Ủy ban nhân dân xã không trả lại đất sau khi mượn xây dựng trường học. Thủ tục đòi lại phần đất Ủy ban nhân dân thỏa thuận đổi nhưng không được.
Ủy ban nhân dân xã không trả lại đất sau khi mượn xây dựng trường học. Thủ tục đòi lại phần đất Ủy ban nhân dân thỏa thuận đổi nhưng không được.
Tóm tắt câu hỏi:
Năm 1958 cha mẹ tôi có mua một mảnh vườn của người họ hàng xa, 2 bên đã thỏa thuận và viết giấy bán đoạn mãi mảnh vườn. Người bán và người mua kí, có người làm chứng. Cha mẹ tôi đã xây nhà trên mảnh vườn ấy cũng vào năm đó, còn một phần dư rộng cha mẹ tôi dùng để trồng hoa màu. Đến năm 1985 HTX và UBND đến thỏa thuận với cha mẹ tôi đổi nhà đi nơi khác nhưng cha mẹ tôi không đồng ý. HTX và UBND xã đã xây dựng trường tiểu học trên phần diện tích đất trồng hoa màu của cha mẹ tôi. Đến năm 2011 trường tiểu học trên được chuyển đi nơi khác, chúng tôi vẫn không được trả lại phần đất ấy. Đến nay( năm 2016) UBND xã lại lên đo đạc và đưa ra đấu giá phần đất ấy. Vậy tôi xin hỏi UBND xã làm vậy có đúng không và chúng tôi có được trả lại phần đất ấy hay không? ?
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Luật sư tư vấn:
Theo như thông tin bạn cung cấp thì năm 1985 UBND xã đã xây dựng trường tiểu học trên phần diện tích đất trồng hoa màu của cha mẹ bạn, do đó sẽ áp dụng quy định của Luật đất đai năm 1987:
Theo quy định tại Điều 14 Luật đất đai 1987:
“Nhà nước thu hồi toàn bộ hoặc một phần đất đã giao sử dụng trong những trường hợp sau đây:
1- Tổ chức sử dụng đất bị giải thể, chuyển đi nơi khác, hoặc bị thu hẹp mà giảm nhu cầu sản xuất;
2- Tất cả số người trong hộ sử dụng đất đã chuyển đi nơi khác hoặc đã chết;
3- Người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất được giao;
4- Thời hạn sử dụng đất đã hết;
5- Người sử dụng đất không sử dụng đất được giao trong 6 tháng liền mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất đó cho phép;
6- Người sử dụng đất vi phạm nghiêm trọng những quy định về sử dụng đất;
7- Đất giao không đúng thẩm quyền quy định tại Điều 13 của Luật này;
8- Cần sử dụng đất cho nhu cầu của Nhà nước hoặc của xã hội.”
Do đó, trong trường hợp này, nhà nước thực hiện việc xây dựng trường tiểu học phục vụ cho nhu cầu của xã hội nên nhà nước sẽ có thẩm quyền thu hồi một phần đất của gia đình bạn để xây dựng trường tiểu học, cụ thể là phần đất dùng để trồng hoa màu của cha mẹ bạn. Đồng thời, với việc thu hồi đất, gia đình bạn sẽ được đền bù thiệt hại và được giao đất khác theo quy định tại Khoản 5 Điều 49 Luật đất đai 1987:
"Điều 49: Người sử dụng đất có những quyền lợi sau đây:
5- Khi đất đang sử dụng bị thu hồi vì nhu cầu của Nhà nước hoặc xã hội thì được đền bù thiệt hại thực tế và được giao đất khác;”
Tuy nhiên, hợp tác xã và UBND xã đến thỏa thuận với cha mẹ bạn đổi nhà đi nơi khác nhưng cha mẹ tôi không đồng ý.Trường hợp gia đình bạn không đồng ý đổi nhà đi nơi khác có nghĩa gia đình bạn đã mặc nhiên để UBND xã mượn phần đất đó để xây dựng trường học, vấn đề đòi lại phần đất đó được giải quyết như sau:
Trường hợp 1: Nếu gia đình bạn không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì gia đình bạn không có căn cứ chứng minh mảnh đất đã xây dựng trường học là của gia đình bạn. Do đó, sau khi UBND xã xây dựng trường tiểu học mà gia đình bạn mới làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì đương nhiên mảnh đất xây trường học sẽ không thuộc quyền sử dụng của gia đình bạn và không được ghi nhận trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nay trường tiểu học chuyển đi thì gia đình bạn sẽ không được trả phần đất ấy.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Luật đất đai 2013:
“Điều 7. Người chịu trách nhiệm trước Nhà nước đối với việc sử dụng đất
2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đối với việc sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích công ích; đất phi nông nghiệp đã giao cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp xã) để sử dụng vào mục đích xây dựng trụ sở Ủy ban nhân dân, các công trình công cộng phục vụ hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí, chợ, nghĩa trang, nghĩa địa và công trình công cộng khác của địa phương.”
Đồng thời khoản 2 Điều 8 Luật đất đai 2013 quy định:
“Điều 8. Người chịu trách nhiệm trước Nhà nước đối với đất được giao để quản lý
2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm đối với việc quản lý đất sử dụng vào mục đích công cộng được giao để quản lý, đất chưa giao, đất chưa cho thuê tại địa phương.”
>>> Luật sư tư vấn pháp luật đất đai qua tổng đài: 1900.6568
Do đó, đối với mảnh đất mà UBND xã đã xây dựng trường học năm 1985 mà hiện tại trường tiểu học đã chuyển đi nơi khác thì mảnh đất đó sẽ thuộc sự quản lý Ủy ban nhân dân cấp xã. Việc sử dụng mảnh đất đó do UBND cấp xã quyết định và khi phát sinh trách nhiệm thì người đứng đầu là Chủ tịch UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm trước Nhà nước đối với việc sử dụng và quản lý đất phục vụ cho mục đích giáo dục. Vì vậy, UBND xã có thẩm quyền đo đạc và bán đấu giá mảnh đất đó nếu như gia đình bạn không chứng minh được mảnh đất đó thuộc quyền sử dụng của gia đình bạn.
Trường hợp 2: Gia đình bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với mảnh đất đã xây trường tiểu học
Nếu gia đình bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với mảnh đất đã xây dựng trường tiểu học thì gia đình bạn có thể yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã trả lại mảnh đất về nguyên trạng cho gia đình bạn sau khi trường tiểu học đã chuyển đi.
Tại Khoản 1 Điều 517 Bộ luật dân sự 2005 có quy định:
"Bên cho mượn tài sản có quyền đòi lại tài sản ngay sau khi bên mược đạt được mục đích nếu không có thỏa thuận về thời hạn mượn; nếu bên cho mượn có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng tài sản cho mược thì được đòi lại tài sản đó mặc dù bên mượn chưa đạt được mục đích, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý".
Pháp luật không quy định cụ thể về thời hạn báo trước mà chỉ yêu cầu báo trước một thời gian hợp lý. Do đó, gia đình bạn cần tới UBND xã thông báo việc đòi lại đất và đưa ra căn cứ là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với mảnh đất đó để được bảo đảm về quyền và lợi ích hợp pháp.
