Gian lận trong đấu giá đất, đấu giá tài sản bị xử lý thế nào?

Hiện nay, một số tổ chức đấu giá tài sản vẫn còn tình trạng vi phạm trình tự, thủ tục dẫn đến bị hủy kết quả đấu giá; còn tình trạng “bao che”, “quân xanh, quân đỏ” giữa người tham gia đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản; xuất hiện hiện tượng “bảo kê” của băng nhóm “xã hội đen” có hành vi “đe dọa, cưỡng ép” những người tham gia đấu giá nhằm thao túng cuộc đấu giá diễn ra phức tạp, gây thất thoát tài sản, ảnh hưởng an ninh, trật tự tại địa phương.Trước thực trạng này, pháp luật đã có các biện pháp xử lý.

Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Căn cứ pháp lý:

– Luật đấu giá tài sản năm 2016;

– Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017;

– Nghị định 82/2020/NĐ-CP ngày 15/07/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã.

1. Các hành vi gian lận trong đấu giá tài sản bị cấm:

Đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản có từ hai người trở lên tham gia đấu giá theo nguyên tắc, trình tự và thủ tục được quy định của pháp luật. Đấu giá đất nằm trong đấu giá tài sản.

Các hành vị bị cấm trong đấu giá tài sản gồm hành vi của các đối tượng: đấu giá viên; tổ chức đấu giá tài sản; hội đồng đấu giá tài sản; người có tài sản đấu giá; người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, cá nhân, tổ chức khác.

Điều 9 Luật đấu giá tài sản 2016 quy định về hành vi bị nghiêm cấm:

– Nghiêm cấm đấu giá viên thực hiện các hành vi:

+) Cho cá nhân, tổ chức khác sử dụng chứng chỉ hành nghề đấu giá của mình;

+) Lợi dụng danh nghĩa đấu giá viên để trục lợi;

+) Thông đồng, móc nối với người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, tổ chức thẩm định giá, tổ chức giám định tài sản đấu giá, cá nhân, tổ chức khác để làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá, dìm giá, làm sai lệch hồ sơ đấu giá hoặc kết quả đấu giá tài sản;

+) Hạn chế cá nhân, tổ chức tham gia đấu giá không đúng quy định của pháp luật;

+) Vi phạm Quy tắc đạo đức nghề nghiệp đấu giá viên.

+) Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của luật có liên quan.

– Nghiêm cấm tổ chức đấu giá tài sản và hội đồng đấu giá tài sản  thực hiện các hành vi:

+) Thông đồng, móc nối với người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, tổ chức thẩm định giá, tổ chức giám định tài sản đấu giá, cá nhân, tổ chức khác để làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá, dìm giá, làm sai lệch hồ sơ đấu giá hoặc kết quả đấu giá tài sản;

+) Cản trở, gây khó khăn cho người tham gia đấu giá trong việc đăng ký tham gia đấu giá, tham gia cuộc đấu giá;

+) Để lộ thông tin về người đăng ký tham gia đấu giá nhằm mục đích trục lợi;

+) Nhận bất kỳ một khoản tiền, tài sản hoặc lợi ích nào từ người có tài sản đấu giá ngoài thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản theo quy định của pháp luật, chi phí dịch vụ khác liên quan đến tài sản đấu giá theo thỏa thuận đối với tổ chức đấu giá tài sản.

– Nghiêm cấm người có tài sản đấu giá thực hiện các hành vi:

+) Thông đồng, móc nối với đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản, cá nhân, tổ chức khác để làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá, dìm giá, làm sai lệch hồ sơ đấu giá hoặc kết quả đấu giá tài sản;

+) Nhận bất kỳ một khoản tiền, tài sản hoặc lợi ích nào từ đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản, người tham gia đấu giá để làm sai lệch kết quả đấu giá tài sản;

+) Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của luật có liên quan.

– Nghiêm cấm người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, cá nhân, tổ chức khác thực hiện các hành vi sau:

+) Cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật; sử dụng giấy tờ giả mạo để đăng ký tham gia đấu giá, tham gia cuộc đấu giá;

+) Thông đồng, móc nối với đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá khác, cá nhân, tổ chức khác để dìm giá, làm sai lệch kết quả đấu giá tài sản;

+) Cản trở hoạt động đấu giá tài sản; gây rối, mất trật tự tại cuộc đấu giá;

+) Đe dọa, cưỡng ép đấu giá viên, người tham gia đấu giá khác nhằm làm sai lệch kết quả đấu giá tài sản.

Hành vi gian lận trong đấu giá đất, đấu giá tài sản chủ yếu: Hành vi thông đồng, móc nối để  làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá, dìm giá, làm sai lệch hồ sơ đấu giá hoặc kết quả đấu giá tài sản.

2. Gian lận trong đấu giá đất, đấu giá tài sản bị xử lý thế nào?

Gian lận trong đấu giá đất, đấu giá tài sản có thể bị xử phạt hành chính, xử lý hình sự theo quy định pháp luật. 

2.1. Xử lý hình sự:

Căn cứ điều 218 Bộ luật hình sự 2015 quy định về tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản. Người có hành vi gian lận trong đấu giá đất, đấu giá tài sản sẽ bị xử lý hình sự ở các khung hình phạt sau:

– Thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho người khác từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với việc thực hiện một trong các hành vi:

+) Lập danh sách khống về người đăng ký mua tài sản bán đấu giá;

+) Lập hồ sơ khống, hồ sơ giả tham gia hoạt động bán đấu giá tài sản;

+) Thông đồng dìm giá hoặc nâng giá trong hoạt động bán đấu giá tài sản.

– Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với một trong các trường hợp:

+) Có tổ chức;

+) Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên;

+) Gây thiệt hại cho người khác 300.000.000 đồng trở lên;

+) Phạm tội 02 lần trở lên;

+) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt.

– Hình phạt bổ sung: phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

2.2. Xử phạt hành chính:

Mức phạt hành chính hành vi vi phạm quy định của đấu giá viên căn cứ vào điều 22 nghị định 82/2020/NĐ-CP: Đấu giá viên có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng, phạt tiền lên đến 35.000.000 đồng  hoặc bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề đấu giá từ 09 tháng đến 12 tháng,…. Ngoài ra còn có hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả (hủy kết quả đấu giá tài sản; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp; kiến nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với chứng chỉ hành nghề đấu giá, thẻ đấu giá viên bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung)

Mức phạt hành chính hành vi vi phạm quy định của người tham gia đấu giá, người có tài sản đấu giá và người có liên quan được quy định tại Điều 23 Nghị định 82/2020/NĐ-CP cụ thể mức phạt như sau:

– Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi:

+) Cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật, sử dụng giấy tờ giả mạo để đăng ký tham gia đấu giá, tham gia cuộc đấu giá;

+) Cản trở hoạt động đấu giá; gây rối, mất trật tự tại cuộc đấu giá;

+) Không trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kết quả đấu giá hoặc không ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá;

+) Ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản hoặc thành lập hội đồng đấu giá tài sản khi chưa có giá khởi điểm, trừ trường hợp tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ do Chính phủ thành lập để xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng tự đấu giá hoặc pháp luật có quy định khác;

+) Không thông báo công khai hoặc thông báo không đúng quy định trên trang thông tin điện tử của mình và trang thông tin điện tử chuyên ngành về đấu giá tài sản về việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản;

+) Đưa thông tin không đúng về tài sản đấu giá nhằm mục đích trục lợi;

+) Thỏa thuận trái pháp luật với cá nhân, tổ chức có liên quan trong hoạt động đấu giá tài sản làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba, trừ trường hợp quy định tại nghị định 182/2020/NĐ-CP;

+) Đe dọa, cưỡng ép đấu giá viên, người tham gia đấu giá khác nhằm làm sai lệch kết quả đấu giá tài sản.

– Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi thông đồng dìm giá hoặc nâng giá trong hoạt động đấu giá tài sản mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

– Biện pháp khắc phục hậu quả: Hủy kết quả đấu giá tài sản; Kiến nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xem xét việc hủy kết quả đấu giá trong trường hợp đấu giá tài sản không phải là tài sản công; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp.