“Ma túy đá” luôn là một cụm từ ám ảnh và là nỗi kinh hoàng của nhiều người. Vậy ma túy đá là gì? Tác hại của ma túy đá? Cách cai ma túy đá?
Mục lục bài viết
1. Ma túy đá là gì?
Ma túy đá hay còn được gọi là hàng đá, chấm đá chính là tên gọi chỉ chung cho những loại ma túy tổng hợp, nó có chứa chất methamphetamine và amphethamine thậm chí là có chất niketamid được phối trộn phức tạp từ các nguyên liệu tự nhiên và các hóa chất khác nhau trong đó có thành phần chính và phổ biến là methamphetamine. Loại ma túy này đã được nhóm người sử dụng gọi nó là “đá” vì nó có hình dạng bên ngoài trông giống như đá – nó là tinh thể kết tinh thành các mảnh vụn li ti, gần giống với hạt mì chính hoặc nó giống hạt muối và có óng ánh giống đá. Ngoài các dạng phổ biến trên, thì ma túy đá còn được lưu thông bất hợp pháp ở trên thị trường dưới các dạng là cục, bột, viên nén. Đây chính là một loại ma tuý mới được tồn tại dưới dạng thức tinh thể.
Ma túy đá không chỉ được biết đến với các tác dụng là gây hưng phấn cho những người nghiện mà nó còn là một loại thuốc khiến cho người dùng muốn quan hệ tình dục. Nhiều người đã dùng ma túy đá để chứng tỏ về bản thân mà lại không biết rằng nó có sức tàn phá đối với lại sức khỏe, đồng thời là gây ảnh hưởng xấu đến cho xã hội.
Cách đây nhiều năm, trên thế giới đã biết tới chất methamphetamine (meth) là một loại thuốc được điều chế nhằm để điều trị cho những bệnh nhân có bệnh tâm thần, bệnh trầm cảm… Khi dùng, thuốc sẽ kích thích về hệ thần kinh người bệnh, nó sẽ khiến họ trở nên hoạt bát, có tinh thần hưng phấn, sẽ mất cảm giác mệt mỏi, buồn ngủ và làm cho trí nhớ người dùng được cải thiện. Tuy nhiên, ở trong quá trình đưa chất này vào sử dụng, những bác sĩ, những nhà khoa học đã nhận thấy, meth đã gây cho người sử dụng những tác dụng xấu và có hại. Người dùng meth nhiều, thì ảo giác sẽ luôn thường trực, họ luôn ở trạng thái buồn ngủ, thần kinh bị rối loạn, tính cách của họ trở nên hung hãn. Theo các nhà nghiên cứu, thì meth trước đây được nhiều các binh sĩ phương Tây sử dụng trước mỗi trận đánh, nhằm để kích thích hưng phấn, gây mất cảm giác đói, không buồn ngủ và sẽ không sợ hãi khi làm nhiệm vụ.
Ngay khi sử dụng, thì meth sẽ tác động trực tiếp đến người dùng gây kích thích hệ thần kinh trung ương và nó có thể tạo ảo giác ở trong một thời gian dài. Sự sự hưng phấn, sung mãn, tự tin của những người dùng loại ma túy này sẽ khiến họ có thể làm các điều họ không dám như là: chạy xe điên cuồng, tự rạch, cào, cắn vào chính cơ thể của mình, họ quan hệ tình dục tập thể, nhảy nhót hay la hét… Do cũng có chứa chất dùng ở trong thuốc giảm cân, do vậy, chất meth sẽ kích thích những người sử dụng hoạt động với tần suất cao nhưng họ lại không làm họ thèm ăn hay buồn ngủ sau đó 3-4 ngày liền, hoặc lâu hơn.
Một số biểu hiện hưng phấn khi mà sử dụng ma túy đá gồm:
– Người dùng cảm thấy khoẻ khoắn, lâng lâng sung sướng;
– Người dùng tỉnh táo hơn và tràn đầy sinh lực;
– Người dùng tăng ham muốn tình dục;
– Người dùng không cảm thấy đói;
– Người dùng co nhịp tim và huyết áp tăng;
– Người dùng tăng thân nhiệt;
– Người dùng bị giãn đồng tử;
– Người dùng có nhịp thở nhanh;
– Người dùng bị khô miệng và khó nuốt, nếu nặng thì họ có thể gây tình trạng mất nước và sốt cao.
2. Tác hại của ma tuý đá:
Khi sử dụng loại ma túy đá này, Meth sẽ tấn công trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương của người dùng, nó giải phóng lượng dopamine cao gấp 15 lần. Chỉ trong thời gian ngắn, người dùng trở lên rất kích động, họ tỉnh táo hơn.
Methamphetamine còn khiến cho não người dùng tiết ra nhiều adrenaline – hormone khiến cho họ cảm thấy phấn khích, dẫn tới họ bị ảo giác như là lên cơn loạn thần hay là các triệu chứng dễ nhận thấy như là ảo thị, ảo giác như là môi khô, mắt đỏ, họ đi loạng choạng, họ có thể bắt chước con vật yêu quý, họ thích đánh người khác.
Tuy nhiên, nếu như sử dụng ma túy đá trong thời gian dài, thì các tế bào não sẽ bị tổn thương và dần dần chết. Khác với chất cocaine, methamphetamine sẽ khiến não bộ bị kích thích, nó tiết ra các loại enzyme phá hủy đi những cấu trúc dopamine.
Methamphetamine sẽ làm cho tăng nhịp tim một cách bất thường cũng như tăng nhiệt độ cơ thể. Nếu như nhiệt độ vượt quá mức cho phép, sẽ dẫn đến nguy cơ người đó bị đột quỵ đột ngột, họ bị tổn thương não bất thường và sẽ dẫn tới cái chết ngay lập tức.
Ngoài ra, ma túy đá nó còn làm các tế bào da suy yếu, dễ bị tổn thương. Trên bề mặt da, sẽ có mụn trứng cá, sẽ xuất hiện lở loét, da cũng mất dần đi độ bóng, độ đàn hồi do những tế bào bạch cầu bị methamphetamine tiêu diệt.
Do đó, người dùng nhiều ma túy đá sẽ già đi rất nhanh bởi khi họ sử dụng ma tuý đá họ sẽ bị mất ngủ, mất cảm giác đói, từ đó dẫn đến đồng hồ sinh học của cơ thể họ bị rối loạn nghiêm trọng.
Một trong những ảo giác mà ma túy đá đã gây ra chính là hiện tượng kiến bò. Sau khi dùng ma túy đá xong, người chơi thường sẽ có cảm giác ngứa ngáy, đó chính là lý do vì sao họ thường xuyên gãi khắp cơ thể và từ đó sẽ gây ra tổn thương cho bề mặt da, gây ra lở loét, viêm nhiễm khắp cơ thể.
Ngoài ra, methamphetamine có trong ma túy đá sẽ gây co mạch máu dẫn tới việc hạn chế về tiết nước bọt cũng như là hủy hoại tế bào mô ở trong khoang miệng. Hệ quả là phần lớn những người dùng nhiều đều bị sâu răng, bị viêm nhiễm nướu nặng sau một thời gian dùng ma tuý đá.
Đối với hạnh phúc gia đình, những người nghiện ma túy đá sẽ dần sống xa lánh với người thân, với gia đình bạn bè, họ trở lên sống ích kỷ và khép kín hơn và dẫn đến họ thiếu trách nhiệm với gia đình; khi họ lên cơn nghiện họ dễ làm tổn thương đến người thân, họ có thể làm cho mọi người trong gia đình của họ luôn sống ở trong trạng thái bồn chồn, lo lắng, và mặc cảm, tự ti vì có người nghiện.
Việc nghiện ma túy đá cũng là một trong các nguyên nhân phát sinh các tội phạm như tội cướp, giết người (cả người thân),…từ đó làm gia tăng tệ nạn xã hội.
3. Cách cai ma tuý đá:
Theo quy định của pháp luật về quy trình cai nghiện ma tuý thì sẽ thực hiện như sau:
– Khám, xây dựng bệnh án đối với những người cai nghiện ma tuý đá; chú ý các dấu hiệu của rối loạn tâm thần, bệnh cơ hội;
– Xác định liều lượng ma túy đá người nghiện đã sử dụng để thực hiện xây dựng phác đồ điều trị cắt cơn, giải độc theo hướng dẫn của Bộ Y tế;
– Tư vấn tâm lý đối với người nghiện ma tuý đá trước khi điều trị cắt cơn, giải độc;
– Thực hiện phác đồ điều trị theo các quy định, theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế. Kết hợp với sử dụng thuốc với các biện pháp tâm lý và những biện pháp vật lý trị liệu phục hồi các chức năng; kết hợp việc điều trị cắt cơn, giải độc với việc điều trị rối loạn tâm thần và các bệnh cơ hội khác;
Hiện nay, có những phương pháp cai nghiện ma tuý đã được kiểm chứng, cụ thể:
3.1. Phương pháp cai nghiện không dùng thuốc:
– Phương pháp cai khô: đây chính là phương pháp cai nghiện ma túy thô sơ nhất. Khi thực hiện cai nghiện bằng phương pháp này, thì những người nghiện sẽ bị nhốt lại ở trong trại cai nghiện và bị cô lập với bên ngoài, họ bị buộc phải ngừng hoàn toàn việc sử dụng các chất ma túy cho dù bệnh nhân có lên cơn vật vã, kêu la như thế nào. Đối tượng áp dụng của phương pháp này là những người nghiện nhẹ, những người mới nghiện và những người có quyết tâm cao.
– Phương pháp thuỳ miên: Khi mà sử dụng phương pháp này, thì người cai nghiện sẽ được ngủ nhân tạo từ 3 đến 7 ngày và họ được nuôi dưỡng bằng truyền dịch, họ được săn sóc đặc biệt cho đến khi họ cắt cơn nghiện. Người nghiện họ cũng sẽ lên cơn nghiện trong lúc ngủ và được giảm dần các cơn nghiện ở trong khoảng 7-10 ngày. Đối tượng áp dụng của phương pháp này là những người có sức khỏe tốt, những người không có các bệnh về nội tạng.
– Phương pháp phẫu thuật thuỳ trán: Đây chính là phương pháp cai nghiện mà được sử dụng bằng cách thực hiện phẫu thuật. Người nghiện sẽ được thực hiện tiến hành phẫu thuật nhằm để phá hủy một số điểm ở vùng thùy trán của não, bộ phận mà có liên quan đến đoạn trí nhớ về cái cảm giác thèm ma túy. Khi đã loại bỏ điểm này, các bệnh nhân sẽ không còn cảm thấy thèm ma túy nữa. Đối tượng áp dụng của phương pháp này sẽ là những người nghiện lâu năm, những người cai nghiện nhiều lần nhưng vẫn không thành công.
– Phương pháp điện châm: Phương pháp là biện pháp dùng dòng điện để châm cứu nhằm để cắt cơn nghiện cho các bệnh nhân. Tác dụng của phương pháp này chính là bồi bổ nguyên khí, điều hòa các ngũ tạng, thông khí huyết giúp cho người bệnh cắt cơn nghiện ma túy nhanh chỉ trong 7 đến 10 ngày. Đối tượng sử dụng của phương pháp này là những bệnh nhân có sức khỏe tốt, nghị lực cao
3.2. Phương pháp cai nghiện dùng thuốc:
– Phương pháp dùng thuốc đối kháng: Đây chính là phương pháp dùng chất naltrexone nhằm để điều trị duy trì hỗ trợ chống tái nghiện những chất dạng thuốc phiện. Đối tượng áp dụng của phương pháp này là tất cả các đối tượng nghiện ma túy ở dạng thuốc phiện.
– Phương pháp cai dần: Đây chính là phương pháp giảm dần về liều lượng ma túy và sẽ kéo dài thời gian giữa những cơn nghiện trong khoảng thời gian là từ 13 đến 30 ngày, đồng thời là tăng cường thuốc bổ và các thuốc an thần để hỗ trợ điều trị.
– Phương pháp dùng những thuốc hướng tâm thần: Khi mà sử dụng phương pháp này, thì những người bệnh sẽ được sử dụng những loại thuốc giảm lo âu, các thuốc an thần kinh và những thuốc chống trầm cảm nhằm để cắt cơn ở trong khoảng từ 7 đến 10 ngày. Đối tượng áp dụng của phương pháp này là mọi đối tượng nghiện ma túy
3.3. Phương pháp tư vấn tâm lý, tình cảm:
– Phương pháp sử dụng ngôn ngữ tình cảm: Đây chính là việc áp dụng các liệu pháp tâm lý đơn thuần hay các liệu pháp tâm lý kết hợp với thuốc an thần nhằm để điều trị bệnh. Đây chính là một phương pháp cai nghiện ma túy mới, bền vững và có hiệu quả do chính Viện PSD nghiên cứu thành công và nó đã áp dụng rộng rãi tại Việt Nam. Đối tượng áp dụng của phương pháp này là tất cả các đối tượng nghiện ma túy, nhất là những đối tượng hay tái nghiện.
Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết:
– Luật Phòng, chống ma túy 2021