn:
Phòng thí nghiệm hợp chuẩn là phòng thí nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025.
ISO/IEC 17025 là là tiêu chuẩn được sử dụng nhiều nhất bởi các phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn hiện nay. Đồng thời, nó là yêu cầu chung đối với năng lực của các phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn.
Chỉ khi đảm bảo đầy đủ các tiêu chuẩn theo ISO/IEC 17025 thì phòng thí nghiệm mới được xem là đạt chuẩn.
Hiện nay, hệ thống phòng thí nghiệm được xây dựng lên ngày càng nhiều. Việc xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm nhằm đáp ứng các mục đích nhất định, cụ thể như sau:
– Phòng thí nghiệm đạt chuẩn giúp quá trình nghiên cứu, phục cho khoa học đạt hiệu quả tốt nhất. Bởi lẽ, tính chất của phòng thí nghiệm khác với đặc thù của các loại hình công trình khác, mục đích của nó là phục vụ cho quá trình nghiên cứu khoa học, đáp ứng các nhu cầu thực tiễn của xã hội. Một câu hỏi được đặt ra, nếu phòng thí nghiệm không đạt chuẩn thì kết quả nghiên cứu sẽ như thế nào?
– Phòng thí nghiệm đạt chuẩn giúp hoạt động nghiên cứu đạt được kết quả tốt. Kéo theo đó, các lĩnh vực trong đời sống xã hội cũng có nhiều sự biến chuyển tích cực nhờ vào kết quả nghiên cứu tại phòng thí nghiệm. Đây là một trong những nhân tố quan trọng, góp phần tạo nên sự thành công cho nền công nghiệp, khoa học của một cuộc gia.
– Phòng thí nghiệm đạt chuẩn là một trong những nhân tố quan trọng, tạo nên nền tảng phát triển của một đất nước.
Thực tế hiện nay, đứng trước xu thế phát triển toàn diện của thế giới, Việt Nam luôn định hướng ra những hướng đi mang tính chiến lược, phục vụ cho sự đi lên của nước nhà. Nền công nghiệp thị trường hàng hóa phát triển mạnh mẽ, nhu cầu xuất nhập khẩu để tăng trưởng kinh tế ngày càng lớn. Đứng trước thách thức về sự cạnh tranh, Việt Nam buộc phải tìm ra những hướng đi mới cho sự phát triển của mình. Muốn làm được điều đó, Nhà nước ta phải đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu. Thông qua nghiên cứu, ta sẽ tìm ra tính mới của sản phẩm, thiết bị công nghệ, hàng hóa liên quan đến rất nhiều lĩnh vực khác nhau.
Vậy nên, có thể khẳng định, phòng thí nghiệm hợp chuẩn là phòng thí nghiệm đạt những tiêu chuẩn theo ISO/IEC 17025 để phục vụ cho quá trình nghiên cứu. Chỉ khi đạt chuẩn, phòng thí nghiệm mới thực hiện tốt nhiệm vụ của mình trong hoạt động nghiên cứu, phát triển mọi lĩnh vực trong thực tiễn đời sống xã hội.
2. Đặc điểm và ý nghĩa của phòng thí nghiệm hợp chuẩn:
2.1. Đặc điểm của phòng thí nghiệm hợp chuẩn:
Phòng thí nghiệm hợp chuẩn theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 có những đặc điểm sau đây:
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn là phòng thí nghiệm tuân thủ đầy đủ theo các tiêu chuẩn của ISO/IEC 17025, dó đó nó sẽ bảo đảm chất lượng về tính kỹ thuật, chuyên môn, cũng như các tiêu chuẩn vật chất khác. Hay nói cách khác, phòng thí nghiệm hợp chuẩn giúp đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy của kết quả thu được từ phòng thí nghiệm.
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn đảm bảo hoạt động nghiên cứu được diễn ra một cách trơn tru. Với từng lĩnh vực, loại hình nghiên cứu đặc biệt, phòng thí nghiệm hợp chuẩn sẽ thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá đối tượng một cách chuẩn xác nhất.
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn nằm dưới sự kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng có thẩm quyền.
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn phải tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn của ISO/IEC 17025, không được có những hoạt động tiêu cực ảnh hướng đến các nguyên tắc chung trong tiêu chuẩn đó.
2.2. Ý nghĩa của phòng thí nghiệm hợp chuẩn:
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025, giúp hoạt động nghiên cứu, kiểm tra, thí nghiệm của các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đạt hiệu quả tốt nhất.
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn giúp tạo ra kết quả của hoạt động nghiên cứu. Từ đó, giúp phục vụ cho qua quá trình sinh sống, làm việc và sự phát triển chung của con người, của xã hội.
– Thông qua hoạt động thí nghiệm trong phòng thí nghiệm đạt chuẩn, những khúc mắc liên quan đến các vấn đề trong đời sống xã hội được đảm bảo. Từ đó, giúp hoạt động phát triển kinh tế đất nữo được toàn diện hơn. Đồng thời, phòng thí nghiệm hợp chuẩn giúp nâng cao năng lực và tạo dựng uy tín đối với các thử nghiệm và kết quả của các tổ chức. Đặc biệt, kết quả kiểm tra của các phòng thí nghiệm được công nhận đã được Nhà nước công nhận về tính hợp pháp.
– Phòng thí nghiệm hợp chuẩn là môi trường toàn diện, hữu hiệu để các cá nhân (người nghiên cứu) được làm việc và học tập. Khi tiếp xúc và làm việc trong môi trường toàn diện, các cá nhân chịu trách nhiệm nghiên cứu sẽ có môi trường tốt để thử sức và nâng cao tay nghề của mình. Từ đó, có kinh nghiệm để thực hiện các hoạt động nghiên cứu khác.
Như vậy, phòng nghiên cứu hợp chuẩn có vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động nghiên cứu nói riêng và sự phát triển của đất nước nói chung. Vậy nên, hiện nay, Nhà nước luôn đẩy mạnh đầu tư, xây dựng các phòng nghiên cứu hợp chuẩn để phục vụ cho quá trình nghiên cứu.
3. Các vấn đề liên quan đến việc quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn:
Hoạt động quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn tuân theo các tiêu chuẩn ISO/IEC 17025. Theo đó, công tác quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn phải tuân thủ theo các quy định nhất định sau đây:
– Thứ nhất, về đối tượng áp dụng. Tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 được áp dụng đối với các đối tượng thí nghiệm sau đây:
+ Phòng thử nghiệm hoặc hiệu chuẩn;
+ Khách hàng của phòng thí nghiệm;
+ Cơ quan quản lý và cơ quan công nhận (VILAS) sử dụng tiêu chuẩn này để xác nhận hoặc thừa nhận năng lực của phóng thí nghiệm.
+ Tiêu chuẩn áp dụng đối với tất cả các tổ chức thực hiện việc thử nghiệm hoặc hiệu chuẩn, không phù thuộc vào số lượng nhân viên hay phạm vi hoạt động thử nghiệm hoặc hiệu chuẩn.
Như vậy, đối tượng áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 tương đối đa dạng. Điều này tạo nên tính toàn diện trong tiêu chuẩn phòng thí nghiệm được áp dụng. Đồng thời, nó giúp hoạt động thí nghiệm đạt hiệu quả tốt nhất; kết quả thí nghiệm được Nhà nước công nhận.
– Thứ hai, về lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 trong quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn. Áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 đem lại những lợi ích đặc biệt sâu sắc cho hoạt động quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn. Cụ thể như sau:
Nâng cao năng lực kỹ thuật và quản lý của phòng thử nghiệm
+ Tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 giúp đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy của kết quả thử nghiệm, hiệu chuẩn. Phòng thí nghiệm hướng tới mục tiêu phục vụ cho hoạt động nghiên cứu các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội. Thông qua hoạt động nghiên cứu này, các cơ sở nghiên cứu sẽ đưa ra kết quả nghiên cứu đúng đắn và chuẩn xác nhất. Từ đó, hoạt động nghiên cứu sẽ đáp ứng, phục vụ cho nhu cầu sinh sống và phát triển toàn diện của con người trong nền tảng môi trường tự nhiên đang có nhiều biến động như hiện nay.
+ Tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 tạo điều kiện giúp kết quả thử nghiệm, hiệu chuẩn được công nhận và thừa nhận. Tiêu chuẩn này mang tính chất nền tảng để quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn. Do đó, áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 giúp kết quả thí nghiệm được công nhận và được áp dụng vào thực tiễn. Điều này tạo nên sự thành công cho các nhà nghiên cứu cũng như cơ sở nghiên cứu.
+ Trong bối cảnh nền kinh tế xã hội đang có sự hòa nhập và phát triển như ngày nay, quản lý phòng thí nghiệm bằng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 giúp hòa nhập hoạt động công nhận phòng thử nghiệm của Việt Nam và các nước trong khu vực và quốc tế. Tức nó tạo nên sự phát triển công bằng, cạnh tranh ổn định giữa các nước trên thế giới trong hoạt động nghiên cứu. Bởi lẽ, các sản phẩm nghiên cứu không chỉ phục vụ nhu cầu và hoạt động trong nước, mà còn hướng tới việc cạnh tranh với các nước khác trên thế giới. Nhờ hoạt động quản lý phòng thí nghiệm, Việt Nam và các nước đang phát triển sẽ có cơ hội đưa sản phẩm nghiên cứu của mình ra thị trường thế giới và được xem trọng và công nhận.
– Khi thực hiện quản lý phòng thí nghiệm hợp chuẩn bằng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025, các cá nhân, tổ chức chịu trách nhiệm liên quan phải tiến hành đánh giá thực trạng phòng thí nghiệm. Thông qua hoạt động đánh giá phòng thí nghiệm, tình trạng thiết bị thử nghiệm, điều kiện môi trường, con người. Từ đó, mới đưa ra quyết định xem phòng thí nghiệm đó có hợp chuẩn hay không.
Phòng thí nghiệm hợp chuẩn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Do đó, công tác quản lý nó cũng phải đáp ứng tuân thủ theo các quy chuẩn nhất định như trên.
