Án phí tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

1. Thế nào là bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng?

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là việc một bên có lỗi gây thiệt hại cho người khác phải bồi thường những tổn thất mà người đó phải chịu.

Theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, thiệt hại ngoài hợp đồng bao gồm thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, tổ chức.

Để được bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, cần có các yếu tố sau:

– Có hành vi gây thiệt hại: Hành vi gây thiệt hại có thể là hành vi trái pháp luật, hành vi hợp pháp nhưng không được pháp luật cho phép hoặc hành vi hợp pháp nhưng thực hiện không đúng quy định của pháp luật.

– Có thiệt hại xảy ra: Thiệt hại là những tổn thất về vật chất hoặc tinh thần mà người bị thiệt hại phải chịu.

– Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi gây thiệt hại và thiệt hại xảy ra: Mối quan hệ nhân quả là mối quan hệ giữa hành vi gây thiệt hại và thiệt hại xảy ra, trong đó hành vi gây thiệt hại là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thiệt hại xảy ra.

– Có lỗi của người gây thiệt hại: Lỗi là thái độ tâm lý của người gây thiệt hại thể hiện ở việc nhận thức và điều khiển hành vi của mình. Lỗi có thể là lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý.

Ví dụ:

+ A lái xe ô tô không cẩn thận, gây tai nạn cho B, làm B bị thương và mất khả năng lao động. Trong trường hợp này, A phải bồi thường thiệt hại cho B bao gồm chi phí y tế, chi phí bồi dưỡng sức khỏe, tiền trợ cấp hàng tháng cho B, chi phí mai táng nếu B chết,…

+ C chủ cơ sở sản xuất thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, khiến D bị ngộ độc thực phẩm. Trong trường hợp này, C phải bồi thường thiệt hại cho D bao gồm chi phí y tế, chi phí bồi dưỡng sức khỏe, tiền bồi thường thiệt hại tinh thần,…

2.  Án phí tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng:

Theo khoản 3 Điều 24 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, vụ án dân sự không có giá ngạch là vụ án mà trong đó yêu cầu của đương sự không phải là một số tiền hoặc không thể xác định được giá trị bằng một số tiền cụ thể.

Căn cứ theo Điều 7 và Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, mức án phí và tạm ứng án phí sơ thẩm đối với vụ án dân sự không có giá ngạch như sau:

Khoản 3 Điều 24 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định: Vụ án dân sự có giá ngạch là vụ án mà trong đó yêu cầu của đương sự là một số tiền hoặc là tài sản có thể xác định được bằng một số tiền cụ thể.

Căn cứ Điều 7 và Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, mức án phí và tạm ứng án phí sơ thẩm đối với vụ án có giá ngạch được quy định như sau:

3. Thủ tục khởi kiện vụ án bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng:

Sau khi xác định được thẩm quyền giải quyết tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, nguyên đơn cần chuẩn bị hồ sơ khởi kiện và nộp đơn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền.

– Hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện bao gồm các giấy tờ sau:

– Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

– Các tài liệu, chứng cứ chứng minh thiệt hại, bao gồm:

o   Biên bản do cơ quan có thẩm quyền lập về vụ việc gây thiệt hại.

o   Văn bản thỏa thuận của các bên về việc bồi thường thiệt hại (nếu có).

o   Các giấy tờ chứng minh thiệt hại về tài sản, sức khỏe, tinh thần,…

– Chứng minh nhân dân, hộ khẩu của nguyên đơn (bản sao có công chứng, chứng thực).

Trình tự nộp đơn khởi kiện

Nguyên đơn có thể nộp đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án, gửi qua đường bưu chính hoặc gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Thụ lý vụ án

Thẩm phán thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và các tài liệu, chứng cứ kèm theo. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho các đương sự và cơ quan, tổ chức có liên quan về việc đã thụ lý vụ án.

Tiến hành tố tụng

Tiến trình giải quyết vụ án bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng được thực hiện theo thủ tục sơ thẩm và các thủ tục khác theo quy định chung về tố tụng dân sự.

Chú ý

– Người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí theo quy định của pháp luật.

– Nguyên đơn có thể ủy quyền cho người khác thực hiện việc khởi kiện vụ án.

Ví dụ

Ông A bị ông B đâm xe gây thương tích, phải nhập viện điều trị. Ông A yêu cầu ông B bồi thường thiệt hại về sức khỏe, chi phí điều trị, tiền bồi dưỡng sức khỏe,…

Trong trường hợp này, ông A cần xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp là Tòa án nhân dân cấp huyện nơi ông B cư trú.

Hồ sơ khởi kiện của ông A bao gồm:

– Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS.

– Biên bản do Công an lập về vụ tai nạn giao thông.

– Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

– Hóa đơn, chứng từ chi phí điều trị.

– Chứng minh nhân dân, hộ khẩu của ông A (bản sao có công chứng, chứng thực).

Ông A có thể nộp đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi ông B cư trú hoặc gửi qua đường bưu chính.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho ông A, ông B và cơ quan Công an về việc đã thụ lý vụ án.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Bộ luật Dân sự 2015;

– Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015;

– Nghị Quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án.