Hiện nay, tình trạng xây dựng các bãi đỗ xe ngày càng xuất hiện nhiều hơn, thậm chí lấn chiếm cả vỉa hè và hành lang đường bộ. Vậy hành vi lập bãi trông, giữ xe trái phép bị xử phạt như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Lập bãi trông, giữ xe có phải đăng ký kinh doanh không?
Hiện nay nhu cầu đi lại của người dân ngày càng tăng cao kéo theo tình trạng các phương tiện cá nhân cũng tăng lên đột ngột tập trung chủ yếu vào các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Chính vì vậy, nhu cầu trông xe ngày càng diễn ra phổ biến hơn trong những dịp lễ lớn hoặc khu tập trung đông người nhưng không phải trường hợp nào các bãi trông xe cũng được thực hoạt động đúng theo quy định của pháp luật.
Việc các bãi trông xe trái phép được thành lập vào hoạt động đem đến nhiều hệ lụy đối với việc quản lý hoạt động kinh doanh của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cũng như ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền của người dân. Theo quy định tại Khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP liên quan đến vấn đề đăng ký doanh nghiệp thì trong đó có ghi nhận trường hợp được miễn đăng ký kinh doanh bao gồm:
Hộ gia đình thực hiện việc sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối hoặc với những đối tượng là người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động không cố định tại một vị trí cụ thể nào; hoặc liên quan đến những cá nhân có cung cấp dịch vụ nhưng thu nhập thấp không phải đăng ký, trừ một số trường hợp kinh doanh các ngành nghề có điều kiện mà pháp luật đã quy định.
Đối với quy định về mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương thì sẽ ra Ủy ban nhân dân tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương quy định cụ thể;
Như vậy với quy định nêu trên việc thành lập các bãi đỗ xe không thuộc trường hợp được miễn đăng ký kinh doanh nên tổ chức, cá nhân khi thực hiện hoạt động trông giữ xe và lập bãi đỗ xe thì phải tiến hành đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền. Để hợp pháp hóa được hành động lập bãi giữ xe và thực hiện hoạt động trong coi xe đúng theo quy định thì các cá nhân tổ chức phải đảm bảo về nội dung kinh doanh của bãi đỗ xe. Theo quy định tại Khoản 2 Điều 55 Nghị định 12/2020/NĐ-CP thì nội dung kinh doanh của bãi đỗ xe phải đảm bảo những yếu tố như sau:
+ Khi yêu cầu thành lập bãi đỗ xe và để hoạt động kinh doanh thì phải cung cấp dịch vụ trông giữ phương tiện;
+ Ngoài ra các tổ chức này có thể cung cấp thêm dịch vụ bảo dưỡng sửa chữa phương tiện;
+ Thậm chí là kinh doanh các dịch vụ khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài việc đảm bảo các nội dung kinh doanh đã nêu trên thì bãi trông giữ xe cũng cần phải đảm bảo yêu cầu về an ninh trật tự; cần phải có biện pháp cụ thể để đáp ứng các yêu cầu phòng chống cháy nổ và vệ sinh môi trường; Như đã biết, tại các thành phố lớn tình trạng đông đúc và tắc đường diễn ra vô cùng nghiêm trọng chính vì vậy việc thành lập các bãi đỗ xe cũng phải được bố trí những địa điểm hoặc cách thức vận hành đảm bảo an toàn và không gây ùn tắc giao thông.
2. Lập bãi trông giữ xe trái phép bị xử phạt thế nào?
Như đã biết, cá nhân tổ chức khi tiến hành lập bãi đỗ xe thì cần phải tiến hành đăng ký kinh doanh tại cơ quan có thẩm quyền còn đối với hành vi vi phạm về việc xây dựng bến xe bãi đỗ xe trạm dừng nghỉ hoặc trạm thu phí đường bộ sẽ bị xử phạt theo đúng quy định của pháp luật. Hiện nay mức xử phạt về hành vi vi phạm này được ghi nhận tại Điều 14
Cá nhân hoặc tổ chức có hành vi vi phạm với những nội dung nêu dưới đây để có thể bị áp dụng mức phạt tiền tùy từng trường hợp khác nhau, cụ thể: đối với cá nhân là từ 15 triệu đến 20 triệu đồng còn đối với tổ chức đó là gấp đôi số tiền đó tương đương với mức phạt 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng:
+ Nếu cá nhân hoặc tổ chức thực hiện việc xây dựng hoặc thành lập bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, trạm thu phí đường bộ nhưng chưa có làm hồ sơ để xin phép cơ quan quản lý nhà nước về giao thông vận tải và cũng chưa được cơ quan này đồng ý theo đúng quy định;
+ Những tiêu chuẩn kỹ thuật cơ bản để tiến hành xây dựng bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, trạm thu phí của đường bộ là một trong những yếu tố quan trọng và quyết định việc cơ quan có thẩm quyền có cho phép cá nhân tổ chức xây dựng hay không. Chính vì vậy, việc xây dựng những khu vực này không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định sẽ bị xử phạt;
– Cá nhân, tổ chức cũng cần đặc biệt lưu ý rằng ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt thì hành vi vi phạm còn có thể bị áp dụng thêm các biện pháp khắc phục hậu quả ví dụ như:
+ Liên quan đến hành vi vi phạm về việc đăng ký tại cơ quan quản lý nhà nước về giao thông vận tải nếu bị phát hiện ra thì các công trình đã xây dựng sẽ buộc phải tháo dỡ và khô lại như tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do hành vi vi phạm hành chính gây nên;
+ Còn đối với trường hợp xây dựng bến xe bãi đỗ xe trạm dừng nghỉ trạm thu phí đường bộ không đảm bảo những tiêu chuẩn kỹ thuật thì sẽ buộc phải xây dựng lại bến xe bãi đỗ xe trạm dừng nghỉ trạm thu phí đường bộ theo đúng quy định sao cho đảm bảo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
3. Bị mất xe khi gửi xe ở bãi xe tự phát thì có được bồi thường không?
Các bãi xe được cá nhân tổ chức thành lập một cách tự phát đang có hành vi vi phạm. Tuy nhiên, giữa các bên là người có xe để gửi và bên nhận giữ xe khi thỏa thuận với nhau về giao dịch này cũng có thể hiểu hợp đồng giữ tài sản đã được xác lập. Căn cứ theo quy định tại Điều 554 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì hợp đồng giữ tài sản có thể hiểu đơn giản là sự thỏa thuận giữa các bên,thống nhất ý chí và bên giữ xe nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại toàn bộ chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng. Bên giữ xe và bên gửi xe cũng sẽ có phát sinh quyền và nghĩa vụ với nhau bên gửi phải trả tiền công cho bên giữ trừ trường hợp gửi giữ không trả tiền công.
Trên thực tế việc gửi xe ở các bãi xe tự phát thông thường không lập thành văn bản cụ thể nhưng qua hành động đưa vé hoặc đồng ý cho cá nhân gửi xe tại đây thì có thể hiểu các bên đã gián tiếp xác lập quan hệ này. Chính vì vậy, bên giữ tài sản sau khi tiếp nhận xe phải có nghĩa vụ bảo quản tài sản theo đúng thỏa thuận hoặc tiến hành trả lại tài sản cho bên gửi theo đúng tình trạng như khi nhận gửi; trong suốt quá trình được bên gửi xe bàn giao thì được thay đổi cách bảo quản tài sản nếu việc thay đổi này là cần thiết và nhằm quản lý tốt hơn tài sản đó nhưng phải tiến hành báo cho bên gửi để biết về việc thay đổi này.
Liên quan đến căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại thì trong Điều 584 của Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định nếu tài sản của chủ sở hữu bị thiệt hại thì người chiếm hữu tài sản phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại Khoản 2 của Điều 584 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Với các quy định nêu trên thì nếu một bên gửi xe tại bãi giữ xe tự phát nhưng bị mất do hành vi tắc trách của bãi giữ xe thì người đại diện tại bãi giữ xe phải có trách nhiệm bồi thường lại tài sản đã mất của chủ phương tiện. Yêu cầu hoàn toàn chính đáng và đúng theo quy định của pháp luật. Việc bồi thường thiệt hại trên thực tế phải được diễn ra toàn bộ và kịp thời nhanh chóng. Pháp luật dân sự cũng tạo điều kiện cho các bên có thể tự thương lượng thỏa thuận với nhau về mức độ bồi thường hình thức bồi thường bằng tiền bằng việc hiện vật hoặc thông qua việc thực hiện một số công việc nhất định để bù trừ lại thiệt hại đã bị xảy ra. Đồng thời những phương thức bồi thường cũng có thể được các bên thống nhất với nhau như bồi thường một lần hoặc nhiều lần thời gian cũng có thể linh hoạt, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Văn bản pháp luật được sử dụng:
– Bộ luật Dân sự năm 2015;
– Nghị định số 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Về đăng ký doanh nghiệp;
– Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.
