Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước cho những đối tượng bị kết án. Vậy điều kiện để hưởng đặc xá như thế nào? Ý nghĩa của việc đặc xá? Để giải đáp những câu hỏi này mời bạn theo dõi bài viết dưới đây
Mục lục bài viết
1. Những đối tượng được đặc xá:
Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt như để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước. Các dịp lễ lớn ở đây là: Ngày 30/4 – ngày giải phóng đất nước, Ngày 2/9 ngày quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Vậy những đối tượng nào được đề nghị xét đặc xá?
Theo quy định tại Điều 11 Luật đặc xá 2018 thì những đối tượng sau sẽ được hưởng đặc xá nếu đáp ứng đủ các điều kiện của từng đối tượng:
– Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá
– Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá
– Người được Chủ tịch nước ra quyết định thời gian đã chấp hành án phạt tù ngắn hơn so với các trường hợp sau:
+ Ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù
+ Ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù.
+ Ít nhất là một phần hai thời gian đối với trường hợp bị kết án phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù đối với người bị kết án về tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế – xã hội, tội phá hoại chính sách đại đoàn kết dân tộc, tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; người bị kết án từ 07 năm tù trở lên về tội cướp tài sản; tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; tội sản xuất trái phép chất ma túy; tội mua bán trái phép chất ma túy; tội chiếm đoạt chất ma túy của Bộ luật Hình sự đã chấp hành án phạt tù được một thời gian hoặc người bị kết án từ 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại Chương các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người của Bộ luật Hình sự do cố ý; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 17 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn
– Người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện
Như vậy các đối tượng vừa nêu trên là các đối tượng sẽ được hưởng đặc xá nếu đáp ứng được điều kiện của mỗi đối tượng cụ thể và không thuộc các trường hợp không được hưởng đặc xá như sau:
+ Đối tượng này đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác
+ Trước đó đã được đặc xá
+ Bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự
+ Có từ 02 tiền án trở lên
+ Bị kết án về một trong các tội được quy định tại Chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của bộ luật Hình sự hoặc bị kết án về các tội sau: tội phản bội Tổ quốc; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố; tội phá rối an ninh
+ Các trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định
2. Ý nghĩa của việc đặc xá:
Hàng năm vào các sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong những trường hợp đặc biệt Nhà nước sẽ có những sự khoan hồng đặc biệt do Chủ tịch nước quyết định tha tù cho người bị kết án phạt tù. Việc làm này có ý nghĩa rất lớn đối với tù nhân và toàn xã hội. Thể hiện được truyền thống nhân đạo của nhân dân Việt Nam cũng như việc công nhận và tôn trọng các quyền về con người được ghi nhận trong Hiến pháp 2013 và các văn bản pháp luật khác có liên quan như: Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự, Luật đặc xá,…cụ thể như sau:
+ Công tác đặc xá cũng giúp cho các phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù có khát vọng được trở về xã hội, tái hòa nhật cộng đồng để từ đó họ có quyết tâm cải tạo tốt, hoàn lương để có cơ hội được hưởng đặc xá.
+ Công tác đặc xá cũng là một biện pháp để khuyến khích các tù nhân tích cực học tập, lao động, chấp hành tốt các quy định, nội quy cơ sở giam giữ để có thể sớm trở về đoàn tụ với gia đình và cộng đồng của Đảng và nhà nước. Đồng thời cũng giúp cho các trại giam giữ giảm được áp lực, tạo điều kiện để cơ sở giam giữ có thể nâng cấp cơ sở vật chất tốt hơn trong việc giáo dục phạm nhân, chuẩn bị các cơ sở cần thiết cho phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng khi mãn hạn tù.
+ Vào những trường hợp đặc biệt, công tác đặc xá còn giúp ích cho Nhà nước về đối nội, đối ngoại
+ Ngoài ra, Nhà nước ta cũng đã đưa ra những chính sách cụ thể trong đặc xá nhằm khuyến khích, động viên người bị kết án phạt tù ăn năn, hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo để có thể được hưởng đặc xá, ra tù trước thời hạn
+ Những đối tượng sau khi được đặc xá cũng sẽ được Nhà nước quan tâm và tạo điều kiện để họ có thể tái hòa nhập cộng đồng cũng như ổn định được cuộc sống và phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội góp phần phòng ngừa tái phạm tội, vi phạm pháp luật
Tuy nhiên, việc đặc xá cho các tù nhân phải luôn tuân thủ những nguyên tắc như tuân thủ theo Hiến pháp của nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tôn trọng pháp luật, bảo đảm được lợi ích của Nhà nước và quyền , lợi ích của tổ chức, cá nhân. Khi xét đặc xá thì phải bảo đảm dân chủ công bằng, khách quan, công khai, minh bạch
2. Mẫu đơn xin đặc xá:
(Ban hành kèm theo Hướng dẫn số 157/TANDTC-V1 ngày 11/7/2022 của TANDTC).
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
—————
ĐƠN XIN ĐẶC XÁ
(Dành cho người bị kết án đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù)
| Kính gửi: | – Tòa án ……………… |
Họ và tên: ………(tên gọi khác, nếu có)………; Giới tính: ……; Năm sinh: …….
Nơi ĐKNKTT trước khi bị bắt: ………
Nơi cư trú hiện nay: ……
Tội danh: ………………
Ngày bắt: ………/………/…………; Mức hình phạt tù: …………
Đã chấp hành án phạt tù tại Trại giam (Trại tạm giam) …………
Đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù theo QĐ số … ngày … tháng … năm ……
của Tòa án …………
Hình phạt bổ sung là hình phạt tiền hoặc bồi thường dân sự, án phí hình sự, án phí dân sự, tiền truy thu:
…………………
| Hình thức | Số tiền | Đã thực hiện | Chưa thực hiện | Ghi chú |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hình phạt bổ sung khác: ……………
Trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, tôi luôn nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật và quy định của địa phương nơi cư trú (hoặc đơn vị quân đội).
Căn cứ vào đối tượng, điều kiện được đề nghị đặc xá theo Hướng dẫn của Hội đồng tư vấn đặc xá, đề nghị Tòa án ……… cho tôi được hưởng đặc xá năm 2022
| Nhận xét của UBND xã, phường | Ngày ……… tháng ……… năm 2022 |
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
+ Luật đặc xá 2018
+ Hướng dẫn số 157/TANDTC-V1 hướng dẫn việc triển khai thực hiện quyết định số 766/2022/QĐ-CTN ngày 01/7/2022 của chủ tịch nước về đặc xá năm 2022 đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù và trong trường hợp đặc biệt đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện đặc xá hoặc người đang được hoãn chấp hành án phạt tù
