Chính sách thương mại quốc tế là gì? Chức năng và ý nghĩa?

1. Chính sách thương mại quốc tế là gì?

Chính sách thương mại hay còn được biết đến là chính sách thương mại quốc tế là tập hợp các hiệp định, quy định và thông lệ của một chính phủ có ảnh hưởng đến thương mại với nước ngoài. Mỗi quốc gia xác định các tiêu chuẩn riêng cho thương mại, bao gồm thuế quan, trợ cấp và các quy định của quốc gia đó.

Các chính sách thương mại quốc tế có ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế quốc tế và thị trường tài chính. Chúng ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái, sự sẵn có của hàng hóa và giá mà mọi người phải trả cho chúng, trong số nhiều yếu tố kinh tế khác.

Tìm hiểu cách các chính sách thương mại quốc tế có thể được thiết kế để tăng lượng thương mại quốc tế hoặc tại sao, trong một số trường hợp, các nhà hoạch định chính sách có thể hướng tới việc giảm thương mại quốc tế.

Chính sách thương mại đề cập đến tập hợp các thông lệ, luật, quy định và thỏa thuận chính thức của một quốc gia chi phối các thông lệ thương mại quốc tế hoặc xuất nhập khẩu ra nước ngoài. Các chính sách thương mại nhằm củng cố nền kinh tế trong nước.

Một số chính sách thương mại được hệ thống hóa thành luật; những người khác là một phần của các thông lệ mà các quan chức và nhà ngoại giao của một quốc gia tuân theo. Chúng nhằm phản ánh triết lý quốc gia về thương mại quốc tế.

Các chính sách thương mại có thể nhằm vào một số vấn đề liên quan đến xuất nhập khẩu, chẳng hạn như trả đũa nước ngoài, việc làm, hoặc thuế quan; hoặc họ có thể tập trung vào việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, thiết lập các tiêu chuẩn thúc đẩy hợp tác và giảm các rào cản thương mại, hoặc thiết lập các hiệp định thương mại và luật thương mại.

Các chính sách thương mại khác có thể nhấn mạnh đến việc tìm kiếm thị trường xuất khẩu cho hàng hóa sản xuất trong nước, khuyến khích đi lại và du lịch từ các nước khác, hoặc hạn chế và đánh thuế mạnh hàng nhập khẩu để bảo vệ các nhà sản xuất trong nước.

2. Chức năng của chính sách thương mại quốc tế?

Chính sách thương mại được thiết lập khi một chính phủ đặt ra các tiêu chuẩn và luật liên quan đến thương mại quốc tế. Thương mại quốc tế, các giao dịch kinh tế được thực hiện giữa các quốc gia. Trong số các mặt hàng thường được giao dịch là hàng tiêu dùng, chẳng hạn như ti vi và quần áo; tư liệu sản xuất, chẳng hạn như máy móc; và nguyên liệu và thực phẩm. Các giao dịch khác liên quan đến dịch vụ, chẳng hạn như dịch vụ du lịch và thanh toán cho các bằng sáng chế nước ngoài (xem ngành dịch vụ). Các giao dịch thương mại quốc tế được thực hiện thuận lợi nhờ thanh toán tài chính quốc tế, trong đó hệ thống ngân hàng tư nhân và ngân hàng trung ương của các quốc gia thương mại đóng vai trò quan trọng.

Chính sách thương mại được xây dựng dựa trên thương mại quốc tế và các giao dịch tài chính đi kèm thường được tiến hành với mục đích cung cấp cho một quốc gia những hàng hóa mà quốc gia đó thiếu để đổi lấy những hàng hóa mà quốc gia đó sản xuất dồi dào; các giao dịch như vậy, hoạt động cùng với các chính sách kinh tế khác, có xu hướng cải thiện mức sống của một quốc gia. Phần lớn lịch sử hiện đại của quan hệ quốc tế liên quan đến nỗ lực thúc đẩy thương mại tự do hơn giữa các quốc gia. Bài báo này cung cấp một cái nhìn tổng quan lịch sử về cấu trúc của thương mại quốc tế và về các thể chế hàng đầu đã được phát triển để thúc đẩy thương mại như vậy.

Trong một số trường hợp, một quốc gia sẽ theo đuổi chính sách bảo hộ tích cực hơn được thiết kế để tạo lợi thế cho các ngành công nghiệp trong nước của mình hơn các đối thủ cạnh tranh quốc tế. Các chính sách bảo hộ có thể bao gồm việc thiết lập hạn ngạch đối với số lượng hàng hóa nhập khẩu được phép nhập khẩu trong một quốc gia, áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu và cung cấp trợ cấp cho các nhà sản xuất trong nước.

Mặt khác, một quốc gia có thể muốn tăng cường đầu tư quốc tế và theo đuổi chính sách thương mại tự do (đôi khi được gọi là “chính sách thương mại mở”) nhằm giảm bớt các rào cản đối với hoạt động kinh doanh. Nhiều quốc gia thiết lập chính sách thương mại giữa hai thái cực, điều chỉnh chúng khi nền kinh tế toàn cầu và áp lực chính trị trong nước thay đổi.

Ngoài ra chính sách thương mại quốc tế còn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước mở rộng thị trường ra nước ngoài, tham gia mạnh mẽ vào phân công lao động quốc tế, khai thác triệt để lợi thế so sánh của quốc gia và doanh nghiệp. Bên canh đó là bảo vệ thị trường nội địa, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước có khả năng đứng vững và vươn lên trong hoạt động kinh doanh quốc tế, đáp ứng yêu cầu tăng cường lợi ích quốc gia.

3. Ý nghĩa của chính sách thương mại quốc tế:

Chính sách thương mại quốc tế là chìa khóa cho sự trỗi dậy của nền kinh tế toàn cầu. Trong nền kinh tế toàn cầu, cung và cầu – và do đó giá cả – đều tác động và bị ảnh hưởng bởi các sự kiện toàn cầu. Ví dụ, thay đổi chính trị ở châu Á có thể dẫn đến tăng chi phí lao động. Điều này có thể làm tăng chi phí sản xuất cho một công ty giày thể thao của Mỹ có trụ sở tại Malaysia, sau đó sẽ dẫn đến việc tăng giá tính cho một đôi giày thể thao mà người tiêu dùng Mỹ có thể mua tại trung tâm mua sắm địa phương của họ.

Chính sách thương mại quốc tế là sự trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các quốc gia. Giao dịch trên toàn cầu mang lại cho người tiêu dùng và các quốc gia cơ hội tiếp xúc với hàng hóa và dịch vụ không có sẵn ở quốc gia của họ hoặc đắt hơn trong nước. Tuy nhiên, một số người cho rằng thương mại quốc tế thực sự có thể gây hại cho các quốc gia nhỏ hơn, khiến họ gặp bất lợi lớn hơn trên trường thế giới.

Việc trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ giữa các dân tộc khác nhau là một tập tục lâu đời, có lẽ đã lâu đời như lịch sử loài người. Tuy nhiên, thương mại quốc tế đề cập cụ thể đến sự trao đổi giữa các thành viên của các quốc gia khác nhau, và các tài khoản và giải thích về thương mại đó chỉ bắt đầu (bất chấp các cuộc thảo luận rời rạc trước đó) chỉ với sự trỗi dậy của quốc gia-nhà nước hiện đại vào cuối thời Trung cổ Châu Âu.

Khi các nhà tư tưởng chính trị và triết học bắt đầu xem xét bản chất và chức năng của quốc gia, thương mại với các quốc gia khác đã trở thành một chủ đề cụ thể trong cuộc điều tra của họ. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi phát hiện ra một trong những nỗ lực sớm nhất để mô tả chức năng của thương mại quốc tế trong hệ thống tư tưởng mang tính dân tộc cao mà ngày nay được gọi là chủ nghĩa trọng thương.

Chính sách thương mại quốc tế được xây dựng nhằm mục đích mở rộng thương mại có thể mang lại một số lợi ích kinh tế cho một quốc gia. Nó có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện thị trường việc làm, hạ giá thành hàng hóa và nâng cao mức sống. Mở rộng thương mại dẫn đến nhiều lựa chọn sản phẩm hơn cho người tiêu dùng và doanh nghiệp như:

+ Để có chiến lược phát triển doanh nghiệp và các giải pháp kinh doanh phù họp với pháp luật nước chủ nhà, khai thác các yếu tố thuận lợi của môi trường chính sách.

+ Nhằm tìm cách thâm nhập, mở rộng thị trường, xác định chiến lược kinh doanh phù hợp đạt hiệu quả kinh tế.

+ Điều chỉnh sản xuất, kinh doanh và hoạt động thương mại tuỳ theo sự thay đổi về chính sách của các nước.

+ Phát triển các quan hệ đối tác, bạn hàng trong quan hệ thương mại và đầu tư.

Các chính sách thương mại giảm thuế quan, hạn ngạch và các rào cản khác đối với hàng nhập khẩu nói chung dẫn đến việc giảm giá và nhiều lựa chọn hơn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, các nhà sản xuất bán hàng cho khách hàng trong nước thường thích chính sách hạn chế nhập khẩu hơn. Việc nghiên cứu chính sách thương mại quốc tế giúp:

+ Rút kinh nghiệm, đánh giá thực tiễn chính sách để xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách thương mại quốc tế của quốc gia sao cho có hiệu quả kinh tế cao nhất.

+ Hướng dẫn, tư vấn, giúp đỡ các doanh nghiệp phát triển quan hệ kinh tế đối ngoại.

+ Tham gia hoạch định chính sách kinh tế khác phù hợp với điều kiện thương mại trong và ngoài nước.