Khái niệm trái phiếu? Các loại trái phiếu và đặc điểm?
Trái phiếu là một công cụ thu nhập cố định đại diện cho một khoản vay của nhà đầu tư đối với người đi vay (thường là doanh nghiệp hoặc chính phủ). Vậy quy định về khái niệm trái phiếu, các loại trái phiếu và đặc điểm được quy định như thế nào. Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu các quy định liên quan để giúp người đọc hiểu rõ hơn về luân chuyển khái niệm trái phiếu nêu trên.
Mục lục bài viết
1. Khái niệm trái phiếu?
– Một trái phiếu có thể được coi là một I.O.U. giữa người cho vay và người đi vay bao gồm các chi tiết của khoản vay và các khoản thanh toán của nó. Trái phiếu được sử dụng bởi các công ty, thành phố, tiểu bang và chính phủ có chủ quyền để tài trợ cho các dự án và hoạt động. Người sở hữu trái phiếu là người mua trái phiếu hoặc chủ nợ của công ty phát hành.
– Trái phiếu là đơn vị nợ công ty do các công ty phát hành và được chứng khoán hóa như tài sản có thể giao dịch.
Trái phiếu được coi là một công cụ thu nhập cố định vì trái phiếu theo truyền thống trả một lãi suất cố định (phiếu giảm giá) cho người bỏ nợ. Lãi suất thay đổi hoặc thả nổi hiện nay cũng khá phổ biến. Giá trái phiếu tương quan nghịch với lãi suất: khi lãi suất tăng, giá trái phiếu giảm và ngược lại. Trái phiếu có ngày đáo hạn tại thời điểm đó số tiền gốc phải được hoàn trả toàn bộ hoặc có nguy cơ vỡ nợ.
Trái phiếu cung cấp một giải pháp bằng cách cho phép nhiều nhà đầu tư cá nhân đảm nhận vai trò của người cho vay. Thật vậy, thị trường nợ công cho phép hàng nghìn nhà đầu tư mỗi người cho vay một phần vốn cần thiết. Hơn nữa, thị trường cho phép người cho vay bán trái phiếu của họ cho các nhà đầu tư khác hoặc mua trái phiếu từ các cá nhân khác – rất lâu sau khi tổ chức phát hành ban đầu huy động vốn.
– Cách thức hoạt động của trái phiếu:
Trái phiếu thường được gọi là chứng khoán có thu nhập cố định và là một trong những loại tài sản chính mà các nhà đầu tư cá nhân thường quen thuộc, cùng với cổ phiếu (cổ phiếu) và các khoản tương đương tiền.
Nhiều trái phiếu công ty và trái phiếu chính phủ được giao dịch công khai; những thứ khác chỉ được giao dịch qua quầy (OTC) hoặc riêng tư giữa người đi vay và người cho vay.
Khi các công ty hoặc các tổ chức khác cần huy động tiền để tài trợ cho các dự án mới, duy trì hoạt động đang diễn ra hoặc tái cấp vốn cho các khoản nợ hiện có, họ có thể phát hành trái phiếu trực tiếp cho các nhà đầu tư. Người đi vay (người phát hành) phát hành một trái phiếu bao gồm các điều khoản của khoản vay, các khoản thanh toán lãi suất sẽ được thực hiện, và thời điểm các khoản tiền đã cho vay (gốc trái phiếu) phải được hoàn trả (ngày đáo hạn). Khoản thanh toán lãi suất (phiếu giảm giá) là một phần lợi nhuận mà trái chủ kiếm được khi cho công ty phát hành vay vốn. Lãi suất xác định khoản thanh toán được gọi là lãi suất trái phiếu.
Giá ban đầu của hầu hết các trái phiếu thường được đặt bằng mệnh giá hoặc mệnh giá 1.000 đô la cho mỗi trái phiếu riêng lẻ. Giá thực tế trên thị trường của trái phiếu phụ thuộc vào một số yếu tố: chất lượng tín dụng của tổ chức phát hành, khoảng thời gian cho đến khi hết hạn, và lãi suất coupon so với môi trường lãi suất chung tại thời điểm đó. Mệnh giá của trái phiếu là giá trị sẽ được trả lại cho người vay khi trái phiếu đáo hạn.
2. Các loại trái phiếu và đặc điểm:
– Đặc điểm của trái phiếu như sau: Hầu hết các trái phiếu đều có chung một số đặc điểm cơ bản bao gồm:
Lãi suất trái phiếu là lãi suất mà công ty phát hành trái phiếu sẽ trả trên mệnh giá của trái phiếu, được biểu thị bằng tỷ lệ phần trăm. Ví dụ, lãi suất coupon 5% có nghĩa là trái chủ sẽ nhận được 5% x mệnh giá $ 1000 = $ 50 mỗi năm. Ngày của phiếu thưởng là ngày mà công ty phát hành trái phiếu sẽ thanh toán lãi suất. Thanh toán có thể được thực hiện trong bất kỳ khoảng thời gian nào, nhưng tiêu chuẩn là thanh toán nửa năm một lần.
Ngày đáo hạn là ngày trái phiếu đáo hạn và công ty phát hành trái phiếu sẽ thanh toán cho trái chủ mệnh giá của trái phiếu. Giá phát hành là giá mà công ty phát hành trái phiếu bán trái phiếu ban đầu.
– Hai đặc điểm của trái phiếu — chất lượng tín dụng và thời gian đến hạn — là những yếu tố quyết định chính của lãi suất coupon của trái phiếu. Nếu công ty phát hành có xếp hạng tín dụng kém, rủi ro vỡ nợ càng lớn, và các trái phiếu này trả lãi nhiều hơn. Trái phiếu có thời gian đáo hạn rất dài cũng thường phải trả lãi suất cao hơn. Mức bồi thường cao hơn này là do trái chủ phải chịu rủi ro lãi suất và lạm phát nhiều hơn trong một thời gian dài.
Xếp hạng tín dụng cho một công ty và trái phiếu của công ty đó được tạo ra bởi các tổ chức xếp hạng tín dụng như Standard and Poor’s, Moody’s và Fitch Ratings. Trái phiếu có chất lượng cao nhất được gọi là “loại đầu tư” và bao gồm nợ do chính phủ Hoa Kỳ và các công ty rất ổn định phát hành, như nhiều công ty tiện ích.
Trái phiếu không được coi là loại đầu tư, nhưng không bị vỡ nợ, được gọi là trái phiếu “lợi tức cao” hoặc trái phiếu “rác”. Những trái phiếu này có rủi ro vỡ nợ cao hơn trong tương lai và các nhà đầu tư yêu cầu một khoản thanh toán bằng phiếu giảm giá cao hơn để bù đắp cho rủi ro đó.
Trái phiếu và danh mục đầu tư trái phiếu sẽ tăng hoặc giảm giá trị khi lãi suất thay đổi. Sự nhạy cảm với những thay đổi trong môi trường lãi suất được gọi là “thời gian”. Việc sử dụng thời hạn trong bối cảnh này có thể gây nhầm lẫn cho các nhà đầu tư trái phiếu mới vì nó không đề cập đến khoảng thời gian trái phiếu có trước khi đáo hạn. Thay vào đó, thời hạn mô tả giá trái phiếu sẽ tăng hoặc giảm bao nhiêu khi có sự thay đổi về lãi suất.
Tốc độ thay đổi độ nhạy của trái phiếu hoặc danh mục đầu tư trái phiếu đối với lãi suất (thời hạn) được gọi là “độ lồi”. Những yếu tố này rất khó tính toán và việc phân tích yêu cầu thường do các chuyên gia thực hiện.
– Các loại trái phiếu:
Có bốn loại trái phiếu chính được bán trên thị trường. Tuy nhiên, bạn cũng có thể thấy trái phiếu nước ngoài do các tập đoàn và chính phủ phát hành trên một số nền tảng.
+ Trái phiếu công ty được phát hành bởi các công ty. Trong nhiều trường hợp, các công ty phát hành trái phiếu hơn là tìm đến các khoản vay ngân hàng để trả nợ vì thị trường trái phiếu đưa ra các điều khoản ưu đãi hơn và lãi suất thấp hơn.
+ Trái phiếu đô thị do các tiểu bang và thành phố tự quản phát hành. Một số trái phiếu đô thị cung cấp thu nhập từ phiếu giảm giá miễn thuế cho các nhà đầu tư.
+ Trái phiếu chính phủ, chẳng hạn như trái phiếu do Kho bạc Hoa Kỳ phát hành. Trái phiếu do Kho bạc phát hành có thời hạn một năm trở xuống được gọi là “Hối phiếu”; trái phiếu phát hành có thời hạn từ 1–10 năm được gọi là “trái phiếu”; và trái phiếu phát hành trên 10 năm đến ngày đáo hạn được gọi là “trái phiếu”. Toàn bộ loại trái phiếu do kho bạc chính phủ phát hành thường được gọi chung là “kho bạc”. Trái phiếu chính phủ do chính phủ các quốc gia phát hành có thể được coi là nợ có chủ quyền.
+ Trái phiếu đại lý là trái phiếu được phát hành bởi các tổ chức liên kết với chính phủ như Fannie Mae hoặc Freddie Mac.
+ Trái phiếu có sẵn cho các nhà đầu tư có nhiều loại khác nhau. Chúng có thể được phân tách theo tỷ lệ hoặc loại lãi suất hoặc thanh toán phiếu giảm giá, do người phát hành thu hồi hoặc do chúng có các thuộc tính khác.
+ Trái phiếu Zero-Coupon
Trái phiếu không phiếu giảm giá không trả các khoản thanh toán bằng phiếu giảm giá và thay vào đó được phát hành với chiết khấu theo mệnh giá của chúng sẽ tạo ra lợi tức khi trái chủ được thanh toán toàn bộ mệnh giá khi trái phiếu đáo hạn. Tín phiếu kho bạc Hoa Kỳ là một trái phiếu không có phiếu giảm giá.
+ Trái phiếu có thể chuyển đổi:
Trái phiếu chuyển đổi là công cụ nợ có tùy chọn nhúng cho phép người sở hữu trái phiếu chuyển nợ của họ thành cổ phiếu (vốn chủ sở hữu) tại một số thời điểm, tùy thuộc vào các điều kiện nhất định như giá cổ phiếu. Ví dụ, hãy tưởng tượng một công ty cần vay 1 triệu đô la để tài trợ cho một dự án mới. Họ có thể vay bằng cách phát hành trái phiếu với phiếu giảm giá 12% sẽ đáo hạn trong 10 năm. Tuy nhiên, nếu họ biết rằng có một số nhà đầu tư sẵn sàng mua trái phiếu với phiếu giảm giá 8% cho phép họ chuyển trái phiếu thành cổ phiếu nếu giá cổ phiếu tăng trên một giá trị nhất định, họ có thể thích phát hành những trái phiếu đó hơn.
Trái phiếu chuyển đổi có thể là giải pháp tốt nhất cho công ty vì họ sẽ phải trả lãi suất thấp hơn trong khi dự án đang ở giai đoạn đầu. Nếu các nhà đầu tư chuyển đổi trái phiếu của họ, các cổ đông khác sẽ bị pha loãng, nhưng công ty sẽ không phải trả thêm lãi hoặc gốc của trái phiếu.
Các nhà đầu tư đã mua trái phiếu chuyển đổi có thể nghĩ rằng đây là một giải pháp tuyệt vời vì họ có thể thu được lợi nhuận từ việc cổ phiếu tăng giá nếu dự án thành công. Họ đang chấp nhận rủi ro nhiều hơn bằng cách chấp nhận thanh toán bằng phiếu giảm giá thấp hơn, nhưng phần thưởng tiềm năng nếu trái phiếu được chuyển đổi có thể khiến sự đánh đổi đó có thể chấp nhận được.
+ Trái phiếu có thể gọi:
Trái phiếu có thể gọi được cũng có một tùy chọn nhúng nhưng nó khác với những gì được tìm thấy trong trái phiếu chuyển đổi. Trái phiếu có thể gọi lại là trái phiếu có thể được công ty “gọi lại” trước khi nó đáo hạn. Giả sử rằng một công ty đã vay 1 triệu đô la bằng cách phát hành trái phiếu với phiếu giảm giá 10% đáo hạn trong 10 năm. Nếu lãi suất giảm (hoặc xếp hạng tín dụng của công ty được cải thiện) vào năm thứ 5 khi công ty có thể vay 8%, họ sẽ gọi hoặc mua lại trái phiếu từ các trái chủ với số tiền gốc và phát hành lại trái phiếu mới với lãi suất trái phiếu thấp hơn.
Trái phiếu có thể gọi được sẽ rủi ro hơn đối với người mua trái phiếu vì trái phiếu có nhiều khả năng được gọi là khi nó đang tăng giá trị. Hãy nhớ rằng, khi lãi suất giảm, giá trái phiếu sẽ tăng. Do đó, trái phiếu có thể gọi được không có giá trị bằng trái phiếu không thể gọi được với cùng kỳ hạn, xếp hạng tín dụng và lãi suất phiếu giảm giá.
+ Trái phiếu Puttable:
Trái phiếu có thể chuyển nhượng cho phép người sở hữu trái phiếu bán hoặc trả lại trái phiếu cho công ty trước khi nó đến hạn. Điều này có giá trị đối với những nhà đầu tư lo lắng rằng trái phiếu có thể giảm giá trị hoặc nếu họ nghĩ rằng lãi suất sẽ tăng và họ muốn lấy lại tiền gốc trước khi trái phiếu giảm giá trị.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về các vấn đề liên quan đến khái niệm trái phiếu, các loại trái phiếu và đặc điểm cũng như các vấn đề liên quan khác.
