Lỗi không chấp hành biển báo có được nộp phạt tại chỗ?

1. Quy định về việc chấp hành biển báo giao thông:

–  Khi tham gia giao thông bằng bất kỳ phương tiện giao thông nào thì các cá nhân phải nghiêm túc chấp hành hiệu lệnh của Cảnh sát giao thông và tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ. Chấp hành nghiêm chỉnh quy định này giúp cho việc quản lý tốt phương tiện tham gia giao thông, hạn chế tối đa việc xảy ra va chạm giữa các phương tiện.

– Trên đường lưu thông, khi có người điều khiển giao thông đang thực hiện nhiệm vụ thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, thời điểm này hệ thống báo hiệu đường phố sẽ không trực tiếp chỉ dẫn người tham gia giao thông mà thay bằng người điều khiển giao thông;

– Với những địa điểm luôn gắn biển báo cố định nhưng vì một số lý do nhất định phải sử dụng biển tạm thời thì khi tham gia giao thông sẽ chấp hành hiệu lệnh của báo hiệu tạm thời;

– Những nơi có vạch kẻ đường tạo nên để dành cho người đi bộ, đến khu vực này người điều khiển phương tiện chú ý quan sát, điều chỉnh tốc độ hợp lý hoặc giảm tốc độ và nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đi qua đường. Với khu vực không có vạch kẻ dành riêng cho người đi bộ, thì người điều khiển phương tiện vẫn để ý xung quanh, quan sát toàn diện trên đường. Nếu thấy người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường thì phải giảm tốc độ, nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường bảo đảm an toàn.

2. Lỗi không chấp hành biển báo có được nộp phạt tại chỗ?

2.1. Quy định chung về việc nộp phạt tại chỗ:

Điều 56 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 quy định về các trường hợp xử phạt vi phạm hành chính nhưng không lập biên bản như sau:

– Người có thẩm quyền Xử phạt vi phạm hành chính không cần lập biên bản khi người vi phạm bị áp dụng mức xử phạt cảnh cáo hoặc chịu hình thức phạt tiền tối đa với lỗi vi phạm là 250.000 đồng đối với cá nhân, còn mức phạt với tổ chức được quy định là gấp hai so với cá nhân là 500.000 đồng.

Với quy định này thì người có thẩm quyền xử phạt có thể ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ.

–  Với những lỗi vi phạm không phải do tuần tra, kiểm tra mà phát hiện ra mà nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ chuyên nghiệp thì cá nhân có thẩm quyền tiến hành lập biên bản ghi nhận sai phạm.

Với quy định nêu trên, trừ trường hợp nhận thấy hành vi sai phạm của cá nhân thông qua phương tiện hỗ trợ, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ chuyên môn thì những trường hợp còn lại Cảnh sát giao thông sẽ không cần có biên bản với những trường hợp như sau:

– Mức vi phạm có thể bị xử phạt cảnh cáo;

– Ngoài ra, còn áp dụng hình thức xử phạt hành chính khi cá nhân bị áp dụng mức phạt tiền: Từ 250.000 đồng trở xuống đối với cá nhân, từ 500.000 đồng trở xuống đối với tổ chức.

Với mức vi phạm như vậy thì không bắt buộc phải lập biên bản và CSGT sẽ ra quyết định xử phạt tại chỗ để người vi phạm nộp phạt luôn.

2.2. Lỗi không chấp hành biển báo có được nộp phạt tại chỗ?

Không chấp hành biển báo là một trong những lỗi được ghi nhận trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP. Theo đó việc người tham gia giao thông có hành vi không chấp hành biển báo về an toàn giao thông  sẽ bị Cảnh sát giao thông áp dụng hình thức xử phạt tại chỗ với các lỗi sau:

– Đối với xe máy: Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường thì mức phạt sẽ áp dụng từ 100.000- 200.000 đồng;

– Đối với máy kéo, máy chuyên dùng: Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường thì mức phạt lên tới 100.000 đồng – 200.000 đồng;

– Không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường;

– Đối với xe đạp: Không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường 80.000 đồng – 100.000 đồng.

3. Các hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt tại chỗ:

Pháp luật hiện hành không chỉ quy định lỗi không chấp hành biến báo sẽ được nộp phạt tại chỗ mà còn ghi nhận những lỗi khác nhau của các phương tiện. Căn cứ Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, người tham gia giao thông vi phạm quy định về an toàn giao thông được nộp phạt tại chỗ với các lỗi sau đây:

3.1. Đối với ô tô:

Khi lưu thông trên đường, ô tô là phương tiện có tốc độ lưu thông nhanh nên dễ gây nguy hiểm cho những phương tiện khác nên dựa theo tính chất này mà các lỗi vi phạm liên quan đến ô tô đều áp dụng mức phạt nghiêm khắc. Những lỗi này luôn vượt quá 250.000 đồng (cá nhân) và 500.000 đồng (tổ chức).

Nên trong trường hợp này, chủ sở hữu ô tô khi mắc lỗi vi phạm giao thông phải lập thành biên bản, không được xử phạt tại chỗ.

3.2. Lỗi vi phạm của xe máy áp dụng việc xử phạt tại chỗ:

– Khi phương tiện muốn vượt lên trước xe đang lưu thông phía trước xe của mình thì nếu không có báo hiệu xin vượt trước khi vượt thì sẽ bị xử phạt tại chỗ;

– Yêu cầu giữ khoảng cách an toàn để tránh tối đa việc xảy ra va chạm với xe chạy liền trước. Nếu người tham gia giao thông mắc lỗi này hoặc không giữ khoảng cách theo quy định của biển báo hiệu “Cự ly tối thiểu giữa hai xe”;

– Theo quy định, phương tiện giao thông khi đến những khu vực dành cho người đi bộ, người khuyết tật; thậm chí trong những khu vực không có vạch kẻ đường dành cho cá nhân này thì phương tiện trước chuyển hướng phải nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ;

– Quy định về việc chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ;

– Xe mô tô ba bánh cần chú ý quan sát trước khi lùi xe, trường hợp không quan sát hoặc không có tín hiệu báo trước sẽ áp dụng hình thức xử phạt này;

– Hành vi chở người ngồi trên xe mà sử dụng ô (dù) gây nguy hiểm cho chính những người tham gia giao thông và an toàn của người xung quanh;

– Những địa điểm của phần đường giao nhau mà không tuân thủ các quy định về nhường đường tại khu vực này;

– Cá nhân thực hiện chuyển làn đường tại những khu vực không được phép thực hiện hoặc không đưa ra tín hiệu báo trước;

– Tham gia giao thông có hiện tượng dàn hàng ngang từ 3 xe trở lên làm giảm khả năng quan sát của các phương tiện;

– Theo quy định trong khung giờ từ 19 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn mà không sử dụng đèn chiếu sáng;

– Khi lưu thông, việc tránh xe không đúng quy định; hoặc sử dụng đèn chiếu xa gây ảnh hưởng phương tiện đi ngược chiều, và sử dụng đèn này để tránh xe; với những khu vực nguy hiểm như đường hẹp, đường dốc, nơi có chướng ngại vật mà không nhường đường cho xe đi ngược chiều theo quy định;

– Thời gian bấm còi phải diễn ra đúng thời gian quy định từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau, hoặc có hành vi sử dụng đèn chiếu xa trong khu đô thị, khu đông dân cư, ngoại trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định.

– Có những phương tiện được được quyền ưu tiên lắp đặt, sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên. Tuy nhiên, đèn tín hiệu được sử dụng không đúng quy định hoặc sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên mà không được sự cấp phép của cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc có Giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp nhưng không còn giá trị sử dụng theo quy định;

– Thực hiện việc quay đầu xe tại nơi không được phép quay đầu xe;

– Lưu thông trên đường nhưng cho xe chạy dưới tốc độ tối thiểu trên những đoạn đường bộ có quy định tốc độ tối thiểu cho phép.

3.3. Lỗi vi phạm người điều khiển Máy kéo, xe máy chuyên dùng:

– Khi có hiệu lệnh chỉ dẫn lưu thông nhưng không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường;

– Thực hiện việc chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại khu vực có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ;

– Ngoài ra việc chuyển hướng nhưng không nhường đường cho phương tiện khác như: xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ.

3.4. Đối với phương tiện là xe đạp:

– Phương tiện này nếu không đi bên phải theo chiều đi của mình, đi không đúng phần đường quy định dành cho phương tiện của mình;

– Khi đang tham gia mà điều khiển dừng xe đột ngột; thực hiện chuyển hướng không báo hiệu trước;

– Hành vi không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường;

– Thực hiện vượt bên phải nhưng trong những khu vực không được phép thực hiện;

– Dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường;

– Những địa điểm bị hạn chế tầm nhìn như chạy trong hầm đường bộ mà không bật đèn hoặc xe không có đèn hoặc vật phát sáng báo hiệu cho phương tiện khác; tự ý dừng xe, đỗ xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định; tiến hành quay đầu xe trong hầm đường bộ.

– Tham gia giao thông mà dàn hàng ngang từ 03 xe trở lên, xe thô sơ khác đi dàn hàng ngang từ 02 xe trở lên;

– Khi điều khiển xe đạp, xe máy mà vừa đi vừa cầm ô (dù), sử dụng điện thoại di động; hoặc chở người ngồi trên xe đạp, xe đạp máy sử dụng ô (dù);

– Phương tiện là khiển xe thô sơ đi ban đêm không có báo hiệu bằng đèn hoặc vật phản quang;

– Đỗ xe ở khu vực không cho phép như lòng đường đô thị, hè phố trái quy định của pháp luật; đỗ xe ở lòng đường đô thị gây cản trở giao thông, đỗ xe trên đường xe điện, đỗ xe trên cầu gây cản trở giao thông;

– Không tuân thủ các quy định về dừng xe, đỗ xe tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt;

– Phục vụ quá trình kinh doanh mà người dân dùng xe đẩy làm quầy hàng lưu động trên đường, gây cản trở giao thông;

– Khi lưu thông trên đường mà cố tình, gây cản trở để không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau;

– Mỗi loại xe đều bị giới hạn số người được chở trên xe. Bao gồm: xe đạp, xe đạp máy, xe xích lô chở quá số người quy định, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu;

– Hạn chế những tai nạn không đáng có khi phương tiện nếu xếp hàng hóa vượt quá giới hạn quy định, không bảo đảm an toàn, gây trở ngại giao thông, che khuất tầm nhìn của người điều khiển;

– Để đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông nên nghiêm cấm việc điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở;

– Điều khiển xe đạp, xe đạp máy buông cả hai tay; mà thực hiện chuyển hướng đột ngột trước đầu xe cơ giới đang chạy; dùng chân điều khiển xe đạp, xe đạp máy;

– Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của người điều khiển giao thông hoặc người kiểm soát giao thông;

– Người đang điều khiển xe hoặc chở người ngồi trên xe bám, kéo, đẩy xe khác, vật khác, mang vác vật cồng kềnh; điều khiển xe kéo theo xe khác, vật khác;

– Không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn hoặc gây cản trở đối với xe cơ giới xin vượt, gây cản trở xe ưu tiên;

– Tham gia nhưng không tuân theo hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.

 3.5. Đối với người đi bộ:

– Khi tham gia giao thông, người đi bộ ít khi gây tai nạn cho người khác nhưng nếu tham gia lưu thông không đúng phần đường quy định; vượt qua dải phân cách; đi qua đường không đúng nơi quy định hoặc không bảo đảm an toàn cũng sẽ bị xử phạt. Bởi hành vi này gián tiếp gây nên những tai nạn không đáng có cho các bên tham gia giao thông;

–  Né tránh hoặc không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường;

–  Những hiệu lệnh, hướng dẫn của người điều khiển giao thông, người kiểm soát giao thông được đưa ra mà không tuân thủ nghiêm túc;

–  Khi tham gia giao thông còn mang, vác vật cồng kềnh gây cản trở, nguy hiểm trong giao thông;

–  Có hành vi nguy hiểm nhưu đu, bám vào phương tiện giao thông đang chạy;

–  Đi vào phần đường dành cho phương tiện khác như đi vào đường cao tốc, trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc.

Theo quy định nêu trên, người tham gia giao thông điều khiển các phương tiện mắc phải những lỗi đã liệt kê ở trên có thể bị áp dụng hình thức nộp phạt tại chỗ và không phải lập thành biên bản với những lỗi này. 

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Luật giao thông đường bộ 2008;

– Luật xử lý vi phạm hành chính sửa đổi năm 2020;

– Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.