Quy định thời gian phục vụ, hoàn thành nghĩa vụ dân quân tự vệ

Luật Dân quân tự vệ ra đời nhằm mục đích để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về dân quân tự vệ, từ đó đã góp phần quan trọng hoàn thiện hệ thống pháp luật, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ có số lượng hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng được Đảng và Nhà nước ta quan tâm. Chính vì thế đã ban hành chế độ chính sách phù hợp với khả năng của địa phương, cơ sở, phù hợp với điều kiện cơ chế kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu quy định thời gian phục vụ, hoàn thành nghĩa vụ dân quân tự vệ.

Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568

1. Quy định thời gian phục vụ, hoàn thành nghĩa vụ dân quân tự vệ:

Dân quân tự vệ được hiểu là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, được tổ chức ở địa phương gọi là dân quân, được tổ chức ở cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế gọi là tự vệ. Dân quân tự vệ là một trong số những thành phần quan trọng của lực lượng vũ trang nhân dân. Bên cạnh đó cũng là lực lượng bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng, tài sản của Nhân dân, tài sản của cơ quan, tổ chức ở địa phương, cơ sở. Lực lượng dân quân tư vệ được sử dụng làm nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc ở địa phương, cơ sở quan trọng khi có chiến tranh xảy ra.

Thành phần của Dân quân tự vệ theo quy định của Luật Dân quân tự vệ năm 2019 sẽ bao gồm: Dân quân tự vệ tại chỗ; Dân quân tự vệ cơ động; Dân quân thường trực; Dân quân tự vệ biển; Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế.

Điều 8 của Luật Dân quân tự vệ năm 2019 đã đưa ra quy định về độ tuổi, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ trong thời bình với nội dung cụ thể như sau:

“1. Công dân nam từ đủ 18 tuổi đến hết 45 tuổi, công dân nữ từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi có nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ; nếu tình nguyện tham gia Dân quân tự vệ thì có thể kéo dài đến hết 50 tuổi đối với nam, đến hết 45 tuổi đối với nữ.

2. Thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ tại chỗ, Dân quân tự vệ cơ động, Dân quân tự vệ biển, Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế là 04 năm; dân quân thường trực là 02 năm.

Căn cứ yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự của địa phương, cơ quan, tổ chức, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ được kéo dài nhưng không quá 02 năm; đối với dân quân biển, tự vệ và chỉ huy đơn vị Dân quân tự vệ được kéo dài hơn nhưng không quá độ tuổi quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức quyết định kéo dài độ tuổi, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ theo quy định tại Điều này.”

Theo quy định của pháp luật, ta nhận thấy, đối với công dân nam từ đủ 18 tuổi đến hết 45 tuổi, đối với công dân nữ từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi có nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ. Trong trường hợp nếu tình nguyện tham gia Dân quân tự vệ thì sẽ có thể kéo dài đến hết 50 tuổi đối với nam và kéo dài đến hết 45 tuổi đối với nữ.

Như vậy, ta nhận thấy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ tại chỗ, Dân quân tự vệ cơ động, Dân quân tự vệ biển, Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế được quy định cụ thể là bốn năm. Còn đối với thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân thường trực sẽ là 02 năm.

Ngoài ra, cũng sẽ căn cứ vào yêu cầu cụ thể, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự của từng địa phương, cơ quan, tổ chức, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ sẽ được kéo dài nhưng cũng không quá 02 năm. Còn đối với dân quân biển, tự vệ và chỉ huy đơn vị Dân quân tự vệ được kéo dài hơn nhưng không quá 50 tuổi đối với nam và 45 tuổi đối với nữ theo đúng quy định của pháp luật.

Nhận thức được tầm quan trọng và vai trò của lực lượng dân quân tự vệ trên địa bàn nước ta, trong những năm gần đây, lực lượng dân quân tự vệ đã và đang được tổ chức, xây dựng mạnh mẽ, rộng khắp ở mọi nơi. Trong thời gian tới vẫn sẽ cần tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ. Cần có các chính sách, chế độ đối với các chủ thể đã hoàn thành nghĩa vụ dân quân tự vệ để nhằm bảo đảm quyền lợi của các chủ thể này cũng như khuyến khích, động viên nhân dân tham gia vào lực lượng Dân quân tự vệ góp phần bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước ở địa phương, cơ sở.

2. Quy định về hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ:

Theo Điều 13 Luật Dân quân tự vệ năm 2019 quy định về hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ có nội dung như sau:

“1. Dân quân tự vệ đã phục vụ đủ thời hạn theo quy định tại khoản 2 Điều 8 của Luật này được công nhận hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

2. Công dân đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ nhưng còn trong độ tuổi quy định tại khoản 1 Điều 8 của Luật này thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức đăng ký, quản lý để sẵn sàng mở rộng lực lượng Dân quân tự vệ.

3. Dân quân thường trực được công nhận hoàn thành thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự.

4. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức quyết định công nhận công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.”

Theo quy định thì thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ tại chỗ, Dân quân tự vệ cơ động, Dân quân tự vệ biển, Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế là 04 năm; dân quân thường trực là 02 năm. Dân quân tự vệ đã phục vụ đủ thời hạn này được công nhận hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

Dựa vào yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự của địa phương, cơ quan, tổ chức, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ được kéo dài nhưng không quá 02 năm; đối với dân quân biển, tự vệ và chỉ huy đơn vị Dân quân tự vệ được kéo dài hơn nhưng không quá độ tuổi quy định đã nêu trên cụ thể là kéo dài đến hết 50 tuổi đối với nam và kéo dài đến hết 45 tuổi đối với nữ.

Đối với Dân quân thường trực sẽ được công nhận hoàn thành thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự.

Công dân đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ nhưng còn trong độ tuổi quy định được pháp luật quy định thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức đăng ký, quản lý để sẵn sàng mở rộng lực lượng Dân quân tự vệ.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức quyết định kéo dài độ tuổi, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ, công nhận công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

Thẩm quyền quyết định công nhận công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ được quy định thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức.

Trong thời bình, dân quân tự vệ sẽ là lực lượng nòng cốt có nhiệm vụ chính đó là vừa lao động sản xuất, vừa bảo vệ sản xuất, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, địch hoạ và các sự cố nghiêm trọng khác. Bên cạnh đó sẽ phối hợp với lực lượng an ninh cơ sở nhằm giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở. Lực lượng dân quân tự vệ còn tham gia xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện từ đó góp phần xây dựng khu vực phòng thủ địa phương ngày càng vững chắc. Ở biên giới, biển, đảo, dân quân tự vệ phối hợp với Bộ đội Biên phòng giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh biên giới của Tổ quốc ta.

Khi chiến tranh xảy ra, dân quân tự vệ sẽ là lực lượng chiến lược của chiến tranh nhân dân, làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc, tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu cũng như sẽ phải phối hợp chặt chẽ với các lực lượng khác để có thể bảo vệ địa phương, đơn vị theo kế hoạch tác chiến của khu vực phòng thủ.

Hiện nay, nhằm mục đích để có thể đấu tranh chống diễn biến hòa bình, dân quân tự vệ cần đi đầu, gương mẫu trong thực hiện các chính sách của Đảng, nhà nước cũng như đẩy mạnh tuyên truyền cho nhân dân về những thủ đoạn hành vi của các thế lực chống hoà bình trên phạm vi cả nước. Với những vai trò quan trọng của lực lượng dân quân tự vệ thì đối với các dân quân tự vệ đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ cũng sẽ được hưởng những chế độ, chính sách phù hợp do pháp luật quy định cụ thể. Pháp luật cũng cần phải đảm bảo quyền lợi cơ bản của lực lượng dân quân tự vệ trên địa bàn cả nước để lực lượng dân quân tự vệ yên tâm thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành tốt công việc được giao.