Đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp

Thế chấp được hiểu là một biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ của các bên tham gia vào hợp đồng dân sự, theo đó một bên dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và không giao tài sản cho bên còn lại. Khi giao dịch dân sự có hiệu lực, hai bên tham gia vào quan hệ hợp đồng có trách nhiệm thực các quy định trên hợp đồng dân sự đã ký kết. Một bên còn lại có thể thực hiện các quyền đối với hành vi vi phạm thực hiện nghĩa vụ hợp đồng khi một trong hai bên chậm thực hiện nghĩa vụ hoặc không thực hiện nghĩa. Việc xử lý tài sản thế chấp là quyền của bên còn lại khi một bên vi phạm nghĩa vụ hợp đồng. Việc xử lý tài sản thế chấp phải được đăng ký văn bản thông báo theo quy định của pháp luật dân sự. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi xin chia sẻ tới bạn đọc quy định về việc đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp.

Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568

1. Quy định thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp

Theo quy định tại Nghị định 21/2021/NĐ-CP thì trước khi tiến hành xử lý tài sản bảo đảm, người xử lý tài sản bảo đảm phải thông báo bằng văn bản về việc xử lý tài sản bảo đảm cho các bên cùng nhận bảo đảm khác tham gia trong hợp đồng theo địa chỉ được bên bảo đảm cung cấp hoặc thực hiện đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm.

Theo đó, trước khi tiến hành xử lý tài sản thế chấp, người xử lý tài sản thế chấp phải thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp cho các bên bằng một trong hai phương thức là thông báo bằng văn bản cho các bên cùng nhận thế chấp khác theo địa chỉ được bên thế chấp cung cấp hoặc đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất (hoặc Văn phòng đăng ký đất đai đối với những nơi đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai) theo quy định của pháp luật.

2. Thủ tục Đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp

2.1. Trình tự thực hiện

Bước 1: Người yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp lựa chọn nộp hồ sơ đăng ký thế chấp đến Bộ phận tiếp nhận hồ sơ thuộc một trong các cơ quan, đơn vị sau đây:

– Phòng dịch vụ hành chính công của Sở Tài nguyên và Môi trường.

– Phòng dịch vụ hành chính công của Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã.

Bước 2: Bộ phận tiếp nhận hồ sơ yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp thực hiện các việc sau đây:

+ Kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp. Trường hợp hồ sơ không hợp lệ thì cán bộ tiếp nhận hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp sẽ từ chối nhận hồ sơ đăng ký và thực hiện hướng dẫn người yêu cầu xóa đăng ký thực hiện theo đúng quy định của pháp luật;

+ Cán bộ tiếp nhận hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp ghi số thứ tự vào phần tiếp nhận hồ sơ, ký và ghi rõ họ tên vào phần cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Đơn yêu cầu đăng ký;

+ Cán bộ tiếp nhận hồ sơ ghi vào Sổ tiếp nhận hồ sơ đăng ký thế chấp;

+ Cán bộ tiếp nhận hồ sơ cấp cho người yêu cầu đăng ký phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp;

Sau đó chuyển hồ sơ yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp cho Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất ngay trong ngày làm việc để giải quyết theo quy định.

Bước 3: Sau khi nhận đủ hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp hợp lệ do Bộ phận tiếp nhận hồ sơ chuyển đến, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất kiểm tra toàn bộ hồ sơ yêu cầu đăng ký.

– Trường hợp có căn cứ từ chối đăng ký giao dịch bảo đảm thì Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất lập văn bản từ chối đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp, trong đó nêu rõ lý do từ chối giao dịch và chuyển hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp, văn bản từ chối đăng ký cho bộ phận tiếp nhận hồ sơ để trả lại hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp và hướng dẫn người yêu cầu đăng ký thực hiện đúng quy định của pháp luật.

– Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất ghi nội dung đăng ký và thời điểm đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp  theo đúng thứ tự tiếp nhận hồ sơ vào Sổ địa chính; sau đó thông báo bằng văn bản về việc xử lý tài sản thế chấp cho các bên cùng nhận thế chấp đã đăng ký trong trường hợp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được dùng để đảm bảo thực hiện nhiều nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.

Bước 4: Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất lưu và trả hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp theo quy định:

– Lưu hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp gồm có:

+ Đơn yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp;

+ Bản chụp văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp;

+ 01 bản chính vfa 01 bản chụp văn bản ủy quyền trong trường hợp người yêu cầu đăng ký là người được ủy quyền.

– Trả lại cho người yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp gồm các loại giấy tờ sau:

+ Đơn yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp có chứng nhận của Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất;

+ 01 bản chính hoặc bản chụp văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất trả kết quả cho người yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp theo phương thức nhận kết quả trực tiếp tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất hoặc Phòng dịch vụ hành chính công của Sở Tài nguyên và Môi trường; Phòng dịch vụ hành chính công của Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố; nhận tại Ủy ban nhân dân cấp xã trong trường hợp nộp hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp tại Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc gửi qua đường bưu điện có bảo đảm theo lựa chọn của người yêu cầu đăng ký.

2.2. Cách thức thực hiện

+ Nộp hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp trực tiếp;

+ Gửi hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp qua đường bưu điện có bảo đảm;

+ Gửi hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp qua hệ thống đăng ký trực tuyến.

2.3. Thành phần, số lượng hồ sơ

– Thành phần hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp:

+  Đơn yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp theo mẫu quy định;

+ 01 bản chính và 01 bản chụp văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp;

+ 01 bản chính và 01 bản chụp văn bản ủy quyền trong trường hợp người yêu cầu đăng ký là người được ủy quyền.

Trường hợp đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp mà trong hồ sơ đăng ký thế chấp đã có một trong các loại giấy tờ như hợp đồng tín dụng có điều khoản về việc cá nhân, hộ gia đình vay vốn sử dụng vào một trong các lĩnh vực phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn hoặc Văn bản xác nhận (có chữ  ký và con dấu) của tổ chức tín dụng về việc cá nhân, hộ gia đình vay vốn sử dụng vào một trong các lĩnh vực phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn (01 bản chính) nếu có yêu cầu miễn lệ phí đăng ký thế chấp thì người yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp không phải nộp các loại giấy nêu trên.

– Số lượng hồ sơ: 01 bộ.

2.4. Thời hạn giải quyết

– Giải quyết hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp ngay trong ngày khi nhận đủ hồ sơ đăng ký hợp lệ; nếu nhận hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp sau 15 giờ thì hoàn thành việc đăng ký ngay trong ngày làm việc tiếp theo; trong trường hợp phải kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp thì cũng không quá 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp hợp lệ.

2.5. Cơ quan thực hiện thủ tục hành chính

+ Cơ quan có thẩm quyền quyết định và cơ quan trực tiếp thực hiện thủ tục đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp: Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất;

+ Cơ quan phối hợp thực hiện thủ tục đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp: Các tổ chức hành nghề công chứng.

3. Tư vấn trường hợp cụ thể

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư cho tôi hỏi một vấn đề như sau, bên tôi là bên nhận thế chấp tài sản do bên thế chấp không có khả năng thanh toán nên bên tôi đã yêu cầu và thỏa thuận rất nhiều lần. Sau đó vì không thỏa thuận được nên tôi đã khởi kiện ra Tòa án, Tòa đã giải quyết xong, bên thế chấp sẽ phải thi hành án, tuy nhiên bên cơ quan thi hành án lại gửi một thông báo đấu giá về không được thực hiện giao dịch và thông báo cho cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất có đúng không? Tôi xin cảm ơn!

Luật sư tư vấn:

Trong trường hợp của bạn:

+ Các bên không thỏa thuận được về việc trả khoản nợ nên bên nhận thế chấp sẽ có quyền yêu cầu xử lý tài sản thế chấp

+ Tòa án đã thụ lý đơn và giải quyết

+ Cơ quan thi hành án thực hiện thủ tục xử lý tài sản thế chấp

Theo quy định tại Thông tư 07/2019/TT-BTP hướng dẫn về đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành thì hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp trong trường hợp đã đăng ký thế chấp được quy định như sau:

“Người yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp trong trường hợp đã đăng ký thế chấp nộp một (01) bộ hồ sơ gồm:

1. Đơn yêu cầu đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp (01 bản chính);

2. Văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp (01 bản chính);

3. Văn bản uỷ quyền trong trường hợp người yêu cầu đăng ký là người được ủy quyền (01 bản sao có chứng thực), trừ trường hợp người yêu cầu đăng ký xuất trình bản chính Văn bản ủy quyền thì chỉ cần nộp 01 bản sao để đối chiếu.”

Như vậy, trường hợp bên thế chấp đã làm thủ tục đăng ký thế chấp thì khi tiến hành thủ tục xử lý tài sản thế chấp phải làm hồ sơ đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp lên cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất. Theo đó, trong trường hợp của bạn thì việc bên cơ quan thi hành án lại gửi một thông báo đấu giá về không được thực hiện giao dịch và thông báo cho cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất là hoàn toàn đúng quy định của pháp luật, bởi bạn chưa thực hiện việc đăng ký văn bản thông báo về việc xử lý tài sản thế chấp trong trường hợp đã đăng ký thế chấp.