Quy trình kiểm tra hàng hóa trên phương tiện đang lưu thông. Xác định trách nhiệm của nhà báo khi viết bài, đăng tải những thông tin sai sự thật.
Quy trình kiểm tra hàng hóa trên phương tiện đang lưu thông. Xác định trách nhiệm của nhà báo khi viết bài, đăng tải những thông tin sai sự thật.
Tóm tắt câu hỏi:
Bên em là xe khách vận chuyển hàng hoá, hành khách bắc nam. Trường hợp bị cảnh sát giao thông, công an kinh tế và quản lý thị trường của một tỉnh chặn xe đòi khám xe vì có tin báo là trên xe nhà em vận chuyển hàng lậu, gian lận thương mại nhưng lệnh và quy trình không làm đúng theo pháp luật quy định và còn thuê nhà báo viết sai sự thật thì bên em phải làm những gì để bảo vệ quyền lợi và lấy lại sự minh bạch cho nhà xe ạ.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
+ Pháp lệnh quản lý thị trường năm 2016
+ Chỉ thị 21/1998/CT- TTg
2. Nội dung tư vấn:
Theo thông tin bạn cung cấp thì bên bạn là xe khách vận chuyển hàng hóa bắc- nam, hiện đang bị cảnh sát giao thông, công an kinh tế và quản lý thị trường của một tình chặn xe (yêu cầu dừng xe) đòi khám xe vì có tin báo là xe của các bạn vận chuyển hàng lậu, gian lận thương mại. Để xác định việc làm của cảnh sát giao thông, công an kinh tế và quản lý thị trường ở trên có làm đúng quy trình hay không, và để bảo vệ quyền lợi cho nhà xe của các bạn thì trong trường hợp này cần xem xét các khía cạnh sau:
Thứ nhất, về việc yêu cầu dừng xe và kiểm tra hàng hóa trên xe của cảnh sát giao thông, công an kinh tế, và quản lý thị trường.
Trước hết, việc cảnh sát giao thông, công an kinh tế, quản lý thị trường yêu cầu dừng xe, và khám xe của các bạn được xác định là do nguyên nhân nhận được tin báo về việc trên xe chở hàng hóa gian lận thương mại, hàng lậu. Có thể thấy, xử lý đối với việc kinh doanh, vận chuyển hàng hóa nhập lậu, gian lận thương mại là thuộc về thẩm quyền quản lý của cơ quan quản lý thị trường trong đó có sự phối hợp với các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền khác. Điều 7 Pháp lệnh quản lý thị trường năm 2016 quy định:
“Điều 7. Vị trí, chức năng của lực lượng Quản lý thị trường
Lực lượng Quản lý thị trường là lực lượng chuyên trách của Nhà nước thực hiện chức năng phòng, chống, xử lý các hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ; hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; hành vi vi phạm pháp luật về chất lượng, đo lường, giá, an toàn thực phẩm và gian lận thương mại; hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.”
Đồng thời, theo Chỉ thị 21/1998/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc chấm dứt việc tùy tiện dừng xe để kiểm tra, kiểm soát thì có quy định như sau:
“4. Lực lượng quản lý thị trường, thuế vụ, hải quan khi phát hiện phương tiện giao thông có chở hàng lậu thì trực tiếp liên hệ với cảnh sát giao thông đang làm nhiệm vụ nơi gần nhất để cảnh sát giao thông dừng phương tiện cho các lực lượng đó kiểm tra, kiểm soát và phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật về yêu cầu dừng phương tiện giao thông.”
Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Chỉ thị 21/1998/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ nêu trên, thì khi phát hiện phương tiện giao thông có hàng lậu thì cảnh sát giao sẽ phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, thuế vụ, hải quan thực hiện việc dừng phương tiện và kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trên xe.
Do vậy, trong trường hợp của bạn thì khi nhận được tin báo trên xe của các bạn vận chuyển hàng lậu, hàng gian lận thương mại thì các lực lượng cảnh sát giao thông, cơ quan quản lý thị trường, công an kinh tế hoàn toàn có quyền việc dừng xe (chặn xe), đòi khám xe (kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trên xe bạn). Và lực lượng quản lý thị trường là lực lượng chính trong việc thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát phương tiện trên cơ sở phối hợp với lực lượng cảnh sát kinh tế, công an giao thông.
Quy trình, trình tự khám xe, kiểm tra hàng hóa trên xe của lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế, cảnh sát giao thông khi khám xe của bạn.
Như đã phân tích ở trên, khi phát hiện có tin báo về phương tiện chở hàng hóa nhập lậu, gian lận thương mại thì trên cơ sở phối hợp với cảnh sát giao thông, công an kinh tế thì lực lượng quản lý thị trường hoàn toàn có quyền kiểm tra, kiểm soát phương tiện, hàng hóa trên xe sau khi đã yêu cầu dừng phương tiện vi phạm.
Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 3 Thông tư 09/2013/TT- BCT thì nguyên tắc kiểm tra, xử phạt hành chính của lực lượng quản lý thị trường vẫn phải tuân thủ quy định của pháp luật về kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Thông tư 09/2013/TT- BCT, đồng thời việc kiểm tra, xử phạt phải có căn cứ, đảm bảo khách quan, công bằng, đúng chức năng quyền hạn.
Cụ thể, trong trường hợp của bạn thì việc kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trên phương tiện giao thông khi có tin báo về hàng hóa nhập lậu, gian lận thương mại, được hiểu là hình thức kiểm tra đột xuất được quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư 09/2013/TT- BTC.
Đối với hình thức kiểm tra đột xuất của cơ quan quản lý thị trường thì cần tuân thủ các quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục như sau:
+ Về thẩm quyền ban hành quyết định kiểm tra: Trừ trường hợp vi phạm pháp luật quả tang, mọi trường hợp kiểm tra đều phải có quyết định bằng văn bản của Thủ trưởng cơ quan Quản lý thị trường có thẩm quyền,
+ Về trình tự, thủ tục kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trên phương tiện lưu thông trên đường: Theo quy định tại Thông tư 09/2013/TT- BCT thì trình tự, thủ tục kiểm tra, kiểm soát hàng hóa trên phương tiện đang lưu thông trên đường mà có dấu hiệu của việc vận chuyển hàng nhập lậu sẽ được thực hiện như sau:
– Sau khi nhận được tin báo, hoặc tin tố giác về hành vi vi phạm pháp luật ( trong trường hợp của bạn là tin báo về việc vận chuyển hàng lậu, hàng gian lận thương mại) hoặc là phát hiện ra dấu hiệu vi phạm pháp luật thì cơ quan quản lý thị trường sẽ thực hiện việc tiếp nhận và xử lý thông tin, từ đó ra quyết định kiểm tra nếu có căn cứ về hành vi vi phạm pháp luật này.
– Sau khi nhận được quyết định kiểm tra thì lực lượng quản lý thị trường sẽ thực hành việc tổ chức thực hiện quyết định kiểm tra theo quy định tại Chương V Thông tư 09/2013/TT- BCT. Trong trường hợp phương tiện chở, mang hàng hóa có dấu hiệu vi phạm (cụ thể ở đây là hàng nhập lậu, hàng gian lận thương mại), thì lực lượng quản lý thị trường sẽ phối hợp cùng cơ quan cảnh sát giao thông, công an kinh tế thực hiện việc dừng xe, và tiến hành kiểm tra hàng hóa trên xe.
Cụ thể, khi tiến hành kiểm tra, Tổ trưởng Tổ kiểm tra phải:
+ Xuất trình Thẻ kiểm tra thị trường và công bố quyết định kiểm tra với đối tượng hoặc người có liên quan ;
+ Thông báo cho đối tượng hoặc người có liên quan về các công chức Quản lý thị trường của Tổ kiểm tra, những người tham gia giúp việc của Tổ kiểm tra, cơ quan phối hợp và người chứng kiến nếu có.
+ Yêu cầu đối tượng được kiểm tra, hoặc người có liên quan của đối tượng được kiểm tra chấp hành quyết định kiểm tra của người có thẩm quyền và làm việc với tổ kiểm tra.
Tổ trưởng tổ kiểm tra sẽ tổ chức, điều hành việc kiểm tra theo đúng nội dung của quyết định kiểm tra.
Khi kiểm tra, nếu tổ chức, cá nhân bị kiểm tra không có hành vi vi phạm, mà kết quả kiểm tra đều chấp hành đúng pháp luật thì Tổ kiểm tra lập biên bản ghi nhận kết quả kiểm tra. Trong trường hợp kiểm tra, và phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm có hành vi vi phạm hành chính thì Tổ kiểm tra thực hiện việc lập biên bản xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật xử lý hành chính.
Dựa trên những thông tin bạn cung cấp thì cảnh sát giao thông, công an kinh tế, lực lượng quản lý thị trường của một tỉnh đã chặn xe chở hàng hóa của bên bạn và đòi khám xe vì có tin báo về việc vận chuyển hàng lậu và bạn cho rằng lệnh và quy trình không làm đúng theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, bạn lại không nói rõ lệnh kiểm tra, cũng như quy trình kiểm tra của các lực lượng này xảy ra như thế nào, và không đúng như thế nào? Trong trường hợp bạn cho rằng việc chặn xe (dừng xe) và kiểm tra kiểm soát hàng hóa, phương tiện, giấy tờ của lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế, cảnh sát giao thông không đúng với quy định của pháp luật, bạn hoàn toàn có quyền khiếu nại lên chính những người đã thực hiện việc dừng xe và kiểm tra này. Nếu việc khiếu nại không được giải quyết hoặc giải quyết không thỏa đáng thì bạn hoàn toàn có quyền khiếu nại lên Thủ trưởng cơ quan đơn vị nơi những người cảnh sát giao thông, công an kinh tế, lực lượng quản lý thị trường này để được cai thiệp giải quyết.
>>> Luật sư tư vấn pháp luật thẩm quyền kiểm tra của quản lý thị trường: 1900.6568
Thứ hai, về việc thuê nhà báo viết sai sự thật.
Theo thông tin bạn cung cấp thì liên quan đến việc xe chở hàng của bạn bị buộc dừng xe, và bị lực lượng quản lý thị trường phối hợp với cảnh sát giao thông, công an kinh tế và cảnh sát giao thông kiểm tra, kiểm soát thì bạn nói rằng lực lượng này thuê nhà báo viết sai sự thật. Nếu thông qua việc xác minh, nếu thấy nội dung bài báo được đăng có nội dung sai sự thật thì trong trường hợp này, hành vi nhà báo đã thực hiện hành vi viết báo sai sự thật, dẫn đến việc gây ảnh hưởng đến uy tín, danh tiếng của nhà xe của bạn, thì đây được xác định là một trong những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động báo chí theo quy định tại khoản 8 Điều 9 Luật báo chí năm 2016, và tùy vào mức độ vi phạm mà có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trong đó, về trách nhiệm hành chính thì khi cơ quan báo chí hoặc nhà báo thực hiện việc đăng, phát thông tin sai sự thật thì sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 8 Nghị định 159/2013/NĐ- CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí, xuất bản. Cụ thể đối với hành vi đăng, phát thông tin sai sự thật nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng; nếu gây ảnh hưởng nghiêm trọng sẽ bị phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng; nếu gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng sẽ bị phạt từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng; đồng thời còn bị buộc cải chính, xin lỗi. Để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, trong trường hợp này, bên nhà xe có thể liên hệ với cơ quan đã phát hành bài báo đưa thông tin sai sự thật nêu trên, để yêu cầu cơ quan báo chí này thực hiện việc đính chính, cải chính những thông tin sai sự thật đã đăng, đồng thời yêu cầu xin lỗi công khai để bảo vệ quyền lợi cũng như danh dự, uy tín của đơn vị mình.
Trong trường hợp bên nhà xe đã làm đơn đề nghị, hoặc kiến nghị phản ánh về việc đưa ra nội dung sai sự thật nêu trên mà phía bên cơ quan báo chí, người viết bài báo này không chịu gỡ bỏ, hoặc đính chính, cải chính thông tin thì trong trường hợp này bên nhà xe hoàn toàn có quyền khởi kiện cơ quan báo chí, người viết báo ra Tòa án để bảo vệ quyền lợi của mình.
