Mở bài của một bài văn luôn được coi trọng bởi đầu xuôi thì đuôi lọt. Đọc mở bài chúng ta có thể đánh giá được phần nào năng lực phân tích của học sinh. Dưới đây là hướng dẫn cách mở bài cho tác phẩm Người lái đò sông Đà và tổng hợp những mở bài Người lái đò sông Đà hay nhất.
Mục lục bài viết
1. Mở bài trực tiếp tác phẩm Người lái đò sông Đà:
Mẫu 1:
Nguyễn Tuân là nhà văn lớn của nền văn học hiện đại Việt Nam thế kỉ XX. Trước Cách mạng tháng Tám, tên tuổi ông được biết đến qua nhiều tác phẩm như: Vang bóng một thời, Một chuyến đi,… Sau Cách mạng tháng Tám, ông chuyển sang thể loại chính luận và thành công nhất ở thể loại này. Đó là bài văn “Người lái đò sông Đà”. Tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc không chỉ ở hình ảnh con sông Đà “dữ dội, trữ tình” mà còn bởi hình ảnh người lái đò khệnh khạng trên dòng thác dữ dội.
Người lái đò sông Đà là bài tùy bút xuất sắc đăng trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân. Đó là kết quả của nhiều dịp đi và viết về Tây Bắc trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp của ông. Tác phẩm là một bài tùy bút trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân. Người nghệ sĩ tài hoa đã dùng ngòi bút của mình để khám phá và ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, đất nước và con người lao động Việt Nam.
Mẫu 2:
“Người lái đò sông Đà” là bài tùy bút tự nhiên rút trong tập “Sông Đà” (1960) của Nguyễn Tuân. Đây là một thành quả nghệ thuật đẹp đẽ mà Nguyễn Tuân đã thu hoạch được trong chuyến đi thực tế Tây Bắc năm 1958. Trong chuyến đi này, tác giả đã có dịp được sống với những khoảnh khắc quen thuộc và thú vị nhất của đời mình nghệ sĩ trong anh. Ông cảm nhận được “cái thứ vàng thứ mười đã qua lửa thử thách” của người lao động bình dị ở miền sông nước hùng vĩ và thơ mộng. Có thể nói “văn chính luận là bài ca về vẻ đẹp của người lao động trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội” và tiêu biểu dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân là hình tượng người lái đò kiên cường. Ông ấy là một anh hùng và một nghệ sĩ tài năng trong nghề của mình.
Mẫu 3:
Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn, một cây bút có vai trò lớn trong nền văn học Việt Nam hiện đại, một nghệ sĩ có quan niệm thẩm mỹ khác người và suốt đời đi tìm cái đẹp. Một trong những bài tùy bút xuất sắc của ông là Người lái đò sông Đà in trong tập Sông Đà (1960) trong chuyến đi thực tế vùng Tây Bắc rộng lớn của Tổ quốc. Tác phẩm cho ta thấy một Nguyễn Tuân với cái nhìn mới, khát khao hòa nhập vào thiên nhiên, thể hiện tình yêu đất nước, cuộc sống. Nguyễn Tuân muốn thông qua hình ảnh con sông Đà dữ dội, hung bạo nhưng trữ tình, thơ mộng, người lái đò chất phác, giản dị mà tài hoa để ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người vùng Tây Bắc của Tổ quốc. Đoạn thơ còn chứa đầy phong cách thơ tài hoa, uyên bác độc đáo của Nguyễn Tuân.
Mẫu 4:
Nói đến tài hoa và uyên bác thì ít ai có thể quên được cái tên Nguyễn Tuân. Nguyễn Tuân là người nghệ sĩ suốt đời đi tìm kiếm cái đẹp. Trước Cách mạng Tháng Tám, ông quan niệm cái đẹp chỉ có ở thời kỳ huy hoàng. Và phẩm chất tài hoa của người nghệ sĩ chỉ có ở những người kiệt xuất xưa nay. Chính vì thế, một Huấn Cao trong “Chữ người tử tù” vừa có tài, vừa có tâm, dù ý chí không thành thì tư thế vẫn kiêu hãnh. Sau Cách mạng tháng Tám, Nguyễn Tuân không đối lập quá khứ với hiện tại. Ông khám phá ra vẻ đẹp trong cuộc sống bình dị, đời thường. “Người lái đò sông Đà” đóng vai người anh hùng trong cuộc đấu tranh mưu sinh hàng ngày. Có thể nói tài năng và sự uyên bác của nghệ sĩ được bộc lộ ở đỉnh cao nhất với “Người lái đò sông Đà”.
Mẫu 5:
Nguyễn Tuân được biết đến là một trong những nhà văn thành công nhất của nền văn xuôi Việt Nam hiện đại. Hầu hết các sáng tác của ông đều có chiều sâu tìm tòi, khám phá và chiêm nghiệm sâu sắc. “Người lái đò sông Đà” là thành quả của chuyến đi thực tế khắp núi rừng Tây Bắc để tìm chất vàng mười trong thiên nhiên cũng như con người lao động nơi đây. Có thể nói, bên cạnh hình ảnh con sông Đà hung bạo, dữ dội nhưng cũng rất thơ mộng, trữ tình, tác giả còn làm nổi bật hình ảnh người lái đò tài hoa, dũng cảm, bất khuất hiên ngang bước trên từng lớp sóng lăn tăn.
Xem nhiều hơn tại: Phân tích hình tượng Người lái đò sông Đà chọn lọc siêu hay
2. Mở bài gián tiếp Người lái đò sông Đà:
Mẫu 1:
Nhắc đến những tác giả lớn của văn học Việt Nam, bạn là ai? Bạn ấn tượng và say đắm trước những vần thơ tình nồng nàn của ông hoàng thơ tình Xuân Diệu, hay xúc động trước ngòi bút lạnh lùng, gai góc của Nam Cao khi viết về người nông dân. Có nhiều tác giả chọn cho mình một đề tài để sáng tác mà ta gọi đó là sở trường và trở thành dấu ấn riêng của tác giả. Trong thi văn, ít có nhà văn nào “tham lam” như Nguyễn Tuân. Đọc đến đâu vẫn khiến người ta phải ồ lên trước sức sáng tạo dồi dào của ông. Tùy bút “Người lái đò Sông Đà” còn là tiếng lòng vang vọng của người đọc.
Nguyễn Tuân là tác gia tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Khác với nhiều tác giả gắn bó với một thể loại, một chủ nghĩa văn học, ở Nguyễn Tuân là khát vọng khám phá cái đẹp đến tận cùng. Từ vẻ đẹp vang dội của một thời trước cách mạng đến sự say mê vẻ đẹp của thiên nhiên và con người sau cách mạng. Dù ở thời kỳ văn học nào, ngòi bút tài hoa, phóng khoáng của Nguyễn Tuân vẫn tạo nên những trang văn đặc sắc. Từ Chữ người tử tù đến tập tùy bút Sông Đà đặc sắc với đoạn trích Người lái đò sông Đà, tất cả đều tiêu biểu cho phong cách và tài năng nghệ thuật của Nguyễn Tuân.
Mẫu 2:
Tuổi hai mươi khi hướng đời đã thấy
Thì xa xôi gấp mấy vẫn lên đường.
Sống ở thủ đô mà dạ để mười phương.
Nghìn khát vọng chất chồng mơ ước lớn.”
( Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên)
Hòa chung không khí phấn khởi của cả nước khi miền Bắc buổi đầu đi vào xây dựng chủ nghĩa xã hội với xu thế hướng lên vùng cao khôi phục kinh tế với khúc tráng ca non sông, Nguyễn Tuân đã chọn Tây Bắc. làm nên miền đất hứa để viết nên kiệt tác của đời mình. Ông không đi theo con đường ấy khi viết về những cái “tôi” buồn như Huy Cận, Chế Lan Viên – Cái “tôi” luôn cô đơn trước vũ trụ, lẻ loi giữa cuộc đời. Nguyễn Tuân đã khéo léo để cái “tôi” cá nhân của mình hòa với cái “tôi” cộng đồng và mở ra một trào lưu văn học mới mà sau đó tất cả được kết tinh trong tập “Sông Đà” mà linh hồn của nó là “Bài người lái đò Sông Đà”. Nguyễn Tuân là nhà văn suốt đời say mê đi tìm cái đẹp, cái đẹp ở đây là nghệ thuật, và khi đi vào nghệ thuật thì nó cũng là cái đẹp, đối với Nguyễn Tuân con người là tác phẩm nghệ thuật lớn, tốt nhất mà thiên nhiên đã ban tặng. Vẻ đẹp ấy được Nguyễn Tuân phát hiện ở “thứ vàng thử lửa” của Tây Bắc, ở những con người gắn bó với công cuộc xây dựng quê hương, đất nước. Cái ngàn vàng ấy chính là vẻ đẹp của người lái đò sông Đà, dưới ngòi bút điêu luyện của Nguyễn Tuân ông vừa là một anh hùng vừa là một nghệ sĩ tài hoa trong chính nghề nghiệp của mình.
Mẫu 3:
Nguyễn Tuân – nhà văn nổi tiếng với “chủ nghĩa xê dịch”. Điều ly kỳ là huyết mạch của văn chương ông. Ông đến với Sông Đà như đến với một người bạn, một người bạn tri kỷ, sự mãnh liệt và chất thơ tuyệt vời của nó đã lôi cuốn ông rất mạnh mẽ. Không phải ngẫu nhiên mà ông đã dốc hết tài năng ngôn ngữ của mình để viết nên bài tùy bút “Người lái đò sông Đà”. Trong tác phẩm này, người lái đò hiện lên trước hết với tư cách là một người lao động có nhiều kinh nghiệm vượt thác, có lòng dũng cảm, gan dạ, khéo léo, nhanh nhẹn và cả sự quyết tâm. Nguyễn Tuân đã đặt nhân vật của mình vào một tình huống gay cấn nhất đó là cuộc chiến đấu gian khổ của người lái đò với con thủy quái gian xảo, xảo quyệt, để rồi bộc lộ hết những phẩm chất tốt đẹp đó.
Mẫu 4:
Nguyễn Tuân – nhà văn nổi lên như một ngôi sao trên thi đàn văn học Việt Nam hiện đại, được biết đến với phong cách sáng tạo bậc nhất với những tác phẩm xuất sắc ở cả hai thời kỳ trước và sau cách mạng. Ông là một nghệ sĩ tài hoa, uyên bác và có cá tính riêng. Một đời nghệ sĩ luôn đi tìm cái đẹp, viết về cái đẹp và say đắm cái đẹp. Nguyễn Tuân thường khám phá thế giới dưới góc độ văn hóa và thẩm mỹ, mô tả bất kỳ sự vật, sự việc nào dưới vẻ đẹp tài hoa của người nghệ sĩ. Ông sáng tác nhiều thể loại, nhưng thành công nhất ở thể loại tùy bút. Và “Người lái đò sông Đà” là tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Tuân ở thể loại này.
3. Mở bài Người lái đò sông Đà học sinh giỏi:
Mẫu 1:
Trong nền văn học Việt Nam những năm kháng chiến, có nhiều tên tuổi lớn, bạn ấn tượng với ai, bạn liên tưởng đến ai? Có khi nào bạn ấn tượng, say mê trước những dòng thơ tình đắm say của Xuân Diệu – ông hoàng thơ tình, hay xúc cảm trước ngòi bút tả thực có cái gai góc, lạnh lùng của Nam Cao khi viết về tầng lớp nông dân trong xã hội thời kỳ đói khổ. Mỗi tác giả lại chọn cho mình một đề tài để sáng tác và thành công trên những phong cách riêng mà ta gọi đó là sở trường và trở thành dấu ấn của riêng tác giả. Nhưng trong số đó, trên thi đàn văn học Việt Nam, hiếm cây bút nào “tham lam” như Nguyễn Tuân. Dẫu bạn có đọc đến tác phẩm nào thì vẫn khiến người ta phải ồ lên trước sức sáng tạo dồi dào của ông. Bút kí “Người lái đò Sông Đà” cũng là tiếng ồ ngân vang lớn trong nền văn học cho đến nay.
Mẫu 2:
Tây Bắc chính là vùng đất hứa của nhiều thi ca nghệ thuật những năm 58-60 khi miền Bắc tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, các nhà văn nhà thơ đến nơi đây để tìm cho mình những nguồn cảm hứng mới và thành công vang dội trên “chiến tuyến” này. Nếu như Tô Hoài với tập “truyện Tây Bắc” mà nổi bật là truyện ngắn “Vợ Chồng A Phủ” thì Nguyễn Tuân lại thăng hoa trên mảnh đất này với tập “Tùy bút Sông Đà” với linh hồn là bài kí “Người lái đò Sông Đà”. Tùy bút cho người đọc thấy được sự hùng vĩ, dữ dằn của thiên nhiên, khung cảnh tuyệt vời của Tổ quốc vùng Tây Bắc. Và giữa khung cảnh núi rừng bao la rộng lớn ấy, nổi bật lên là hình ảnh người lái đò sông Đà can trường, hiên ngang, dũng cảm, độc hành đưa con đò mưu sinh chiến đấu với con sông Đà.
Mẫu 3:
Bằng phong cách nghệ thuật độc đáo, tài hoa, uyên bác, không quản nhọc nhằn để cố gắng khai thác kho cảm xúc và hình tượng liên tưởng phong phú, luôn băn khoăn, bộn bề với những cái đẹp nhằm tìm cho ra những hình ảnh sống động nhất, đặc trưng nhất, chữ nghĩa xác đáng nhất, có khả năng lay động người đọc nhiều nhất, Nguyễn Tuân đã sáng tác được rất nhiều tác phẩm có giá trị lớn, Người lái đò sông Đà là một trong những tùy bút xuất sắc nhất trong tập tùy bút “Sông Đà” của Nguyễn Tuân, tập tùy bút cũng đánh dấu sự chuyển biến trong tư tưởng, tình cảm của Nguyễn Tuân so với giai đoạn trước cách mạng. Ông đã tìm được cái chất vàng của thiên nhiên cùng thứ vàng mười đã qua thử lửa được thể hiện trong thiên tùy bút “người lái đò Sông Đà” nổi bật hình ảnh của người lao động kiên cường dũng cảm, đồng thời cũng làm nổi bật một thiên nhiên đẹp đẽ, mang trong mình hai vẻ đẹp đối lập là vẻ đẹp hung bạo và vẻ đẹp trữ tình. Hai vẻ đẹp này hòa quyện, tạo nên bức tranh hoàn chỉnh cho dòng sông.
4. Mở bài Người lái đò sông Đà nâng cao bằng một câu nói khác:
Dẫn dắt bằng câu nói của chính Nguyễn Tuân:
“Sông Đà không chỉ là một dòng sông, mà còn là một chiến trường” – Nguyễn Tuân đã từng khẳng định như vậy. Câu nói ấy như một lời giới thiệu đầy ấn tượng về vẻ đẹp hùng vĩ và đầy thử thách của sông Đà, đồng thời cũng là một lời mở đầu hấp dẫn cho tác phẩm “Người lái đò sông Đà”. Qua ngòi bút tài hoa của nhà văn, chúng ta sẽ cùng khám phá những điều kỳ diệu ẩn chứa trong dòng sông này.
Dẫn dắt bằng câu nói của một nhà văn khác:
Victor Hugo từng nói: “Thiên nhiên là một cuốn sách vĩ đại, mà mỗi lá cây là một chữ cái”. Câu nói này càng trở nên ý nghĩa khi chúng ta đọc “Người lái đò sông Đà”. Nguyễn Tuân đã biến sông Đà thành một cuốn sách đầy những trang viết kỳ thú, nơi mỗi thác ghềnh, mỗi dòng nước xoáy đều chứa đựng một câu chuyện riêng.
Dẫn dắt bằng một câu nói mang tính triết lý:
“Cuộc sống là một cuộc hành trình, và mỗi chúng ta đều là những người lái đò trên sông đời”. Câu nói này tuy mang tính triết lý nhưng lại rất phù hợp để mở đầu cho việc phân tích “Người lái đò sông Đà”. Bởi lẽ, người lái đò sông Đà không chỉ đơn thuần là một người điều khiển con thuyền mà còn là biểu tượng cho con người luôn đối mặt với thử thách và không ngừng vươn lên.
THAM KHẢO THÊM: