Trên thực tế, nhiều người đại diện theo pháp luật của công ty có những hành vi vi phạm quy định của pháp luật hình sự vì vậy đã bị áp dụng biện pháp tạm giam để phục vụ cho công tác điều tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vậy ai sẽ là người quản lý công ty khi người đại diện theo pháp luật bị tạm giam?
Mục lục bài viết
1. Ai quản lý công ty khi người đại diện pháp luật bị tạm giam?
Tạm giam theo quy định của pháp luật được xem là biện pháp cách ly bị can và bị cáo với xã hội trong một khoảng thời gian nhất định nhằm mục đích ngăn chặn hành vi trốn tránh pháp luật và cản trở quá trình điều tra, cản trở quá trình xét xử hoặc có thể tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội mới trên thực tế của các bị can, bị cáo và đảm bảo cho quá trình điều tra được diễn ra thuận lợi. Tạm giam được nhận định là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền tự do thân thể của con người. Biện pháp tạm giam sẽ được áp dụng với các chủ thể trong xã hội khi có đầy đủ những điều kiện luật định và xét thấy cần phải áp dụng biện pháp này để đảm bảo an toàn xã hội và đảm bảo tính nghiêm minh. Nhiều người đặt ra câu hỏi: Nếu người đại diện theo pháp luật của công ty bị tạm giam thì ai sẽ là người quản lý công ty? Để trả lời được câu hỏi này thì cần phải tìm hiểu quy định của pháp luật về tố tụng hình sự và doanh nghiệp. Căn cứ theo quy định tại Điều 12 của Luật doanh nghiệp năm 2022 thì có thể nói, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được xác định là cá nhân có chức năng đại diện cho doanh nghiệp đó và thực hiện quyền, nghĩa vụ phát sinh từ những giao dịch của doanh nghiệp đó. Bên cạnh đó, những đối tượng được xác định là đại diện cho doanh nghiệp với tư cách là người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn và bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trước cơ quan nhà nước có thẩm quyền, có thể là trọng tài hoặc tòa án, bảo đảm quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật của công ty. Công ty trách nhiệm hữu hạn có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật, vấn đề này phù hợp với quy định của pháp luật trên thực tế. Điều lệ công ty quy định cụ thể về số lượng, quy định cụ thể về chức năng quản lý, quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của những người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp. Trên thực tế, nếu như công ty có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật thì điều lệ của công ty cũng cần phải quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của từng người đại diện theo pháp luật đó. Trong trường hợp việc phân chia quyền và nghĩa vụ của từng người đại diện theo pháp luật chưa được quy định cụ thể trong điều lệ của công ty khi đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì mỗi người đại diện theo pháp luật của công ty đều được xác định là người đại diện có đầy đủ thẩm quyền của doanh nghiệp trước bên thứ ba. Và đồng thời, tất cả những người đại diện theo pháp luật đều phải chịu trách nhiệm liên đới đối với thiệt hại gây ra cho công ty theo quy định của pháp luật về dân sự và quy định khác của văn bản pháp luật có liên quan. Trong trường hợp, nếu như công ty chỉ có một người đại diện theo pháp luật và người này đang bị tạm giam theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thì hội đồng thành viên sẽ cử ra người khác làm người đại diện theo pháp luật của công ty đó, trường hợp công ty được hoạt động dưới mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, nếu có thành viên là cá nhân làm đại diện theo pháp luật của công ty đang bị tạm giam thì thành viên còn lại sẽ đương nhiên là người đại diện theo pháp luật của công ty cho đến khi có quyết định mới của hội đồng thành viên về người đại diện theo pháp luật của công ty đó.
Tóm lại, khi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp mà bị cơ quan điều tra tạm giam, thì những chủ thể được xác định là chủ sở hữu công ty (doanh nghiệp tư nhân), hội đồng thành viên (công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh), hội đồng quản trị (công ty cổ phần) sẽ cử người khác làm người đại diện theo pháp luật của công ty cho đến khi người bị tạm giam được trả tự do.
2. Người đại diện của công ty bị tạm giam có những quyền gì?
Căn cứ theo quy định tại Điều 9 của Luật thi hành án tạm giữ và tạm giam năm 2015 có quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của người bị tạm giam. Theo đó thì người đại diện của công ty thì bị tạm giam sẽ có những quyền sau đây:
– Được bảo vệ an toàn về tính mạng và thân thể, bảo vệ an toàn về tài sản và được tôn trọng danh dự nhân phẩm dưới bất kỳ hình thức nào, được phổ biến đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình cũng như phổ biến về nội quy của các cơ sở giam giữ;
– Được thực hiện quyền bầu cử theo quy định của pháp luật trong hoạt động bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp, có quyền bỏ phiếu trưng cầu dân ý theo quy định của pháp luật;
– Được bảo vệ chế độ ăn uống và chế độ đồ dùng sinh hoạt cá nhân, chăm sóc y tế và sức khỏe tinh thần, họ được quyền nhận thư và nhận quà, nhận sách báo và tài liệu gửi từ bên ngoài;
– Được gặp thân nhân và những người bào chữa để bảo vệ quyền lợi của mình, tiếp xúc trực tiếp với lãnh sự và được hướng dẫn, giải thích về quyền tự bào chữa, có quyền nhờ người bào chữa và trợ giúp pháp lý cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
– Được quyền yêu cầu trả tự do khi hết thời hạn tạm giam hoặc hết thời hạn tạm giữ theo quy định của pháp luật, những đối tượng này cũng được quyền gặp người đại diện hợp pháp để thực hiện các giao dịch dân sự trên thực tế;
– Được quyền khiếu nại hoặc tố cáo hành vi vi phạm quy định của pháp luật bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, cũng có thể được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật nếu cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện hoạt động tạm giữ hoặc tạm giam trái quy định của pháp luật;
– Được hưởng các quyền tự do khác của công dân;
– Bên cạnh đó, những người bị tạm giam cũng phải có nghĩa vụ chấp hành đầy đủ yêu cầu và hướng dẫn của người có thẩm quyền quản lý, phải chấp hành đầy đủ nội quy của các cơ sở giam giữ và quy định của pháp luật có liên quan.
3. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp:
Căn cứ theo quy định tại Điều 13 của Luật doanh nghiệp năm 2022 có quy định cụ thể về trách nhiệm của những đối tượng được xác định là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, cụ thể bao gồm những trách nhiệm cơ bản sau đây:
– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ phải có trách nhiệm thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật, thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực nhất và tốt nhất nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp;
– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có nghĩa vụ trung thành với lợi ích của doanh nghiệp, không được thực hiện các hành vi xâm phạm đến lợi ích của doanh nghiệp, không được lợi dụng địa vị và chức vụ của mình hoặc sử dụng các thông tin và cơ hội kinh doanh, sử dụng trái phép tài sản của doanh nghiệp để nhằm mục đích tư lợi cá nhân hoặc phục vụ cho lợi ích của các tổ chức và cá nhân khác;
– Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ phải có trách nhiệm thông báo kịp thời và đầy đủ, thông báo chính xác cho doanh nghiệp về tình hình hoạt động của doanh nghiệp mình, những đối tượng được xác định là người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần hoặc phần vốn góp phù hợp với quy định của pháp luật;
– Những đối tượng được xác định là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ phải chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại do doanh nghiệp xuất phát từ hành vi vi phạm trách nhiệm theo như phân tích nêu trên.
Như vậy có thể nói, khi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp mà bị cơ quan điều tra tạm giam để phục vụ cho công tác điều tra hoặc xét xử theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì chủ sở hữu công ty hoặc hội đồng thành viên hoặc hội đồng quản trị sẽ cử ra người khác làm người đại diện theo pháp luật của công ty đó. Người đại diện theo pháp luật của công ty sẽ phải tuân thủ đầy đủ trách nhiệm nêu trên.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Doanh nghiệp năm 2020;
– Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015;
– Văn bản hợp nhất 03/VBHN-BCA năm 2022 hợp nhất Nghị định hướng dẫn Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam do Bộ Công an ban hành.
