Phụ cấp trách nhiệm là khoản tiền được người sử dụng lao động thỏa thuận với người lao động dựa trên tính chất công việc hoặc là phụ cấp được hưởng theo chế độ của cơ quan Nhà nước nhằm khuyến khích tinh thần làm việc và trách nhiệm làm việc của người lao động.
Mục lục bài viết
1. Phụ cấp trách nhiệm là gì?
Phụ cấp là số tiền khác được cộng thêm vào mà người sử dụng lao động chi trả cho người lao động cùng với mức lương cơ bản hàng tháng họ được nhận. Mức phụ cấp trách nhiệm sẽ được tính dựa vào các yếu tố khác nhau như: Tính chất công việc, chức vụ mà người lao động đảm nhận trong doanh nghiệp, chế độ của doanh nghiệp đó.Phụ cấp mà người lao động được hưởng chính là cách mà người sử dụng lao động hỗ trợ cho người lao động tùy vào các điều kiện ngoại cảnh của người lao động như là: Khu vực nơi mà người lao động sinh sống thuộc diện khó khăn, điều kiện làm việc và sinh hoạt không được thuận lợi, hoặc là người được nhận phụ cấp khi họ đảm nhiệm những công việc khó và phức tạp.Có rất nhiều loại phụ cấp như: Phụ cấp khu vực, phụ cấp chức vụ chức danh, phụ cấp lưu động, phụ cấp trách nhiệm và mỗi loại phụ cấp đều có điều kiện và mức hưởng khác nhau.
Phụ cấp trách nhiệm là phụ cấp lương cho người lao động vừa trực tiếp sản xuất hoặc làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ, kĩ thuật vừa kiêm nhiệm công tác quản lí không thuộc chức vụ lãnh đạo hoặc làm công việc đòi hỏi trách nhiệm cao chưa được xác định trong mức lương.Phụ cấp trách nhiệm được trả hàng tháng cho người lao động. Những chức vụ và loại công việc được hưởng phụ cấp trách nhiệm tại các đơn vị nhà nước do Bộ Lao động- Thương binh và xã hội ban hành, tại các doanh nghiệp do quy chế lao động quy định do đơn vị đó ban hành
Ở mỗi giai đoạn, phụ cấp trách nhiệm được quy định áp dụng cho các công việc, chức danh khác nhau với những mức khác nhau, phụ thuộc vào hệ thống các quy định tiền lương của thời kì đó. Hiện nay, phụ cấp trách nhiệm trong khu vực nhà nước gồm 3 mức (0,10; 0,20; 0,30) tính theo lương tối thiểu, áp dụng cho các công việc có mức độ trách nhiệm cao khác nhau (lái xe cho các cán bộ lãnh đạo, trưởng kho lưu trữ quốc gia…). Đối với các đơn vị sử dụng lao động thuộc các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, phụ cấp trách nhiệm do người sử dụng lao động quy định hoặc do các bên thoả thuận trong hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể.
2. Điều kiện để được hưởng phụ cấp trách nhiệm:
Để đủ điều kiện được hưởng phụ cấp trách nhiệm khi làm việc ở các đơn vị cơ quan Nhà nước thì người lao động đó phải thuộc vào đối tượng được áp dụng hưởng chế độ phụ cấp trách nhiệm.Căn cứ Mục I Thông tư 05/2005/TT-BNV xác định đối tượng hưởng phụ cấp trách nhiệm với công việc như sau:
Phụ cấp trách nhiệm công việc áp dụng đối với cán bộ, công chức (kể cả công chức dự bị), viên chức, những người đang trong thời gian tập sự, thử việc thuộc biên chế trả lương của các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước, do tính chất, đặc điểm của nghề hoặc công việc đòi hỏi trách nhiệm cao hoặc đảm nhiệm công tác quản lý nhưng không thuộc chức danh lãnh đạo do bầu cử và do bổ nhiệm (không thuộc đối tượng hưởng phụ cấp chức vụ lãnh đạo).
Và mức hưởng theo Điểm d Khoản 2 Mục II Thông tư 05/2005/TT-BNV xác định hệ số 0,1 áp dụng với các chức danh sau:
– Phó trưởng kho lưu trữ tài liệu, thư viện, Phó trưởng kho lưu trữ bảo quản, phục chế hiện vật trong các bảo tàng hạng II trở lên, kho khu di tích Phủ Chủ tịch;
– Trưởng kho lưu trữ tài liệu, thư viện Trưởng kho lưu trữ bảo quản, phục chế và giới thiệu hiện vật trong các bảo tàng;
– Phó trưởng kho, Phó trưởng quỹ tiền, vàng bạc, đá quý Ngân hàng Nhà nước và Kho bạc Nhà nước từ Trung ương đến cấp huyện;
– Giáo viên được cử làm Tổng phụ trách (chuyên trách và bán chuyên trách) Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở trường phổ thông hạng III;
– Cán bộ, viên chức y tế chuyên trách đỡ đẻ ở các trạm, bệnh viện, viện phụ sản, các khoa sản ở bệnh viện đa khoa và ở trung tâm y tế;
– Cán bộ, viên chức y tế trực tiếp làm kiểm nghiệm thuốc;
– Bác sĩ, kỹ thuật viên y học thể dục, thể thao ở đội tuyển cấp ngành, tỉnh làm công tác kiểm tra, theodõi, chăm sóc, phục hồi sức khoẻ cho các vận động viên;
– Nhân viên bảo vệ, thủ kho vật liệu nổ;
– Thủ quỹ cơ quan, đơn vị;
– Tổ trưởng các ngành còn lại.
Như vậy nếu người lao động làm trong đơn vị, cơ quan Nhà nước kiêm nhiệm thêm công việc thủ quỹ là đối tượng được hưởng chế độ phụ cấp trách nhiệm. Còn nếu người lao động làm việc trong các doanh nghiệp; đơn vị sử dụng lao động khác nếu kiêm nhiệm thêm công việc thủ quỹ có được hưởng phụ cấp trách nhiệm hay không phụ thuộc vào quy định của đơn vị đó.
3. Phụ cấp trách nhiệm khi kiêm nhiệm thêm thủ quỹ:
Căn cứ theo Điểm d khoản 8 Điều 6
“I- Phạm vi áp dụng: Phụ cấp trách nhiệm công việc áp dụng đối với cán bộ, công chức (kể cả công chức dự bị), viên chức, những người đang trong thời gian tập sự, thử việc thuộc biên chế trả lương của các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước, do tính chất, đặc điểm của nghề hoặc công việc đòi hỏi trách nhiệm cao hoặc đảm nhiệm công tác quản lý nhưng không thuộc chức danh lãnh đạo do bầu cử và do bổ nhiệm (không thuộc đối tượng hưởng phụ cấp chức vụ lãnh đạo).
1.Mức phụ cấp và đối tượng áp dụng:
Mức phụ cấp: Phụ cấp trách nhiệm công việc gồm 4 mức: 0,5; 0,3; 0,2 và 0,1 so với mức lương tối thiểu chung. Theo mức lương tối thiểu chung 290.000 đồng/tháng thì các mức tiền phụ cấp trách nhiệm công việc thực hiện từ ngày 01 tháng 10 năm 2004 như sau:
| Mức | Hệ số | Mức tiền phụ cấp thực hiện 01/10/2004 |
| 1 | 0,5 | 145.000 đồng |
| 2 | 0,3 | 87.000 đồng |
| 3 | 0,2 | 58.000 đồng |
| 4 | 0,1 | 29.000 đồng |
Như vậy, nếu người lao động làm việc tại các đơn vị, cơ quan Nhà nước kiêm hiệm thêm công việc thủ quỹ là công việc đòi hỏi có tinh thần trách nhiệm cao áp dụng các mức phụ cấp trách nhiệm công việc là Mức 4, hệ số 01. Nếu người lao động làm việc ở các đơn vị không là đơn vị, cơ quan Nhà nước thì mức hưởng phụ cấp trách nhiệm do người sử dụng lao động quy định hoặc do các bên thoả thuận trong hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể.
4. Kiêm nhiệm thêm thủ quỹ có được hưởng phụ cấp trách nhiệm không?
Tóm tắt câu hỏi:
Xin cho hỏi, hiện tôi đang làm công tác chuyên môn trong đơn vị sự nghiệp đảm bảo một phần chi phí, tôi được lãnh đạo đơn vị phân công thêm công tác thủ quỹ cơ quan nhưng không có ra quyết định chỉ nói trong cuộc họp. Như vậy theo quy định của pháp luật thì tôi có được hưởng phụ cấp trách nhiệm cho công việc thủ quỹ hay không? Xin Luật sư tư vấn dùm tôi, chân thành cảm ơn.
Luật sư tư vấn:
Tại Khoản 8 Điều 6
d2) Những người làm những công việc đòi hỏi trách nhiệm cao hoặc đảm nhiệm công tác quản lý không thuộc chức danh lãnh đạo (bầu cử, bổ nhiệm) thì được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc.
Phụ cấp gồm 4 mức: 0,1; 0,2; 0,3 và 0,5 so với mức lương tối thiểu chung.
Tại Thông tư 05/2005/TT-BNV có quy định phụ cấp trách nhiệm công việc như sau:
Phụ cấp trách nhiệm công việc áp dụng đối với cán bộ, công chức (kể cả công chức dự bị), viên chức, những người đang trong thời gian tập sự, thử việc thuộc biên chế trả lương của các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước, do tính chất, đặc điểm của nghề hoặc công việc đòi hỏi trách nhiệm cao hoặc đảm nhiệm công tác quản lý nhưng không thuộc chức danh lãnh đạo do bầu cử và do bổ nhiệm (không thuộc đối tượng hưởng phụ cấp chức vụ lãnh đạo).
Tại Mục II Thông tư 05/2005/TT-BNV có quy định mức phụ cấp như sau:
Phụ cấp trách nhiệm công việc gồm 4 mức: 0,5; 0,3; 0,2 và 0,1 so với mức lương tối thiểu chung. Theo mức lương tối thiểu chung 290.000 đồng/tháng thì các mức tiền phụ cấp trách nhiệm công việc thực hiện từ ngày 01 tháng 10 năm 2004 như sau:
| Mức | Hệ số | Mức tiền phụ cấp thực hiện 01/10/2004 |
| 1 | 0,5 | 145.000 đồng |
| 2 | 0,3 | 87.000 đồng |
| 3 | 0,2 | 58.000 đồng |
| 4 | 0,1 | 29.000 đồng |
Tại mục IV Thông tư 05/2005/TT-BNV có quy định:
2. Chế độ phụ cấp trách nhiệm công việc quy định tại Thông tư này được tính hưởng kể từ ngày 01 tháng 10 năm 2004.
Căn cứ hướng dẫn tại Thông tư này, Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, viên chức xác định đối tượng và mức phụ cấp trách nhiệm công việc được hưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý.
Cán bộ, công chức, viên chức làm một số nghề hoặc công việc đặc thù trong các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước đã được cơ quan có thẩm quyền thoả thuận áp dụng phụ cấp trách nhiệm đang còn hiệu lực, thì tiếp tục được hưởng cho đến khi không làm công việc có quy định hưởng phụ cấp trách nhiệm; các bộ, ngành, địa phương tổng hợp báo cáo về Bộ Nội vụ để theo dõi và quản lý.
Việc bổ sung đối tượng hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc hoặc điều chỉnh mức phụ cấp trách nhiệm quy định tại Thông tư này, các Bộ, ngành có văn bản đề nghị gửi về Bộ Nội vụ để trao đổi thống nhất với Bộ Tài chính xem xét, giải quyết.
Theo thông tin bạn trình bày hiện bạn đang làm công tác chuyên môn trong đơn vị sự nghiệp đảm bảo một phần chi phí, bạn được lãnh đạo đơn vị phân công thêm công tác thủ quỹ cơ quan nhưng không ra quyết định chỉ nói trong cuộc họp. Hiện nay pháp luật có quy định những người làm những công việc đòi hỏi trách nhiệm cao thì được hưởng phụ cấp trách nhiệm, dựa vào tính chất công việc thì có thể thấy công việc thủ quỹ bạn đang làm là công việc đòi hỏi trách nhiệm cao thì bạn được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc. Căn cứ theo quy định tại Thông tư 05/2005/TT-BNV thì thủ trưởng cơ quan, đơn vị trực tiếp sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, viên chức xác định đối tượng và mức phụ cấp trách nhiệm công việc được hưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý. Do vậy, bạn cần liên hệ với thủ trưởng cơ quan để hỏi rõ về vấn đề này.
