Phát triển kinh tế, quá trình chuyển đổi các nền kinh tế quốc dân giản đơn, có thu nhập thấp thành nền kinh tế công nghiệp hiện đại. Mặc dù thuật ngữ này đôi khi được sử dụng như một từ đồng nghĩa với tăng trưởng kinh tế, nói chung nó được sử dụng để mô tả sự thay đổi trong nền kinh tế. Vậy phát triển kinh tế là gì? Mối liên hệ giữa tăng trưởng và phát triển kinh tế?
Mục lục bài viết
1. Phát triển kinh tế là gì?
Phát triển kinh tế được Wikipedia định nghĩa là “quá trình một quốc gia cải thiện tình trạng kinh tế, chính trị và xã hội của người dân.” Như chúng tôi đã nói, đó là một phạm vi rộng.
Nhưng định nghĩa này không cho chúng ta biết nhiều về các mấu chốt của sự phát triển kinh tế và cách nó có thể tạo ra sự thay đổi theo hướng tích cực trên quy mô lớn.
Do phạm vi quá rộng nên có thể khó phân biệt được đâu là mục tiêu hữu hình của phát triển kinh tế. Amy Liu, viết cho Viện Brookings, lập luận rằng mục tiêu phát triển kinh tế phải là “đưa một khu vực vào con đường tăng trưởng cao hơn bằng cách cải thiện năng suất của các doanh nghiệp và người dân theo những cách dẫn đến thu nhập và mức sống tốt hơn cho tất cả mọi người. ”
Mục tiêu cuối cùng của phát triển kinh tế không chỉ là tăng trưởng nền kinh tế mà còn là phát triển theo cách cải thiện chất lượng cuộc sống cho mọi người trong khu vực.
Thay vì các dự án mang lại lợi ích cho một vài nhà đầu tư, một dự án phát triển kinh tế thành công sẽ mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư, công ty và những người cần cứu trợ kinh tế. Bằng cách đó, cũng có tác động tích cực đến khu vực và gián tiếp kinh doanh và công dân sống ở đó. Điều này có nghĩa là tập trung vào đổi mới, kỹ năng và cơ sở hạ tầng, cũng như tăng trưởng kinh tế nói chung.
Kết luận lại, thì phát triển kinh tế là sự mở rộng năng lực góp phần vào sự tiến bộ của xã hội thông qua việc hiện thực hóa tiềm năng của cá nhân, doanh nghiệp và cộng đồng. Phát triển kinh tế được đo lường bằng sự gia tăng bền vững về sự thịnh vượng và chất lượng cuộc sống thông qua đổi mới, giảm chi phí giao dịch và sử dụng các năng lực để sản xuất có trách nhiệm và phổ biến hàng hóa và dịch vụ. Phát triển kinh tế đòi hỏi các thể chế hiệu quả dựa trên các chuẩn mực về sự cởi mở, chấp nhận rủi ro, đánh giá cao sự đa dạng và tin tưởng vào việc thực hiện lợi ích chung cho khu vực công và tư nhân. Phát triển kinh tế là cần thiết để tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh tế và đảm bảo tương lai kinh tế của chúng ta
2. Mối liên hệ giữa tăng trưởng và phát triển kinh tế:
Rất dễ nhầm lẫn giữa phát triển với tăng trưởng, vì chúng có ý nghĩa tương tự nhau và thường được sử dụng thay thế cho nhau. Thêm thực tế là tăng trưởng kinh tế là một phần quan trọng của phát triển kinh tế, và bạn có thể cảm thấy như căn phòng quay cuồng khi cố gắng hiểu tất cả. Tăng trưởng kinh tế là tất cả về con số. Như trang web có tên là Keydifferences.com đã chỉ ra: “Tăng trưởng kinh tế là sự thay đổi tích cực trong sản lượng thực của quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.”
Tăng trưởng kinh tế là phép đo sự gia tăng sản lượng của nền kinh tế. Những thay đổi định lượng này được đo lường trong các điều kiện hữu hạn bằng cách sử dụng tỷ lệ phần trăm gia tăng của tổng sản phẩm quốc nội của đất nước. Tăng trưởng kinh tế thường không tính đến các yếu tố không thuộc nền kinh tế chính thức.
Phạm vi phát triển kinh tế rộng hơn nhiều so với tăng trưởng kinh tế. Tăng trưởng kinh tế đo lường nền kinh tế chính thức theo định lượng và kết quả hữu hình, chủ yếu tập trung vào GDP và sản lượng tổng thể. Phát triển kinh tế tập trung vào những thay đổi vô hình để cung cấp các kết quả định tính, từ đó sẽ dẫn đến các kết quả định lượng. Các chỉ số phát triển được thực hiện bao gồm Chỉ số phát triển con người (HDI), Chỉ số nghèo đói ở con người (HPI), chỉ số liên quan đến giới (GDI), tỷ lệ biết chữ của một cộng đồng, tỷ lệ tuổi thọ, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và các chỉ số khác.
Tăng trưởng kinh tế không quan tâm đến tính bền vững, cũng như không xem xét sự cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên có thể dẫn đến kết quả tiêu cực cho nền kinh tế, chẳng hạn như ô nhiễm hoặc bệnh tật. Phát triển tập trung vào việc giữ cho một khu vực bền vững và sẽ xem xét các triệu chứng của nguồn tài nguyên cạn kiệt, cố gắng sửa chữa khi có thể.
Tăng trưởng kinh tế không tính đến các yếu tố của đạo đức. Hoạt động kinh tế không có giấy tờ từ những thứ như chợ đen không được tính vào tăng trưởng. Trong khi phát triển kinh tế không có tác dụng tích cực để ngăn cản nền kinh tế phi chính thức, các hoạt động do phát triển thực hiện (bao gồm nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm bất bình đẳng) có xu hướng gia tăng nền kinh tế chính thức đủ để nền kinh tế phi chính thức có thể giảm bớt ảnh hưởng của nó.
Công việc được thực hiện bởi sự phát triển kinh tế sẽ dẫn đến nhiều thay đổi về chất trong nền kinh tế, theo thời gian sẽ có tác động đến sản lượng chung. Sự thay đổi tích cực trong phát triển kinh tế có thể dẫn đến tăng trưởng kinh tế, điều này dẫn đến mối quan hệ trực tiếp giữa hai yếu tố này. Tăng trưởng kinh tế có thể được coi là mục tiêu bao trùm của phát triển kinh tế, mặc dù phát triển có một số bước đệm cụ thể cần đạt được trước tiên.
3. Phát triển kinh tế với tư cách là một mục tiêu của chính sách:
3.1. Động cơ phát triển:
Lĩnh vực kinh tế phát triển quan tâm đến các nguyên nhân của tình trạng kém phát triển và các chính sách có thể đẩy nhanh tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người. Mặc dù hai mối quan tâm này có liên quan đến nhau, nhưng có thể đề ra các chính sách có khả năng thúc đẩy tăng trưởng (ví dụ, thông qua phân tích kinh nghiệm của các nước đang phát triển khác) mà không cần hiểu đầy đủ về nguyên nhân của tình trạng kém phát triển.
Các nghiên cứu về cả nguyên nhân của tình trạng kém phát triển và các chính sách và hành động có thể thúc đẩy sự phát triển được thực hiện vì nhiều lý do. Có những người quan tâm đến các nước đang phát triển trên cơ sở nhân đạo; nghĩa là, với vấn đề giúp người dân các nước này đạt được mức sống vật chất tối thiểu nhất định về các yếu tố như thực phẩm, quần áo, chỗ ở và dinh dưỡng. Đối với họ, thu nhập bình quân đầu người thấp là thước đo của vấn đề nghèo đói theo nghĩa vật chất. Mục tiêu của phát triển kinh tế là nâng cao mức sống vật chất bằng cách nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người tuyệt đối. Nâng cao thu nhập bình quân đầu người cũng là một mục tiêu chính sách của chính phủ các nước đang phát triển.
Những người quan tâm đến ổn định chính trị có xu hướng nhìn nhận tương đối thu nhập bình quân đầu người của các nước đang phát triển; nghĩa là, so với thu nhập bình quân đầu người cao của các nước phát triển. Đối với họ, ngay cả khi một nước đang phát triển có thể cải thiện mức sống vật chất thông qua việc tăng mức thu nhập bình quân đầu người, thì nước đó vẫn có thể phải đối mặt với vấn đề chủ quan khó chữa hơn là sự bất mãn do khoảng cách ngày càng gia tăng trong mức tương đối giữa chính nó và các nước giàu hơn.
3.2. Tác động của sự bất mãn:
Mặc dù mối quan tâm về vấn đề cảm giác bất mãn chủ quan giữa các nước kém phát triển và đang phát triển đã giảm dần và suy yếu, nó chưa bao giờ hoàn toàn biến mất. Cảm giác bất mãn của các nước kém phát triển không chỉ phát sinh từ những khác biệt có thể đo lường được trong thu nhập quốc dân mà còn từ những yếu tố khó đo lường hơn. Do đó, không có gì lạ khi các chính phủ của họ sử dụng một tỷ lệ đáng kể nguồn lực của họ vào các dự án danh tiếng, từ nhà máy thép, đập thủy điện, trường đại học, và chi tiêu quốc phòng cho đến điền kinh quốc tế.
Thứ hai, có thể lập luận rằng trong nhiều trường hợp, chênh lệch nội tại về thu nhập trong từng quốc gia kém phát triển có thể là nguồn gốc mạnh mẽ hơn của mức độ bất mãn chủ quan hơn là chênh lệch thu nhập quốc tế. Tăng trưởng kinh tế nhanh hơn có thể giúp giảm bớt sự chênh lệch kinh tế nội tại một cách ít đau đớn hơn. Cuối cùng, rất khó để xác định rằng vấn đề chủ quan của sự bất mãn sẽ có mối quan hệ đơn giản và trực tiếp đến quy mô của khoảng cách quốc tế về thu nhập.
Hai kết luận có thể được rút ra từ những điểm trên. Thứ nhất, vấn đề chủ quan của sự bất mãn ở các nước kém phát triển là một vấn đề thực sự và quan trọng trong quan hệ quốc tế. Nhưng chính sách kinh tế hoạt động dựa trên các cường độ kinh tế có thể đo lường được chỉ có thể đóng một phần nhỏ trong giải pháp cho vấn đề cơ bản là một vấn đề trong chính trị quốc tế. Thứ hai, đối với mục đích hẹp hơn của chính sách kinh tế, không có lựa chọn nào khác ngoài việc giải thích thu nhập bình quân đầu người thấp của các nước kém phát triển như một chỉ số đánh giá mức độ nghèo của họ theo nghĩa vật chất.
Điều này có thể được bảo vệ bằng cách thông qua một cách rõ ràng nhận định về giá trị nhân đạo rằng các nước kém phát triển phải ưu tiên nâng cao mức sống vật chất của đông đảo người dân của họ. Nhưng, ngay cả khi nhận định giá trị này không được chấp nhận, thì thước đo thông thường về phát triển kinh tế xét về mức tăng thu nhập bình quân đầu người vẫn giữ được tính hữu dụng của nó. Chính phủ của các nước kém phát triển có thể muốn theo đuổi các mục tiêu khác, phi vật chất, nhưng họ có thể đưa ra quyết định rõ ràng hơn nếu họ biết chi phí kinh tế cho các quyết định của mình. Thước đo quan trọng nhất của chi phí kinh tế này có thể được biểu thị bằng cơ hội đã bỏ qua để nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người.
