Dân chủ gián tiếp là gì? Phân biệt với hình thức dân chủ trực tiếp?

1. Dân chủ gián tiếp là gì?

Dân chủ có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp ‘demokratia’ là hình thức chính phủ theo đó người dân có quyền ủy quyền, thảo luận và quyết định luật pháp (dân chủ trực tiếp hoặc chọn các quan chức sẽ đại diện thay cho mình- dân chủ gián tiếp).

Trong đó dân chủ đại diện hay còn gọi là dân chủ gián tiếp là một loại hình dân chủ mà những người được bầu ra đại diện cho một nhóm người trái ngược với dân chủ trực tiếp. Đây là một hệ thống chính phủ tạo ra một giai đoạn bổ sung giữa bỏ phiếu công khai và tạo ra luật pháp. Thay vì bỏ phiếu thông qua luật, công dân bầu ra các quan chức để soạn thảo, tranh luận và ban hành luật. Ý tưởng chính ở đây là công dân tin tưởng những chính trị gia được bầu để thực hiện ý chí của những người đã bầu họ.

Đây là cách cai trị phổ biến nhất, với 60 phần trăm các quốc gia sử dụng nền dân chủ đại diện với các quan chức được bầu.

2. Ví dụ về nền dân chủ gián tiếp ở Hoa Kỳ hiện nay:

Hoa Kỳ là một ví dụ điển hình về nền dân chủ gián tiếp, với các đảng phái chính trị.

Ý tưởng về nền dân chủ đại diện cho Hoa Kỳ đến từ những người soạn thảo Hiến pháp . Họ không tán thành việc trao cho công chúng những quyền lực lớn hơn và sợ “sự chuyên chế của đa số”. Người ta tin rằng bằng cách đưa các quan chức được bầu vào, các cá nhân có cơ hội được lắng nghe nhiều hơn trước đa số có quan điểm cực đoan.

Khái niệm đưa các đại diện được bầu vào sau đó đã trở thành luật thông qua hiến pháp . Các nhà soạn thảo đã đồng ý rằng những đại diện được bầu này sẽ có thể chọn tổng thống và cần có một Tòa án Tối cao để duy trì hiến pháp. Người ta cũng quyết định rằng những người được bầu vào Hạ viện sẽ phục vụ nhiệm kỳ hai năm. Tuy nhiên, họ không được bầu bởi công dân thông qua bỏ phiếu công khai cho đến năm 1913 và Tu chính án thứ 17 .

Những ý tưởng cơ bản do những người soạn thảo đưa ra vẫn còn hiệu lực cho đến ngày nay. Có các đại diện được bầu ở cả hai viện của Quốc hội. Cử tri bầu ra những người trong Hạ viện và Thượng viện. Các đại diện được bầu bổ sung được tìm thấy ở cấp tiểu bang với các thống đốc và cơ quan lập pháp tiểu bang.

Sau đó là hệ thống bầu cử tổng thống. Công chúng không thực sự có nhiều tiếng nói về việc ai sẽ lãnh đạo đất nước trong bốn năm tới. Họ có thể bỏ phiếu cho các đại diện dựa trên đảng chính trị của họ và các đại biểu của đảng sẽ bỏ phiếu cho các ứng cử viên tại hội nghị của họ. Nhiều cử tri chỉ cần chờ xem ai được đề cử qua các cuộc bầu cử sơ bộ và sau đó bỏ phiếu theo đảng chứ không phải theo người.

Tất cả điều này đều có ý nghĩa trong thế giới chính trị khi các thỏa thuận và liên minh được thực hiện trước một nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên, người tốt nhất cho vai trò này không nhất thiết phải là người có sức hấp dẫn lớn đối với công chúng. Đó là nơi giúp tổng thống chỉ có quyền hạn hạn chế.

3. Lợi ích của nền dân chủ gián tiếp:

Có một số lợi ích quan trọng cho thấy tại sao phương pháp này vẫn giữ nguyên vị trí. Đó là những lợi ích trong việc có các thượng nghị sĩ tiểu bang chăm sóc đời sống văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội cho công dân của họ. Các cử tri có cơ hội đưa người đại diện ưa thích, tin tưởng của họ phụ trách và sau đó không phải lo lắng về lá phiếu cho đến các cuộc bầu cử lớn. Họ vẫn có thể viết thư cho các quan chức và vận động tranh cử, nhưng không có áp lực phải bỏ phiếu cho mọi thứ có ý nghĩa quan trọng đối với quốc gia.

Các đại diện của tiểu bang sẽ có thể bỏ phiếu dựa trên ý chí của người dân và làm những gì tốt nhất cho khu vực của họ. Họ là những người có kiến ​​thức, hiểu biết và tầm ảnh hưởng để có thể hoàn thành hiệu quả nhất quá trình bầu của theo phương pháp của nền dân chủ gián tiếp này.

Những người ủng hộ một hệ thống dân chủ cho một nền cộng hòa có xu hướng đi theo cách tiếp cận gián tiếp vì những lợi ích trên.

4. Nhược điểm của nền dân chủ gián tiếp:

Mặc dù phương pháp này hoạt động có hiệu quả, nhưng nó không hoàn hảo. Vấn đề lớn nhất là những quan chức này là không có nghĩa vụ pháp lý phải phản ánh ý chí của người dân. Họ có thể nói rằng họ sẽ làm một việc và sau đó làm một việc khác. Ảnh hưởng chính trị, lợi ích tiền tệ và các yếu tố tham nhũng khác có thể làm tổn hại đến sự liêm chính của những đại biểu đại diện cho người dân.

Một vấn đề khác ở đây là việc ngắt kết nối với các quy trình chính trị này có thể gây ra sự thờ ơ của cử tri. Nếu công dân tin rằng quan điểm của họ không quan trọng, thì đâu là động lực để bỏ phiếu? Đây là vấn đề quan trọng cần phải được quan tâm.

5. Phân biệt dân chủ gián tiếp với hình thức dân chủ trực tiếp:

5.1. Về đại diện:

Trong một nền dân chủ Gián tiếp, người dân (các cử tri) bầu ra những đại diện sẽ thay họ đưa ra các quyết định chính trị và thông qua luật. Các nhà lãnh đạo hoặc chính trị gia được bầu lên nắm quyền để đại diện cho lợi ích của người dân của họ. Trong khi đó, trong một nền dân chủ trực tiếp, các cử tri (cử tri) quyết định các sáng kiến ​​​​chính sách mà không có đại diện lập pháp làm ủy quyền, điều này có nghĩa là người dân tự mình đưa ra tất cả các quyết định chính trị để xây dựng và thông qua luật.

5.2. Về bầu cử:  

Công dân của cả nền dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện-gián tiếp luôn có thể bỏ phiếu trong các cuộc trưng cầu dân ý, họ cũng có thể bãi nhiệm các quan chức nhà nước, nhưng trong nền dân chủ trực tiếp, các quyết định của người dân luôn được tôn trọng. Trong khi đó, trong một nền dân chủ đại diện, khi người dân muốn bỏ phiếu cho người đại diện, họ có thể phớt lờ quyền bỏ phiếu của người dân và tiếp tục với vị trí, quyết định của mình.

5.3. Về quy mô :

Dân chủ trực tiếp là hình thức dân chủ chỉ phù hợp với các cộng đồng nhỏ hoặc quốc gia nhỏ. Trong khi đó dân chủ đại diện- gián tiếp là hình thức dân chủ thích hợp nhất cho một nước lớn. Điều này là do thực tế là tất cả mọi người không thể nắm quyền và nó đòi hỏi một số lượng người hợp lý để đại diện cho toàn bộ dân chúng.

5.4. Hoạt động tích cực:

Trong một nền dân chủ trực tiếp, công dân của đất nước tham gia tích cực nhất vào chính phủ của họ vì họ có sự tham gia và sự tham gia ấy là trực tiếp vào chính phủ, trong khi ở một hình thức dân chủ gián tiếp, công dân chủ yếu cho phép đại diện của họ đưa ra quyết định cho họ trong khi họ ngồi sang một bên thực hiện quyền hạn của mình.

5.5. Bổ nhiệm quan chức:

Theo chế độ dân chủ gián tiếp, nó cung cấp một cơ chế mà ở đó các quan chức được bầu có thể bổ nhiệm những người và công dân bình thường để phục vụ ở những vai trò và vị trí nhất định. Một ví dụ về điều này là: Tổng thống Hoa Kỳ (Mỹ) có thể bổ nhiệm các thành viên nội các với sự chấp thuận của quốc hội.

Trong trường hợp cần có phó tổng thống mới, tổng thống có thể bổ nhiệm một phó tổng thống khác thay vì tiến hành một cuộc bầu cử khác cho phó tổng thống mới. Trong một hình thức dân chủ trực tiếp, người dân không được chỉ định cho các công việc được ủy quyền như vậy.

5.6. Các đảng chính trị :

Trong một nền dân chủ gián tiếp, có một hình thức tổ chức của các đảng phái chính trị. Các đảng này được đăng ký và họ sẽ tiến hành một cuộc bầu cử nội bộ được gọi là bầu cử sơ bộ để chọn ứng cử viên đại diện cho họ trong cuộc bầu cử chính. Sau cuộc bầu cử chính, người dân có thể quyết định ai sẽ đại diện cho họ trong số tất cả các ứng cử viên này. Trong khi đó, trong một nền dân chủ trực tiếp, sự đa dạng của các đảng chính trị như vậy là không cần thiết.

5.7. Trách nhiệm giải trình chính trị :

Trách nhiệm giải trình chính trị là quá trình theo đó một chính trị gia đưa ra quyết định thay mặt người dân và ngược lại, người dân có quyền xử phạt hoặc khen thưởng chính trị gia đó. Trong một nền dân chủ gián tiếp, công dân (người dân) có quyền bầu và ủy quyền cho quan chức được bầu thông qua quá trình bầu cử định kỳ để đại diện và hành động vì lợi ích tốt nhất của họ.

Công dân trong một nền dân chủ đại diện cũng có thể dựa vào các phần thưởng, hoặc các hình phạt để truyền đạt và thuyết phục các đại biểu dân cử làm việc và không hành động trái với lợi ích của nhân dân. Trong nền dân chủ trực tiếp, không có nhiều trách nhiệm chính trị vì người dân là những người nắm quyền.

5.8. Minh bạch trong chính phủ :

Minh bạch trong chính phủ là một nguyên tắc theo đó những người bị ảnh hưởng bởi các quyết định hành chính của chính phủ được phép tiếp cận kết quả cũng như quá trình dẫn đến các quyết định đó.

Một chính phủ minh bạch có nghĩa là chính phủ được bổ nhiệm hành động công khai với sự hiểu biết của công dân về các quyết định mà họ đang đưa ra. Trong một nền dân chủ đại diện, các đại diện được bầu luôn minh bạch trong các giao dịch của họ với công dân trong khi ở một nền dân chủ trực tiếp, khái niệm minh bạch bị hạn chế.