Phân tích tấn bi kịch của Hồn Trương Ba da hàng thịt có thể là một phân môn khó đối với nhiều học sinh. Vì vậy, việc triển khai, sắp xếp nội dung phải hợp lý, mạch lạc. Bài viết dưới đây sẽ giúp các em hiểu thêm về điều đó.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích bi kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt ngắn gọn nhất:
1.1. Mở bài:
– Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm;
– Giới thiệu về bi kịch của nhân vật hồn Trương Ba
1.2. Thân bài:
* Bi kịch về sự thoái hóa của nhân vật Trương Ba trong trích đoạn mở đầu bằng lớp đầu tiên của cảnh 7, đó là đoạn hội thoại giữa Linh hồn Trương Ba và Xác hàng thịt.
Linh hồn Trương Ba đang trong trạng thái vô cùng tuyệt vọng, nỗi đau có thể diễn tả bằng những câu ngắn, đầy cảm xúc, cùng với một ước muốn khao khát. Hồn thất vọng bởi không thể nào thoát ra khỏi cái thân xác mà linh hồn ghê tởm. Nỗi đau của anh không còn là của riêng anh nữa. Trương Ba bây giờ rất thô lỗ và kiêu ngạo. Linh hồn Trương Ba cũng đang rơi vào trạng thái tuyệt vọng.
– Trong đoạn hội thoại với xác anh hàng thịt, Linh hồn Trương Ba ở thế yếu, đuối lí bởi xác nói những điều mà dù hồn có muốn hay không muốn thì vẫn phải thừa nhận tất cả những sự thật đó.
Trong đoạn hội thoại này, xác hàng thịt chiếm ưu thế, vì vậy nó vui vẻ tuôn ra những câu thoại dài với chất giọng khi thì mỉa mai cười nhạo lúc thì dạy những bài học cuộc sống, chỉ trích, trêu chọc. Hồn chỉ tung ra những câu thoại ngắn với giọng nhát gừng kèm theo những tiếng than thở.
– Đây là cuộc đấu tranh giữa hồn và xác cùng tồn tại trong một con người. Thể xác và linh hồn có quan hệ hữu cơ với nhau, cả hai đều gắn bó với nhau để cùng sống và cùng tồn tại.
* Bi kịch của hồn Trương Ba được đưa lên đến đỉnh điểm, cao trào là đoạn đối thoại giữa Hồn Trương Ba với những người thân. Đó là bi kịch bị chối bỏ.
– Người vợ mà anh từng yêu thương hết mực giờ đây buồn bã và nhất quyết đòi ra đi.
– Cái Gái, cháu gái của anh, giờ đây không cần phải cẩn thận nữa. Nó một mực từ chối tình thân.
– Chị con dâu là người sâu sắc, trưởng thành, hiểu biết hơn cả. Chị cảm thấy thương bố chồng hơn trong tình cảnh trớ trêu này.
– Giờ đây cả những người thân yêu của Hồn Trương Ba đều nhận ra nghịch cảnh trớ trêu. Sau tất cả những lời thoại đó, mỗi nhân vật, theo cách nói riêng, theo giọng nói riêng, khiến Hồn Trương Ba cảm thấy không thể chịu đựng được. Sự cay đắng và khó chịu với chính mình ngày một lớn dần… lớn dần, muốn tự cứu mình, muốn vọt trào khỏi thân xác hàng Thịt.
– Nhà viết kịch để lại Hồn Trương Ba một mình với nỗi đau, sự tuyệt vọng lên đến đỉnh điểm, một mình với những lời độc thoại đầy cay đắng nhưng cũng đầy quyết tâm.
* Bi kịch của nhân vật Hồn Trương Ba kết thúc bằng lời thoại với Đế Thích – Bi kịch “bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo”
– Cuộc đối thoại giữa Hồn Trương Ba với Đế Thích trở thành nơi tác giả gửi gắm những quan niệm về hạnh phúc, sự sống và cái chết.
– Người đọc và người xem có thể cảm nhận được những ý nghĩa trong sáng, sâu sắc và nhẹ nhàng qua hai lời thoại này. Thứ nhất, con người là một thể thống nhất, tâm hồn và xác phải hòa hợp. Thứ hai, sống thực sự cho ra con người quả thực không phải là điều dễ dàng hay đơn giản.
– Những lời thoại của Hồn Trương Ba với Đế Thích chứng tỏ nhân vật đã nhận thức rõ tình huống bi hài, bi kịch của mình, làm thấm thía nỗi đau khổ về tình trạng ngày càng chênh lệch mâu thuẫn giữa hồn và xác, ồng thời chứng minh thêm quyết tâm giải thoát khỏi xác hàng thịt của nhân vật trước khi Đế Thích xuất hiện.
* Ứng xử của Trương Ba trong tình huống bi kịch đó:
– Trương Ba không chấp nhận đầu hàng
– khẳng định mạnh mẽ nhu cầu được sống là chính minh
– Ở đoạn kết, Trương Ba được giải thoát khỏi bi kịch.
1.3. Kết bài:
Khái quát lại vấn đề.
2. Bài phân tích bi kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt ấn tượng:
Tác phẩm Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong những vở kịch nổi tiếng nhất của Lưu Quang Vũ. Câu chuyện bắt đầu khi cuộc đời Trương Ba bắt đầu tái sinh trong thân xác một người bán thịt. Vì thế, một bi kịch mới được sinh ra, đó là bi kịch của một tâm hồn cao quý, trong sáng phải sống chật chội trong thân xác một người bán thịt thô tục, tầm thường, xử sự theo bản năng. Tuy nhiên, sau ba tháng sống trong thân xác người bán thịt, cùng với những lí lẽ đầy cám dỗ của thân xác, tâm hồn cao quý của Trương Ba cũng có lúc suy đồi, phải làm những việc trái với lý tưởng, đạo đức của mình để thỏa mãn thân xác. Đó chính là bi kịch nội tâm của nhân vật.
Sống trong thân xác người bán thịt, Trương Ba nhận ra mình ngày càng suy đồi, đau khổ hơn vì tâm hồn Trương Ba không thể giải quyết được sự mâu thuẫn đó. Bi kịch được đào sâu, tạo nên xung đột thông qua các cuộc đối thoại.
Đầu tiên là cuộc đối thoại căng thẳng, quyết liệt giữa tâm hồn và thể xác. Chứng minh bằng những lời cám dỗ và bằng chứng xác thực đã cho thấy sự tồn tại của nó cũng rất thú vị.
Bi kịch vẫn chưa dừng lại. Tuy nhiên, qua lập luận của người bán thịt, tác giả cũng ngụ ý rằng thể xác cũng có tiếng nói riêng. Đó là tiếng nói của bản năng, của đam mê, của những ham muốn thường ngày. Do đó, con người phải có ham muốn sống một cuộc sống cao thượng nhưng không thể tách rời tâm hồn và thể xác của cuộc sống vật chất thường ngày. Đó cũng là sự mâu thuẫn giữa khát vọng và bản năng con người.
Qua bi kịch của hồn Trương Ba và xác hàng thịt, nhà văn Lưu Quang Vũ muốn gửi gắm thông điệp đến bạn đọc. Đó là, con người là một thực thể thống nhất, một tâm hồn và phải hòa hợp. Không thể có một tâm hồn cao thượng trong một cá nhân thô tục, tội lỗi. Khi con người bị chi phối bởi những nhu cầu bản năng của cơ thể, đừng chỉ đổ lỗi cho cơ thể, không thể tự an ủi và xoa dịu mình bằng vẻ đẹp siêu hình của tâm hồn. Tuy nhiên, tác giả cũng chỉ ra rằng sống một cuộc sống thực sự là con người không hề dễ dàng hay đơn giản. Khi sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, khi không được là chính mình, thì cuộc sống đó chẳng có ý nghĩa gì.
Ở cảnh cuối, Trương Ba quyết tâm trả lại xác cho anh hàng thịt, chấp nhận cái chết để linh hồn của mình được trong sạch và tồn tại vĩnh cửu bên người thân thương của mình. Sự sống trở về với quy luật tuần hoàn của cuộc sống.
3. Bài phân tích bi kịch Hồn Trương Ba hay nhất:
Qua vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt của Lưu Quang Vũ ông đã gửi gắm nhiều suy nghĩ và triết lý sống của mình vào vào tác phẩm.
Tựa đề truyện cho thấy một quan niệm: Giữa tâm hồn và thể xác phải có sự tương hợp hài hòa, nhưng ở đây lại có sự khập khiễng và không tương hợp. Nhất là tâm hồn của một con người cao quý, trong sáng, lương thiện lại được thể hiện rõ nét trong thân xác của một kẻ tầm thường, phàm tục, sống theo bản năng và thô lỗ.
Bi kịch của Trương Ba: ông đã chết vì sự vô trách nhiệm của các thánh nhân. Các thánh nhân đã sửa chữa lỗi lầm của ông, nhưng còn tệ hơn. Bi kịch xảy ra khi Trương Ba được hồi sinh. Như vậy, vấn đề không chỉ được sống lại mà điều quan trọng hơn cả là phải sống như thế nào. Sống trong thân xác của một tên đồ tể, Trương Ba thấy mình bị hạ thấp: tâm hồn trong sáng và chính trực đang bị chế nhạo, cám dỗ bởi thân xác thô lỗ ranh manh.
Bi kịch của Trương Ba không chỉ là bi kịch cá nhân mà còn là bi kịch gia đình. Trở về với thể xác, linh hồn Trương Ba lại phải đối mặt với một cuộc xung đột khác, bi kịch không được nhận ra. Người vợ hiền lành vô cùng đau khổ, cố tránh mặt ông và có ý định bỏ đi. Người con trai thì hư hỏng, người cháu tỏ ra căm ghét và muốn ông đi. Người con dâu đồng cảm với ông nhất, lại tiếc một người cha chồng trước đây, trong lòng chị ngổn ngang một loạt câu hỏi rất khó lí giải.
Như vậy, Trương Ba rơi vào cảnh cô đơn ngay tại nhà. Trương Ba nhận ra rằng nỗi đau của vợ con còn lớn hơn nỗi đau chôn vùi mình dưới lòng đất. Ông tự nhận thức được mọi thứ và cảm thấy có lỗi với gia đình. Điều đó cho thấy Trương Ba là một người rất vị tha.
Bi kịch của Trương Ba là ông không phải là chính mình. Đau khổ vì bị số phận ràng buộc thể xác với phần hồn. Đây là nỗi đau tột cùng của Trương Ba. Để làm được điều này, Lưu Quang Vũ đã tạo ra một cuộc chiến trí tuệ giữa linh hồn và thể xác. Tiếng nói của xác là tiếng nói của bản năng. Tiếng nói của Trương Ba là tiếng nói của bản năng. Tiếng nói của Trương Ba là tiếng nói của một con người cao thượng, trong sáng. Đó là cuộc đấu tranh quyết liệt giữa hai mặt tồn tại của con người, thể hiện khát vọng hướng thiện và tầm quan trọng của việc tự nhận thức, vượt qua bản thân.
Hồn Trương Ba quyết tâm gặp Đế Thích để giải quyết vấn đề này. Trương Ba đã dũng cảm chấp nhận cái chết để bảo vệ chân lý, bảo vệ nhân cách, bảo vệ giá trị con người, và dù có chết thì cũng là cái chết bất tử. Tuy là nghịch lý nhưng đó là con đường khôi phục lại những giá trị nhân văn. Đó là chiến thắng của cuộc đấu tranh muôn thuở giữa cái thiện và cái phàm tục.
Thông qua bi kịch của Trương Ba, nhà văn Lưu Quang Vũ muốn gửi gắm thông điệp đến bạn đọc: Con người cần sống hòa hợp giữa hai mặt vật chất và tinh thần.
