Tài chính công đoàn là một nguồn kinh phí hết sức cần thiết trong công đoàn của một doanh nghiệp, tổ chức. Vậy nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Nguyên tắc chung để xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn:
Tại phần 2 Mục I của Quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023 được kèm theo Quyết định 5440/QĐ-TLĐ về việc ban hành quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023 có quy định về nguyên tắc chung để xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn, cụ thể như sau:
– Kinh phí công đoàn 2% được tính trên tổng của mức tiền lương của những người lao động thuộc đối tượng bắt buộc phải đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) theo đúng quy định của pháp luật về Bảo hiểm xã hội. Do đó, cơ sở để xác định Quỹ tiền lương nộp kinh phí công đoàn 2% của năm 2023 tại những đơn vị được tính trên tiền lương bình quân đóng Bảo hiểm xã hội của 6 tháng đầu năm 2022 tại đơn vị nhân với số lao động thuộc các đối tượng phải đóng Bảo hiểm xã hội theo đúng quy định của pháp luật về Bảo hiểm xã hội.
– Đoàn phí công đoàn được thu trên số đoàn viên công đoàn theo tiền lương và theo phụ cấp lương tại từng khu vực và theo quy định tại Quyết định số 1908/QĐ-TLĐ ngày 19/12/2016 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
– Chỉ tiêu biên chế được giao: chính là chỉ tiêu biên chế cán bộ công đoàn mà đã được Tổng Liên đoàn hoặc Tỉnh ủy, Thành ủy giao. Lao động hợp đồng đã được Tổng Liên đoàn hoặc Tỉnh ủy, Thành ủy cho phép thực hiện ký hợp đồng (gửi kèm theo văn bản, quyết định của cấp mà có thẩm quyền giao biên chế, cho phép thực hiện tuyển dụng lao động) và lao động hợp đồng theo quy định của Nghị định số 161/2018/NĐ-CP ngày 29/11/2018 của Chính phủ Sửa đổi và bổ sung một số những quy định về tuyển dụng công chức, viên chức, nâng ngạch công chức, thăng hạng các viên chức và thực hiện chế độ hợp đồng một số các loại công việc trong cơ quan hành chính nhà nước, trong đơn vị sự nghiệp công lập.
– Phân phối nguồn chi tại các cấp, tỉ trọng chi tại những mục và mức chi của các nội dung đảm bảo theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước và của Tổng Liên đoàn.
– Liên đoàn lao động tỉnh, thành phố; Công đoàn ngành Trung ương và tương đương; Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc của Tổng Liên đoàn thực hiện nghiêm túc các việc thống kê số lao động, các đoàn viên tại các đơn vị trực thuộc đã thành lập tổ chức Công đoàn và những nơi chưa thành lập tổ chức Công đoàn, dự báo sự biến động về số lao động, đoàn viên trong năm 2023, phối hợp với các cơ quan Bảo hiểm xã hội địa phương nhằm để tính tiền lương bình quân đóng Bảo hiểm xã hội 6 tháng đầu năm 2022, từ đó thực hiện xác định số thu kinh phí công đoàn 2% đảm bảo sát với thực tế, khả quan thực hiện. Trên hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý của cơ quan Bảo hiểm xã hội Trung ương và của những địa phương, Tổng Liên đoàn sẽ thực hiện kiểm tra đối chiếu với các dự toán của các đơn vị để xem xét phê duyệt.
2. Nguyên tắc xây dựng tài chính công đoàn:
Tại phần 2 Mục II của Hướng dẫn 65/HD-TLĐ hướng dẫn xây dựng dự toán tài chính công đoàn năm 2023 có quy định về nguyên tắc xây dựng tài chính công đoàn, cụ thể như sau:
– Xây dựng dự toán thu tài chính công đoàn phải bảo đảm đúng theo các quy định tại Quyết định số 5440/QĐ-TLĐ ngày 10/10/2022 của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn về việc ban hành các Quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn vào năm 2023. Xác định được số phải thu tài chính công đoàn ở trong năm 2023 và tổ chức thực hiện việc thu các khoản kinh phí và đoàn phí công đoàn, khắc phục được tình trạng thất thu kinh phí, đoàn phí, đặc biệt là tại các đơn vị, doanh nghiệp chưa được thành lập tổ chức Công đoàn.
– Dự toán chi tài chính công đoàn cần phải đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, tránh tìn trạng lãng phí. Nội dung chi tập trung cho những hoạt động thiết thực, hiệu quả như: đào tạo, bồi dưỡng các cán bộ công đoàn, phát triển những đoàn viên, hạn chế chi tiếp khách, hành chính và những chi phí khác.
– Trong năm dự toán, khi Tổng Liên đoàn ban hành những văn bản mới liên quan đến việc thực hiện dự toán thì những đơn vị thực hiện theo hiệu lực của văn bản mới ban hành.
3. Nguyên tắc giao dự toán tài chính công đoàn:
Tại phần II Quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023 được kèm theo Quyết định 5440/QĐ-TLĐ về việc ban hành quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023 có quy định về nguyên tắc giao dự tài chính công đoàn, cụ thể như sau:
3.1. Thu kinh phí công đoàn:
Lao động thuộc đối tượng phải đóng kinh phí công đoàn:
+ Đối với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đã thực hiện thành lập công đoàn cơ sở: Liên đoàn lao động tỉnh, thành phố; Công đoàn ngành trung ương và tương đương; Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn: sẽ thực hiện thống kê số lao động thuộc các đối tượng đóng kinh phí công đoàn theo đúng quy định tại các đơn vị theo khu vực hành chính sự nghiệp, khu vực sản xuất kinh doanh. Số lao động được thống kê tại những đơn vị bao gồm có: số lao động đang đóng bảo hiểm xã hội tại thời điểm ngày 30/6/2022, khuyến khích các đơn vị lấy số liệu sát với thời điểm lập dự toán năm 2023 (theo số liệu của cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp tại khoản 5 Điều 8 của Quy chế phối hợp số 3601/QCPH-TLĐ-BHXH), số lao động tại đơn vị thuộc đối tượng sẽ phải nộp kinh phí công đoàn nhưng chưa tham gia bảo hiểm xã hội, số lao động dự kiến tăng (giảm) tại đơn vị trong năm kế hoạch năm 2023.
+ Đối với doanh nghiệp mà chưa thành lập công đoàn cơ sở:
Liên đoàn lao động tỉnh, thành phố; Công đoàn ngành trung ương và tương đương; Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn: phải thực hiện thống kê danh sách những doanh nghiệp đã đóng bảo hiểm xã hội tại thời điểm ngày 30/6/2022 (theo số liệu của cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp), từ đó xác định số lao động tại những doanh nghiệp tương tự như cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đã thực hiện thành lập công đoàn cơ sở.
Liên đoàn lao động tỉnh, thành phố; Công đoàn ngành trung ương và tương đương; Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn khi thực hiện tổng hợp số lao động xây dựng dự toán tài chính công đoàn vào năm 2023 nếu chênh lệch so với lại số liệu của Ban Tổ chức Tổng Liên đoàn theo dõi tại cùng thời điểm thì phải có báo cáo giải trình, thuyết minh về số chênh lệch.
– Về quỹ lương thu kinh phí công đoàn:
Quỹ tiền lương xác định thu kinh phí công đoàn vào năm 2023 tại các đơn vị được xác định từ tiền lương đóng bảo hiểm xã hội cho những người lao động bình quân 6 tháng của đầu năm 2022 có xác định yếu tố tăng trưởng (theo số liệu của cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp) nhân với số lao động thuộc vào đối tượng phải đóng kinh phí công đoàn đã được xác định tại mục “1.1. Lao động thuộc đối tượng phải đóng kinh phí công đoàn” của quy định này.
Số dự toán thu kinh phí công đoàn khu vực sản xuất kinh doanh tại liên đoàn lao động tỉnh, thành phố; Công đoàn ngành Trung ương và tương đương; Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn là dữ liệu để nhập vào Phần mềm thu kinh phí công đoàn khu vực sản xuất kinh doanh năm 2023 theo các quy định tại Hướng dẫn số 1305/HD-TLĐ ngày 15/8/2017 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hướng dẫn về thu kinh phí công đoàn thuộc khu vực sản xuất kinh doanh qua tài khoản của Tổng Liên đoàn; quy định tại Hướng dẫn số 09/HD-TLĐ ngày 10/9/2020 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hướng dẫn về thu kinh phí công đoàn khu vực sản xuất kinh doanh qua số tài khoản của Công đoàn Việt Nam mở tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.
Các đơn vị xây dựng dự toán số thu kinh phí công đoàn năm 2023 tăng 5% so với số ước thực hiện năm 2022.
3.2. Thu đoàn phí công đoàn:
Số thu đoàn phí công đoàn năm 2023 được xác định trên cơ sở là số đoàn viên thực tế (có đối chiếu với Ban Tổ chức của Tổng Liên đoàn) tại các công đoàn cơ sở nhân với lại tiền lương và phụ cấp của các đoàn viên được quy định chi tiết tại Chương IV Quyết định số 1908/QĐ-TLĐ ban hành ngày 19/12/2016 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Mức thu của đoàn phí công đoàn bình quân của mỗi đoàn viên năm 2023 tại các Liên đoàn lao động tỉnh thành phố, Công đoàn ngành Trung ương và tương đương, Công đoàn Tổng Công ty trực thuộc Tổng Liên đoàn đảm bảo phải không thấp hơn với mức thu bình quân của một đoàn viên công đoàn theo báo cáo của quyết toán năm 2021 được duyệt.
Các đơn vị xây dựng dự toán số thu đoàn phí công đoàn năm 2023 tăng 5% so với số ước thực hiện năm 2022.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Luật Công đoàn năm 2012
– Quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023 được kèm theo Quyết định 5440/QĐ-TLĐ về việc ban hành quy định về nguyên tắc xây dựng và giao dự toán tài chính công đoàn năm 2023
– Hướng dẫn 65/HD-TLĐ hướng dẫn xây dựng dự toán tài chính công đoàn năm 2023.
