Bảo vệ môi trường là một trong những vấn đề luôn được quan tâm trên cả thế giới. Bài viết dưới đây sẽ khái quát quy định pháp luật về bảo vệ môi trường ở Hoa Kỳ.
Mục lục bài viết
1. Luật môi trường Hoa Kỳ:
Luật môi trường là một sự kết hợp phức tạp của các bang, liên bang và luật điều ước quốc tế có liên quan đến vấn đề liên quan đến môi trường và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Ví dụ như, luật môi trường thường liên quan đến những vấn đề:
– Ô nhiễm đất, không khí, hoặc nước;
– Sự ấm lên toàn cầu;
– Sự suy giảm của dầu, than, nước sạch.
Tại Hoa Kỳ, các cơ quan chính phủ giám đốc để quản lý các quy định về môi trường chính là Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Ngoài ra, nhiều tiểu bang có những cơ quan thực thi môi trường riêng của họ. Trong cả hai trường hợp, những cơ quan hành pháp luật được thiết kế để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường tự nhiên.
Nói chung, pháp luật về môi trường ở Hoa Kỳ được chia thành hai loại: kiểm soát ô nhiễm, khắc phục và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên khác.
Nguồn gốc của quyền cho các luật xuất phát từ nhiều các nguồn, và chịu ảnh hưởng nặng nề bởi những điều ước quốc tế. Trong số các hiệp ước có liên quan đến các vấn đề như:
– Giảm phát thải khí nhà kính;
– Nghiêm cấm việc săn bắn, đánh bắt các loài nguy cấp;
– Cấm thử vũ khí phá hoại môi trường (quả bom nguyên tử).
2. Quy định pháp lý về bảo vệ môi trường ở Hoa Kỳ:
Khung pháp luật về bảo vệ môi trường của Hoa Kỳ gồm 3 đạo luật quan trọng:
– Đạo luật Không khí sạch (CAA);
– Đạo luật về nước sạch (CWA);
– Đạo luật phòng ngừa ô nhiễm.
Tất cả các bộ Luật này đều không được thiết kế dựa trên tiếp cận công nghệ, mặc dù là một số phần của luật có yêu cầu chương trình dựa trên công nghệ.
Tại Hoa Kỳ, một số chương trình môi trường áp dụng tiêu chuẩn dựa trên công nghệ hiện có ở nhiều cấp độ:
– Quốc gia;
– Bang;
– Địa phương.
Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA) chịu trách nhiệm soạn thảo những tiêu chuẩn quốc gia dựa trên công nghệ. Những tiêu chuẩn dựa trên công nghệ khác, tùy trường hợp cụ thể do bang hoặc là địa phương ban hành.
Tại Hoa Kỳ, không có tài liệu tham chiếu công nghệ (tương tự như BREF) được áp dụng. Bản thân của tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng không khí xung quanh (NAAQS) không có dựa trên cơ sở công nghệ nhưng một phần của chiến lược được thực hiện NAAQS thiết kế dựa trên công nghệ.
Đạo luật Không khí Sạch được sửa đổi năm 1990 (CAA) chính là luật liên bang cung cấp khuôn khổ chính sách cho những hành động của quốc gia, tiểu bang và địa phương để bảo vệ về chất lượng không khí (NAAQS).
Trong Đạo luật về không khí sạch (CAA), Công nghệ kiểm soát tốt nhất hiện có đó là BACT (Best Available Control Technology) được chỉ định áp dụng với nguồn mới, trong khuôn khổ của hệ thống cấp phép nguồn mới (NSR – new source review permitting). LAER (Lowest Achievable Emission Rate) là một khái niệm khác ở trong NSR được áp dụng cho những khu vực có một hay nhiều chỉ số vượt tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng không khí (NAAQS-).
Hệ thống tiêu chuẩn quốc gia về chất thải nguy hại đối với không khí (NESHAP) đã được thiết lập dựa trên công nghệ tốt nhất, dưới tên gọi là MACT (Maximum Achievable Control Technology). Nói cách khác, thì MACT được dành riêng cho kiểm soát chất thải nguy hại đối với môi trường không khí.
Đạo luật Nước sạch (CWA) là luật liên bang chính ở Hoa Kỳ điều chỉnh ô nhiễm nước.
Trong phát triển của các tiêu chuẩn nước thải, khái niệm BAT chính là một công nghệ “kiểu mẫu” chứ không phải là một yêu cầu quy định cụ thể. EPA xác định là một công nghệ mô hình cụ thể cho một ngành và sau đó đưa ra một tiêu chuẩn hiệu suất theo đúng quy định dựa trên mô hình. Tiêu chuẩn hiệu suất sẽ thường được biểu thị dưới dạng giới hạn nước thải số được đo tại điểm xả.
3. Vai trò của cơ quan bảo vệ môi trường ở Hoa Kỳ:
Quốc hội Mỹ thông qua luật môi trường với mục tiêu rất chung, ví dụ như là “không khí sạch”. Từ đây, Quốc hội sẽ cho phép EPA – một cơ quan độc lập của Chính phủ liên bang, ban hành những quy định cụ thể làm thế nào để có một môi trường không khí sạch ở Mỹ. Quốc hội Mỹ cũng cấp tiền cho EPA nhằm để bảo đảm các quy định này được áp dụng. Một phần tiền sẽ được giao cho các bang, trong trường hợp họ chủ động tự áp dụng một số quy định của EPA.
Khá thú vị là trong việc ra quy định cụ thể để bảo vệ môi trường, Quốc hội Hoa Kỳ lại giao quyền cho EPA. Cơ quan này có thể xây dựng những quy định bảo vệ môi trường nước và không khí nằm trong giới hạn quyền lực được giao. Các quy định của EPA có sức ràng buộc như đạo luật, tuy nhiên thì nó có thể bị Quốc hội vô hiệu hóa, đơn giản vì Quốc hội vẫn có những quyền lực cao hơn EAP. Việc chuyển giao quyền xây dựng luật cho những cơ quan độc lập hay hành pháp là cách tiếp cận được Quốc hội Hoa Kỳ sử dụng từ thế kỷ XX. Các nhà lập pháp thuộc hai Đảng ở Hoa Kỳ đều đồng tình rằng những chuyên gia làm việc tại các cơ quan mang tính kỹ thuật có khả năng xây dựng quy định hợp lý và bắt kịp với thời đại hơn là các nhà lập pháp chuyên nghiệp.
EPA soạn ra quy định mới về bảo vệ môi trường theo quy trình cụ thể. Sau khi đưa ra được khung cho quy định mới, EPA sẽ thuê chuyên gia tóm tắt những nghiên cứu đã có về môi trường và sức khỏe cộng đồng liên quan đến chủ đề của các quy định mới. Tiếp đó, họ nghiên cứu về mức chi phí, tác động của quy định này đối với sự phát triển kinh tế. Dựa trên những yếu tố này, EPA chỉnh sửa quy định muốn đặt ra, rồi trình dự thảo lên Văn phòng Quản lý và lên Ngân sách của Nhà Trắng – nơi có nhiệm vụ xem xét khía cạnh hành pháp. Khi Văn phòng này đã thông qua, dự thảo sẽ được EPA đăng lên Federal Register – một tờ báo chính thức của Chính phủ liên bang – để cho công chúng (người dân, giới kinh doanh, báo chí, chuyên gia, các nhà hoạt động xã hội…) đóng góp những ý kiến và EPA phải trả lời từng ý kiến này. Đã có lần cơ quan này nhận được tới 4 triệu các ý kiến đóng góp và bình luận. Dựa trên những ý kiến, EPA chỉnh sửa quy định sẽ ban hành một lần nữa, và lại một lần nữa trình lên Văn phòng Nhà Trắng. Đây là một quy trình khá là phức tạp, bởi vì mỗi quy định mới sẽ động chạm đến các lợi ích của một hay vài bên. Và để tránh thua ở trong các vụ kiện chống lại quy định mới, EPA đã phải chứng tỏ cho tòa án thấy việc xây dựng những quy định được thực hiện một cách tỉ mỉ, hợp lý, đúng quy định.
4. Một số luật chính về bảo vệ môi trường ở Hoa Kỳ:
Một số Luật chính về bảo vệ môi trường ở Hoa Kỳ bao gồm:
– Luật không khí sạch: Đạo luật Không khí Sạch (CAA) là luật liên bang toàn diện quy định lượng khí thải từ các nguồn cố định và di động. Trong số những điều khác, luật này cho phép EPA thiết lập Tiêu chuẩn chất lượng không khí xung quanh quốc gia (NAAQS) để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phúc lợi công cộng và điều chỉnh lượng khí thải gây ô nhiễm không khí nguy hiểm.
– Luật nước sạch: Luật Nước sạch được đánh giá là một trong những Luật hiệu quả trong hệ thống Luật về các thành phần môi trường của Mỹ.
+ Đạo luật bảo tồn và phục hồi tài nguyên (Đạo luật RCRA /HSWA): được ban hành với mục tiêu quản lý việc tạo, lưu trữ, vận chuyển, xử lý và xử lý chất thải rắn và nguy hại từ các cơ sở vận hành và giảm thiểu xử lý chất thải vào đất.
+ Đạo luật trách nhiệm, bồi thường và đền bù môi trường toàn diện: được ban hành với mục tiêu làm sạch các bãi thải và chất thải nguy hại bị bỏ hoang và cung cấp cho cộng đồng quyền được biết về các hoạt động quản lý chất thải công nghiệp.
+ Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng (ESA): liên quan đến việc bảo vệ và phục hồi các loài bị đe dọa và có nguy cơ tuyệt chủng và môi trường sống của chúng.
+ Đạo luật kiểm soát chất độc hại (TSCA): quy định việc sản xuất, nhập khẩu, sử dụng và thải bỏ các chất hóa học và hỗn hợp.
+ Đạo luật trách nhiệm, bồi thường và đền bù môi trường toàn diện (CERCLA): đạo luật này liên quan đến việc làm sạch các vị trí chất độc hại, cũng như tai nạn, sự cố tràn và các chất thải nguy hiểm khác vào môi trường.
+ Đạo luật diệt côn trùng, diệt nấm và diệt chuột liên bang (FIFRA): Đạo luật này quy định việc phân phối, bán và sử dụng thuốc trừ sâu, chủ yếu thông qua chương trình cấp phép do EPA quản lý.
+ Đạo luật chính sách môi trường quốc gia (NEPA): Đạo luật này đòi hỏi các cơ quan liên bang phải hoàn thành các đánh giá về tác động môi trường của các dự án được đề xuất trước khi ủy quyền.
+ Đạo luật về quyền được biết của cộng đồng và lập kế hoạch khẩn cấp (EPCRA): Đạo luật áp đặt các yêu cầu báo cáo liên quan đến việc lưu trữ, sử dụng và giải phóng các chất độc hại.