Luật Hình sự

Trong trường hợp cần thiết, người bị tạm giữ, bị can, người bị hại, người làm chứng cũng có thể tham gia. Biên bản bắt buộc phải được xác lập.

Điều tra được xem là một giai đoạn quan trọng trong tố tụng hình sự. Đối với các trường hợp như Quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra lại thì cần làm những thủ tục nào? Quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra lại có các nội dung và hình thức ra sao?

Trường hợp cần thiết phải điều tra bổ sung để giải quyết đúng đắn vụ án, Viện kiểm sát phải quyết định trả hồ sơ vụ án để yêu cầu cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra tiến hành điều tra bổ sung. Khi đó, Viện Kiểm sát phải dùng đến Quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung.

Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được biết đến dưới góc độ pháp lý là trường hợp ngoại lệ mà pháp luật cho phép áp dụng có khả năng xâm phạm đến một số quyền cơ bản của công dân. Việc áp dụng biện pháp điều tra này có thể theo yêu cầu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu.

Về việc đề nghị hủy bỏ Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được thể hiện bằng văn bản có tên gọi là đề nghị hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng. Vậy, Mẫu đề nghị hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng chi tiết nhất có nội dung như thế nào?

Việc thay đổi điều tra viên, cán bộ điều tra trong các trường hợp cụ thể đều phải dựa trên quy định về trình tự và thủ thục liên quan và phải có thông báo bằng văn bản về việc quyết định thay đổi điều tra viên, cán bộ điều tra. Vậy Mẫu quyết định thay đổi điều tra viên, cán bộ điều tra được pháp luật quy định cụ thể như thế nào?

Trong nhiều trường hợp do các khó khăn trong điều tra, hành vi phạm tội có tính chất phức tạp mà phải yêu cầu gia hạn điều tra bằng mẫu văn bản yêu cầu đề nghị gia hạn thời gian điều tra. Vậy mẫu đề nghị gia hạn thời gian điều tra ra sao, những nội dung liên quan và cách soạn thảo như thế nào?

Đối với trường hợp phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra tiến hành khởi tố điều tra thì phải kèm theo văn bản đó là Mẫu quyết định phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra tiến hành khởi tố điều tra theo quy định của pháp luật. Dưới đây là thông tin chi tiết.

Thủ trưởng cơ quan điều tra cũng có quyền hủy bỏ sự phân công đó, việc hủy bỏ được thể hiện thông qua văn bản với tên gọi Quyết định hủy bỏ quyết định phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra tiến hành khởi tố, điều tra vụ án hình sự.

Trường hợp quyết đinh/lệnh do Phó Thủ trưởng ban hành không có căn cứ hoặc trái pháp luật, đồng thời Quyết định hoặc Lệnh không thuộc trường hợp Viện kiểm sát phê chuẩn hoặc chưa phê chuẩn thì Thủ trưởng cơ quan điều tra có quyền quyết định hủy bỏ quyết định của phó Thủ trưởng.

Trong việc khởi tố, điều tra vụ án hình sự, để quá trình này diễn ra hiệu quả cũng như thế hiện sự phân cấp để quản lý, thực hiện công việc cấp trưởng có quyền phân công cấp phó giải quyết và cũng có quyền thay đổi cấp phó.

Khi có các dấu hiệu không cần phải áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt nữa thì Viện Kiểm sát nhân dân có thẩm quyền tiến hành hủy bỏ Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt. Việc hủy bỏ này được thể hiện bằng văn bản có tên gọi là Quyết định hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt (160/HS).

Quá trình điều tra có thể còn gặp nhiều thiếu sót nhưng ngay lúc đấy cơ quan tiến hành tố tụng chưa nhận ra cho đến khi được đưa tới giai đoạn xét xử sơ thẩm. Khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình tại phiên tòa xét xử sơ thẩm, sau khi nghị án, Hội đồng xét xử có quyền trả hồ sơ cho Viện kiểm sát để yêu cầu điều tra bổ sung.

Bộ luật tố tụng hình sự còn ghi nhận và cho phép sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có thể sử dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, tuy nhiên việc áp dụng đó chỉ được sử dụng trong một thời hạn nhất định, nếu muốn kéo dài thời hạn thì phải có quyết định gia hạn thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Hoạt động của cơ quan điều tra được điều hành và quyết định bởi người đứng đầu, ở cơ quan điều tra, người đừng đầu được xác định là Thủ trưởng còn đối với cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thì được gọi chung là cấp trưởng. Chủ thể này có quyền quyết định thay đổi quyết định của cấp phó trong việc khởi tố điều tra.

Trong một số trường hợp, trong quá trình điều tra vì một số lý do nào đó mà cơ quan điều tra phải ra quyết định đình chỉ điều tra, tuy nhiên, sau đó nếu xét thấy đã có đủ căn cứ để điều tra lại, điều tra bổ sung, phục hồi điều tra thì cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định yêu cầu phục hồi điều tra đối với bị can. Vậy mẫu yêu cầu phục hồi điều tra đối với bị can bao gồm những nội dung gì?

Không phải trường hợp nào sau khi nhận bản cáo trạng và hồ sơ vụ án từ Viện kiểm sát chuyển sang Tòa án cũng quyết định đưa vụ án ra xét xử ngay, nếu phát hiện những trường hợp đặc biệt, thì tòa án với tư cách là cơ quan xét xử phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

Trước khi mở phiên tòa xét xử, Tòa án có thời gian nghiên cứu hồ sơ chuẩn bị xét xử, có thể xuất hiện trường hợp Thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa phát hiện hồ sơ chưa đầy đủ về chứng cứ để xác định tội phạm, người phạm tội,....Do vậy, trong giai đoạn này thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải ra quyết định trả hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát để điều tra bổ sung.

Điều tra lại và điều tra bổ sung là chế định được quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự do cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện khi không chấp nhận kết quả điều tra của Cơ quan Điều tra đã thực hiện trong thời hạn điều tra. Khi yêu cầu điều tra lại thì người yêu cầu cần phải làm đơn yêu cầu điều tra lại.